خانه‌ کتاب، چشم و چراغ اهالی کتاب است

نیکنام حسینی‌پور عصر سه شنبه در مراسم تکریم خود به‌عنوان مدیر عامل سابق موسسه خانه کتاب با بیان این که خدمت در جایگاه‌هایی چون خانه‌کتاب، یکی از مهم‌ترین و ارجمندترین مراکز تولید و ترویج فرهنگ در ایران، مایه فخر و سرفرازی است، گفت: خانه‌ کتاب، چشم و چراغ شهر کتاب‌داران، کتاب‌خوانان، کتاب دوستان، اندیشه‌وران و اهالی قلم این سامان است و کوشیده‌ام در مجال حضور خویش، به قدر و وسع خود بر روشنایی آن بیفزایم.
وی افزود: در مدت زمانی که در خانه کتاب، حضور داشتم، تامین آرامش فرهنگی به معنای ایجاد بسترهای لازم برای گسترش فکر و اندیشه و فضاسازی مناسب برای قلم و بیان و پرهیز از رفتارهای سلیقه‌ای و صداقت در گفتار و رفتار از اهداف موردنظرم بود که امیدوارم تلاش‌هایم در این زمینه از جانب اهالی فرهنگ و هنر این مرز و بوم مورد قبول قرار گرفته باشد و سعی کردم یار شاطر باشم تا بارخاطر و اگر قصوری از اینجانب سرزده، به کرامت و بزرگی دل خویش بر من ببخشایند. زیرا معتقدم در زیست بوم فرهنگی ایران، حوزه اندیشه و قلم از تکثر و تنوع بسیار زیادی برخوردار است. در کشور کهنسال ما ایران از گذشته‌های دور این تکثر فرهنگی، یکی از راه‌­های اندیشه‌ورزی و یکی از عوامل بقا و حفظ موجودیت و هویت ایرانی – اسلامی ما در طول تاریخ بوده و سبب شده اکنون، تاریخی مستقل و کهن داشته باشیم.
مدیرعامل سابق خانه کتاب با برشمردن وظایف این نهاد، گفت: یکی از وظایف نهادهای فرهنگی همچون موسسه خانه‌کتاب که حلقه واسط میان دولت و حاکمیت از یک سو و بخشی از بدنه جامعه، که اتفاقا بخش نخبگانی و تولید فکری جامعه را نیز تشکیل می‌­دهند، از سوی دیگر، دربرگیرنده همه اندیشه‌­های متنوع در چارچوب نظام جمهوری اسلامی ایران و مهیا کردن فضایی است برای گفت‌وگو با یکدیگر، اتفاقاً خانه کتاب مثل پلی است که مردم را به حاکمیت وصل می­‌کند و این نقش پیوندی، کارکرد بسیار ظریف و مهم و سازنده­‌ای دارد.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری درخصوص راه‌­اندازی کرسی‌­های آزاداندیشی، گفت: خانه کتاب نیز در حوزه کتاب برنامه‌ریزی‌های خود را شروع کرد، چرا که ما در خانه کتاب بر این باور هستیم که این کرسی‌­ها محدود به دانشگاه و حوزه علمیه نیست، بلکه هرجایی که کانون اندیشه و تفکر باشد، می‌تواند این کرسی‌ها برپا شود. اگر یک پای این کرسی‌­ها در مراکز دانشگاهی و حوزه‌های علمیه است و مخاطبان علمی و تخصصی را پوشش می‌دهند پای دیگرش می‌­تواند در موسساتی مثل خانه‌کتاب باشد که به نوعی حوزه عمومی را پوشش می‌دهند؛ یعنی حلقه‌ پیوند و واسطه میان دانشگاه که فضای آکادمیک است و فضای عمومی که غیر آکادمیک اما کانون اندیشه و تفکر هستند. بنابراین باید این حوزه را جدی­‌تر پی­گیری کرد تا منجر به تولید فکر و اندیشه و بالندگی گردد.
حسینی‌پور ادامه داد: از منظری دیگر این مسیر خودش یک نوع رصد و پایش است در حوزه اهل قلم، برپایه همین نقش و جایگاه، مجموعه­‌­ای از برنامه‌­های نشست و گفت‌­وگو و تجلیل از اهل قلم در خانه کتاب برگزار شد و سعی کردیم چتر خانه کتاب را به‌جای اینکه بسته‌تر کنیم بازتر نماییم تا همه سلایق زیر آن قرار گیرند و از گزند مصون باشند.  این فعالیت‌ها توسط یک تیم و خانواده ۱۵۰ نفره از کارکنان خدوم، کارمندان و کارشناسان آگاه، مدیرانی و معاونینی پرتلاش هیات مدیره و هیات امنایی دلسوز انجام شد. خانواده بزرگی که کارکنان موسسه نمود بیرونی آن بودند، اما نزدیک ۵۰۰۰ ناشر فعال در سال، ۲۵ هزار اهل قلم، نزدیک به هزار کتابفروش، نزدیک به هزار استاد دانشگاه، هزاران دانشجو و طلبه و صدها هزار علاقه‌مند و خریدار کتاب انجمن‌های علمی، صنوف اهل قلم، تشکل‌های حوزه نشر، داوران جشنواره‌های مختلف اعم از کتاب سال، جایزه جهانی، جشنواره‌های موضوعی مختلف و خبرنگاران حق‌التحریر خبرگزاری کتاب (ایبنا) چه در استان‌ها و چه در مرکز، خانواده گسترده خانه کتاب را تشکیل می‌دهند و با افتخار و غرور می‌گویم، همه فعالیت‌های من در این ۲۸ ماه، نتیجه عملکرد آنهاست.
وی اظهار داشت: این خانه مرهون تلاش‌های گذشتگان در طی این ۲۵ سال یا ربع قرن است و هر کسی آمد به اندازه وسعش نقشی بر خاطره‌ها زد و رفت و ما قدردان آن‌ها هستیم، این سرمایه به مرور و در یک دوره تاریخی در اینجا جمع شده است که از آن به‌عنوان سرمایه اجتماعی و فرهنگی نام می‌برند که ناملموس است، و این سرمایه است که همه ما را در کنار هم قرار می‌دهد، و باید قدر این سرمایه را بدانیم و به راحتی به حراج گذاشته نشود و این سرمایه ملک و ساختمان و وسیله‌نقلیه و...

"زیرا معتقدم در زیست بوم فرهنگی ایران، حوزه اندیشه و قلم از تکثر و تنوع بسیار زیادی برخوردار است"نیست بلکه از روابط انسان‌ها شکل گرفته‌است؛ بنابراین قابل اندازه‌گیری نیست و بسیاری از اهالی قلم و ایران‌شناسان و...

خانه کتاب را با این عنوان می‌شناسند. سرمایه انسانی، نرم‌افزاری و دیتایی و اطلاعاتی که با ده‌ها هزار عضواین فعالیت را انجام می‌دهند و باید از این سرمایه‌های انباشته شده و میراث آیندگان مراقبت شود. 

وی اضافه کرد: توجه به استان‌های مختلف کشور در فعالیت‌های موسسه در راستای شعار وزیر محترم که ایران فقط تهران نیست با این نگاه که ایران رنگین‌کمانی از اقوام مختلف است و هر استانی یک مزیت افزوده‌ای دارد که باید شناسایی و در سطح ملی معرفی شوند، از جمله ایجاد شعب استانی خبرگزاری کتاب ایران، برگزاری برنامه عصر کتاب استانی، توجه به استان‌ها در هفته کتاب و طرح‌های فصلی  و... و من به‌جای اینکه دور دنیا بچرخم، سعی کردم با حضور در استان‌های مختلف زمینه‌های همکاری‌های فرهنگی را گسترش دهم، و این را افتحاری برای خودم می‌دانم یعنی آشتی مجدد خانه کتاب با استان‌های مختلف کشور در همه فعالیت‌ها. 
مدیرعامل سابق خانه کتاب، افزود: دعوت از صنوف اهل قلم و اتحادیه ها و انجمن‌های مختلف نشر کشور با طیف‌های مختلف فکری برای مشارکت در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم گیری‌ هایی که به آن حوزه ها مربوط است وواگذاری بخشی از فعالیتها چه در حوزه نقد کتاب وچه جشنواره ها وفعالیتها به آن‌ها. تاکید بر شفاف سازی فعالیتها وهزینه های موسسه، بطوریکه شاید کاملترین مرکزی که در سامانه شفاف سازی مدارک  خود را بارگذاری کرده است همین موسسه است ،قراردادها ،تفاهم نامه ها،آیین نامه ها واسنادی که قابلیت انتشار داشتند ، قبلا شاید برای همه ناپیدا بود که در طرحهای فصلی هر کتابفروشی چقدر یارانه می گیرد اما در این دوسال برای همه اصحاب رسانه وکتابفروشان قابل رویت بودوتوزیع یارانه کتابفروشان ضابطه مند شد.
وی گفت: برگزاری ۶ دوره طرحهای فصلی با مشخصات مجزا با تاکید بر مناطق کم برخوردار، تدوین ایین نامه طرحهای فصلی ،تمایز تالیف و ترجمه ،تمایز تهران و شهرستان و در پاییزه ۹۸ مشارکت شهرداری تهران و مشهد در آن که مسیر جدیدی را برای ما بازگشایی کرد. همکاری، تعامل و جلب مشارکت نهادها، سازمانها و...در فعالیتها وبرنامه های خانه کتاب مثل مشارکت شهرداری تهران ومشهد در طرح پاییزه ۹۸ و مشارکت سازمان زیباسازی شهرداری تهران در تجهیز سرای کتاب و جشنواره های مختلف و مشارکت بانک صادرات در جشنواره کودکانه پوپک دانا و وزارت ارتباطات درجشنواره کتاب در فضای مجازی با عنوان صفخه خیال از جمله این همکاری هاست.
حسینی‌پور همچنین به «توجه به خرد جمعی در تصمیم گیری های موسسه با مشارکت کارکنان، مدیران ،معاونین موسسه واعضای هیات مدیره وسعی بر جلوگیری از تصمیم های شخصی وتقویت مشارکت وحضور بدنه کارشناسی خانه کتاب در تصمیمات موسسه از طریق احیای کمیته‌های مختلف و نیز توجه به حفظ کرامت انسان‌ها بخصوص کارکنان ساعی وپر تلاش این موسسه که در گمنامی بار زیادی از حوزه کتاب را به دوش می کشند ، وبازگرداندن اعتماد وآرامش به بدنه خانه کتاب وتقویت روحیه همگرایی وهمکاری وهمدلی کارکنان به عنوان مهمترین رکن وموتور محرکه هر سازمان یا نهادی وتوجه به رضایت مندی آن‌ها» به‌عنوان بخشی از فعالیت‌های این نهاد در دوران مسئولیتش اشاره کرد.
وی بازسازی زیر ساخت‌های موسسه چه در حوزه نرم افزاری وچه در حوزه سخت افزاری را از کارهای مهم دوران مدیریتش دانست و گفت:  بعد از نزدیک ۱۵ سال، از زمان حضورم در سال ۹۶ حتی اطلاعات طرح‌های فصلی قبلی موجود نبودند و حتی نرم افزار مربوطه مجدد توسط همکاران بخش فناوری اطلاعات نوشته شد و عیدانه ۹۶ که در آغاز مدیریت من بود بدون بک رکورد اطلاعاتی  نرم افزار و سوابق قبلی توسط همین کار کنان عملیاتی شد و در حوزه تجهیزات سخت افزاری هم سعی کردیم سیستم‌های کامپیوتری را بهسازی کنیم و ارتقا دهیم .

 
 مدیرعامل سابق خانه کتاب، ادامه داد: توجه به مستندسازی فعالیت‌ها در همه حوزه‌ها به نحوی که سابقه تاریخی  هر فعالیت مستند شده است تا برای مدیران بعدی مسیر مشخص باشد. گرایش به سمت کیفی سازی  وارزیابی محتوایی به جای کمیت گرایی چه در آیین نامه هایی مثل بن و وام اهل قلم وچه در معرفی کتابها و...و در اخرین کار نشریه فصل کتاب و واکاوی کتاب که به معرفی کتابهای برگزیده اختصاص دارد.

وی همچنین به احیای مانده بن کارت‌های معاونت امور فرهنگی  و خانه کتاب در بانک صادرات که از سال ۸۶ به صورت راکد در حساب بانک مانده بود و تبدیل آن به وام اهل قلم اشاره کرد و گفت: تاکنون ۷۷۱ نفر برای برخورداری از این تسهیلات به بانک معرفی شده اند.
حسینی پور گفت: پاسخگویی به اصحاب رسانه وخبرنگاران، به عنوان دیده بانان صریح وصادق و چشم بینای نهادها وسازمانهای مختلف وپذیرش انتقادات آنهابا جان و دل و اصلاح امور ودر معرض قراردادن همه فعالیتها وگشودن درهای خانه کتاب به روی آنها بدون اینکه بخواهیم دچار کیش شخصیت شویم یا خودنمایی کنیم یا فعالیتها را بزرگ نمایی کنند. راه اندازی سامانه پست کتاب که کاری زیر ساختی وزیر بنایی بود وکمک معاونت در تخصیص بخشی از یارانه به این حوزه چه ماقبل کرونا وچه در شرایط کرونایی، حبس زدایی از اطلاعات خانه کتاب در چارچوبهای تعریف شده، و طبق ضوابط و در دسترس قراردادن اطلاعات کتاب‌ها و بانک های اطلاعاتی برای کاربران و ذی نفعان، از کارهای ما بود.
وی اضافه کرد:  به عنوان یک اصل راهبردی در دو سال گذشته ، تمام فرآیندها و روندهای جاری موسسه با رویکرد صرفه­جویی و کاهش هزینه­ های و تأمین منابع مالی و اعتباری جدید مورد بازنگری قرار گرفت که همه این اصلاح فرایندها افزون بر ارتقاءکیفی برنامه ها در داوری ها وجشنواره ها منجر به صرفه جویی مالی و اجرایی شد نگاه تحصصی به حوزه انتشارات و جلوگیری از چاپ کتاب‌های غیره تخصصی حوزه نشر و انجام کارهایی که بخش خصوصی تمایل چندانی به انجام آنها ندارد و جلوگیری از رقابت با بخش خصوصی در فعالیت‌ها و سعی بر حفظ  مرجعیت خانه کتاب در حوزه اطلاع رسانی وبانک های اطلاعات حوزه نشر،کتابفروشان ،کتاب واهالی قلم، از جمله کارهای ما بود. 
وی بازنگری آیین نامه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، تدوین آیین نامه اهل قلم، شیوه نامه واگذاری وام ،بن وکمک هزینه حضوراهل قلم در جشنواره‌های کتاب،بازنگری آیین نامه جایزه جهانی کتاب سال،تدوین ایین نامه جشنواره کتاب برتر استانی،تدوین ایین نامه جشنواره کتاب ورسانه، بازنگری آیین نامه جشنواره نقد کتاب و شیرازه، تدوین آیین نامه چاپ کتاب موسسه وتوزیع آن،تدوین آیین نامه تبلیغات موسسه ،برندسازی جشنواره هایی در حوزه کتاب ومطالعه را از دستاوردهای مدیریت خود دانست.
 حسینی پور افزود: در مجموع دراین دوسال نزدیک ۳۰۰ نشست نقد وبررسی کتاب در با حضور ۷۲۸ سخنران درخانه کتاب برگزار شد و ۱۸برنامه عصر کتاب در استانها و تهران و شش طرح فصلی بارویکردی متفاوت برگزار شد که به طور متوسط ۶۵۵ کتابفروشی در هردوره شرکت داشتند  و به خرید کتاب به ارزش ریالی  ۶۰ میلیارد تومان با میزان ۱۰ میلیارد تومان یارانه رد و بدل شد.
وی گفت: حضور در خانه کتاب و انجام فعالیت‌های فرهنگی برای من بسیار خاطره‌انگیز و سرشار از احساسات دلپذیر بود؛ چونان کسی که سال‌های دور از خانه را به مراجعتی نامنتظر پیوند زده باشد. دستاوردهای ارزشمندی که در این مدت به عنوان موفقیت‌های خانۀ کتاب ثبت شده است، محصول الطاف و اراده ذات اقدس الهی و تلاش و همدلی همکارانم درخانه کتاب و همراهان صدیق بخصوص انجمنهای مختلف نشر وصنوف اهل قلم بوده و هست و این تعامل مایه مباهات و سند افتخار دوران خدمتگزاری اینجانب است.
وی افزود: در این مدت تمام توان، تجربه، سعی و کوشش خود را به کار گرفتم تا خانه کتاب را به ساحل امن ثبات و آرامش وجایگاهی که شایسته آن بود برسانم وقبیله سالاری را کنارگذاشتم وشایسته سالاری را برگزیدم و این مهم، بدون حمایت و پشتیبانی همکاران عزیز به هیچ‌وجه ممکن نبود. شمادوستان وهمکاران درمجموعه خانه کتاب باانسجام مثال‌زدنی، پشتیبانی حداکثری و تلاش بی‌وقفه، برنامه‌های اعلامی اینجانب راکه درراستای دولت وبرنامه های وزیر محترم بودند به خوبی پیش بردید.
 

حسینی‌پور نام نیکی دارد

سیدمحمد طباطبایی حسینی، مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت، گفت: حسینی‌پور نام نیکی دارد، او  چند ویژگی دارد، یکی این که برای خودنمایی ساختار را بر هم نزد، و برنامه‌هایی از جمله برنامه های عصر کتاب و طرح های فصلی را ادامه داد، او با همه تعامل خوبی داشت و می‌شد با او تعامل داشت، حسینی پور در عرصه فرهنگ کار سیاسی نمی‌کند.

وی افزود: او جدی برای حل مشکلات تلاش می کرد که حتی اگر حل نشود کار خود را انجام دهد.

"بنابراین باید این حوزه را جدی­‌تر پی­گیری کرد تا منجر به تولید فکر و اندیشه و بالندگی گردد"نکته بعدی این است که در خانه کتاب به جاده خاکی نزد و بر اساس دستورالعمل‌های وزارت ارشاد کارش را پیش برد. او با هیچ کس تعارف نداشت و کار خود را جدی گرفت حتی با دوستانش هم مسامحه نکرد. 

حسینی‌پور در وسط معرکه حضور داشت

محمدحسین اسلامی‌فر، مدیر کتابفروشی‌های پاتوق کتاب، گفت:  حسینی پور بدون هیچ نگاه سیاسی با ما همکاری کرد، به مجموعه خوشه که شامل ۸۰ کتابفروشی خصوصی و پاتوق کتاب، ۳۰ کتاب‌فروشی هستند توجه داشت و به ما کمک کرد. 

وی افزود: ما به سیاسی کاری عادت داریم اما نگاه خوب حسینی پور به دست اندر کاران نشر و فرهنگ ایران بسیار کارآمد بود، او در وسط معرکه حضور داشت و در اتاق خود نمی‌ماند که دستور بدهد یا نامه امضا کند. از عدالت محوری زیاد صحبت می شود اما در کار نمی‌آید در دوره کار حسینی‌پور، این موضوع دیده شد. درباره کار جهادی زیاد صحبت می شود اما در نهایت این را نمی بینیم. 

وی اضاقه کرد: خانه کتاب کاری کرده که حالا برای نبودنش دغدغه داریم و امیدواریم که مدیران آینده هم این کار را انجام دهند، تعطیلی کتاب‌فروشی ها در این دوره کم شد و ما به عنوان یک مجموعه مردم نهاد از ایشان ممنونیم.