گردهمایی سراسری بررسی چالش‌ها، مشکلات و راهکار‌های افزایش تولیدات کشاورزی

حسین جعفری معاون پژوهش و فناوری سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت: در این نشست که به مدت دو روز در در محل مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری ادامه دارد برای رفع چالش‌های تولید هسته‌های بذری غلات، علوفه، دانه‌های روغنی دیم و پشتیبانی فنی وجهش تولید در دیمزار‌های کشور برنامه ریزی می‌شود.

طرح جهش تولید در دیم‌زار‌های کشور از سال ۱۳۹۹ با همکاری ستاد اجرایی فرمان امام و وزارت جهادکشاورزی آغاز شد و امسال ۱۹ استان مجری طرح جهش تولید دیم شدند.

برای توسعه این طرح و رسیدن به اهداف آن که تامین امنیت غذایی، جلوگیری از خروج ارز و اشتغال، ماندگاری روستاییان است، بررسی مشکلات و ارائه راهکار‌های لازم برای رفع مشکلات اجرایی این طرح به خصوص تولید هسته‌های بذری ضروری است.

از زمان اجرای این طرح تاکنون اثرات خوبی برای توسعه کشت دیم در سطح کشور داشته و امسال هدف عمده این طرح هماهنگی برای تولید هسته‌های بذری دیم است.

با توجه به خشکسالی‌های اخیر، توسعه کشت دیم یکی از موضوعات و سیاست‌های مهم وزارت جهادکشاورزی است که نیاز به توجه ویژه در خصوص توسعه این طرح و تامین اعتبار برای اجرای طرح در سطح کشور است.

بیشتر بخوانید

• رفع تداخل ۴۵ هزار هکتار از اراضی چهارمحال و بختیاری

با توجه به محدودیت‌های منابع آبی در کشور، توسعه این طرح برای آینده بخش کشاورزی نیز ضروری است و باید برای توسعه آن، دانش و اطلاعات فنی را به مزارع کشاورزان انتقال داد تا جلوی ناپایداری تولیدات دیم گرفته شود.

هم اکنون دلایل زیادی بر این ناپایداری اثرگذار است که با استفاده از توان علمی همکاران در وزارت جهادکشاورزی، محققان و پژوهشگران می‌توان این ناپایداری را به حداقل رساند و تاکنون نیز گام‌های مهمی در این خصوص برداشته شده است.

با انتقال دانش و مسایل فنی به مزارع کشاورزی می‌توان ناپایداری کشت دیم را کاهش داد.

۱۱ دشت چهارمحال و بختیاری ممنوعه و ممنوعه بحرانی است

عطاءالله ابراهیمی رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: به دلیل خشکسالی‌های اخیر و برداشت بی‌رویه منابع آبی از مجموع ۱۲ دشت استان، ۱۱دشت ممنوعه و ممنوعه بحرانی شده است.

توسعه کشت دیم با توجه به وضعیت خشکسالی، کمبود منابع آبی و تغییر اقلیم به عنوان یک ضرورت و راهبرد برای امنیت غذایی است.

در چهارمحال و بختیاری با میانگین بارش ۵۷۰ میلیمتر در بخش تولیدات دیم و آبی فاصله زیادی وجود دارد؛ هم‌اکنون میانگین تولیدات دیم در استان یک تن در هکتار است که این میزان در اراضی آبی چهار تن در هکتار است و فاصله میان کشت اراضی دیم و آبی نیازمند مدیریت مناسب در بخش تولیدات است.

افزایش میزان تولیدات در سطح، یک راهکار برای توسعه بخش کشاورزی است که باید به جای توسعه سطح اراضی کشاورزی به افزایش میزان تولید توجه شود.

در گذشته به توسعه سطح اراضی زیر کشت کشاورزی توجه زیادی می‌شد و این مساله باعث شده که بخشی از اراضی مرتعی استان فدای طرح توسعه سطح اراضی کشاورزی شود و تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی انجام شود.

در چهارمحال و بختیاری و همچنین استان‌های زاگرسی به دلیل منطبق نبودن زمان بارش با فصل کشت دیم و تغییر اقلیم که در فصل زمستان بارش است، اما در اوایل فصل بهار به دلیل تغییر اقلیم میزان بارش کم شده است، این مساله معضلی برای کشت دیم است و باید با استفاده از بذر‌های مناسب که زمان کاشت و رویش گیاه با وضعیت آب و هوایی منطبق باشد، کشت دیم را توسعه داد.

با استفاده از تجهیزات مناسب و مکانیزاسیون می‌توان ضریب نفوذ هسته‌های بذری را افزایش داد که این امر یک راهکار مناسب برای افزاشی تولید در واحد سطح است.

تناوب بین کشت بقولات و غلات در استان در گذشته وجود داشت که باعث تثبیت نیتروژن خاک می‌شد که این اقدام در سال‌های اخیر مورد بی‌توجهی کشاورزان قرار گرفته است.

در استان چهارمحال و بختیاری هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی شناسایی شده که ۴۰۰ گونه گیاهی استان دارای خواص خوراکی، دارویی و صنعتی است و توسعه کشت گیاهان دارویی به صورت دیم در استان جود دارد.

توسعه کشت دیم نیازمند حمایت و تامین اعتبار است.

در منطقه زاگرسی به خصوص در چهارمحال و بختیاری بیشترین میزان اراضی کشاورزی مناسب کشت در محدوده شهر‌ها قراردارد و برای هریک از شهر‌ها حدود سه تا پنج برابر محدوده شهر حریم شهر در نظر گرفته می‌شود و این امر تهدید جدی برای اراضی کشاورزی استان است.

گردهمایی سراسری بررسی چالش‌ها، مشکلات و راهکار‌های در خصوص تولید هسته‌های بذری غلات، علوفه، دانه‌های روغنی دیم و پشتیبانی فنی و جهش تولید در دیم‌زار‌های کشور از دیروز آغاز شده است و امروز ادامه دارد.