افتخار بزرگ مدیریت کرونا با سهل‌اندیشی لگدمال شد/ نمره ۲۰ صداوسیما در مقابله با کرونا  (۱۳ نظر)

افتخار بزرگ مدیریت کرونا با سهل‌اندیشی لگدمال شد/ نمره ۲۰ صداوسیما در مقابله با کرونا  (۱۳ نظر)
باشگاه خبرنگاران
باشگاه خبرنگاران - ۱۹ تیر ۱۳۹۹

نمکی گفت: عده‌ای از مسئولان و مردم دچار سهل‌اندیشی شدند و دستاورد عظیم ملی مدیریت کرونا لگدمال شد.

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمانگروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جلسه اضطراری ستاد مقابله با کرونای تهران اظهار کرد: ما در نظام سلامت شاید یکی از برنامه‌دار‌ترین شیوه‌های مدیریت کووید ۱۹ در جهان را داشتیم و از اوایل بهمن خودمان را برای طوفان کرونا آماده کردیم و اینکه دیدید یک بیمار به دلیل اولویت سنی یا عدم بضاعت اقتصادی پشت در بیمارستان نماند یعنی برای پذیرش بیماران برنامه داشتیم و افتضاحی که در اروپا و آمریکا دیدید ناشی از این بود که برنامه‌ای نداشتند.

اولین کشوری بودیم که برای کرونا برنامه‌ریزی کردیم

او ادامه داد: روز نخستی که خبر شیوع کرونا را دریافت کردم همکارانم را جمع کردم و گفتم خودتان را برای یکی از خطرناکترین و عجیب‌ترین ویروس‌های جهان آماده کنید. ما اولین کشور جهان بودیم که پرواز‌ها را متوقف کردیم و ۷ بهمن برای توقف پرواز‌های چین جلسه گذاشتم و در مبادی مرزی گیت ورودی گذاشتیم و برخی آن زمان کرونا را شوخی می‌گرفتند و باورشان نمی‌شد.

نمکی گفت: هنوز حرف کیت کرونا بود ما طراحی روش PCR کرونا را شروع کردیم و ۱۵ روز بعد از شیوع کرونا در قم و گیلان، به صورت چمدانی کیت از ژنو آوردیم، اما ما ۵۷ دانشجوی ووهان را در بهمن ماه با تست‌های ایرانی تست کردیم. ایران خودش را برای هجمه سنگین کرونا آماده کرده بود و ما برنامه داشتیم که این طور آبرویمان خریداری شد و اینکه ستاد فرماندهی تشکیل دادیم و پروتکل تنظیم کردیم، تیم‌هایمان را برای ورود به صحنه پرحادثه سهمگین آموزش دادیم، نشان از برنامه‌ریزی ما بود، اما این‌ها برای ما ضرر هم داشت و عده‌ای برایشان راحت گذشت.

کمتر از ۳۰ درصد یک میلیارد دلار صندوق توسعه ملی به دست من رسیده است

وزیر بهداشت گفت: آمریکایی‌ها ۱۱۱ میلیارد دلار و انگلیس‌ها ۲۰ میلیارد دلار برای حوزه سلامت هزینه کردند و ما از یک میلیارد یورو که مقام معظم رهبری فرمودند زیر ۳۰ درصد آن را توانستیم بگیریم، اما ما از نظر میزان ابتلا، مرگ و آوارگی بیماران از اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها ۷ به یک جلو بودیم، این حرکت‌های بزرگ نشان می‌دهد برنامه و ایثار و روشی موفق داشتیم که در دفاع مقدس آن را آزموده بودیم و ما با اتکا و همدلی و وفاق ملی کاستی‌ها را توانستیم جبران کنیم.

رسانه‌های ضدانقلاب با دیدن موفقیت ما و افتضاح در اروپا و آمریکا خفه‌خون گرفتند

نمکی با اشاره به هجمه رسانه‌های معاند و سکوت آن‌ها پس از شیوع کرونا در اروپا و آمریکا گفت: اینکه در فاز اول دفاع و در فاز دوم حمله خوب داشتیم نشان از یک مدیریت موفق و منسجم برنامه ریزی شده بود و معتقدیم موفق‌ترین برنامه را در عرصه جهانی در مقابله با کرونا داشتیم و بی بی سی و ایران اینترنشنال و VoA وقتی افتصاح مدیریت کرونا را در اروپا و امریکا دیدند خفه خون گرفتند این در حالی است که میزان تخت به هزار نفر جمعیت امریکا در بدترین شرایط ۶ تا ۷ برابر ماست و ما با همه زحمات در طرح تحول سلامت میزان تختمان به ازای هر هزار نفر جمعیت ۱.۶ است در حالی در فرانسه ۷.۷ تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت است.

نمکی گفت: من به عزیزی که کرونا گرفته بود، گفتم چرا به بخش کرونا رفتی و ماسک نزدی و کرونا گرفتی و هر وقت یادم می‌افتد بغض گلویم را می‌گیرد، این نیروی من گفت دیدم پرستار بخش ماسک ندارد و خجالت کشیدم ماسک بزنم و این مثل دوران دفاع مقدس است که قمقمه آب خود را شهیدی در لحظه شهادت به مجروح مجاور خود می‌داد و یک پزشک و پرستار ما برخلاف اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها که در خیابان‌ها تحصن نکردند و با غیرت ملی در اوج آتش بر بالین بیماران ایستادند.

وزیر بهداشت با اشاره به اینکه پزشکان یک بیمارستان در تهران در جلسه ویدیو کنفرانسی با رییس جمهور اعلام کردند ما هیچکدام ماسک نمی‌نزنیم و هیچ کدام با وجود اینکه ماسک نزدیم به کرونا مبتلا نشده ایم، گفت: گله من از پزشکانی است که به مقامات ارشد نظام آدرس غلط می‌دهند و نتیجه آن تصمیم گیری‌های غلط می‌شود و نمی‌توانم به رئیس جمهور بگویم همکاران من به کرونا آلوده می‌شوند و نمی‌توانم از حقانیت آن‌ها خوب دفاع کنم و گله من از ایثار و جوانمردی و غیرت آن‌ها نیست، گله من از آن است که چرا زبان من در نزد مرجع عالی رتبه به دلیل استناد به یک سری واژه‌ها و اظهارات غیر کارشناسی باید کوتاه شود، هرچن که ممکن است این اظهارات از سر گذشت هم بوده باشد البته باید بگویم که به هیچ وجه نمی‌خواهم ایثار آن‌ها را لگدمال کنم.

نمکی گفت: ما بیشترین زیان را در بخش سلامت دیدیم و بیشترین شهید را دادیم و وقتی همه از کانون‌های الودگی فرار می‌کردند بچه‌های ما دل به آتش عفونت زدند، وقتی همه جا تعطیل شد ما سه شیفت کار کردیم و بیشترین ضرر اقتصادی را متحمل شدیم، بیمارستان‌های دانشگاهی ما در دوران کرونا ۱۵ درصد درآمد اختصاصی داشتند، در حالی که ۶۰ تا ۷۰ درصد مخارج خود را باید از این درآمد‌ها تامین کنند، ما بیشترین زبان جانی، مالی و حیثیتی را در این مدت دیدیم و من به عنوان وزیر بهداشت شرمنده مدافعان سلامت هستم که با تمام گدشت و مناعت طبع این مدت را طی کردند.

وزیر بهداشت تصریح کرد: ما برنامه داشتیم، اما عده‌ای از مسئولان در بخش دولتی و خصوصی و مردم دچار سهل اندیشی شدند و این دستاورد عظیم ملی ارزان بدست آمده را خیلی ساده انگاشتند و فکر کردند کرونا تمام شده است، من مدت‌ها جلوی دوربین نیامده بودم، چرا که قهر، دل شکسته و عصبانی بودم و بار‌ها گفتم دستاورد عظیم ملی را از دست می‌دهیم و نباید این حرکت بزرگ افتخارآفرین در عرصه بین المللی لگدمال نکنیم.

حمایت و بصیرتی که از رهبرانقلاب دیدم، بی‌نظیر بود

نمکی با اشاره به حمایت‌های مقام معظم رهبری در دوران شیوع کرونا تاکید کرد: وظیفه دارم از حمایت و بصیرتی که از مقام معظم رهبری در این دوره دیدم، بگویم، من یک روز نگار کرونایی دارم و بار‌ها از خدا خواسته ام تا زنده ام و مسئولیت را به من محول کرده است، سایه بلند رهبری را از سر من برندارد و خدمت ایشان نوشتم نگران این دستاورد ملی و سه رقمی شدن مرگ‌های کرونا هستم، ما به زحمت به ۳۰ و چند مرگدر کشور رسیده بودیم و تهران میزان مرگ‌ها ۲ رقمی شده بود و برنامه تک رقمی شدن مرگ‌های کرونا را ریخته بودیم.

وزیر بهداشت با بیان اینکه ما سه فاز فاز مدیریت، کنترل و مهار کرونا را داشتیم، گفت: در ۱۳ استان به فاز مهار و در ۱۵ استان به فاز کنترل رسیده و در بقیه استان‌ها در فاز مدیریت بیماری بودیم، اما متاسفانه برنامه‌های ما به دلایلی بهم ریخت و در بسیاری از تصمیمات موثر نبودیم و در ولنگاری و ساده اندیشی اجتماعی مقصر نیستیم، ما نخواستیم وحشت زایی کنیم، اما به دنبال القای ناهراسی و دل خوشی هم نبودیم و همه ملت ایران باید بدانند مدافعان سلامت برنامه برای مدیریت کرونا دارند و داشتند و جان بر آتشی زدند که بسیاری جرات این کار را نداشتند.

نمکی درباره بازگشایی‌ها و دوگانه معیشت و سلامت گفت: اعتقاد ندارم اقتصاد مملکت با برخی شیوه‌ها مراقبت نخواهد شد بلکه اعتقاد دارم هیچ بیماری اقتصادی از مزمن شدن بیماری کرونا وحشتناک‌تر نیست و معتقدم رستوران‌های بسیاری باز خواهد بود، اما مشتری نخواهد داشت، اتوبوس‌های بسیاری قطار خواهد شد و مسافر نخواهد داشت، کارخانه‌های زیادی فعال خواهند بودند که کارگر نخواهند داشت و اینکه در صنعت سلامت و درمان پرسنلمان فرسوده می‌شود نتیجه آن در سایر بخش‌های تولید هم سایه خواهد انداخت و اگر ۶۰ درصد کارگران کارخانه دچار بیماری شدند تولید می‌خوابد، من خدمت می‌رسانم و تولید می‌کنم و معتقدم مهار بیماری کرونا اولین رسالت ماست.

نمکی گفت: وزیر بهداشت بدبختی دارید و به جای اینکه بقیه به او بگویند غصه نخور، اقتصاد شما را ما مدیریت می‌کنیم در دوگانه معیشت و سلامت در حالی که باید به سلامت می‌پرداخت مجبور بود به معیشت بیشتر از سلامت بپردازد و مجبور شدیم در معاونت بهداشتی پروتکل بهداشتی برای بازگشایی بنویسیم و در ۱۰ روز ۱۳۰۰ پروتکل بهداشتی نوشتیم.

وزیر بهداشت گفت: گزارش دوستان امنیتی به دست ما می‌رسد و اینکه مردم از فقر و تهیدستی رو به طغیان می‌برند بحث جدی است و دولت و نیرو‌های امنیتی و نظامی باید به معیشت مردم وعدم شکل گیری طغیان فکر کنند، ما مجبور بودیم به فکر معیشت مردم باشیم و اقتصاددانان مملکت باید راهکار به وزیر بهداشت می‌دادید که چگونه مملکت را در شرایط کرونا مدیریت کرد و با طغیان ناشی از گرسنگی رو به رو نبود و ما اگر در دوران کرونا دچار خسران شدیم از این نبود که نمی‌فهمیدیم و از روی جهل نبود که بازگشایی کردیم بلکه ضعف و زانو زدن ما در برابر اقتصادی بود که بیش از این پتانسیل و کشش نداشت و اگر روزی زحمات مدافعان سلامت مورد هجمه قرار گیرد حرف‌هایی خواهم زد که فراتر از کشش برخی اندیشه هاست.

وزیر بهداشت گفت: به شدت از برنامه وزارت بهداشت و تلاش همکارانم دفاع می‌کنم و دست یکایک کسانی که خارج از وزارت بهداشت به ما کمک کردند می‌بوسم، نیرو‌های مسلح جوانمردانه ایستاند، نمره صدا و سیما در دوران کرونا ۲۰ بود و یک جا ما را تنها نگذاشتند، سازمان‌های مردم نهاد، روحانیت و خیرین همه در کنار ما بودند و روحانیت با نجابت با ما برخورد کردند و تا گفتیم مساجد و اماکن مذهبی بسته شود، به سرعت عمل کردند و استانداران ودادستان‌ها به صحنه آمدند، ما از کانال‌های معاند و برخی در داخل ضربه می‌خوردیم وو دادستان‌ها به ما کمک کردند و کسی ما را تنها نگذاشت و باید زانو بزنم و دست یکایک همراهان را ببوسم.

نمکی با بیان اینکه هیچ ستادی را مقتدرتر از ستاد کرونای تهران در کشور ندیدم، گفت: این ستاد نمونه‌ای برای بحران‌های بعدی مانند زلزله‌های پیش بینی شده در شهر تهران است البته افرادی که روی کار هم مهم است و دل‌ها و روح‌های بلند حماسه خلق می‌کنند و ما ستاد کرونای تهران را باید به عنوان سمبل تاریخی که امیدواریم هیچ گاه رخ ندهد، نگه داریم.

وزیر بهداشت گفت امروز در نقطه‌ای قرار گرفته ایم که نمی‌توانیم مردمان خسته را به شعار در خانه بمانید برگردانیم و در ۱۳ بدر نیرو‌های ناجا از ۴ صبح اماده باش بودند و برای اولین بار در تاریخ مملکت مردم ایران روز سیزده بدر در خانه بودند و امروز همین ناجا نمی‌تواند مردم را در خانه نگه دارد وباید این واقعیت را بپذیریم و نمی‌توان مردم را در خانه نگه داشت و نمی‌توان کسبه را مجبور کرد تا کسی و کار را تعطیل کنند و باید دنبال راهکار جدید باشیم و روشی هنرمندانه داشته باشیم تا مردم متقاعد شوند به چارچوب‌ها عمل کنند و باید از هنرمندان، اهل قلم و ... کمک بگیریم و برنامه‌های غیر مستقیم تدوین کنیم و پایلوت این طرح را باید در تهران اجرایی کنیم و برنامه‌ای طراحی کنیم که چطور مردم را به رعایت چارچوب‌ها متقاعد کنیم و اولین راهکار قبل از تعطیلی‌ها عملیاتی کردن سه اصل نظارت بر پروتکل‌ها برای کسبه و مشاغل، ماسک زدن و فاصله گذاری هوشمند است.

نمکی گفت: باید ظرفیت تخت‌های غیرکرونایی را حفظ کنیم چرا که عمل‌های الکتیو را چند ماه به تعویق انداخیتم و اکنون دیگر به تعویق انداختن این جراحی‌ها میسر نیست، همه بیمارستان‌ها نباید گرفتار کرونا شوند و برنامه ریزی کنیم در تهران بزرگ تا تعدادی بیمارستان‌ها برای بیماران کرونایی باشند و تعدادی بیمارستان برای بیماران غیر کرونایی در نظر بگیریم و نمی‌توانیم یک طبقه بیمارستان را برای کرونایی‌ها در نظر بگیریم و کرونایی‌ها را از بیماران یر کرونایی جدا کنیم چرا که پرسنل در بخش‌ها تردد دارند و رادیوگرافی‌ها و سی تی اسکن مشترک است و این موجب گردش ویروس کرونا می‌شود و روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی باید بیمارستان‌های کرونایی و غیر کرونایی را جدا کنند البته درامد بیمارستان‌ها متفاوت خواهد شد و مدلی هم برای حل این موضوع طراحی کرده ام.

وزیر بهداشت درباره نقاهتگاه‌های راه اندازی شده نیرو‌های مسلح گفت:‌ برای سوله‌های نیرو‌های مسلح باید فکری کرد، این سوله‌ها افرد حریم شخصی نداشتند وب اید د با پارتیشن آن را به بخش‌های ۲ یا ۳ تخته تبدیل و سرویس بهداشتی مناسب ایجاد کنیم و گروه‌هایی مثل معتادان متجاهر را در این سوله‌ها نگه داریم کنیم.

نمکی اظهار کرد: ما باید باید مراکز سرپایی را افزایش دهیم و از ۳۵۰ مرکز سرپایی باید ۵۰ درصد زیر بار مراکز ۱۶ ساعته ببریم تا بار بیمارستان‌ها را کم کرد و شرط آن ایزولاسیون درست بیماران در منزل و دنبال کردن آنهاست وگرنه بیماری که در منازل کوچک نمی‌تواند ایزولاسیون داشته باشد باید به نحوی مدیریت کرد که بیمار با وضع بد مراجعه نکند وگرفتار آی سی یو نشود.

وزیر بهداشت درباره اعمال محدودیت‌های کرونایی گفت: ستاد کرونای تهران درباره اعمال محدودیت‌ها امشب پیشنهادات خود را بدهند تا در جلسه فردای ستاد کرونا کشوری آن را مطرح کنم، من پیش بینی تلخی برای تهران دارم و اگر کوتاه بیایید، متاسفانه بسیاری پیش بینی هایم درست از آب در می‌آید و امیدواریم این پیش بینی تحقق پیدا نکند، اگر می‌بینید این جلسه را به اضطرار گذاشتم تا از زحمات شما تشکر کنم و تاکید کنم تا شرایط را جدی بگیرید، تهران گرفتارتان خواهد کرد و اگر دچار چالش جدیدی شوید، این چالش سهمگین است و درخواست داریم تا استاندار و تیم بهداشت و درمان وزارت بهداشت اولویت‌ها را با کمترین اسیب به کسب و کار‌ها اعلام کنند ودر رابطه با نحوه کار ادارات و فعالیت کسبه و حمل و نقل و طرح ترافیک نظرتان را بگویید و اگر فکر می‌کنید لغو طرح ترافیک موثر است با صراحت اعلام کنید، من بحث را فردا نزد رییس جمهور می‌بندم و با وزیر کشور هماهنگ هستم.

اضطراب کنکور خطر ابتلا به کرونا را برای داوطلبان افزایش می‌دهد

وزیر بهداشت درباره به تعویق افتادن آزمون‌ها گفت: ما ۲ دسته آزمون داریم، یک دسته آزمون دکتری و کنکور سراسری هستند و نکته مهم این است که اضطراب جوان و نوجوان ما و خانواده شان از آزمون در کرونا ضعف ایمنی ایجاد می‌کند و ما آن‌ها را در شرایط نیم کلاج نگه داشته ایم و این برگزاری کنکور در کرونا برای آن‌ها اضطراب ایجاده کرده است که خطر ابتلا را افزایش می‌دهد و ببینید اگر راهی هست با حداقل آلودگی سفره کنکور را جمع کنیم، با این راه آزمون برگزار شود، به عنوان مثال می‌توان روز‌های آزمون بیشتر شود یا آزمون در فضا‌های باز در بعدازظهر یا غروب مثل زمین‌های فوتبال برگزار شود و برخی از نظر امنیتی مسائلی مطرح کردند که قابل حل است و باید اضطراب کنکوری‌ها را کم کنیم و آن‌ها را از بلاتکلیفی در بیاوریم و اگر کارشناسی کردید که بهتر است کنکور‌ها برگزار مشود ما محکم می‌ایستیم.

نمکی درباره اقدامات در مقابله با کرونا در زندان‌ها گفت: زندان‌ها کمترین آسیب را دیدند و میزان ابتلای ما حداقل جهانی بود و مرخصی زندانیان را باید مدیریت کنیم و دادستان کل کشور موضوع را در ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح کردند و کمیته‌ای تشکیل دادیم که معاون بهداشت و رییس مرکز میدیریت بیماری‌های واگیر در این کمیته برای رسیدگی به موضوع زندان‌ها کار می‌کنند و الگوی موفقی را دنبال خواهیم کرد.

وزیر بهداشت درباره هشداردهی در صداو سیما درباره کرونا گفت:‌صدا و سیما خوب ورود کرده است، اما نباید هشدار‌ها را خیلی غلیظ کرد چرا که اضطراب ایجاد می‌کند و به رییس صدا و سیما هم گفتم که غسالخانه را نشان ندهید این مردمی که روح بهم ریخته دارند غسالخانه نبینند بهتر است.

او افزود: ما روزی در مصر روی ترویج تغذیه با شیر مادر تبلیغ می‌کردیم و روحانیت اهل تسنن مصر به ما کمک می‌کرد و اعلام کرده بودند هر کس به فرزندش شیر ندهد راهی جهنم خواهد شد و ما دیدیم که برخی زنان فقیر بضاعت شیردهی نداشتند وب ه دلیل ترس از دوزخ دچار ناهناری روانی شده بودند که اثر سوء آن بیشتر از نخوردن شیر مادر بود و بعضی وقت‌ها تندی و تیزی پیام‌ها اثر عکس می‌دهد و باید با لطافت و هنرمندی پیام‌ها را منتقل کنیم و از صدا و سیما درخواست داریم برنامه‌ای بگذاریم هنرمندانه‌تر در مردم حساسیت ایجاد کنیم به گونه‌ای که دچار هراس و یاس بیمارگونه نشوند، نباید مردم فکر کنند که همه در آستانه مرگ هستند و با روش لطافت آمیز پیام‌ها منتقل شود.

وزیر بهداشت در پاسخ به گلایه روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی در زمینه کمبود نیرو گفت: به مجوز‌های استخدامی توجه نکنید و نگذارید کار تهران‌ها روی زمین بماند البته در برخی شهر‌ها و استان‌ها نیرو‌ها برای ورود به حوزه کرونا عقب نشینی می‌کنند و به بخش کرونا نمی‌روند و به جایش می‌خواهند نیروی جدید بگیرند ما اجازه نمی‌دهیم اگر نیروی سالم پای کار دوجود دارد نیرو استخدام شود البته در تهران این چنین نیست.

نمکی تاکید کرد: به خاطر مجوز استخدام پشت چراغ قرمز نمانید و شما از وزیر مجوز استخدام دارید، باید کار مردم راه بیفتد و نگذارید لحظه‌ای کار متوقف شود و به اندازه کافی نیرو جذب کنید و امین ما هستید و در بخش بهداشت و نظارت‌ها هم اگر نیاز به استخدام داشتید مجوز جذب دارید و هر جا خواستید بیایید من دستور بدهم و در زمینه مشوق‌های مالی در تلاش هستیم تلاش‌ها را به نحوی جبران کنیم.

نمکی در واکشن به اظهارات استاندار تهران درباره کم رنگ شدن و اجرایی نشدن مصوبات ستاد کرونای تهران در ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: من شرمسارم می‌شنوم که استاندار تهران می‌گوید ما به مصوبات ستاد کرونای تهران کم توجهی می‌شود و باید توجه داشت که جنبه سلامت برخی مصوبات در ستاد ملی کرونا با چکش کاری کم رنگ م یشود و ما خیلی مقصر نیستیم و شرمساری خود را اعلام می‌کنیم و سعی می‌کنیم از این پس بیش از پیش در برخی از اصول بایستیم و از نیرو‌های سطح استان برای اجرای پروتکل‌ها کمک بگیریم و اگر امسب پیشنهادات را برای ما بیاورید با استحکام آن‌ها را دنبال می‌کنیم و شرمساری و دست بوسی خو را اعلام می‌کنم و اکنون شرایط حساس را درک می‌کنید سپاسگزارم چرا که تهران را باید به عنوان ویترین جمهوری اسلامی نگاه کرد.

وزیر بهداشت افزود: آهنگ ایستادگی‌هایم را تندتر کرده‌ام چرا که باید جواب ملت ایران را نه امروز بلکه در تاریخ پاسخگو باشم چرا که تاریخ تا ابد قضاوت می‌کند و به عنوان رسالت ملی باید بیشتر در مواضع خودم بایستم چرا که اگر غفات کنیم و یک نفر بیشتر جان خودر را از دست دهد حتی اگر اینجا هم هیچ مدعی العمومی نداشته باشیم باید روز قیامت برای قتل نفس در محضر الهی جوابگو باشیم و بنا نداریم کوتاه بیاید البته باید چرخ اقتصادی هم بچرخد و مردم گرفتار فقر و تنگدستی نشوند.

انتهای پیام/

.

منابع خبر

اخبار مرتبط