عقب‌نشینی احتمالی ایران از پیش‌شرط حذف نام سپاه از گروه‌های تروریستی – یک مقام ایران: مردم کاری به مذاکرات نداشته باشند

محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات احیای برجام مدعی شد حکومت ایران هرگز خارج‌کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی ایالات متحده آمریکا را به عنوان یک پیش‌شرط کلیدی در این مذاکرات مطرح نکرده است. حساب توییتری منتسب به محمد مرندی شنبه ۲۹ مرداد/۲۰ اوت نوشت:

«من بارها در چند ماه اخیر گفته‌ام خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا هیچ وقت پیش‌شرط یا درخواستی کلیدی نبوده است. اما اگر آمریکا لازم می‌داند چنین چیزی بگوید تا به توافق مقبولیت بخشد، به خودشان ارتباط دارد.»

مرندی اما به واکنش ایران درصورت حفظ نام سپاه پاسداران به‌عنوان یک گروه تروریستی اشاره کرده و به صورت ضمنی تهدید کرد:

«ایران هم سنتکام را در لیست [گروه‌های] تروریستی‌اش نگاه خواهد داشت.»

اظهارات مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران را که تنها بر کلیدی نبودن درخواست حذف نام سپاه پاسداران از گروه‌های تروریستی تأکید کرد، می‌توان تأییدی تلویحی بر گزارش سی‌ان‌ان از عقب‌نشینی حکومت ایران از این درخواست دانست.

روز جمعه شبکه سی‌ان‌ان به نقل از یک مقام ارشد دولت ایالات متحده آمریکا اعلام کرد ایران به‌صورت رسمی یک تقاضای کلیدی را که تا این‌جا «خط قرمز» محسوب می‌شد و گره مهمی در تلاش برای احیای توافق هسته‌ای به‌شمار می‌رفت، کنار گذاشته و در عوض موافقت کرده که بعداً در مورد این موضوع صحبت کند.

این مقام ایالات متحده که نام او فاش نشده به سی‌ان‌ان گفت ایران در پاسخ روز دوشنبه خود به پیش‌نویس توافق هسته‌ای پیشنهادی اتحادیه اروپا، که از سوی این اتحادیه پیش‌نویس «نهایی» توصیف شده، خواستار حذف سپاه پاسداران ایران از فهرست سازمان های تروریستی خارجی وزارت امور خارجه نشده و از این تقاضا صرف نظر کرده است.

او با اشاره به اینکه واشنگتن بارها و پیوسته این درخواست را رد کرده است، گفت:

«نسخه فعلی متن و آنچه آن‌ها مطالبه می کنند، درخواست حذف نام سپاه را کنار گذاشته. بنابراین اگر به توافق نزدیک‌تر هستیم، به همین دلیل است.»

این مقام مسئول گفت که ایرانی‌ها از درخواست‌های مربوط به حذف چندین شرکت مرتبط با سپاه هم صرف نظر کرده‌اند.

مقام دولت ایالات متحده در ادامه با اشاره به «قاطعیت» و «ثابت‌قدمی» جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده نسبت به حذف نکردن نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی افزود:

«اکنون در مقایسه با دو هفته پیش به حصول توافق در وین نزدیک‌تر شده‌ایم اما هنوز نتیجه نامشخص است زیرا برخی شکاف‌ها به قوت خود باقی مانده است بایدن تنها توافقی را تایید می‌کند که منافع امنیت ملی ما را تامین کند.»

ایالات متحده هنوز به پیش‌نویس «نهایی» پاسخی نداده است

همزمان یک مقام ارشد دیگر ایالات متحده هم درباره آخرین وضعیت مذاکرات احیای برجام به سی‌ان‌ان گفت که پیشرفت از این نقطه به بعد ممکن است کند باشد.

"او با اشاره به اینکه واشنگتن بارها و پیوسته این درخواست را رد کرده است، گفت: «نسخه فعلی متن و آنچه آن‌ها مطالبه می کنند، درخواست حذف نام سپاه را کنار گذاشته"اما به نظر می رسد در حال حاضر شتاب بیشتری نسبت به سال گذشته وجود دارد.

رئیس جمهوری ایالات متحده پیش‌تر نیز بارها اعلام کرده بود این کشور متعهد است همچنان نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی حفظ کند. جو بایدن در ژوئیه سال جاری در پاسخ به سوال کانال ۱۲ اسرائیل مبنی بر این‌که آیا او همچنان متعهد است نام سپاه را در این فهرست نگه دارد، حتی اگر این به معنای از بین بردن توافق برای همیشه باشد، پاسخ داد: «بله.»

معرفی سپاه به‌عنوان یک گروه‌ تروریستی بخشی از کارزار «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده علیه حکومت ایران بود که دولت بایدن نیز به آن متعهد ماند.

حتی باوجود عقب‌نشینی حکومت جمهوری اسلامی از این تقاضا که مانع بزرگی بر سر راه مذاکرات احیای برجام به‌شمار می‌آمد، همچنان موانع دیگری به قوت خود باقی‌اند، از جمله اصرار تهران به دریافت تضمین پرداخت غرامت درصورت خروج رئیس جمهوری آینده ایالات متحده از توافق و همچنین پایان دادن به تحقیقات سه‌ساله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران.

به گفته مقام‌های ارشد دولت ایالات متحده، موضع بایدن در مورد این مسائل تغییری نکرده و واشنگتن همچنان ایران را ملزم به توضیح درباره کشف رد اورانیوم در برخی از سایت‌های اعلام‌نشده می‌داند و همچنین به‌روشنی به حکومت ایران توضیح داده که قادر به دادن تضمینی درباره رفتار دولت آینده ایالات متحده نسبت به این توافق نیست.

در عین‌حال باتوجه به طرح اتهام‌های وزارت دادگستری ایالات متحده علیه حکومت ایران مبنی بر تلاش برای ترور جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا و دست داشتن در حمله به سلمان رشدی، مخالفت جمهوری‌خواهان ایالات متحده با توافق هسته‌ای با ایران و فشار آن‌ها برای لغو این توافق نیز شدت گرفته است.

جمهوری‌خواهان تهدید کرده‌اند که با توجه به سرازیرشدن میلیاردها دلار به درآمد رژیم ایران، هرگونه تلاش برای کاهش تحریم‌های ایران را مسدود خواهند کرد.

طبق گزارش‌ها ایالات متحده تاکنون بازخورد خود را به اروپایی‌ها منتقل کرده اما همچنان در حال رایزنی با کارشناسان است و هنوز به پیش‌نویس «نهایی» پاسخ رسمی نداده است.

روز جمعه شبکه الجزیره و برخی رسانه‌های داخلی ایران جزئیاتی را از یک توافق احتمالی منتشر کردند که به نظر می‌رسد از فایل صوتی لو رفته از صحبت‌های علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران در جلسه غیرعلنی مجلس، سرچشمه می‌گیرد.

منابع به الجزیره عربی گفته‌اند در صورت دستیابی به توافق، برجام در چهار مرحله در دو دوره ۶۰ روزه احیا خواهد شد و تحریم‌های نزدیک به ۱۵۰ نهاد مالی و ۱۷ بانک ایرانی بلافاصله لغو می‌شود.

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی: مردم به توافق امید نبندند و کاری به مذاکرات نداشته باشند

تحریم‌های ایالات متحده در کنار فساد فراگیر لایه‌های قدرت، به‌شدت به اقتصاد ایران لطمه زده و دست حکومت ایران را از بسیاری از منابع اصلی درآمد خود از جمله فروش نفت کوتاه کرده است. در چنین شرایطی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی کشور تاکید کرد: «مردم نباید امیدوار باشند که حصول توافق و احیای برجام اثرات خیلی پر رنگی در زندگی آنها داشته باشد.»

طبق گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در حالی که رسانه‌ها از نزدیک‌شدن طرف‌های برجام به توافق خبر می‌دهند، فریدون عباسی گفت:

«از نظر بنده مردم نباید امیدوار باشند که توافق اثرات خیلی پر رنگی در زندگی آنها داشته باشد و اینگونه نیست که رفتار طرف‌های مقابل ما تغییر کرده باشد. رفتار اساسی طرف‌های مقابل که مبتنی بر فکر و ایدئولوژی آن‌هاست، تغییری نکرده است.»

عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به قصد «غرب» برای کاهش قدرت جمهوری اسلامی از طریق فشار اقتصادی گفت:

«اتفاقی که امروز افتاده این است که طرف‌های برجامی تحت تاثیر عملیات نظامی روسیه در اوکراین هستند و پیش‌بینی می‌کنند برای زمستان مشکل خود را حل کنند. در چنین وضعیتی آنها به سراغ ایران آمده تا اروپا را از این وضعیت نجات دهند و بتوانند بخشی از نفت ما را ببرند.

"جمهوری‌خواهان تهدید کرده‌اند که با توجه به سرازیرشدن میلیاردها دلار به درآمد رژیم ایران، هرگونه تلاش برای کاهش تحریم‌های ایران را مسدود خواهند کرد"اما اینکه مراودات بانکی راحت شود و هر فردی بتواند پولی را جابه‌جا کند به احتمال زیاد در متن توافق نخواهد آمد یا اگر هم بنویسند محدود خواهد بود. پس ما نباید فکر کنیم که دیگر فشار تمام شد و تمام پول‌های ما بازخواهد گشت و به احتمال زیاد قید می‌گذارند که ما این پول‌ها را در چه حوزه‌هایی هزینه کنیم. حتما قیدی می‌گذارند که بازهم منجر به خرید کالا از آن‌ها شود. یعنی اگر منابع پولی هم آزاد شود با آن می توان کالا و جنس مورد نظر آنها را وارد کنیم.»

فریدون عباسی گفت ایران باید همچنان بر مراوداتش با شرق (روسیه و چین) تکیه کند، تا جایی که ممکن است از «شر دلار» خلاص شود و به سمتی برود که با آمریکایی‌ها مبادله پولی نداشته باشد:

«باید ببینیم چه کشورهایی در طول این چند سال با ما همکاری کردند. اگر گشایشی هم در مذاکرات اتفاق افتاد باید به همان میزان با کشورهایی که در طول این چند سال با ما همکاری داشتند تعامل داشته باشیم.

نگاه به همسایگان و نگاه به شرق را باید دنبال و آن را نیز پررنگ تر کنیم. یکی از مسائل اساسی بحث فروش نفت است که ما به چه کشوری نفت خود را بفروشیم. ما فعلا نمی توانیم از خام فروشی دست برداریم برای اینکه بخواهیم صنعت نفت و گاز خود را توسعه دهیم نیاز به پول داریم و این پول نیز از فروش گاز و نفت به دست می‌آید. ما باید نفت و گاز خود را به کشوری که تشخیص می‌دهیم بفروشیم نه کشوری که آنها می‌گویند. این یک مورد اساسی است که باید در مذاکرات قید شود.»

.