جاوید رحمان: محکومیت حمید نوری «یک نقطه تحول اساسی در راستای دست‌یابی به عدالت در فصلی تاریک از تاریخ ایران است

گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران از محکومیت حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت در زمان اعدام دسته‌جمعی زندانیان سیاسی استقبال کرد و گفت:

«روند دادگاه و حکم صادر شده در دادگاه سوئد یک نقطه تحول اساسی در راستای دستیابی به حقیقت و عدالت در فصلی تاریک از تاریخ ایران است.»

جاوید رحمان که پیش از این نیز خواستار تحقیق درباره نقش ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ) در کشتار زندانیان سیاسی شده بود، افزود:

«این یک پیام صریح است که با وجود شواهد اساسی، انکار و معافیت از مجازات دیگر قابل تحمل نیست.»

او از سایر کشورها خواست «با استفاده از اصل صلاحیت قضایی جهانی» پیگردهای مشابهی را برای ناقضان حقوق بشر در ایران انجام دهند.

جاوید رحمان گفت او به همراه همکارانش بارها خواستار پاسخگویی مسئولان جمهوری اسلامی درباره «اعدا‌م‌ها و ناپدیدسازی قهری سال ۱۹۸۸ میلادی (۱۳۶۷ خورشیدی) و همکاری با مسئولان جمهوری اسلامی در این رابطه شده است. این رویداد اما از سوی مسئولان جمهوری اسلامی همواره تکذیب می‌شود.»

جمهوری اسلامی در تابستان ۱۳۶۷ در فاصله کوتاهی ابتدا زندانیان وابسته به سازمان مجاهدین خلق و سپس اعضای گروه‌های چپ مارکسیستی را در زندان های مختلف اعدام کرد.

آمار دقیقی از شمار زندانیان اعدام شده هنوز در دست نیست اما بر اساس اظهارات جان‌به‌در بردگان از زندان‌های جمهوری اسلامی در آن سال، دستکم سه هزار زندانی سیاسی در فاصله چند روز اعدام شدند.

حسین‌علی نیری از اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۸ چندی قبل در گفت‌وگو با مرکز اسناد انقلاب اسلامی اعدام زندانیان سیاسی را تأیید کرده و گفته بود:

«آن برهه شرایط ویژه‌ای بود. وضع مملکت بحرانی بود. یعنی اگر قاطعیت امام نبود شاید ما اصلا این امنیت را نداشتیم. شاید اصلا وضعیت طور دیگری بود.

"شاید اصلا نظام نمی‌ماند».ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری فعلی ایران نیز یکی دیگر از اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۸ بود"شاید اصلا نظام نمی‌ماند».

ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری فعلی ایران نیز یکی دیگر از اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۸ بود. جاوید رحمان هم‌زمان با اعلام پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری خواستار انجام تحقیقات مستقل درباره نقش او در کشتار زندانیان سیاسی شده بود.

گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران اظهار امیدواری کرد محکومیت حمید نوری «اولین گام به سوی حقیقت کامل، عدالت و غرامت برای قربانیان، خانواده‌های آنها و سازمان‌های جامعه مدنی باشد که بر خواسته‌های خود برای عدالت پافشاری می‌کنند».

مجموعه گزارش‌های زمانه از دادگاه حمید نوری را در اینجا بخوانید.

حمید نوری آبان ۱۳۹۸هنگامی که به سوئد رفته بود، با شکایت جمعی از زندانیان و خانواده جان باختگان تابستان ۱۳۶۷ بازداشت شد. دادگاه استکهلم در ۹۳ جلسه روایت شاکیان، شاهدان و دفاعیات دادیار سابق زندان گوهردشت را شنید و در ۱۴ ژوئیه/ ۲۳ تیر او را به حبس ابد و پرداخت غرامت به خانواده جان باختگان محکوم کرد.

جمهوری اسلامی به صورت رسمی رأی دادگاه سوئد را «فاقد وجاهت قانونی» خوانده و به آن اعتراض کرده است. سازمان عفو بین‌الملل و بسیاری از فعالان سیاسی تبعیدی اما محکومیت نوری را گامی در راه تحقق عدالت و پیروزی جنبش دادخواهی دانسته‌اند و خواستار تحقیق در باره نقش ابراهیم رئیسی به عنوان عضو هیئت مرگ در کشتار زندانیان سیاسی شده‌اند.