روحانی: با خط لوله جاسک ما هم تنگه هرمز را دور می‌زنیم

حسن روحانی در مراسمی زیر عنوان "آغاز بهره‌برداری از طرح‌های ملی وزارت نفت در استان‌های آذربایجان غربی، ‌مرکزی و هرمزگان" یکی از این پروژه‌ها را احداث خط لوله "گوره- جاسک" عنوان کرد که به گفته رئیس دولت دوازدهم، این پروژه استراتژیک‌ترین طرح دولت است.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، حسن روحانی در این مراسم که پنج‌شنبه پنجم تیر (۲۵ ژوئن) برگزار شد گفت: «از دولت یازدهم که به فکر این طرح لوله‌گذاری گوره به جاسک بودیم با توجه به اینکه از لحاظ امنیت ملی بسیار برای ما مهم است، همیشه این دغدغه را داشتم که این طرح در دولت یازدهم و دوازدهم به پایان برسد.»

به گفته بیژن زنگنه، وزیر نفت این خط لوله هزار کیلومتر طول خواهد داشت و از گوره در استان بوشهر آغاز می‌شود و به غرب بندر جاسک و پایانه صادراتی سواحل مکران در کنار دریای عمان می‌رسد.

تهدید به بستن تنگه هرمز و تلاش برای دور زدن آن

این طرح از این جهت استراتژیک‌ترین طرح دولت و برای امنیت ملی بسیار مهم عنوان می‌شود که در صورت بسته شدن تنگه هرمز، که جمهوری اسلامی بارها تهدید با انجام آن کرده، به ایران امکان می‌دهد این مسیر را دور بزند و نفت خود را از دریای عمان صادر کند.

کشورهای صادرکننده نفت در منطقه از سال‌ها پیش به دلیل نگرانی از بسته شدن تنگه هرمز در پی راه‌های دیگری برای انتقال نفت خود بوده‌اند و امکانات این کار را فراهم کرده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

جمهوری اسلامی تنها کشوری است که در حال حاضر چنین امکانی ندارد. روحانی روز پنج‌شنبه گفت: «بسیاری از کشورهای منطقه توانستند برای صادرات نفت خود راه دومی، حالا یا از دریای سرخ، مدیترانه یا دریای عمان، ایجاد کنند تا هنگام خطر در تنگه هرمز بتوانند نفت را از طرق دیگر صادر کنند.»

ایران تنها متضرر بستن تنگه هرمز

رئیس دولت دوازدهم اعتراف کرد: «تنها کشوری که در این میان مانده بود و اگر روزی تنگه هرمز به دلیلی بسته می‌شد، صادرات نفتش به طور کامل متوقف می‌شد، جمهوری اسلامی ایران بود.»

استفاده از فعل گذشته "بود" در سخنان حسن روحانی همانقدر مغلطه به نظر می‌رسد که استفاده از عبارت "بهره‌برداری" در عنوان مراسم روز پنج‌شنبه.

اغلب صادرکنندگان نفت منطقه برای انتقال نفت از مسیرهای جایگزین تنگه هرمز طرح‌هایی را اجرا کرده‌اند

خط لوله گوره- جاسک هنوز احداث نشده و تکمیل آن به زمان و سرمایه‌گذاری زیادی نیاز دارد. این طرح با همکاری شرکت‌های خارجی اجرا می‌شد که پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در اردیبهشت ۹۷ و بازگشت تحریم‌ها از ایران خارج شدند.

زنگنه می‌گوید لوله‌های این طرح ۴۲ اینج قطر دارند و از خارج وارد می‌شدند و با خروج شرکت‌های خارجی سه شرکت ایرانی موفق شدند مشابه آن را تولید کنند.

"بهره‌برداری" از طرحی که لوله‌هایش آماده نیست

روحانی به اشاره به این که ورق‌های مورد نیاز برای لوله انتقال نفت قبلا در ایران تولید نمی‌شد گفت سه شرکت فولاد مبارکه، شرکت اکسین و بخش لوله‌سازی با یکدیگر توانستند لوله‌های مورد نیاز را تولید کنند و "حدود ۴۴۰ کیلومتر آماده شده و به تدریج تحویل می‌شوند".

رئیس جمهوری ابراز امیدواری کرده اجرای این طرح اسفند ماه به پایان برسد. وزیر نفت هم می‌گوید پروژه خط لوله انتقال نفت گوره ـ جاسک تا کنون ۴۰ درصد "پیشرفت فیزیکی" داشته است.

روحانی گرچه معترف است که جمهوری اسلامی تنها کشوری است که از بستن تنگه هرمز دچار مشکل می‌شود، همچنان از تهدید و شعار بستن این تنگه دفاع می‌کند.

"مشکل عظیم در روز مبادا"

به گزارش ایرنا روحانی گفته است: «شعاری که ما می‌دادیم  که ما در کنار تنگه هرمز هستیم و آب‌راه در اختیار ما است، کاملا درست بود اما در روز مبادا مشکل عظیمی برای خود ما به‌وجود می‌آمد که از این مشکل عبور کردیم.»

حسن روحانی پس از تشدید تحریم‌های ایالات متحده، که یکی از اهداف اصلی آن به صفر رساندن صادرات نفت جمهوری اسلامی عنوان می‌شود، تهدید کرده بود که آمریکا باید بداند اگر جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد "نفتی از خلیج فارس صادر نخواهد شد".

منطقا رئیس دولت و دیگر مسئولان ارشد جمهوری اسلامی که تهدید به بستن تنگه هرمز کرده‌اند به خوبی می‌دانند "تنها کشوری که در این میان مانده" و با بسته شدن این تنگه صدور نفتش کاملا متوقف می‌شود خود ایران است.

معضل تامین سرمایه و پیدا کردن مشتری

خط لوله گوره- جاسک در صورت تکمیل شدن و به "بهره‌برداری" رسیدن واقعی، ظرفیت انتقال یک میلیون بشکه نفت در روز را خواهد داشت، اما در شرایط کنونی معضل جمهوری اسلامی این است که به دلیل تحریم قادر به فروش این میزان نفت نیست.

ایران پیش از بازگشت تحریم‌ها به طور میانگین روزی دو و نیم بشکه نفت صادر می‌کرد. آژانس بین‌المللی انرژی چندی پیش میزان صادرات نفت ایران را روزی ۳۰۰ هزار بشکه اعلام کرد.

برخی منابع این رقم را تا ۲۰۰ هزار بشکه نیز برآورد کرده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در هر صورت، چنانچه جمهوری اسلامی همچنان بر طبل عدم انعطاف و خودداری از مذاکره با غرب بکوبد و تحریم‌ها کاهش نیابند، انتظار می‌رود در صورت تکمیل خط لوله گوره- جاسک نیز امکان استفاده از ظرفیت کامل آن وجود نداشته باشد.

معضل دیگر جمهوری اسلامی تنگناهای شدید مالی و عدم دسترسی به ارز حاصل از صدور نفت قبل از تحریم‌هاست که در کشورهایی نظیر کره جنوبی و چین بلوکه شده‌اند.

بیژن زنگنه می‌گوید تا کنون ۳۰۰ میلیون دلار برای پیشرفت ۴۰ درصدی این پروژه هزینه شده و تکمیل آن نیاز به ۸۰۰ تا ۸۵۰ میلیون دلار سرمایه است.

وزیر نفت ابراز امیدواری کرده با تکمیل طرح‌های پتروشیمی که مراسم "بهره‌برداری" از آنها روز پنج‌شنبه برگزار شد درآمد جمهوری اسلامی از این تولیدات تا پایان دولت دوازدهم به ۲۵ میلیارد دلار برسد و حدود دو برابر هشت سال پیش شود.