تعیین تکلیف پساب بجنورد در قرار شفاهی استاندار با وزیر نیرو / جزئیات انتقال پساب به پتروشیمی خراسان شمالی چیست؟

گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * سال ۷۵ که پتروشیمی خراسان در ۱۷ کیلومتری جاده بجنورد به شیروان احداث شد، برای تأمین منابع آبی مورد نیاز آن، چاه‌های آبی آهکی با کیفیت و آب‌های سطحی رودخانه اترک درنظر گرفته شد. این شرکت سالانه حدود پنج میلیون مترمکعب آب نیاز دارد که این منابع هر کدام وظیفه تأمین نیمی از این آب را به عهده دارند. اما مساله اینجاست که پتروشیمی خراسان درحالی سالانه ۵ میلیون مترمکعب آب با کیفیت خراسان شمالی را مصرف می‌کند که حتی مردم بجنورد، مرکز این استان، در خانه‌های خود آب خوبی ندارند.

آب مصرف خانگی بجنورد از سد شیرین دره تأمین می‌شود که بو و طعم خوبی ندارد و مردم برای اینکه آب باکیفیتی داشته باشند، مجبورند بیشتر هزینه کنند و آب تصفیه شده بخرند! از طرفی از تصفیه آب بجنورد سالانه حدود ۷ میلیون مترمکعب پساب به دست می‌آید که از آن استفاده نمی‌شود. این پساب می‌تواند در پتروشیمی و به جای آب با کیفیت از چاه‌ها یا آب‌های اترک مورد استفاده قرار گیرد؛ مساله‌ای که چند سال است تبدیل به مطالبه مردمی شده، اما پتروشیمی زیربار آن نمی‌رفت.

پتروشیمی خراسان برای استفاده از پساب بجنورد ۲ چالش پیش روی خود داشت؛ اولا قرار بود پساب را از آبفای خراسان شمالی بخرد ثانیا باید لوله گذاری کرده و برای انتقال آب هزینه کند. در واقع پتروشیمی خراسان با مصرف آب از منابع قبلی هزینه کمتری باید پرداخت می‌کرد، اما منابع آبی را مورد استفاده قرار می‌داد که می‌توانست برای مصرف خانگی و مردم استفاده شود.

۷۰۰  برای هر مترمکعب پساب

آیت الله رئیسی، در سفر استانی به خراسان شمالی بر اجرای پروژه انتقال پساب بجنورد به پتروشیمی خراسان تأکید کرد و یکی از دستورات او به استانداری خراسان شمالی بود.

"این شرکت سالانه حدود پنج میلیون مترمکعب آب نیاز دارد که این منابع هر کدام وظیفه تأمین نیمی از این آب را به عهده دارند"حالا حسین نژاد، استاندار این استان خبر داده که قیمت ۷۰۰ تومان برای هر مترمکعب پساب نهایی شده است.

این تصمیم در آخرین جلسه حسین نژاد با وزیر نیرو گرفته شده و البته در حد تفاهم شفاهی است و هنوز اجرای آن نه به وزارت نفت و پتروشیمی خراسان تکلیف شده و نه حتی نامه مشخصی برای آن منتشر شده است.

نیک پرور، دبیر قرارگاه شهید احمدی روشن بجنورد به خبرنگار ما می‌گوید که این پروژه چند سالی هست بلاتکلیف مانده و هر استاندار و مدیری که می‌آید، وعده‌ای می‌دهد و می‌رود.

او به سفر رئیس جمهور اشاره می‌کند و می‌گوید که در سفر رئیسی به خراسان شمالی، نماینده وزیر نیرو هم حضور داشت و قرار شد که هر مترمکعب ۷۰۰ تومان آب به پتروشیمی فروخته شود. حالا هم که استاندار همین خبر را اعلام کرده، اما مشخص نیست که این موضوع اجرایی می‌شود یا نه.

چالش‌های انتقال پساب به پتروشیمی 

نیک پرور به موضوع مهمتری هم اشاره می‌کند؛ زیرساخت انتقال پساب به پتروشیمی. پتروشیمی حدود ۱۷ کیلومتری بجنورد شرق ساخته شده و تصفیه خانه هم در ۱۲ کیلومتری غرب این شهر قرار دارد. این فاصله باید لوله گذاری شود و در بخشی از مسیر جاده قرار دارد.

دبیر قرارگاه شهید احمدی روشن بجنورد می‌گوید: با توجه به اینکه فاصله لوله گذاری‌ها با جاده نباید از ۳۰ متر کمتر باشد، احتمالا اجرای این پروژه با چالش‌هایی با راه و شهرسازی مواجه می‌شود که امیدواریم بین اداره آبفا، راه و شهرسازی و مدیران پتروشیمی در این باره همبستگی صورت گیرد.

او می‌گوید که دانشجویان پیگیر موضوع هستند و مطالبه گری آنان تا اجرای کامل پروژه و بازگشت مورد استفاده پتروشیمی به شبکه خانگی یا هر جای دیگری که به این آب نیاز بیشتری دارد، ادامه می‌یابد.

یک مساله دیگر هم درباره این پروژه مطرح است؛ منابع آبی که آزاد می‌شود، کجا مورد بهره برداری قرار می‌گیرد؟

طرح بدون جزییات

حسین اکبری، فعال رسانه‌ای خراسان شمالی به خبرنگار ما توضیح می‌دهد که هنوز جزییات اجرای این طرح اعلام نشده است؛ بنابراین مشخص نیست که پتروشیمی قرار است چه مقدار آب مورد نیاز خود را از پساب بجنورد تأمین کند؛ ۲.۵ میلیون مترمکعب یا همه ۵ میلیون مترمکعب را.

او می‌گوید: در طرح‌های بلندمدت آمده که آب این چاه‌ها به مدار مصرف بجنورد و روستا‌های اطراف آن بازگردد. اما چون هنوز جزییات اجرای این طرح مشخص نیست، نمی‌توانیم نظری درباره آن بدهیم.

از خبر استاندار خراسان شمالی تا اجرایی شدن این طرح و پروژه، هنوز راه درازی در پیش است.

اینکه حسین نژاد گفته ۷۰۰ تومان برای هر مترمکعب پساب بجنورد نهایی شده، خبر خوبی است، اما اجرایی شدن آن نیاز به برنامه ریزی، تدوین آیین نامه، همت نهاد‌ها و مسئولان استانی و کشوری را می‌طلبد.