حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی ادوار مجلس: حجاب اجباری، حرام مسلم است/ علی کلائی

هرانا - ۷ بهمن ۱۴۰۲

خانه > slide, سایر گروهها > حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی ادوار مجلس: حجاب اجباری، حرام مسلم است/ علی کلائی

خبر اختصاصی
تاریخ : ۱۴۰۲/۱۱/۰۷
دسته : slide,سایر گروهها
لینک کوتاه :
کد خبر : ۸۷۷۵

چاپ خبر

حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی ادوار مجلس: حجاب اجباری، حرام مسلم است/ علی کلائی

ماهنامه خط صلح – دوربین‌های مداربسته و استفاده از آن برای رصد افرادی که حجاب اجباری بر سر نمی‌کنند، به مسئله‌ای چالش‌برانگیز تبدیل شده ‌است. عده‌ای آن را جایگزین گشت ارشاد می‌دانند و عده‌ای دیگر از غیرقانونی بودن آن سخن گفته‌اند. حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی مجالس اول و ششم شورای اسلامی اما به ماهنامه‌ی خط صلح می‌گوید که نظارت این دوربین‌ها در خصوص حجاب شهروندان با حقوق اجتماعی و مدنی آن‌ها متناسب نیست. به باور رئیس کمیسیون اصل نود مجلس ششم شورای اسلامی، این دوربین‌ها و این‌گونه برخوردها «با حیثیت ملت ایران و حرمت انسان‌هایی که در زندگی‌شان باید آزاد باشند و حرمت پیامبر اسلام و حتی احکام اسلامی در تعارض است.»

این سیاستمدار و روحانی شیعه ایرانی هم‌چنین در گفتگو با خط صلح، ضمن حرام مسلم دانستن حجاب اجباری گفت که «در تعارض بین دو حکم اهم و مهم، حکم اهم اولویت دارد و باید اهم را گرفت و مهم را کنار گذاشت. الان فرض این‌که حجاب امر مهمی باشد، اما اهم از آن، حرمت رسول خدا و کیان اسلام است که با این‌گونه نظارت‌ها و برخوردها سازگار نیست.»

انصاری‌راد در ادامه‌ی این گفتگو لازمه‌ی تزکیه را آزادی دانست و گفت که به باور او «در یک جامعه‌ی آزاد، آن پاکیزگی روح از بدی‌ها و زشتی‌ها خودبه‌خود اتفاق می‌افتد.

"عده‌ای آن را جایگزین گشت ارشاد می‌دانند و عده‌ای دیگر از غیرقانونی بودن آن سخن گفته‌اند"یعنی در جامعه، اول آزادی است، بعد تزکیه و پاکیزگی.»

مشروح گفتگوی ماهنامه‌ی خط صلح با حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی ادوار مجلس را در ادامه می‌خوانید.

امروزه بسیاری از کشورها به بهانه‌هایی از قبیل ایجاد امنیت ملی و مقابله با تروریسم، از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی تشخیص چهره در دوربین‌های مداربسته استفاده می‌کنند. با این حال، بسیاری منتقد این رویکرد هستند و آن را ناقض حریم خصوصی، پلیسی‌تر شدن فضای جامعه و فراگیرتر شدن سانسور می‌دادند. نظر شما چیست؟

من در خصوص وضعیت امنیت کشور حرف دارم. یعنی من اعتقادی به رفتار حکومت در خصوص امنیت –چه حول مسئله‌ی ترور و چه مسئله‌ی حجاب— ندارم. مقداری از مشکلات را هم ناشی از سیاست‌های غلط خود حکومت می‌دانم.

حکومت نمی‌تواند امنیت را با چماق و شکنجه و زندان و دوربین‌های این‌چنینی تأمین کند. البته اگر امنیت مملکتی سالم، نیازمند دوربین و کنترل‌های خاص باشد، این امر مورد تأیید است.

اساساً وضعیت سیاست داخلی و خارجی ایران، زمینه‌ی ناامنی را فراهم کرده و می‌کند. یعنی وضعیت به گونه‌ای است که تقریباً می‌شود گفت، ملت در امنیت کامل به سر نمی‌برند. بنابراین مقداری از وضعیت ناامنی کشور ناشی از سیاست‌های غلط خود حکومت است. در حال حاضر، بهانه مسئله‌ی حجاب است، قبلاً هم بهانه مسائلی چون ویدئو، بلندگو و دوش‌های حمام‌ بود و حساسیت روی آن‌ها بود.

"حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی مجالس اول و ششم شورای اسلامی اما به ماهنامه‌ی خط صلح می‌گوید که نظارت این دوربین‌ها در خصوص حجاب شهروندان با حقوق اجتماعی و مدنی آن‌ها متناسب نیست"در واقع حکومت سر چنین مسائلی به همین شکل با مردم درگیر شد و ملت هم گرفتار و ناراحت شدند و بعدش هم حکومت عقب‌نشینی کرد.

در حوزه‌ی روابط خارجی هم قطعاً باید روابط به صورتی باشد که ایران در آن سمبل صلح و ارتباط درست با همه‌ی جهان است. باید ایران با سازمان‌های بین‌المللی و غرب رابطه‌ی درستی داشته باشد. زمینه‌ی ناامنی وقتی فراهم شده ‌است که پس از پیروزی انقلاب، اعلام کردیم که دشمن آمریکا هستیم و می‌خواهیم اسرائیل را براندازیم. حالا اختلاف با حکومتی هم هست. دلیلی ندارد که ما این همه رجز بخوانیم.

اختلاف با آمریکا به عنوان قدرتی جهانی و دشمنی و جنگ و ستیز به هیچ وجه نتیجه نمی‌دهد و خود زمینه‌ی ناامنی را فراهم می‌کند.

یک دلیل طرح این دوربین‌ها در ایران مسئله‌ی حجاب است. حجاب برای مردم امری انتخابی است. اما بر فرض که مسئله‌ی تکلیفی باشد، من پیش‌تر گفته‌ام که حجاب اجباری، حرام مسلم است. علتش هم این است که اجبار حجاب، موجب تضعیف کیان و حرمت اسلام، حرمت رسول خدا و عقاید اسلامی ملت ایران می‌شود. آن‌چه می‌گویم از موضع روشنفکری نیست.

"یعنی در جامعه، اول آزادی است، بعد تزکیه و پاکیزگی.»مشروح گفتگوی ماهنامه‌ی خط صلح با حسین انصاری‌راد، نماینده‌ی ادوار مجلس را در ادامه می‌خوانید"کاملاً از موضع فقهی است. این‌که اگر تعارضی بین دو حکم پیدا شود، اَهَمِّ این تکالیف باید اعمال شود و آن‌چه مهم است، باید کنار گذاشته شود. الان فرض کنیم که حجاب مهم باشد، اما حرمت اسلام و پیامبر، حفظ کیان اسلام، عقاید مردم، اخلاق مردم و حرمت انسان‌ها در کشور از حجاب بالاتر است. ما باید به انسان‌ها احترام بگذاریم و انسان‌ها باید در کشور ما حرمت داشته باشند.

اگر حجاب امری شرعی است که تا حدی فتوا می‌دهند که هست و چه بسا مقداری هم این امر درست باشد، باید با اندرز و برخورد درست با مسئله برخورد کرد. ملت ما مسلمان است و تکلیف خودش را می‌داند.

در سلوک شخصی هم به آن‌چیزی عمل می‌کند که با زندگی‌اش وفق داشته باشد. ما باید بگذاریم که مردم زندگی کنند و در زندگی و خیابان و کسب و کار و سفرشان راحت باشند. مردم باید امنیت داشته باشند. طبیعتاً اگر مواردی هست که وجود دوربین‌ها و مانند آن‌ها -در شرایطی که سیاست‌های امنیتی اساسی انجام شده باشد- نیاز باشد، وجودشان می‌تواند موجه باشد.

به وجهی از مسئله اشاره کردید. اما سوال این‌جاست که آیا این نظارت با دوربین‌های مداربسته در خصوص حجاب شهروندان با حقوق اجتماعی و مدنی آن‌ها متناسب است؟

این نظارت‌ها بسیار کار نادرستی است.

"امروزه بسیاری از کشورها به بهانه‌هایی از قبیل ایجاد امنیت ملی و مقابله با تروریسم، از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی تشخیص چهره در دوربین‌های مداربسته استفاده می‌کنند"من به شما گفتم که این کارها با حیثیت ملت ایران و حرمت انسان‌هایی که در زندگی‌شان باید آزاد باشند و حرمت پیامبر اسلام و حتی احکام اسلامی در تعارض است. مسئله این‌جاست که در تعارض بین دو حکم اهم و مهم، حکم اهم اولویت دارد و باید اهم را گرفت و مهم را کنار گذاشت. الان فرض این‌که حجاب امر مهمی باشد، اما اهم از آن، حرمت رسول خدا و کیان اسلام است که با این‌گونه نظارت‌ها و برخوردها سازگار نیست.

در این امر، بحث حوزه‌ی خصوصی شهروندان هم هست. آیا این نظارت‌ها نوعی ورود به حوزه‌ی خصوصی شهروندان نیست؟

بله هست و موضوع بسیار مهمی هم هست. قرآن مجید صریحاً می‌گوید که “ولا تجسسوا ولا یغتب بعضکم بعضا.” (آیه‌ی ۱۲ سوره‌ی حجرات).

تجسس در زندگی خصوصی افراد جزو محرمات مسلم شرعی و قرآنی است.

درون خودروهای مردم چه؟ برخی می‌گویند که درون خودروهای مردم، بخشی از حوزه‌ی خصوصی نیست.

تجسس در این حوزه بسیار زشت است و مشمول همان بحث کلی است که عرض کردم. به نظر من این‌گونه برخوردها با مردم ایران و دخالت در لباس و پوشش و یا در خودروی شخصی و حضورشان در خیابان درست نیست.

شما در دوره‌های اول و ششم مجلس شورای اسلامی، نماینده‌ی مردم بوده‌اید و در دوره‌ی ششم، ریاست کمیسیون اصل نود را برعهده داشتید. آیا این بحث دوربین‌ها و این‌طور نظارت‌ها، سابقه‌ای در قوانین کشور دارد؟

من چنین چیزی به این صورتی که امروز هست را به یاد ندارم. ولی در عین حال بگویم که ما از اول انقلاب، کشور را امنیتی کردیم. کشور نباید امنیتی باشد.

"با این حال، بسیاری منتقد این رویکرد هستند و آن را ناقض حریم خصوصی، پلیسی‌تر شدن فضای جامعه و فراگیرتر شدن سانسور می‌دادند"کشور باید آرام و راحت باشد. اگر از زاویه‌ی خارجی و یا داخلی ناامنی به وجود آمد، باید جلویش گرفته شود. اما ما در کشور اصل را بر ناامنی گذاشتیم و زمینه‌ی ناامنی را هم در عرصه‌ی جامعه فراهم کردیم. ما باید این سیاست‌ها را اصلاح کنیم که کشور در صلح و آرامش و آزاد باشد و افراد هم در سلوک شخصی و زندگی خصوصی‌شان آزاد باشند. اما اگر یک ناامنی در حالت فوق‌العاده‌ای از ناحیه‌ی داخل و خارج ایجاد شد، آن وقت باید ترتیبات لازم داده شود.

مسئله‌ی گشت ارشاد از میانه‌ی دهه‌ی هشتاد شمسی آغاز شد.

آیا این گشت ارشاد در قوانین جاری کشور زمینه‌ی قانونی دارد؟

اصلاً ندارد. البته قانون در دست قانون‌گذارانی است که ممکن است صلاحیت قانون‌گذاری نداشته باشند. آن‌ها ممکن است قانونی مانند قوانین قصاص و رجم بگذارند که نابجا باشد. الان خودشان در کشور در خصوص قانون رجم به این نتیجه رسیده‌اند که چنین قانونی بجا نیست، در نتیجه در حال حاضر قانون رجم در کشور ما امر رایجی نیست. غرض از آوردن این مثال این بود که بگویم اگر امر این‌چنینی قانون هم باشد، نابجاست.

"یعنی من اعتقادی به رفتار حکومت در خصوص امنیت –چه حول مسئله‌ی ترور و چه مسئله‌ی حجاب— ندارم"از موضع شرعی هم این مسئله بالاخره نیازمند اجتهاد است. یعنی این‌طور نیست که هر کسی که آیه‌ی قرآن و یا حدیثی خواند و به حدیثی استناد کرد، بتواند اجتهاد کند. این حرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و قانون‌ها، ناشی از استنادات غلط و ناشی‌گری و عدم فهم اساس و کلیات و آن‌چه در جوهر انسان وجود دارد و حرمت انسان است. خدا برای این‌که انسان‌ها را تزکیه و پاک کند، پیامبر اسلام را مبعوث کرد. با چماق و شکنجه که نمی‌شود کسی را پاک کرد.

با اعدام که نمی‌شود جامعه را پاک و آرام کرد. لازمه‌ی تزکیه هم آزادی است. لازمه‌ی وجود انسان‌های سالم و پاک، جامعه‌ی آزاد است. در یک جامعه‌ی آزاد، آن پاکیزگی روح از بدی‌ها و زشتی‌ها خود به خود اتفاق می‌افتد. یعنی در جامعه، اول آزادی است، بعد تزکیه و پاکیزگی.

"حکومت نمی‌تواند امنیت را با چماق و شکنجه و زندان و دوربین‌های این‌چنینی تأمین کند"در قرآن مجید با قسم‌های شداد و غلاظ می‌گوید که «قد افلح من زکاها. و قد خاب من دساها» (سوره‌ی شمس، آیات ۹ و ۱۰)؛ کسی که پاک کرد نفس خودش را رستگار است و کسی که پاک نکرد و خودش را از رذائل نجات نداد، ناخوشبخت و گرفتار است. این‌ها محکمات قرآن است. ما متشابهات را باید کنار بگذاریم. انواع شبهه‌ها هم مختلف هستند.

اما مثلاً ما قاعده‌ی «الحدود تدرا بالشبهات» را به عنوان یکی از قواعد بابت حدود داریم. یعنی حدودی که در اسلام است، با شبهه کنار گذاشته می‌شود. پس نباید با این شبهات طرح مسئله شود. آن که در اسلام و قرآن مسلم است و پیامبر برای آن آمده، مسئله‌ی پاک بودن انسان‌هاست. شرط این پاک بودن هم آزادی، امنیت ذاتی و امنیت اجتماعی انسان‌هاست.

"البته اگر امنیت مملکتی سالم، نیازمند دوربین و کنترل‌های خاص باشد، این امر مورد تأیید است.اساساً وضعیت سیاست داخلی و خارجی ایران، زمینه‌ی ناامنی را فراهم کرده و می‌کند"اگر امنیت نباشد و همه‌اش چماق و زندان و شکنجه باشد که اساساً این پاکی و پاکیزگی نفس معنا ندارد. حتی نماز و روزه هم در آن شرایط معنا ندارد.

حجاب از نظر بخشی از جامعه، پدیده‌ای دینی و فرهنگی است. آیا اصولا لازم است که حاکمیت در این حوزه ورود کند و این امر را به حوزه‌ی قانون‌گذاری تسری دهد؟

حاکمیت، هرکه باشد، از ابتدا در ورود به این حوزه اشتباه کرد. به دختر خانمی که در سال ۱۳۵۸ در دبیرستانی دخترانه در شهر نیشابور در این خصوص از من سوال کرد، همان‎‌ موقع گفتم که به نظر من لازم نیست که شما حجاب داشته باشید. این فشاری که برای حجاب در جامعه آورده می‌شود، امری کاملاً غیرعقلانی است.

نه با عقل جور است و نه با شرع.

یعنی به نظر شما حاکمیت حق ورود و قانون‌گذاری در این حوزه را ندارد؟

وقتی امر خلاف و عقل و شرع است، قانون در آن هم از بیخ و بن باطل است.

این را به این دلیل پرسیدم که در چندین ماه اخیر، شاهد طرح لایحه‌ی حجاب و عفاف و تصویب آن در مجلس و بحث‌های میان مجلس و شورای نگهبان هستیم.

این هم اشتباه بزرگی است و ممکن است در آن لجاجت‌های غیرعقلانی و انگیزه‌های نفسانی وجود داشته باشد. وجود جهل در آن قطعی است.

علی‌رغم تمام محدودیت‌ها، به نوعی شاهد تغییر پوشش شهروندان در ایران در ده سال گذشته هستیم. به نظر شما چه عاملی موجب این تغییرات شده است؟

مقداری از این امر، نتیجه‌ی تحولات جامعه‌ی بشری است. مسئله‌ی آزادی به این صورتی که امروز در جامعه‌ی بشری مطرح است، قبلاً مطرح نبوده‌ است. تاریخ بشر قرن‌ها با حکومت‌های قبیله‌ای، فردی و استبدادی گذشته است.

"در حال حاضر، بهانه مسئله‌ی حجاب است، قبلاً هم بهانه مسائلی چون ویدئو، بلندگو و دوش‌های حمام‌ بود و حساسیت روی آن‌ها بود"تاریخ، تاریخ استبداد و حکومت‌های استبدادی است. هرچه بر عمر بشر گذشته، مسئله‌ی آزادی قوت بیش‌تری پیدا کرده است. بنابراین بخشی از این تغییر، ناشی از شعور و تکامل بشر و فهم درست بشر از زندگی است. از قضا در قرآن هم آزادی اصل است و بسیار محکم بر آن تأکید شده‌ است.

بخشی دیگر از این تغییر هم ناشی از عملکرد افراد و حکام جاهل و نادانی است که خیال می‌کنند که با محدودیت‌ها، به شرع و بشریت خدمت می‌کنند که البته این محدودیت‌ها خدمت به بشریت نیست.