مصرف گاز در ایران امسال از تولید آن پیشی می‌گیرد

شورای عالی انرژی ایران می‌گوید از سال جاری تا سال ۱۴۱۰، تراز گازی کشور منفی خواهد شد.

بر اساس پیش‌بینی سندی که از سوی این شورا منتشر شده است، با فرض اعمال سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف گاز و همچنین نرخ رشد اقتصادی ۵.۶ درصدی محاسبه شده‌است، تراز گاز کشور در سال ۱۴۰۰ منفی خواهد شد؛ بدین معنا که مصرف گاز از تولید پیشی خواهد گرفت.

بنابر این سند که جزئیاتی از آن روز چهارشنبه ۱۱ فروردین در خبرگزاری فارس آمده، تراز گاز کشور در ۴ ماه سرد سال ۱۴۰۰ منفی خواهد شد و به ۲۹.۹- میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید.

به بیان دیگر در سال جاری نیز همانند سال گذشته، به احتمال زیاد در شهرهای ایران قطع گاز و قطع برق و آلودگی هوا ناشی از سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها رخ خواهد داد.

بنابر سند تازه، در سال جاری میزان تولید و عرضه گاز ۸۱۲.۵ میلیون متر مکعب در روز (۲۹۶ میلیارد متر مکعب در سال) پیش‌بینی می‌شود و میزان مصرف گاز ۸۳۴.۱ میلیون متر مکعب در روز برآورد شده است؛ یعنی در سال ۱۴۰۰ تراز گازی کشور منفی ۲۱.۵ میلیون متر مکعب در روز خواهد بود.

البته ایران سال‌هاست که در زمستان به خاطر اوج‌گیری مصرف خانگی گاز، با کمبود گاز مواجه است.

ایران بعد از روسیه با دارا بودن ۳۳ تریلیون متر مکعب گاز، بزرگترین ذخایر گازی جهان را دارد.

زمستان پارسال کمبود گاز باعث مصرف چشمگیر سوخت‌های آلاینده مانند مازوت (نفت کوره) در نیروگاه‌ها و آلودگی شدید هوای کلانشهرها شد.

بیشتر در این باره:

مقام محیط زیست: ذرات معلق در شهرهای ایران سرطان‌زا و هم‌رده با مواد رادیواکتیو است

ابتدای امر، وزارت نفت ایران منکر استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها شد، اما با تأیید سازمان حفاظت محیط زیست و ادامه هشدارها و گزارش رسانه‌ها، مقامات ایران اعلام کردند به خاطر کمبود گاز مجبور به سوزاندن مازوت در بخش نیروگاهی شده‌اند.

شرکت ملی گاز ایران نیز هفته گذشته تنها مدعی افزایش شش درصدی تولید گاز کشور در سال گذشته خورشیدی شد، اما هیچ رقمی دربارهٔ میزان تولید گاز کشور نداد.

در میان سوخت‌های فسیلی گاز کمترین آلایندگی را دارد. حدود سه چهارم کل گاز تولیدی ایران از میدان پارس جنوبی استخراج می‌شود.

پیشتر وزارت نفت، همچنین برخی سازمان‌های بین‌المللی گزارش داده بودند این میدان تا سال ۲۰۲۳ به نیمه دوم عمر خود خواهد رسید و اگر سکوهای ۲۰ هزار تنی (۱۰ برابر سکوهای فعلی) با کمپرسورهای عظیم در این میدان نصب نشود، هر سال ۱۰ میلیارد متر مکعب از تولید آن کاسته خواهد شد.

قرار بود اولین سکوی عظیم برای فاز ۱۱ پارس جنوبی توسط شرکت فرانسوی توتال ساخته شود، اما این شرکت بعد از خروج آمریکا از برجام، قراردادش با ایران را لغو کرد. هزینه ساخت هر کدام از این سکوها ۲.۵ میلیارد دلار است و برای پارس جنوبی حداقل ۱۰ سکوی عظیم نیاز خواهد بود. فناوری ساخت این سکوها و کمپرسورها در دست چند شرکت انگشت‌شمار غربی است.

البته شورای عالی انرژی ایران در محاسبات خود این موضوع را در نظر نگرفته و تنها رشد سالانه مصرف گاز کشور و تأخیر در پروژه‌های تولید گاز را محاسبه و برآورد کرده است از سال جاری تراز گازی کشور منفی می‌شود.

این گزارش می‌گوید بعد از سال ۱۴۱۰، به دلیل به ثمر رسیدن پروژه‌های افزایش تولید گاز از میادین جدید گازی دوباره تراز گازی کشور مثبت خواهد شد، اما برای این کار به سرمایه‌ای معادل ۵۰ میلیارد دلار نیاز است که در صورت جذب این سرمایه اهداف تولیدی محقق خواهد شد.

منفی شدن تراز گازی ایران در حالی است که قطر بعنوان شریک ایران در پارس جنوبی، پارسال قراردادهای توسعه بیشتر بخش قطری این میدان را با شرکت‌های خارجی امضا کرد و در نظر دارد تولید گاز از این میدان مشترک را تا پنج سال آینده حدود ۴۰ درصد افزایش دهد.

قطر ۱۰ سالی زودتر از ایران توسعه پارس جنوبی را آغاز کرده بود و تاکنون ۲.۵ برابر ایران از این میدان مشترک تولید گاز داشته‌است.

البته دو سوم ذخایر پارس جنوبی بعنوان بزرگترین میدان گازی جهان در آب‌های قطر و یک سوم آن در آب‌های ایران واقع شده‌است.