پاکستان پشیمان شد/ زرداری: تجدیدنظر می‌کنیم

بلاول بوتو زرداری، وزیر خارجه پاکستان این سخنان را در حالی بیان کرد که اخیرا از یک سو، تحریک طالبان پاکستان با لغو آتش‌بس، حملاتش را به خاک این کشور افزایش داده و از سوی دیگر، درگیری‌ها در مرز پاکستان با افغانستان چندین کشته و زخمی برجای گذشته است.

وزیر خارجه پاکستان، در نشست روز جمعه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، گفت که پاکستان از شکست طالبان در مبارزه با تروریسم و جلوگیری از فعالیت‌های تروریستی ناامید شده است. زرداری در سخنرانی‌ خود به گسترش فعالیت‌های تحریک طالبان پاکستان پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان اشاره کرد و گفت: «به نظر می‌رسد تحریک طالبان پاکستان برای اعلام جنگ علیه پاکستان جسارت پیدا کرده است.»

در حالی‌که طالبان افغانستان مدعی‌اند که به لحاظ ایدئولوژیک با تحریک طالبان پاکستان همسو نیستند، اما آنچه این گروه از آن به‌عنوان «همسویی با برادران ایمانی» یاد می‌کنند، نزدیکی این دو گروه را به همدیگر اثبات می‌کند.

تحریک طالبان پاکستان، در بیشتر از ۱۰ سال گذشته در مرزهای میان افغانستان و پاکستان، میزبان طالبان افغانستان بوده‌اند و اکنون که طالبان در افغانستان به قدرت بازگشته‌اند، زمینه جولان بیشتر تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان فراهم شده است.

دولت پاکستان که از آغاز به قدرت رسیدن طالبان، در مورد گسترش تروریسم از افغانستان به بیرون از مرزها، هشدارهای مبهم داده بود، اکنون با گذشت یک سال و چهار ماه، به‌طور صریح از همسویی طالبان با گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان شکایت دارد.

بلاول بوتو زرداری در یک سخنرانی در اسلام‌آباد که به یاد قربانیان حمله به مدرسه‌ای در پشاور در سال ۲۰۱۴، برگزار شده بود، گفت که پرونده جامعی در مورد حمایت کشورهای خارجی از تحریک طالبان پاکستان و دیگر گروه‌های تروریستی دشمن دولت پاکستان به سازمان ملل متحد تحویل داده است.

زرداری تاکید کرد که طالبان در اجرای توافق‌هایی که با نیروهای بین‌المللی در دوحه مبنی بر مبارزه با تروریسم و جلوگیری از شیوع تروریسم از افغانستان به کشورهای منطقه انجام داده بودند، ناکام مانده‌اند. زرداری همچنان تاکید کرد: «پاکستان تروریسم فرامرزی تحریک طالبان پاکستان، ارتش آزادی‌بخش بلوچستان یا دیگر گروه‌های تروریستی را بر نمی‌تابد.»

با این وضع، او گفت که نمی‌تواند به حذف طالبان یا افغانستان فکر کند، «زیرا این دو در مرز پاکستان واقعا حضور دارند، اما پاکستان می‌تواند در راهبرد خود برای مقابله با تحریک طالبان پاکستان، تجدید نظر کند».

پشیمانی مقام‌های پاکستانی از دلبستگی به طالبان

با گذشت بیشتر از یک سال از سلطه طالبان بر افغانستان، به نظر می‌رسد مقام‌های پاکستانی از تصوری که قبلا در مورد طالبان افغانستان داشتند، پشیمان‌اند. علاوه بر وزیر خارجه فعلی پاکستان که به تغییر رفتار برابر طالبان تاکید کرد، وزیر خارجه پیشین که در سیاست‌های دولت پیشین پاکستان با دولت پیشین افغانستان نقش داشت، نیز از رفتارهای طالبان ابراز ناامیدی کرد.

ریاض محمد خان، وزیر خارجه پیشین پاکستان، در مقاله‌ای در روزنامه دان، نوشت که در گذشته، اشرف غنی و کرزای، روسای جمهوری پیشین افغانستان، از پاکستان برای کنترل طالبان و ایجاد فضای سیاسی بیشتر برای خود تقاضای کمک کرده بودند. او اذعان کرد که دولت پاکستان با نظریه ایجاد یک دولت قابل اعتماد با مشارکت طالبان در کابل، که از طرف روسای جمهوری پیشین افغانستان مطرح شد، اغوا شده بود.

ریاض محمد خان نوشت: «اگرچه رسما این درخواست (از طرف دولت پاکستان) رد شد، اما ما همچنان جذب چنین تصورات نادرستی مانند یافتن «عمق استراتژیک» و داشتن «دولت دوستانه» در کابل شدیم.» او همچنین به ناامیدی دولت پاکستان از طالبان در افغانستان تاکید کرد و گفت: «امروز نگاه ما به یک تقاضای حداقلی کاهش یافته است که طالبان افغانستان تحریک طالبان پاکستان و دیگر عناصر ضدپاکستانی را مهار کند، چیزی که به نظر می‌رسید رژیم‌های قبلی کابل آماده انجام آن بودند.

ما در این زمینه به طالبان افغانستان اعتماد کردیم و آشکارا ناامید شدیم.»

این مقام پاکستانی، درگیری‌های اخیر در مرزهای میان طالبان افغانستان و نیروهای پاکستانی را، نشانه «کینه‌توزی» طالبان و غیرقابل اعتماد بودن آن‌ها دانست. او گفت برای پایان یافتن این دعوا و کشمکش، «باید واکنش شفاف داشته باشیم». به گفته ریاض محمد خان، این وضعیت، مستلزم تصمیم‌گیری‌هایی است که شامل رهبری سیاسی و نظامی، رهبران خیبر پختونخوا و بلوچستان، وزارت خارجه و سازمان‌های اطلاعاتی می‌شود.

وزیر خارجه پیشین به نحوی به طالبان هشدار داد که اگر حمایت از تحریک طالبان پاکستانی یا هر گروه تروریستی دیگری را در داخل افغانستان ادامه دهند، به جنگ خونینی در این کشور منجر خواهد شد که باعث کشته شدن غیرنظامیان خواهد شد. او گفت: «هر کشوری که گروه‌های خودمختار مسلح را در خاک خود تحمل کند محکوم به فنا است.» او در ادامه تاکید کرد: «کابل نباید شک داشته باشد که ما براندازی علیه پاکستان از طرف تحریک طالبان پاکستان یا سایر گروه‌های فعال از افغانستان را اقدام‌هایی غیردوستانه می‌دانیم که می‌تواند ما را مجبور به دفاع از خود کند.»

با این حال، این مقام پاکستانی، گفت در گام نخست، مقابله با تحریک طالبان پاکستان در مرز و داخل کشور اولویت دارد و تاکید کرد که نباید کار به جایی برسد که به داخل افغانستان وارد شویم.

۳۱۱۳۱۱