ابتلا و مرگ‌ومیر بالای کرونا در ایران

برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده‌های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل به روش زیر محاسبه شد:

 تعداد موارد روز قبل − تعداد موارد ثبت شده امروز، تقسیم بر تعداد موارد روز قبل، ضربدر ۱۰۰.

در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.

 تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی

برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی در هفته گذشته موارد زیر مدنظر قرار گرفت:

- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.

- در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی، ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.

- در مواردی که منحنی اپیدمی تمام می‌شود، وضعیت به حالت ثبات می‌رسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم است. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر است.

- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.

منظور از ناسازگاری داده‌ها این است که روند داده‌های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده است و تغییرات ناهمگن روند شاخص‌های ابتلا و مرگ دیده می‌شود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده‌های درست‌تر می‌توان ارائه داد. ناسازگاری در داده‌ها به دلایل مختلفی می‌تواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری می‌توان به ثبت غیردقیق روزانه داده‌ها توسط استان‌ها و وجود خطا هنگام ثبت داده‌ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان (شروع اپیدمی در نقطه‌ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر)، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.

تقسیم‌بندی استان‌ها از نظر میزان گزارش

استان‌ها بر اساس میزان بروز در هفته آخر موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آن ها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت.

"در ۱۰ استان سمنان، کردستان، کرمانشاه، خراسان شمالی، کرمان، مازندران، تهران، گیلان، فارس و گلستان روند صعودی یا شروع پیک جدید مشاهده شد"تحلیل بر اساس این شاخص‌ها، احتمالی و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استان‌ها همراه با سایر شاخص‌ها و تحلیل‌های دقیق‌تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ارائه دهند.

 

تحلیل روند بیماری در هفته منتهی به ۹ آبـان ماه

موارد ابتلا و مرگ ومیر در کشور بالا و روند نیز صعودی بوده است. در ۱۰ استان سمنان، کردستان، کرمانشاه، خراسان شمالی، کرمان، مازندران، تهران، گیلان، فارس و گلستان روند صعودی یا شروع پیک جدید مشاهده شد. در هشت استان همدان، مرکزی، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، هرمزگان روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی مشاهده شد. در هشت استان قم، آذربایجان شرقی، البرز، زنجان، خراسان رضوی، بوشهر، خوزستان و سیستان و بلوچستان روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم وجود داشته است. به نظر می‌رسد دو استان یزد و خراسان جنوبی اخیراً یک پیک را پشت سر گذاشته ند.

در سه استان لرستان، ایلام و آذربایجان غربی ناسازگاری داده‌ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی‌دهد. باید مدنظر داشت که یک استان می‌تواند چندین پیک منحنی را تجربه کند.

کرونا در جهان۷

تعداد موارد جدید ابتلا به کرونا در جهان به ترتیب در روزهای ۷ آبان ماه ۴۴۰ هزار و ۶۰۹ نفر، ۸ آبان ماه ۴۸۰ هزار و ۱۰۷ و در روز ۹ آبان ماه ۵۱۸ هزار و ۸۰۳ نفر بوده است.

همچنین ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به کرونا در جدول زیر آمده‌اند. کشورهای آمریکا، هند و برزیل به ترتیب رتبه اول تا سوم ابتلا به کرونا را در جهان دارا هستند. ایران نیز در رتبه چهاردهم از نظر ابتلا به کووید-۱۹ قرار دارد.

میزان مرگ‌ومیر جهانی ناشی از ابتلا به کووید-۱۹ در قاره آسیا چقدر است؟

 ویژگی مهم یک بیماری عفونی، به خصوص یک عامل بیماری‌زای جدید مانند SARS-COV-۲ شدت آن است که با میزان توانایی آن در ایجاد مرگ سنجیده می‌شود. میزان مرگ‌ومیر به ما کمک می‌کند تا جمعیت‌های در معرض خطر را شناسایی و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی را ارزیابی کنیم.

برای ارزیابی پیامدهای کشنده‌ بیماری دو شاخص مهم بررسی می‌شود؛ اولین شاخص، میزان مرگ‌ومیر ناشی از عفونت (IFR) است که میزان مرگ‌ومیر در بین افراد آلوده را تخمین می‌زند.

"در هشت استان همدان، مرکزی، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، هرمزگان روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی مشاهده شد"شاخص دوم نسبت مرگ‌ومیر بیماران (CFR) است که نسبت مرگ‌ومیر را در بین بیماران علامت‌دار و تایید شده تخمین می‌زند. برای اندازه‌گیری دقیق شاخص‌های مرگ‌ومیر باید یک تصویر کامل از تعداد عفونت‌ها و مرگ‌های ناشی از آن وجود داشته باشد. با توجه به اینکه در بیماری‌های عفونی مانند کووید -۱۹ دسترسی به آمار دقیق مبتلایان و کشته‌شدگان به دلایلی نظیر وجود بخش قابل توجهی از مبتلایان در شکل‌های بدون علامت یا کم علامت میسر نیست، برای برآورد شاخص‌های مورد نظر از مدل‌های برآورد احتمالی استفاده شده است.

در جدول زیر میزان مرگ‌ومیر به تعداد کل موارد با استفاده از توزین واریانس معکوس با اثر ثابت در فاصله اطمینان ۹۵ درصد در کشورهای قاره آسیا متاآنالیز و برآورد شده است.

کشورهایی که کمتر از ۱۰۰۰ مورد مرگ دارند، از این تحلیل مستثنی هستند. در این متاآنالیز، میزان مرگ‌ومیر ناشی از عفونت در قاره آسیا ۰.۱۶ درصد برآورد شده است. همانطور که مشاهده می‌کنید میزان مرگ‌ومیر به طور قابل توجهی در کشورها متفاوت است.

این تفاوت می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که به برخی از آنها اشاره می‌شود. تعداد موارد شناسایی شده با آزمایش، به طور قابل توجهی در هر کشور متفاوت است که یکی از دلایل آن سیاست‌های انجام آزمایش است. به طور مثال در برخی کشورها فقط افراد با بیماری شدید مورد آزمایش قرار می‌گیرند. ممکن است تأخیر بین شروع علائم و مرگ وجود داشته باشد که می‌تواند منجر به دست کم گرفتن CFR شود. ممکن است عوامل زمینه‌ای دیگری در آن کشور وجود داشته باشد که میزان مرگ‌ومیر را افزایش می‌دهد مانند عفونت همزمان، مراقبت‌های بهداشتی ناکافی، خصوصیات جمعیتی بیماران به عنوان مثال بالابودن بیماران.

"در هشت استان قم، آذربایجان شرقی، البرز، زنجان، خراسان رضوی، بوشهر، خوزستان و سیستان و بلوچستان روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم وجود داشته است"ممکن است به دلیل بالا بودن میزان سیگار کشیدن یا بیماری‌های زمینه‌ای در یک کشور، موارد فوتی افزایش یابد. تفاوت در نحوه انتساب مرگ به ویروس کرونا نیز یکی از علل اصلی تفاوت در گزارش مرگ ناشی از کووید- ۱۹ است. مرگ با بیماری (همراهی) همان مرگ از بیماری (علت) نیست.