پسر رئیس اسبق بانک مرکزی بدون رانت کارگردان شد؟

علیرضا قاسم‌خان تهیه‌کننده فیلم سینمایی «ستون ۱۴» به کارگردانی امیرحسین همتی که روزهای پایانی اکران عمومی خود در سینماها را طی می‌کند، درباره وضعیت فروش این فیلم گفت: به نظرم صحبت درباره شرایط فروش فیلم‌ها در وضعیت فعلی سینماهای کشور، بیشتر از جنس حرف‌های انتزاعی است. چراکه قبل از وضعیت فروش یک فیلم، ما باید درباره وضعیت سینمای ایران صحبت کنیم. سینمای ایران امروز با فراگیری پلتفرم‌ها و مدل‌های تازه تماشای فیلم‌ها مواجه است که پیش‌تر درباره آن فکری نکرده بودیم و برای احیای خود نیاز به بازاندیشی در این حوزه‌ها دارد.

وی در پاسخ به اینکه در همین شرایط هم فیلم‌هایی هستند که فروش خیلی خوبی را تجربه می‌کنند، توضیح داد: در این زمینه دلیل اصلی را باید در نوع ارتباط سینمای ایران با جامعه ایرانی جستجو کرد. واقعیت این است که نسل جدید ما که گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال را در بر می‌گیرد و مخاطبان بالقوه سینما محسوب می‌شوند، اطلاعات بصری و ذائقه تصویری خود را تنها از طریق تماشای فیلم بر پرده سینما تأمین نمی‌کند و به همین دلیل ما ناگزیریم به روش‌های دیگر عرضه آثار خود هم فکر کنیم.

تهیه‌کننده «ستون ۱۴» ادامه داد: در زمینه توفیق فیلم‌ها، مسائل دیگری مانند هنرپیشه‌ها هم تعیین‌کننده هستند. برخی فیلم‌های موفق امروز بازیگرانی دارند که با خودشان مخاطبانی را به سالن سینما می‌کشانند.

"برخی فیلم‌های موفق امروز بازیگرانی دارند که با خودشان مخاطبانی را به سالن سینما می‌کشانند"در این شرایط اما فیلم ما با سه بازیگر جوان به اکران رسید. ما در «ستون ۱۴» در کنار میترا حجار بازیگران جوانی را قرار دادیم که به‌نظر شروع موفقیت‌آمیزی در سینما داشته‌اند. علی‌رغم آنکه فیلم ما کمتر دیده شده اما بازی این بازیگران در فیلم درخشان بوده است.

«ستون ۱۴» مخاطب سینمارو را پای خود نشاند

وی تأکید کرد: کارگردان فیلم «ستون ۱۴» یک کارگردان فیلم‌اولی اما به‌شدت تواناست. بازیگران فیلم هم غیر از خانم حجار شاید در فیلم‌های سینمایی کمتر دیده شده‌اند اما با فیلم ما بازی آن‌ها هم به چشم آمد. یکی از صاحبان سینماها به من می‌گفت ما فیلم شما را در برخی روزها با ظرفیت کامل اکران می‌کردیم و در برخی روزها با ظرفیت نیمه اما جالب این بود که در هر ۲ حالت بعد از اتمام فیلم مخاطبان می‌نشستند و تیتراژ را نگاه می‌کردند.

نوع روایت و ساختار این فیلم به گونه‌ای بوده که مخاطب سینمارو را پای خود نشانده است.

قاسم‌خان گفت: من طبیعتاً انتظار ندارم عملکرد فیلم ما در گیشه با «فسیل» و «نارگیل» مقایسه شود. رقیب ما شاید فیلم «بی‌مادر» باشد که بازهم نسبت به این فیلم، ما شرایط متفاوت‌تری داشتیم. پخش‌کنندگان فیلم «ستون ۱۴» گویی برای فیلم‌های دیگرشان بیشتر وقت گذاشتند و برای فیلم ما، کمتر توانستند وقت بگذارند.

میترا حجار در پشت صحنه «ستون ۱۴»

تهیه‌کننده «ستون ۱۴» درباره اینکه ثبت فروش کمتر از ۴۰۰ میلیون تومان برای این فیلم در گیشه را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: از نظر اقتصادی قطعاً این فروش یک شکست است. قطعاً در این شرایط یک فیلم باید ۷ تا ۱۰ میلیارد تومان در گیشه فروش داشته باشد تا بتواند از شکست اقتصادی خود جلوگیری کند اما از منظر سینمایی، این تجربه را شکست نمی‌دانم. من پیش از این فیلم «روزهای نارنجی» از آرش لاهوتی را تهیه کرده بودم که آن فیلم هم در شرایط کرونا، فروش بسیار پایینی در سینماها داشت اما همزمان ۲۳ جایزه بین‌المللی هم گرفته بود.

"ما در «ستون ۱۴» در کنار میترا حجار بازیگران جوانی را قرار دادیم که به‌نظر شروع موفقیت‌آمیزی در سینما داشته‌اند"این پروژه‌ها از منظر مسائل مالی و اقتصادی، شکست خورده‌اند اما از نظر کارنامه تهیه‌کنندگی‌ام آن‌ها را شکست نمی‌دانم چرا که فیلم‌های بد نساخته‌ام.

پیش از این فیلم «روزهای نارنجی» از آرش لاهوتی را تهیه‌کنندگی کرده بودم که آن فیلم هم در شرایط کرونا، فروش بسیار پایینی در سینماها داشت اما همزمان ۲۳ جایزه بین‌المللی هم گرفته بود. این پروژه‌ها از منظر مسائل مالی و اقتصادی، شکست خورده‌اند اما از نظر کارنامه تهیه‌کنندگی‌ام آن‌ها را شکست نمی‌دانم

وی با اشاره به یکی دیگر از فیلم‌های خود در مقام تهیه‌کننده با نام «ایستگاه اتمسفر» به کارگردانی مهدی جعفری، ادامه داد: آن فیلم هم در اکران بسیار مهجور بود اما روی پلتفرم‌ها بسیار خوب دیده شد. امیدواریم «ستون ۱۴» هم در پلتفرم‌ها بهتر دیده شود. در مجموع شرایط عمومی سینمای ایران به گونه‌ای نیست که مدام به دنبال موفقیت در آن باشیم. مگر من برای یک فیلم چقدر هزینه می‌کنم که بخواهم به اندازه دستمزد یکی از بازیگران فیلم‌های موفق گیشه، به بازیگرم دستمزد بدهم؟!

قاسم‌خان با اشاره به هزینه ۴ میلیارد تومانی تولید «ستون ۱۴» گفت: من نمی‌توانستم سراغ بازیگری بروم که شاید دستمزدش به اندازه کل هزینه فیلم من باشد، در عین اینکه می‌دانستم کارگردانم، استعداد لازم برای روایت چنین قصه‌ای را دارد و اگر شرایط متفاوتی هم داشتم، قطعاً از همین کارگردان برای روایتم استفاده می‌کردم.

آقازادگی درباره امیرحسین همتی صدق نمی‌کند

این تهیه‌کننده درباره نسبت امیرحسین همتی کارگردان جوان فیلم «ستون ۱۴» با یکی از چهره‌های سیاسی معاصر و تأثیر این آقازادگی بر ورود این کارگردان به عرصه حرفه‌ای سینما بیان کرد: واقعیت این است که این مباحث معمولاً برای حاشیه‌سازان جذاب است اما از نظر من آن کسی که منتقد سینماست، باید محصول نهایی را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

اگر فیلم را دیده باشید، رگه‌هایی از استعداد کارگردانی این فیلمساز جوان را در آن دیده‌اید. امیرحسین همتی تحصیل‌کرده سینما و معماری است و تجربه بازیگری در کشورهای دیگر را دارد و حتی درس بازیگری را در ایتالیا دنبال کرده است از این منظر بحث آقازادگی، به آن معنای منفی که در کشور ما مرسوم است، درباره او اصلاً صدق نمی‌کند. من در این مدت تنها یک بار پدر آقای همتی را از نزدیک دیدم و حتی وقتی به شوخی گفتم شما که مسئول بانک مرکزی بودید، کمک کنید تا فیلم پسرتان ساخته شود، خیلی جدی گفت که خودش باید روی پای خودش بایستد.

امیرحسین همتی فرزند عبدالناصر همتی در حال کارگردانی «ستون ۱۴»

قاسم‌خان تأکید کرد: وقتی ما فیلم «ستون ۱۴» را کلید زدیم، پدر آقای همتی دیگر رئیس بانک مرکزی نبود و به‌واسطه استقرار دولت جدید، حتی خیلی جاها جرأت نمی‌کردیم از این انتساب صحبت کنیم! (می‌خندد) یعنی نه تنها حمایت مستقیمی نبود که مجبور بودیم روابط را هم پنهان کنیم. در مجموع آقای همتی، حمایت آن‌چنانی از فیلم پسرشان نداشتند و تنها با من مطرح کردند که او درس کارگردانی خوانده و می‌خواهد اولین فیلمش را بسازد. من پیش‌تر با آقای همتی پدر، در تلویزیون همکار بودم.

"بازیگران فیلم هم غیر از خانم حجار شاید در فیلم‌های سینمایی کمتر دیده شده‌اند اما با فیلم ما بازی آن‌ها هم به چشم آمد"او در دهه ۶۰ معاون سیاسی سازمان صداوسیما بود و من خبرنگار سرویس فرهنگی تلویزیون بودم. وقتی گفت پسرش می‌خواهد فیلم بسازد، من هم گفتم شما هم کمک کنید تا این اتفاق بیفتد. در پاسخ گفت از من انتظار نداشته باشید به کسی زنگ بزنم تا کار پسرم راه بیفتد و یا پول خاص را برای‌تان جور کنم. هر چه هست سرمایه و توان خودش است.

وی تأکید کرد: شخصاً هیچ‌یک از همه این عوامل را مؤثر و مهم نمی‌دانم و معتقدم مهم این است که ببینیم چه فیلمی ساخته شده است. من ۲ سال پیش فیلمی دیدم که تنها با ۳۰۰ میلیون تومان ساخته شده بود، در حالی که به ظاهر فیلم حداقل ۲ میلیارد تومان هزینه برده بود! مهم خود فیلم و کیفیت فیلم است.

همه مباحث حاشیه‌ای مانند آقازاده بودن یک کارگردان را باید معطوف به این سوال کنیم که آیا فیلمش ارزش سینمایی دارد یا خیر؟ ما تمام مراحل قانونی ساخت یک فیلم را گذرانده‌ایم، بدون آنکه بخواهیم از جایی سفارشی بگیریم. اصلاً نمی‌خواستیم بگوییم که ما تافته جدا بافته‌ایم.