آیا لابی قدرتمند خودروسازان اجازه شکست انحصار در بازار خودرو را خواهد داد؟/باید به خودروسازان فهماند واردات خودرو مساوی با از بین رفتن صنعت خودرو نیست

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اخیرا مجلس در اقدامی جهت ساماندهی بازار خودرو شرایطی برای واردات خودرو در نظرگرفته تا شاید از این طریق بازار انحصاری خودرو کمی روی آرامش ببیند.

*واردات خودرو بدون انتقال ارز پیشنهاد خوبی است

حسن کریمی سنجری کارشناس خودرو معتقد است اینکه در قبال ارزی که تعهدی برای وارد کردن آن به کشور وجود ندارد، دولت دارندگان این ارز را تشویق به واردات خودرو کند، پیشنهاد خوبی است. البته با این شرط که خودروهای سواری با یکبازه قیمتی خاص وارد شوند تا کمک‌کننده برای تقویت عرضه خودرو به بازار باشد.

وی ادامه داد: تاکنون نتوانسته‌ایم از مزایای این ارزی که خارج از کشور وجود دارد و تعهدی هم برای دارنده آن برای ورود به کشور ایجاد نمی‌کند، بهره‌مند شویم؛ هرچند دیر اما بازهم خوب است که تصمیم بر چنین اقدامی گرفته شده است.

به گفته سنجری بسیاری از سرمایه‌داران ایرانی هستند که تجارت آنها خارج از کشور بوده و درآمد ارزی داشته و همچنین به اینکه بخشی از این درآمد خود را در جهت منافع شخصی و همچنین در جهت تقویت اقتصاد کشور به کار ببرند، علاقه‌مند هستند.

این کارشناس خودرو ضمن تاکید براینکه این موضوع، نیازمند ساختار تشویقی منطقی است، گفت: یکی از این مشوق‌های منطقی، همین واردات خودرو در ازای ارزهای سرگردانی است که بعضا منشأ خارجی دارند.

کریمی‌سنجری تاکید کرد به همان میزانی که ترخیص و شماره‌گذاری خودروهای تجاری دست دوم غلط بود، صدور مجوز واردات خودروهای سواری با ارز اشخاص مشوقی خواهد بود تا به‌جای کامیون‌های دست دوم، خودروهای سواری وارد شود.

*مجلس دنبال واردات خودرو بدون انتقال ارز

روح الله ایزدخواه مسئول کارگروه خودرو در کمیسیون صنایع و معادن چندی پیش، ضمن اشاره به تصویب کلیات طرح ساماندهی تولید و عرضه خودرو، اعلام کرد که در طرح ساماندهی عرضه و تولید خودرو، واردات خودرو تحت شرایطی دیده شده است که می‌توان از محل صادرات خودرو و قطعات آن، صادرات نفت خام یا ارز بدون منشا خودرو وارد کرد.

در همین رابطه حجت‌الله فیروزی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: ماده‌ای در طرح "ساماندهی بازار خودرو" در نظر گرفته شده است و مجلس در نظر دارد که واردات خودرو را در ازای صادرات خودرو، قطعه، نفت خام و ارز اشخاص خارج از کشور که تعهد به وارد کردن آن‌ها ندارند، بدون ذکر منشاء، آزاد کند.

وی با بیان اینکه متعادل کردن عرضه و تقاضا و همچنین تبدیل کردن خودرو به یک کالای مصرفی مهمترین اهداف طرح ساماندهی صنعت خودرو است، افزود: تمامی خودروهای مشمول طرح مذکور باید در بورس کالا عرضه شوند، در صورتی که خودروهای مشمول در بورس عرضه نشوند، جرم‌انگاری می‌شود و خریدار مشمول تبصره (۱) ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز می‌شود.

سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس با بیان اینکه در طرح ساماندهی صنعت خودرو به نوعی واردات خودرو نیز مجاز دانسته شده است گفت: طبق این طرح افراد و خودروسازانی می‌توانند خودرو وارد کنند که خودرو صادر کنند، معادل آن می‌توانند خودرو وارد کنند. همچنین قطعه‌سازان نیز اگر قطعاتی را صادر کنند می‌توانند معادل آن خودرو به کشور وارد کنند.

فیروزی در همین راستا، ادامه داد: افراد حقیقی غیردولتی که نفت را خریداری و آن را صادر و به فروش برسانند می‌توانند از محل ارز آن، خودرو به کشور وارد کنند و همچنین اشخاصی که ارز در بیرون از کشور دارند که تعهدی نسبت به بازپرداخت آن به دولت ندارند، می‌توانند از محل آن خودرو به کشور وارد کنند.

همچنین سید جواد حسینی کیا عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: یقینا اگر بتوانیم برنامه ای برای واردات خودرو به کشورمان انجام دهیم خواهیم توانست که بر افزایش قیمت خودروی ایرانی در کشورمان غلبه کنیم، چرا که با واردات خودرو به کشور بالانسی در بازار خودرو به وجود می آید و همین روند باعث ایجاد رقابت دربازار خودرو می شود و خودروساز نمی تواند همانند شرایط فعلی، هر زمان که دلش بخواهد خودرو در بازار عرضه کند و هر زمان که دلش نخواست، مانع این کار شود و باعث افزایش قیمت خودرو شود.

عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطر نشان کرد: واردات خودرو به کشور باید ساز و کار مناسبی داشته باشد و باعث خروج ارز از کشورمان نشود، چرا که ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی و همچنین دارو، مواد اولیه و ... اختصاص دارد و نمی توان چنین ارزی را به واردات خودرو اختصاص داد، از طرفی دیگر نمی توان ارز بازار کشورمان را هم به این کار اختصاص دهیم چرا که باعث التهاب بیشتری در بازار ارز می شود و باید راهکارهای اصولی برای واردات خودرو در نظر گرفت که با ارز خارجی، بتوان خودرو به کشور وارد کرد و برای این کار، هیچ ارزی از داخل کشورمان به خارج نرود.

*ایران خودروساز نیست، خودروساز یعنی صادرکننده خودرو

منصور معظمی، معاون اسبق وزیر صمت در سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) معتقد است ایران خودروساز نیست زیرا خودروساز به کسی می گویند: که بتواند خودروی خود را صادر کند.

وی می گوید: اگر نگاهی به میزان واردات کالا در ۳ سال اخیر بیندازیم با فهرستی از کالاها روبرو می‌شوید که برخی از آنان اصلا کالای سرمایه‌ای و ضروری نبودند. بسیاری از این کالا نمی‌بایست وارد کشور می‌شد و به آنان ارز تخصیص می‌یافت.

"به نظر من ممنوعیت واردات خودرو باید برداشته شود و این ارز را می شد برای واردات خودرو تخصیص داد.وی تصریح می کند: این به معنای آزادکردن واردات هر نوع خودرویی نیست و باید مدیریت شده باشد"بسیاری از این کالا در کشور وجود دارد. بسیاری از این کالا در کشور قابل ساخت است. به نظر من ممنوعیت واردات خودرو باید برداشته شود و این ارز را می شد برای واردات خودرو تخصیص داد.

وی تصریح می کند: این به معنای آزادکردن واردات هر نوع خودرویی نیست و باید مدیریت شده باشد. اگر طبق یک برنامه دقیق واردات خودرو آزاد شود؛ هم به صنعت خودرو کمک خواهد کرد و هم قیمت‌ها کاهش می‌یابد. به طور قطع یقین رضایتمندی مردم نیز بیشتر خواهد شد.

معظمی تصریح کرد: اگر بتوان بدون انتقال ارز واردات خودرو صورت گیرد دیگر مشکلی بابت افزایش قیمت ارز و تاثیر ان بر روی کالاهی دیگر ایجاد نخواهد کرد.

*وزیر صمت دنبال واردات خودرو است اگر بگذارند

حسن کریمی مهر از کارشناسان صنعت خودرو و عضو انجمن قطعه سازان می گوید: رزم حسینی نگاه بسیار دقیقی در خصوص صنعت خودرو دارد؛ نگاه وزیر صمت این است که خودرو انحصاری است که من هم به عنوان کارشناس خودرو و به عنوان یک قطعه ساز معتقدم باید خودرو سازی ما از حالت انحصاری خارج شود.

وی ادامه داد: متاسفانه در طول سالهای بعد از انقلاب به دلیل فشارهایی که از سوی عده ای سیاسیون صورت گرفت واردات رسمی خودرو ممنوع بود و تنها در یک مقطع زمانی این واردات اجازه داشت که البته در همان مقطع زمانی نیز برخی از آقایان با واردات خودرو مخالف بودند زیرا معتقد بودند واردات خودرو موجب شکست صنعت خودرو سازی ایران خواهد شد.

وی تصریح کرد: من به عنوان قطعه ساز می گویم اگر واردات خودرو امکان پذیر بود امروز صنعت قطعه سازی نیز پیشرفت می کرد و می توانستیم بخشی از قطعات خودروهای کشورهای منطقه را تامین کنیم و این اتفاقی است که اکنون در ترکیه و هند رخ داده است.

*کره جنوبی به تنهایی خودروساز نشد

این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: متاسفانه سیاستگذاران و تصمیم گیران کشور کره جنوبی را با ایران مقایسه می کنند در صورتیکه کره جنوبی به تنهایی خودرو ساز نشد و من صریحا اعلام می کنم صنعت خودرو صنعتی نیست که بتوان در آن از صفر تا ۱۰۰ را در داخل کشور تولید کرد.

کریمی با تاکید براینکه در مصاحبه ای که اخیرا از مدیرعامل سابق ایدرو منتشر شده است گفت: منصور معظمی حقیقتی را اعلام کرده اند که آن حقیقت این است که ایران خودروساز نیست، زیرا خودروسازی نتیجه اش صادرات خودرو باکیفیت و صادرات دانش فنی و مهندسی و صادرات قطعه است در صورتیکه امروز برای تولید خودرو پراید هم نیازمند واردات قطعه هستیم.

وی با اشاره به اینکه اخیرا موضوع واردات خودرو در مجلس مطرح شده است گفت: ممکن است مجلس این طرح را تصویب کند اما دستهایی در صنعت خودروسازی ایران وجود دارند که اجازه نمی دهند واردات خودرو حتی بدون انتقال ارز هم رخ دهد.

کریمی گفت: همین چند سال قبل که موضوع کاهش تعرفه های واردات خودرو در مجلس مطرح شد دیدیم عده ای پگونه مقام معظم رهبری را با عجله به شرکت ایرانخودرو بردند و اعلام کردند که می خواهند اشتغال را از بین برند و این صنعت را تعطیل کنند؛ آنها با این اقدامشان عملا طرح مجلس را از بین بردند.

*وادرات خودور منجر به رشد کیفیت خودروسازی داخل خواهد شد

این کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: باید به کسانی که ادعای کارشناسی خودرو دارند فهماند که واردات خودرو مساوی با از بین رفتن صنعت خودرو سازی ایران نیست بلکه می تواند موجب رشد صنعت خودرو در کشور شود.

وی تصریح کرد: مهمترین ایراد مسئولان صنعت خودرو کشور این است که وقتی با یک شرکت خارجی قرارداد می بندند فورا جو گیر شده و اعلام می کنند تمام قطعات خودرو هم باید توسط این شرکت خارجی تامین شود در صورتیکه اگر به فکر منافع ملی باشند باید به گونه ای قرارداد منعقد شود که قطعه سازی در کشور رونق گیرد نه اینکه خودرو خارجی آمد و نیاز به قطعه بود حالا منتظر واردات قطعه هم باشیم.

کریمی تصریح کرد: در همین چند سال گذشته که به اصطلاح برجام وجود داشت و شرکت های بزرگ خودرو سازی به ایران آمدند به گونه ای قراردادها منعقد می شد که عملا صنعت قطعه سازی کشور داشت رو به تعطیلی می رفت.

* دربرجام قراردادها یکطرفه به سمت خارجی ها بود

وی ادامه داد: به عنوان نمونه یکی از بزرگترین شرکت های تولید کننده قطعه در کشور با ورود این شرکت های بزرگ خودرو ساز عملا خطوط تولیدش داشت رو به تعطیلی می رفت زیرا قبل از آمدن این شرکت ها اقدام به تولید قطعات خودروی تندر ۹۰ می کرد ولی با ورود فرانسوی ها اعلام شده بود قطعات خودرو تندر ۹۰ نیز از فرانسه وارد کشور شود؛ این تفکر یعنی فاتحه خودرو سازی و قطعه سازی را باید خواند.

کریمی در پاسخ به این سوال که اگر مذاکرات احتمالی بین ایران و اروپا دوباره شکل گیرد و آمریکا اجازه دهد تا خودرو سازان دوباره به ایران بیایند باید چه تصمیمی اتخاذ کرد که بهترین نتیجه را برای کشور داشته باشد گفت:

با اتفاقات اخیر بعید به نظر می رسد که مذاکره مستقیم مانند سال های گذشته بین ایران و آمریکا وجود داشته باشد اما این به منزله ناامیدی از توسعه و پیشرفت صنعت خودرو سازی نیست بلکه می توان با همین تصمیم مجلس به شرط آنکه آقایان اجازه اجرایی شدنش را بدهند ضمن کاهش قیمت خودرو در بازار با کشورهایی که برای این شرکت ها اقدام به قطعه سازی می کنند می توان جوینت شد تا صنعت قطعه سازی کشور نیط پیشرفت کند.

وی تصریح کرد: اخیرا بحث هایی در خصوص واردات خودرو از روسیه مطرح شده است و یا واردات خودرو چینی و تولید این خودرو ها در کشور وجود دارد که این فرصتی برای قطعه سازان خصوصی است که با جوینت شدن با قطعه سازان خودرو های وارداتی کار تولید قطعه را در داخل کشور انجام دهند و بازارهای صادراتی را برای خود فراهم کنند.