خوابگاه‌های دانشجویی متاهلی به طور گسترده افزایش می‌یابند/ دانشجویان برای یکپارچه سازی آموزش عالی به کمک وزارت علوم بیایند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، زلفی گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری در نشست با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی که به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو برگزار شد، گفت: فراگیری کرونا نشان داد که دانشگاه‌ها بدون حضور دانشجو، کالبدی بیش نیست و روح، نشاط و معنا و مفهومی ندارد و این موضوع در این مدت برای ما اثبات شد.

وی افزود: اگر چه شاهد حضور برخی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در سطح دانشگاه‌ها هستیم؛ اما شور و نشاط دانشجویان مقطع کارشناسی معنا و مفهوم خاص خود را دارد از این رو امیدواریم که در اولین فرصت از نعمت حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها بهره‌مند شویم.

وزیر علوم ضمن گرامیداشت هفته پژوهش و روز دانشجو، افزود: به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو برنامه‌های خوبی در سطح دانشگاه‌ها برگزار شد؛ البته انتقاداتی هم که در این جلسه مطرح شد درست است و بنده باید هفته گذشته این نشست را با دانشجویان برگزار می‌کردم البته در همین هفته بنده در دانشگاه‌های شهید بهشتی و صنعتی شریف حضور پیدا کردم، ولی باید جلسات بیشتری برگزار می‌شد.

وی اظهار کرد: بنده این توفیق را داشتم که سال‌ها رئیس دانشگاه باشم از این رو تجربه تعامل با دانشجویان را داشته ام و در نشست‌های پرسش و پاسخ چند ساعته پاسخگوی نقد‌های تند آن‌ها بودم. به هر روی دانشجویان مثل فرزندان ما هستند که هر کدام ویژگی‌های اخلاقی دارند.

زلفی گل با بیان اینکه دانشجویان منفعت طلب نیستند و حرف‌های خود را در کمال صداقت، صراحت، جسارت و شجاعت و به صورت عاقلانه، عالمانه؛ آرمانگرایه و مطالبه گرایانه بیان می‌کنند و این یک نعمت است، تصریح کرد: اگر ما می‌خواستیم عیوب آموزش عالی را شناسایی کنیم معلوم نبود که چقدر باید وقت می‌گذاشتیم، اما در همین نشست امروز و در کمتر ۲ ساعت جوانب مختلف آموزش عالی از زبان دانشجویانی با سلایق و دیدگاه‌های مختلف مطرح شد و این برای کسی که مسئولیت کلان وزارت علوم را بر عهده دارد یک نعمت است که بداند عیوب سیستم او کجاست. به همین دلیل ما منت شما را می‌کشیم و قدردان شما هستیم که اینگونه صادقانه عیوب کار ما را بدون هیچ ملاحظاتی و در کمال صداقت و شفافیت بیان می‌کنید.

وی افزود: با وجود تمام مشغله‌هایی که وجود دارد، اما بنده این آمادگی را دارم تا در هر فصل در خدمت دانشجویان باشم و از نظرات آن‌ها استفاده کنم.

وزیر علوم اظهار کرد: بنده به عنوان یک معلم از دانشجویان انتظار دارم که وقتی انتقاد می‌کنند راهکار آن را هم ارائه دهند؛ البته ممکن است در مورد برخی از نقد‌ها راهکاری به ذهن دانشجویان نرسد و لازم باشد یک پروژه تحقیقاتی تعریف شود. مثلا وقتی که از نحوه انتخاب روسای دانشگاه‌ها و یا بودجه انتقاد می‌کنید من خیلی دوست دارم که در نشست‌های بعدی راهکار هم ارائه دهید. به هر روی انتقادی بهتر است که به همراه آن راهکار هم ارائه شود.

زلفی گل در پاسخ به انتقاد یکی از دانشجویان در خصوص عدم انتخاب درست معاون پژوهشی وزارت علوم گفت: معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم پنج سال معاون پژوهش دانشگاه شهید بهشتی، پنج سال هم مدیر پژوهشی دانشگاه رازی کرمانشاه و چند سال هم مدیر فناوری و نجاری سازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بوده و از طرفی جز دانشمندان یک درصد دانشمندان بین المللی کشورمان به شمار می‌رود.

"مثلا وقتی که از نحوه انتخاب روسای دانشگاه‌ها و یا بودجه انتقاد می‌کنید من خیلی دوست دارم که در نشست‌های بعدی راهکار هم ارائه دهید"از این رو بنده گفتم کسی باید معاون پژوهشی وزارت علوم شود که هم خودش پژوهش کرده باشد و هم از نگاه فناورانه و کاربردی نسبت به پژوهش برخوردار باشد.

وی تصریح کرد: اکثر دوستان بحث مقتله محوری و تحقیقات کاربردی را در این نشست مطرح کردند و آنچه هم که گفته شد کاملا درست است، اما باید توجه داشته باشیم که رهبر معظم انقلاب همواره در فرمایشات شان به رتبه اول علمی و فناوری کشورمان افتخار می‌کنند. با این وجود اگر ما می‌خواهیم بگوییم یک کاری درست است نباید یک کار خوب دیگر را نادیده بگیریم.

وی بیان کرد: ما فکر می‌کنیم که اگر به دانشمندان و عالمان بها بدهیم کار خوبی است؛ اما یک فرهنگ در کشورمان وجود دارد که شاید بیگانگان آن را نهادینه کرده باشند و آن هم این است که تا یک ثروتمند را می‌بینیم می‌گوییم که حتما او مرتکب خلافی شده و یا از یک رانتی استفاده کرده است. ولی نه می‌شود که کسی نخبه و باهوش باشد و ثوتمند هم باشد. به هر روی ما همانطور که دانشمندان و اندیشمندان مان را را قدر می‌دانیم باید ثروتمندان را هم قدر بدانیم تا آن‌ها کشور خودمان را آباد کنند نه اینکه سرمایه خود را ببرند و به آباد کردن کشور‌های دیگر بپردازند.

وی با بیان اینکه وزارت علوم تاکنون بیشتر به تحقیقات بنیادی که خروجی آن تولید مقاله بوده توجه داشته و ما طبق آیین نامه ها، ارزشیابی‌ها و سنجش و انگیزش‌ها بیش از این نیز از اساتید و دانشگاه‌ها انتظاری نداشتیم، افزود: از این به بعد ضمن حفظ برج تولید علم در کشور که در منطقه خودنمایی می‌کند باید سیستمی ایجاد کنیم که بخش قابل توجهی از پتانسیل تحقیقاتی کشور در راستای رفع نیاز‌های جامعه قرار بگیرد.

وزیر علوم تصریح کرد: ما با ترکیه که رقیب کشورمان است ۲۰ هزار سند بین المللی اختلاف داریم و در سال ۲۰۲۰- ۲۰۲۱ هم این اختلاف بیشتر شده است؛ پس هنر ما باید این باشد که این دستاورد حفظ کنیم. با این وجود ما نباید به گونه‌ای رفتار کنیم که دانشمندان ما که تاکنون به تولید مقاله پرداخته اند فکر کنند که جرمی مرتکب شده اند ما باید از دانشمندان خود قدردان باشیم.

زلفی گل اظهار کرد: نظامی با عنوان نظام ایده‌ها و نیاز‌ها موسوم به «نان» در حال طراحی است که تمام نیاز‌های تمام دستگاه‌های خصوصی و دولتی در این نظام و در معرض دید دانشمندان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی قرار می‌گیرند و بر این اساس اعلام خواهیم کرد که اگر عنوان طرح و پایان نامه کسی در راستای رفع این نیاز‌ها باشد از آن‌ها حمایت مالی می‌کنیم و حقوق می‌پردازیم و یا مثلا به اساتید در ارتقاء و یا در گرنت امتیاز ویژه اختصاص می‌دهیم.

وی بیان کرد: خوشبختانه بنده مجوز صندوق علوم، تحقیقات و فن آوری را از رئیس جمهور اخذ کرده ام و در لایحه بودجه ۱۴۰۱ هم اعتبار خوبی به این صندوق اختصاص یافته تا بتوانیم از تحقیقات کاربردی حمایت کنیم.

ما باید سیتمی ایجاد کنیم که با تغییر وزیر و رئیس دانشگاه روند علمی پیش برود. یکی از اشکالات ما این است که تاکنون سیستم علمی ایجاد نکرده ایم.

زلفی گل افزود: ما با راه اندازی سیستم ایده‌ها و نیاز‌ها آنقدر امتیاز می‌دهیم که خیلی از اساتید به انجام تحقیقات کاربردی که در رجهت رفع نیاز‌های کشور هستند روی بیاورند؛ و این یکی از اولویت‌هایی است که بنده با جدیت آن را پیگیری می‌کنم، چون اگر این کار به سرانجام برسد فکر می‌کنم که وظیفه خود را انجام داده ام.

وی با بیان اینکه لابی گری برای انتصاب مدیران وجود دارد و بنده نیز نمی‌توان منکر آن شوم، ولی باید آن را مدیریت کنیم، اضافه کرد: برخی از دوستان گفتند که انتخاب روسای دانشگاه به کندی پیش می‌رود. واقعیت این است که انتخاب یک رئیس دانشگاه کار خیلی سختی است، چون روسای دانشگاه باید دارای ویژگی‌های علمی، مقبولیت، محبوبیت، دارای قدرت تعامل و انقلابی باشند و از طرفی انتخاب روسای دانشگاه باید به گونه‌ای باشد که استاندار و یا نمایندگان مجلس در مقابل آن گارد نگیرند تا بتوانیم با هم تعامل داشته باشیم و این‌ها جزو مسائلی هستند که موجب می‌شوند انتخاب روسای دانشگاه سخت شود؛ البته ما کار انتخاب روسای دانشگاه را پیش بردیم و امروز هم روسای دانشگاه‌های زنجان و اراک را تعیین کردیم.

وزیر علوم گفت: انتخاب رئیس دانشگاه و کسی که بتواند یک دانشگاه را مدیریت کند کار سختی است؛ ضمن اینکه ما باید حرمت روسای قبلی دانشگاه‌ها را هم حفظ کنیم، چون آن‌ها هم سرمایه‌های نظام و از برادران و خواهران ما هستند. ما نباید به گونه‌ای به روسای سابق دانشگاه‌ها نگاه کنیم که انگار از کشور دیگری آمده و بیگانه هستند.

وی با بیان اینکه در مورد بازگشایی دانشگاه‌ها صادقانه به شما بگوییم که با توجه به وضعیت خوابگاه‌ها ما نمی‌توانیم همه دانشگاه‌ها را به یک شکل ببینیم، چون برخی از دانشگاه‌ها با کمبود فضا مواجه هستند و ما نمی‌توانیم به خاطر شرایط کرونایی چند نفر دانشجو را در یک اتاق اسکان دهیم و از طرفی برخی از خوابگاه‌های خصوصی نیز تغییر کاربری داده اند، اضافه کرد: جذب هیئت علمی جز برنامه‌های وزارت علوم است؛ البته روند نادرستی که وجود دارد این است که خیلی از اساتید ما بعد از فارغ التحصیلی از مقطع دکتری بلافاصله در کلاس‌ها حضور می‌یابند و این در حالی است که ما باید بپذیریم که معلمی و استادی نیز به مانند پزشکی یک تخصص و هنر است.

وزیر علوم با بیان اینکه بر اساس ویژگی‌هایی که در حال احصاء هستند نه تنها بهترین اساتید را جذب خواهیم کرد بلکه به اساتید جذب شده نیز آموزش معلمی هم می‌دهیم، گفت: بنده، چون در تربیت معلم آموزش دیده ام و می‌دانم معلمی یک هنر است؛ از ان رو برای جذب اعضای هیئت علمی وقت ویژه‌ای می‌گذارم.

وی با تاکید بر اینکه سیاست ما باید عین دیانت ما و دیانت ما باید عین سیاست ما باشد از این رو نباید برای بیرون کردن رقیب دست به هر کاری بزنیم، اضافه کرد: ما در مورد هیات امناء دانشگاه‌ها نباید دست به خودزنی بزنیم مثلا آقای قالیباف و زاکانی از اساتید موفق و رئیس مجلس و شهردار هستند با این وجود افرادی باید در هیات امناء دانشگاه‌ها باشند که هم علمی باشند و هم دارای تجربه اجرایی باشند تا تجربه و اجرا را در خدمت دانشگاه بیاورند.

زلفی گل در پاسخ به این سوال که آقای مصلی نژاد که به عنوان هیات امنای دانشگاه تهران منصوب شده هیچ کدام از ویژگی مطرح شده از سوی وزیر علوم را ندارد، گفت: آقای مصلی نژاد یک خیر است و پول دار بودن او بد نیست. همانطور که گفتم ما به سرمایه داران نگاه بدی داریم و این در حالی است که سرمایه دار می‌تواند مثلا برای دانشگاه‌ها خوابگاه بسازد و یا تجربیات خود را در اختیار هیات امنا قرار دهد تا کمک خیرین دیگر را برای کمک به عرصه علم و فناوری جذب کنند و این بد نیست.

وزیر علوم در پاسخ به اظهارات یکی از دانشجویان که گفت کمک کردن آقای مصلی نژاد خوب است، اما اینکه به واسطه این کمک کردن مرتبه علمی او بالاتر برود و استاد تمام شود و در جایگاهی که سواد آن را ندارد قرار بگیرد خوب نیست گفت: این یک بحث دیگری است و من در این رابطه قضاوتی نمی‌کنم.

وی در پاسخ به اظهارات یکی دیگر از دانشجویان مبنی بر اینکه آقای زاکانی کی وقت می‌کند درس بدهد که آقای وزیر می‌گوید او دارای بعد علمی است، گفت: بنده هم با توجه به اینکه وزیر علوم شده ام ترم آینده یک جلسه دو ساعته در مقطع دکترا را برای تدریس انتخاب کرده ام، ولی پیش از این در کانال آموزشی خودم در دوران کرونا برای ۴۵۰۰ نفر از کل ایران تدریس می‌کردم با این وجود هم اکنون که وزیر شده ام باید به من بگویند که شما آدم علمی نیستید.

"با این وجود بنده در این دوره از وزارت سعی می‌کنم که خوابگاه‌های متاهلی را به طور گسترده گسترش بدهم"با این توضیحات باید بگویم که آقای زاکانی و قالیباف هم پیش از نمایندگی مجلس و شهردار شدن استاد دانشگاه بوده اند و کار علمی انجام داده اند و ما نمی‌توانیم سوابق علمی آن‌ها را نادیده بگیریم.

زلفی گل با بیان اینکه بنده عضو هیئت امناء چند دانشگاه بوده ام، افزود: شخصی مانند آقای قالیباف هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم در مجلس حضور دارد با این وجود می‌توان از این پتانسیل در دانشگاه استفاده کرد. از این رو من از دانشجویان خواهش می‌کنم که به ما اعتماد کنند. انتخاب ما اشتباه نبوده است.

وی بیان کرد: کسانی می‌توانند در هیئت امناء دانشگاه‌ها مفید باشند که علاوه بر علمی بودن تجربه اجرایی هم داشته باشند و من از دانشجویان می‌خواهم که این موضوع را از بنده بپذیرند.

وزیر علوم تصریح کرد: سرمایه داری که از راه مشروع ثروتمند شده نباید به عنوان مجرم به او نگاه کنیم. سرمایه داری که با سرمایه خود در راستای خدمات عمومی به علم و فناوری کشور خدمت کرده و دارای تجربه است چنین فردی اگر در هیئت امناء دانشگاه قرار بگیرد می‌تواند به دیگر اعضاء راهکار نشان دهد تا بتوان از ظرفیت خیرین و واقفین در حوزه علم و فناوری استفاده کرد.

وی در پاسخ به اظهارات یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه که اگر آقای مصلی نژاد خیر است خب کمک کند پس چرا می‌خواهد شغل داشته باشد، خطاب به این فعال دانشجویی گفت: بنده این بخش از اظهارات شما را قبول دارم.

زلفی گل در ادامه با اشاره به اینکه جلسات هئیت امناء در طول سال یک یا دو بار برگزار می‌شود و قرار نیست که جلسات آن‌ها هفتگی باشد؛ از این رو نباید انتظار زیادی از هیئت امناء داشت، افزود: یکی از سیاست‌های وزارت علوم این بوده که در هیئت امناء دانشگاه‌ها یک نفر را که در حوزه علم و فناوری جز واقفین است قرار دهد تا از پتانسیل اجتماعی و مردمی آن‌ها برای علم و فناوری استفاده شود.

وی با بیان اینکه اعضای هیئت امناء را روسای دانشگاه به وزیر علوم معرفی می‌کنند و اگر به افراد معرفی شده ایرادی وارد نباشد وزیر علوم برای آن‌ها حکم می‌زند، تصریح کرد: بحث حضور تمام وقت اساتید و گذاشتن سقف برای دانشمندان و استادان برتر کاملا حرف درستی است، ولی ما هر چقدر تلاش کردیم نتوانستیم این موضوع را محقق کنیم.

وزیر علوم با اشاره به اینکه دانشگاه‌های دولتی که از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند باید به اندازه نیاز کشور دانشجو تربیت کنند، گفت: بین ۶۵ تا ۹۵ درصد بودجه دانشگاه‌ها صرف حقوق می‌شود و همین مسئله باعث شده که دانشگاه‌ها مشکلات جدی داشته باشند؛ البته برخی از دانشگاه‌ها که با صنعت ارتباط دارند از اوضاع بهتری برخوردار هستند.

زلفی گل با بیان اینکه دانشگاه تهران به هر پایان نامه کارشناسی ارشد ۹۰۰ هزار تومان اختصاص می‌دهد و این اصلا در شان یک سیستم علمی نیست و بنده بار‌ها این موضوع را تاکید کرده ام، افزود: ما داریم روی اصلاح آیین نامه نظام سنجش و انگیزش کار می‌کنیم تا اعضای هیئت علمی همواره انگیزه برای تلاش بیشتر داشته باشند و بر اساس استعداد و میزان تلاش خود از مزایای مادی و معنوی بهره‌مند شوند.

وی با اشاره به اینکه ما برای شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها برنامه داریم، اظهار کرد: در بازنگری چارت وزارت علوم مرکز هماهنگی آموزش و پژوهش عالی قرآنی به مرکز هماهنگی آموزش و پژوهش عالی قرآنی و علوم انسانی توسعه پیدا کرده تا دو معاونت هم به حوزه حوزه علوم انسانی اختصاص بدهیم و از این طریق با شورای تحول علوم انسانی ارتباط برقرار کنیم.

وزیر علوم به تشکیل یک اتاق فکر برای ایجاد تحول در علوم انسانی اشاره کرد و افزود: این اتاق فکر برای ایجاد تحول در علوم انسانی به ما مشورت می‌دهد و هیچ ساختار رسمی ندارد.

زلفی گل با بیان اینکه بحث یکپارچگی آموزشی عالی بحثی بود که دوستان کاملا به جا به آن اشاره کردند، اظهار کرد: امروز هر سازمان و وزارتخانه‌ای برای خودش دانشگاه و پژوهشگاه راه انداخته و می‌گویند ما می‌خواهیم نیروی مورد نیاز خودمان را تربیت کنیم. خب پس بچه‌های مردم که در دانشگاه‌های دیگر درس خوانده اند کجا بروند.

من انتظار دارم دانشجویان به کمک وزارت علوم بیایند تا این یکپارچه سازی آموزش عالی اتفاق بیفتد.

وی بیان کرد: دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشگاه‌های جامعه اصلا مرز ندارند با این وجود اگر همه دانشگاه‌ها در کنار هم قرار بگیرند و تحقیقات بین رشته‌ای و چند رشته‌ای انجام دهند رتبه علمی کشورمان به زیر ۲۰۰ می‌آید و می‌توانیم به عنوان یکی از دانشگاه‌های برتر دنیا اساتید و دانشجویان خارجی را بپذیریم و دیپلماسی علمی داشته باشیم. اما واقعا پیگیری این موضوع غیرقابل کنترل است به گونه‌ای که وقتی این پیشنهاد را دادم دیدید که چطور به من حمله شد.

وزیر علوم در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه وقتی موضوع ادغام دانشگاه‌ها با هم مطرح شد موضع وزیر بهداشت چه بود، گفت: نمی‌توانم موضع وزیر بهداشت را بگویم؛ البته برای بنده مهم نیست که چه اتفاقی می‌افتد من دغدغه کشور را گفتم، چون می‌دانم این مسیر به ضرر ماست. معتقدم به دلیل ناهماهنگی‌هایی که در بین دانشگاه‌ها وجود دارد علاوه بر هرز رفتن بودجه استخدام‌های بی حساب و کتاب صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه یکی از عیب‌های بزرگ سیستم آموزش عالی کشورمان عدم یکپارچگی آن است، تصریح کرد: دانشجوی خودی کسی است که وقتی خبری از موفقیت کشورمان می‌شنود خوشحال شود و دانشجوی غیر خودی کسی است که وقتی این خبر‌های خوب را بشنود ناراحت شود پس با این تعریف ما اصلا دانشجوی غیرخودی نداریم.

وزیر علوم با بیان اینکه چه اشکالی دارد تمام تشکل‌های دانشجویی در شورای فرهنگی دانشگاه‌ها حضور پیدا کنند، اظهار کرد: به امریه پسا دکتری باید حداقل حقوق پرداخت شود با این وجود بنده در سازمان مدیریت و برنامه ریزی در لایحه بودجه سال آینده این بودجه را آورده ام و همین امروز هم موضوع تفاهم نامه سه جانبه بین وزارت علوم، ستاد کل نیرو‌های مسلح و سازمان مدیریت و برنامه ریزی پیگیری شده و بنده نیز تاکید کرده ام که این کار انجام شود.

زلفی گل از اختصاص ردیف بودجه‌ای برای تاسیس خوابگاه‌های متاهلی در لایحه بودجه سال آینده خبر داد و افزود: در هر سفر استانی از رئیس جمهور خواهش کرده ایم که خوابگاه‌های متاهلی را در اولویت قرار دهد. با این وجود بنده در این دوره از وزارت سعی می‌کنم که خوابگاه‌های متاهلی را به طور گسترده گسترش بدهم.