«نمای نزدیک» دیدن از زاویه باز به نقاط کور/ جان آدم‌ها ظاهراً برای ما ارزشی ندارد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، حسین انتظامی برای اهالی رسانه نام آشنایی است، سال‌ها تلاش در دو عرصه مدیریت در مطبوعات و رسانه و مدیریت بر مطبوعات او، ثمره‌های بسیاری داشته است. او هم روزنامه جام جم را راه‌اندازی و هم مدیریت موسسه همشهری را بر عهده داشته و هم به‌عنوان معاون مطبوعاتی در وزارت فرهنگ و ارشاد خدمت کرده است.

نمای نزدیک اما روایت دیگری است. او همچون همه روزنامه‌نگاران -فارغ از مدیریتش بر مسندی- نسبت به وقایع پیرامونی خودش یادداشت نوشته تا روایت و تحلیل خود از وقایع را بازگو کند.

نکته ویژه یادداشت‌های حسین انتظامی، کوتاه و موجز و درعین‌حال صریح بودن آن است. یادداشت‌ها بدون تکلف است و اگرچه نثری ساده و فاقد پیچیدگی دارد اما موضوعات موردبررسی دقیق و درست شکافته شده است.

متأسفانه یکی از معضلات یادداشت نویسی بعضی از مّدیران و روزنامه‌نگاران، مغلق و نامفهوم بودن است و در پرده ابهام سخن گفتن، نه مخاطب کلام معلوم است و نه مفهوم متن مشهود، نه زیبایی نثر جلوه گری می‌کند و نه عمق مطلب، فهم را به چالش می‌کشد، انگار برای هیچ می‌نویسند. البته این ایراد به بسیاری از متون ترجمه فارسی بخصوص در حوزه فلسفه نیز وارد است.

"به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، حسین انتظامی برای اهالی رسانه نام آشنایی است، سال‌ها تلاش در دو عرصه مدیریت در مطبوعات و رسانه و مدیریت بر مطبوعات او، ثمره‌های بسیاری داشته است"درحالی‌که در روزگار نو آنچه اهمیت دارد، ساده کردن مسائل پیچیده و شفاف و واضح صحبت کردن درباره آن است.

به‌عنوان‌مثال در یادداشت «روس‌ها و هواپیماهایشان» انتظامی از سانحه یک هواپیمای روسی در ایران به شیوه برخورد دو کشور امریکا و روسیه نسبت به شهروندانشان پرداخته و با اشاره به گروگان‌گیری در یک مدرسه و رفتار نیروهای نظامی و امنیتی روسی که منجر به کشته شدن ۳۰۰ کودک و والدین آن‌ها شد، می‌نویسد: «چنین اتفاقی (یا لااقل به تواتر آن نسبت به پدیده‌ها) محال است در آمریکا، در آلمان، در هند، در ایران و حتی در پاکستان بیفتد. این دولت‌ها اگرچه می‌دانند کوتاه آمدن در مقابل گروگان‌گیر، به معنای ترویج ضمنی آن است اما در حل چنین بحران‌هایی و بر اساس قاعده «احتمال و محتمل» بدترین سناریو را روی میز می‌گذارند. اگرچه به مذاکره و وقت‌کشی و فشار روانی و عملیات دقیق پلیسی و خلع سلاح گروگان‌گیر و مجازات او می‌اندیشیدند اما درعین‌حال حواسشان به محتمل بزرگی است که رخ می‌دهد، حتی اگر احتمال کوچکی داشته باشد.» نویسنده یادداشت در آخر به مسئله سانحه هواپیما برمی‌گردد و در انتها می‌نویسند: «اگر این هواپیماها از نظر همسایه شمالی ما هنوز قابلیت استفاده دارد، اگر نُرم او در تعویض قطعات یدکی یا زمان خارج کردن هواپیما از ناوگان ۳-۲ برابر استاندارهای بین‌المللی است ما نباید استاندارد روسی را ملاک قرار دهیم. این استانداردها با کرامت انسانی نمی‌خواند.»

اگرچه انتظامی به‌طور مشخص اشاره‌ای نکرده است اما او هویت امروز ایرانیان را در آثار نقد کرده و به تحلیل آن نشسته است. این نقد تقریباً در تمامی آثار هست، اما یکی از میان ۶۰ یادداشت جمع‌آوری‌شده در این کتاب به‌طور مستقیم به هویت اشاره دارد و ذیل تیتر «بیماری امروز ما» به آن می‌پردازد.

او یادداشت را با این جمله شروع می‌کند: «ما مدتی است دچار چند شخصیتی شده‌ایم.» این چند شخصیتی را با نفاق و ریاکاری تفکیک کرده و در پاراگراف بعدازآن یک مصداق و نمونه بسیار عالی از «چند شخصیتی» را با مثالی تصویری این‌گونه توضیح می‌دهد: «چنین فردی وقتی با اصولگرایان تندرو نشست‌وبرخاست می‌کند از گستردگی دامنه فتنه گران می‌نالد؛ اصولگرایان منتقد را که می‌بیند خطرات مکتب ایرانی را گوشزد می‌کند(منظور مکتب احمدی‌نژادی‌هاست)؛ دولتی‌ها را که می‌بیند چهره‌ای همراه را به تصویر می‌کشد؛ با اصلاح‌طلبان سلام‌وعلیک می‌کند رو در هم نمی‌کشد و شب در کنار خانواده‌اش صدایش را پایین می‌آورد و از خطرات استبداد سخن می‌گوید.» نویسنده کوتاه اشاره می‌کند که منش با نفاق متفاوت است و این پدیده نوعی گسیختگی شخصیتی است؛ اما نویسنده به نکته مهمی در پایان یادداشت کوتاهی که ۳ اردیبهشت ۱۳۹۰ نوشته است، تأکید می‌کند: «من نمی‌گویم شیوع این آفت مقدمه فروپاشی و یا غیرقابل علاج است اما می‌گویم کشورها و قدرت‌هایی که به فروپاشی افتاده‌اند دلایل و نشانه‌های متعدد و مختلفی داشته‌اند که بعضی از آن‌ها تقریباً مشترک بوده است و لذا ما باید عبرت بگیریم، هر دو منشأ یا نتیجه‌ای که چند شخصیتی مسئولان می‌دهد (عدم انسجام شخصیتی و نفاق) ازجمله همان نشانه‌های مشترک است. تا دیر نشده باید علاج شود.» انتظامی در دو سه خط بعد راهکار را سعه‌صدر مدیران کلان دانسته ادامه می‌دهد: «نیروهای فشار، خودسر و افراطی که معمولاً از سوی رقبا شارژ می‌شوند به کنترل درآیند و نه‌تنها اداره بازی دست آن‌ها نباشد بلکه کاملاً به حاشیه رانده شوند.»

یادداشت حسین انتظامی برای زنده‌یاد حسین قندی با تیتر «مؤلف و مبدع» به ویژگی شخصیتی یکی از برجسته‌ترین استادان روزنامه‌نگاری ایرانی می‌پردازد، او می‌نویسند بسیاری از آدم‌ها چیزی را به نسل قبل اضافه نمی‌کنند و بعضی را باید ستود که چیزی از گذشتگان کم نمی‌کنند ولی قندی از آن طرف قابل‌تکریم است که به آنچه بوده، افزوده است: «امثال حسین قندی «ارزش افزوده» ایجاد می‌کنند و به همین جهت شایسته تکریم مضاعف‌اند.»

کتاب نمای نزدیک شصت یادداشت و پاسداشت حسین انتظامی را انتشارات نیستان در سال جاری منتشر و راهی بازار کتاب کرده است.