عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس: سفارتخانه‌های ایران و عربستان برای بازگشایی آماده می‌شوند

شش سال پس از حمله تندروها به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران، یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران روز شنبه بدون ذکر جزئیات خبر داد که سفارتخانه‌های ایران و عربستان «در حال آماده شدن برای بازگشایی» هستند.

جلیل رحیمی جهان‌آبادی روز شنبه، ۲۵ دی، در توییتی ضمن اعلام این خبر پیش‌بینی کرد که این رخداد موجب «کاهش تنش‌های منطقه‌ای و افزایش انسجام جهان ‫اسلام» خواهد بود.

تاکنون هیچ مقام دولتی در ایران یا عربستان تاریخ دقیق بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور را اعلام نکرده‌اند.

با این حال حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، روز ۱۶ دی در گفت‌وگو با شبکه خبری الجزیره چهار دوره مذاکره با مقامات عربستان سعودی به میزبانی عراق را مثبت و سازنده خوانده و گفته بود که تهران آماده ازسرگیری روابط خود با ریاض در هر زمان است.

یک هفته پیشتر یعنی در روز هشتم دی‌ماه ملک سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود، پادشاه عربستان، در سخنرانی سالانه خود در شورای این کشور برای از سرگیری روابط با ایران دو شرط گذاشته بود: «پایان دادن به حمایت از شبه نظامیان در منطقه» و «همکاری با جامعه بین‌المللی برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام».

بیشتر در این باره:

امیرعبداللهیان: ایران آماده از سرگیری روابط با عربستان در هر زمان است

وزیر خارجه عربستان سعودی هم اخیرا اعلام کرده بود که اگر ایران از تهدید امنیت و ثبات منطقه دست بردارد، کشورهای عربی دست خود را به سوی آن دراز خواهند کرد.

فیصل بن فرحان اضافه کرده بود که حمایت ایران از شبه‌نظامیان تروریست و تعقیب یک برنامه تسلیحات هسته‌ای از جمله این عوامل برهم‌زننده ثبات در منطقه است.

با وجود جدی شدن خبر بازگشایی سفارتخانه‌های ایران و عربستان همزمان با روند کُند مذاکرات احیای برجام، هیچ یک از مقامات در ایران اعلام نکرده‌اند که آیا با شروط عربستان برای شروع دور تازه روابط دیپلماتیک موافقت کرده‌اند یا نه.

عربستان و به تبع آن، شماری از امیرنشین‌های خلیج فارس از آغاز روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایران مناسبات پرتَنشی با تهران داشته‌اند، اما آن‌چه منجر به بحرانی شدن روابط تهران و ریاض و قطع کامل روابط دو کشور شد، سلسله رویدادهای سال‌های اخیر بود.

مهم‌ترین آن حمله شماری از نیروهای اصولگرا در ایران به سفارت و کنسولگری سعودی در تهران و مشهد در دی‌ماه ۱۳۹۴ در پی اعدام جمله شیخ باقر النِمر، روحانی سرشناس شیعه اهل عربستان بود که منجر به بسته شدن سفارت عربستان در ایران بود.

اما آتش این تنش‌ها بین این دو رقیب منطقه‌ای در سال ۲۰۱۹ پس از حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی که ریاض آن را به گردن ایران می‌اندازد، افزایش یافت، اتهامی که تهران آن را همواره رد می‌کند.

علاوه بر این ایران و عربستان در شماری از کشورهای خاورمیانه درگیر جنگ نیابتی هستند. از جمله ایران در جنگ یمن از شبه‌نظامیان حوثی حمایت می‌کند و عربستان پشتیبان دولت قانونی یمن است.

همچنین دو کشور در عرصه‌های دیگری نظیر سیاست داخلی لبنان و جنگ داخلی سوریه نیز در برابر یکدیگر قرار دارند.