بررسی انگشتان پای دیابتی ها برای یافتن نیروهای داخلی پا و طراحی کفش و کفی طبی

محمد مؤیدی، دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «بررسی اثرات پای انگشت چکشی بر نیروهای وارد بر لیگامنت های انگشتان پای فرد مبتلا به بیماری دیابت پیشرفته» گفت: در کل دنیا بیش از ۴۰۰ میلیون فرد مبتلا به دیابت وجود دارند که پژوهش های آماری نشان می دهند بین ۳۲ تا ۳۹ درصد افراد دیابتی دچار تغییر فرم انگشت چکشی خواهند شد.

وی گفت: وجود تغییر فرم در افراد دیابتی پدیده ای است که خطر و ریسک ایجاد زخم را بالا می برد. بررسی جامع و همه جانبه پای تغییر فرم یافته بدون رسیدن به نیروها و تنش های داخلی کامل نخواهد شد و این مهم با استفاده از مدل سازی که جزء روش های غیر تهاجمی یافتن برهمکنش های داخلی است، امکان پذیر خواهد بود.

مویدی گفت: به همین دلیل در این طرح پژوهشی، تشکیل مدل سه بعدی دقیق از پای فرد دیابتی که دچار تغییر فرم شده و رسیدن به نیروهای داخلی و تغییراتی که متعاقب وجود تغییر شکل انگشت چکشی نسبت به پای سالم ایجاد می شود، مدنظر قرار گرفت.

دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: تمامی پژوهش های مقطع دکتری به دنبال ارتقای مرز دانش هستند و کار حاضر نیز از این قاعده مستثنی نیست. هدف اصلی که نمایش پیامدهای وجود تغییر شکل در ناحیه پا برای افراد دیابتی به منظور اجتناب از بروز زخم پا و آسیب های بعدی بود به صورت مناسب برآورده شد.

او گفت: از اهداف جانبی که رسیدن به طراحی کفش و کفی کفش مناسب برای جامعه هدف مورد بررسی بود، همچنان در حال پیگیری است.

مؤیدی با اشاره به نتیجه طرح گفت: نتیجه کار حاضر، در درجه اول در حوزه سلامت و برای افراد دیابتی مورد اهمیت است که بتوانند به صورت دقیق تر از ریسک هایی که به دلیل همزمانی دیابت و تغییر فرم پا برای ایشان رقم خواهد خورد، اطلاع یابند و بتوانند با توجه به پیش بینی های انجام شده ناظر به نتایج کار حاضر، از بروز زخم پا و همچنین تغییر فرم های آینده جلوگیری شود.

وی گفت: در درجات بعدی، از نتیجه این طرح می توان برای طراحی کفش و کفی کفش و وبازسازی روند جراحی تصحیح انحراف و... بهره برد.

او گفت: در ادامه به دنبال ساخت و تست کفی کفش طراحی شده و ایجاد شرایط بهینه متناسب با تغییر فرم انگشت چکشی و همچنین اعمال راه های مختلف جراحی تصحیح انحراف در مدل سازی هستیم.

او گفت: توجه به ظرفیت و توان موضوعات مهندسی و استفاده از پتانسیل رشته های مختلف و اجماع آن ها در یک موضوع بین رشته ای، سبب خواهد شد نتایج آن به سطوح کاربردی نزدیک تر باشد؛ به خصوص اگر این نتیجه مرتبط با حوزه سلامت باشد، می تواند اثرگذاری بهتری به عنوان پژوهش دانشگاهی داشته باشد.

مویدی گفت: در این پروژه با معرفی نقاط و شرایط مستعد برای ایجاد شروع زخم پای دیابتی و همچنین پیش بینی آسیب های بعدی تلاش شد این مهم در طرح دیده شود.

وی با بیان این که در بررسی هایی که داشتیم، مدل سازی المان محدود پا به همراه مدل سازی اسکلتی عضلانی با وجود جزئیات دقیق غضروف و لیگامنت در داخل وجود نداشت، گفت: در بین ادبیات موضوع، مدل حاضر یکی از بهترین مدل سازی ها از نظر دقت و جزئیات اجزا است.

او گفت: در بیشتر طرح ها با هدف مدل سازی پای تغییر فرم یافته (به عنوان مثال، پا با قوز انگشت شست) پای سالم مدل سازی شده و عیب و آسیب به صورت دستی به مدل وارد شد؛ اما در کار حاضر پایِ همراه با تغییر شکل به صورت مستقیم مدل شد که این مهم باعث نزدیک شدن نتایج به واقعیت خواهد بود. همچنین تعاملی که بین مدل سازی المان محدود و اسکلتی عضلانی در کار حاضر وجود داشت، جزء مزیت های قابل رقابت با سایر پژوهش های این حوزه است.

دانش آموخته دانشگاه امیرکبیر در خصوص کاربردهای پروژه گفت: یافتن نیروها و برهم کنش داخلی بافت های مختلف بدن همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است.

بنابراین کاربرد اصلی برای بخش پزشکی، حوزه دیابت و سلامت پای افراد دیابتی است.

او گفت: در مرحله بعدی در صنایع تولید کفش و کفی کفش مورد توجه بوده و در انتها کاربرد پزشکی در حوزه جراحی و ارتوپدی خواهد داشت.