نسخه ترامپ برای ناتو؛ ماجرای یک اختلاف قدیمی که بار دیگر آشکار شد

خبرگزاری میزان - ۲۵ بهمن ۱۴۰۲



خبرگزاری میزان - اختلاف در میان اعضای ناتو، به‌ویژه پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، بیش از پیش آشکار شده است.

در حالی که جنگ اوکراین وارد سومین سال خود می‌شود، پایتخت‌های اروپایی به پیامد‌های بازگشت احتمالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به کاخ سفید چشم دوخته‌اند. 

ترامپ پس از اینکه گفت که در صورت پیروزی در انتخابات نوامبر، واشنگتن ممکن است از متحدان ناتو در برابر حمله احتمالی روسیه محافظت نکند، واکنش‌های شدیدی را در اروپا برانگیخت.

رئیس‌جمهور پیشین آمریکا گفته است که در صورتی از اعضای ناتو محافظت می‌کند که برخی از اعضای این ائتلاف هزینه‌های نظامی خود را افزایش دهند.

نامزد پیشتاز حزب جمهوری‌خواه در گردهمایی مبارزاتی در کارولینا جنوبی، گفت که به مقام ارشد یک «کشور بزرگ» که بخشی از ناتو است گفته که آن‌ها [روسیه] را تشویق می‌کند تا هر کاری که می‌خواهند با کشور‌هایی که به اندازه کافی برای دفاع هزینه نمی‌کنند، انجام دهند.

ناتو که در دوران جنگ سرد تاسیس شد، از ۳۱ کشور تشکیل شده که همه آن‌ها به جز آمریکا و کانادا، در اروپا واقع شده‌اند.

براساس متمم پنجم معاهده‌ای که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را ایجاد کرد، حمله به یک عضو واکنش دیگر اعضا را به‌همراه خواهد داشت.

ترامپ پیش‌تر نیز درباره هزینه‌های نظامی دیگر اعضای ناتو اظهارات مشابهی کرده بود. او در زمان ریاست‌جمهوری خود گفته بود که آمریکا به‌طور ناعادلانه بار دفاعی ناتو را به دوش می‌کشد. 

اعضای ناتو چقدر برای اهداف نظامی هزینه می‌کنند؟

هزینه‌های نظامی ناتو پس از جنگ سرد به‌شدت کاهش یافته و از ۴.۱ درصد تولید ناخالص داخلی ترکیبی (GDP) در سال ۱۹۹۰ به ۲.۶ درصد در سال ۲۰۰۰ کاهش یافت. این در حالی است که از آن زمان تعداد اعضای این ائتلاف افزایش یافته است. 

اعضا در اجلاس سال ۲۰۱۴ در ولز برای افزایش بودجه توافق کردند که تا سال ۲۰۲۴ دستکم ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به این ائتلاف اختصاص دهند.

تا سال ۲۰۱۷، یعنی زمانی که ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا سوگند یاد کرد، تنها چهار کشور به این آستانه رسیدند؛ آمریکا، یونان، انگلیس و لهستان. 

استدلال ترامپ از آن زمان تاکنون این بوده که آمریکا باید متحدانش را برای افزایش بودجه نظامی تحت فشار بگذارد. 

با گذشت هفت سال، هزینه‌های نظامی ناتو به‌طور قابل توجهی تغییر کرده و این در حالی است که بیشتر اعضا هنوز ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به بودجه ناتو اختصاص نمی‌دهند.

تعداد کشور‌های عضو ناتو که تا سال ۲۰۲۲ به این میزان بودجه رسیدند هشت کشور بود؛ آمریکا، انگلیس، یونان، لهستان، لتونی، لیتوانی، استونی و کرواسی.

سپس، با ادامه جنگ در اوکراین و افزایش نگرانی‌ها از رویارویی مستقیم با روسیه، اعضای اروپایی بیشتری بودجه نظامی خود را افزایش دادند. تعداد این کشور‌ها در سال ۲۰۲۳ به ۱۱ مورد افزایش یافت؛ مجارستان، رومانی، اسلواکی و فنلاند که تازه وارد ناتو شده است، همگی بیش از ۲ درصد هزینه کردند در حالی که کرواسی به زیر آستانه رسید.

این ائتلاف در مجموع ۳.۳ میلیون نیروی نظامی دارد.

ریاست‌جمهوری ترامپ چه تاثیری بر روابط آمریکا و ناتو خواهد داشت؟

اظهارات اخیر ترامپ نگرانی‌هایی را در این ائتلاف در مورد احتمال ایجاد اختلال در ناتو در صورت بازگشت او به قدرت برانگیخته است. 

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در بیانیه‌ای، گفت: هر اشاره‌ای مبنی بر اینکه اعضا از متحدان خود دفاع نخواهند کرد، امنیت ما از جمله آمریکا را تضعیف می‌کند و نظامیان آمریکایی و اروپایی را در معرض خطر فزاینده‌ای قرار می‌دهد.

دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان هم اعلام کرد که هیچ جایگزینی برای مشارکت اروپا، ناتو وآمریکا برای مواجهه با خطرات امنیتی فزاینده وجود ندارد.

تاسک طی سفر به پاریس در بیانیه‌ای مشترک با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، گفت: هیچ جایگزینی برای اتحادیه اروپا، ناتو و همکاری‌های فراآتلانتیک وجود ندارد؛ اروپا باید به قاره‌ای امن تبدیل شود و این بدان معنا است که اتحادیه اروپا، فرانسه و لهستان باید قوی شوند و آمادگی دفاع از مرز‌های خود و دفاع و پشتیبانی از متحدان و دوستان خارج از اتحادیه را داشته باشند.

در همین حال، کایا کالاس، نخست‌وزیر استونی، می‌گوید که اظهارات اخیر دونالد ترامپ در مورد ناتو در ابتدا باید تلنگری برای آ‌ن دسته از اعضای ناتو باشد که به قدر کافی در حوزه مسائل نظامی سرمایه‌گذاری نکرده‌اند.

کالاس در نشست مشترک خبری با روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا، گفت: فکر می‌کنم آنچه نامزد ریاست‌جمهوری در آمریکا گفت، جنبه دیگری هم دارد که ممکن است با این هدف بوده باشد که برخی از متحدان که دست روی دست گذاشته‌اند را [از خواب غفلت] بیدار کند.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در پاسخ به اظهارات ترامپ گفته که پیمان نظامی ناتو «منو غذای دل‌خواه» نیست.

به گفته وی، ناتو نمی‌تواند یک پیمان نظامی قابل گزینش باشد که به حال و روز یک رئیس‌جمهور آمریکا بستگی داشته باشد.

فرانک‌والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهور آلمان هم از اظهارات ترامپ انتقاد کرد.

اشتاین‌مایر، گفت که این اظهارات غیرمسئولانه و حتی به نفع روسیه بوده و به توانمندی مورد نیاز ناتو کمک نمی‌کنند.

انتهای پیام/

منابع خبر

اخبار مرتبط

خبر آنلاین - ۷ فروردین ۱۴۰۱
خبر آنلاین - ۱۵ خرداد ۱۴۰۱
خبرگزاری جمهوری اسلامی - ۲۲ آبان ۱۳۹۹