مقاومت منطقه‌ای در امتداد مقاومت دفاع مقدس
مقاومت منطقه‌ای در امتداد مقاومت دفاع مقدس
نظام جمهوری اسلامی زمانی توانست قدرت غالب عراق صدام را از بین ببرد که «مقاومت» را به‌عنوان مدل عملی سیاست‌ورزی خود تعریف کرد؛ اگر تمام جنگ تحمیلی در یک خرده گفتمان خلاصه شود، آن خرده گفتمان «مقاومت» است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس - یادداشت میهمان: با گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی و سی و هشت سال از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تحلیل‌های بسیاری در خصوص انقلاب اسلامی و مهم‌ترین رویدادهای تاریخی آن ازجمله دفاع مقدس صورت‌گرفته است. بخشی از این رویدادها در انقلاب اسلامی، رویدادهایی هستند که قابل انفکاک از موجودیت گفتمان شکل‌گرفته در انقلاب اسلامی نیست. با توجه و تمرکز بر این‌که انقلاب اسلامی اساسا امری ایستا نبوده و از گفتمانی پویا برخوردار است، گفتمان آن همواره از فراروایت‌هایی همچون دفاع مقدس شکل‌گرفته است. به‌همین‌دلیل، دستاوردهای دفاع مقدس را می‌توان امری حیاتی برای تداوم فلسفه این انقلاب عنوان کرده و بیان این دستاوردها را عاملی برای تحکیم موقعیت مردمی انقلاب، مبارزه با نظام سلطه و استکبار جهانی و حتی تحکیم موقعیت و توان استراتژیک ایران در حوزه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و در پرتو عمق انقلاب، برای توان لجستیک ایران اسلامی در جغرافیای جهان اسلام و بلکه فراتر از آن برشمرد. از همین روست که هرگاه با پدیده‌های نوظهوری در منطقه همچون حزب‌الله لبنان، حشدالشعبی عراق، حماس و جهاد اسلامی فلسطین، انصارالله یمن، لشکرهای زینبیون و فاطمیون افغانستان و پاکستان و حتی مقاومت جانانه سربازان سوری در مقابل تروریست‌های تکفیری و...
"بخشی از این رویدادها در انقلاب اسلامی، رویدادهایی هستند که قابل انفکاک از موجودیت گفتمان شکل‌گرفته در انقلاب اسلامی نیست"مواجه می‌شویم، تازه می‌فهمیم که دفاع مقدس ۸ ساله ملت ایران چه برکات بزرگی داشته است که امروز جغرافیایی به وسعت منطقه غرب آسیا را پوشش داده است که همه این‌ها که برشمرده شد قسمت کوچکی از کوه بزرگ یخی است که از دریای پر تلاطم جهان امروز بیرون زده و خودنمایی می‌کند که بخش زیادی از این کوه بزرگ در عمق دریای انقلاب خمینی کبیر پنهان است و همین باعث ترس و وحشت آمریکا و رژیم صهیونیستی که حیات خود را در خطر می‌بینند، شده است.
* دفاع مقدس و مسأله نظام سلطه
یکی از مهم‌ترین ارمغان‌های دفاع مقدس، ایجاد فاصله و حد و مرز با نظام سلطه و استکبار جهانی بوده است. از استکبار جهانی معانی متعددی تحصیل شده است که مصداق کامل آن‌را می‌توان در نگاه فرودستانه‌ای که آمریکا نسبت به سایر کشورها داشته است، تاویل کرد. در این فضا، نگاه آمریکایی‌ها نسبت به ملت ایران را می‌توان یکی از نکاتی دانست که در طول انقلاب اسلامی خود را با نگاه تحقیرآمیز نسبت به انقلاب اسلامی، بی‌توجهی به خواست مردم ایران در مبارزه با نظام طاغوت و نهایتا تلاش برای غلبه عراق بر ایران در قالب جنگ تحمیلی عنوان کرد.
در طول دفاع مقدس علائم بسیاری وجود داشت که مصداقی برای حمایت آمریکا از عراق و متعاقبا تلاش این کشور و سایر کشورهای غربی برای شکست ایران قلمداد شده است. دفاع مقدس نشان داد که ایران به‌لحاظ استراتژیک نبایستی برای تداوم وضعیت انقلابی خود، دل به کشوری خاص بسته و باید بر روی زانوهای خود بایستد.
بعد از جنگ تحمیلی بود که ایران به درستی الگوی دوستی و دشمنی خود را تعریف کرده و تلاش داشت تا مرز بین دوستان و دشمنان خود را مشخص کند. برای ایران معین شد که دولتی به نام ایالات متحده آمریکا نه تنها نمی‌تواند دوستی برای ایران و انقلاب اسلامی باشد، بلکه به جهت آن‌که از نگاه منطقه‌ای ایران هراسان است، تا جایی که بتواند مانع از تداوم حیات انقلاب اسلامی می‌شود.
* دفاع مقدس و استفاده از ظرفیت ملی
یکی از علل پیروزی‌های ایران در جنگ (علیه عراقی که توسط یک ارتش چند ملیتی حمایت می‌شد) این بود که ایران صحنه نبرد را صرفا به ارتش منظم دولتی محدود نکرد و توانست صحنه را به حوزه مردمی و مدل غیر ارتشی از جنگ نامنظم سوق دهد.
این مسأله در آن زمان توانست نیروهای بسیاری از مردم را به‌عنوان یاری برای ارتش منظم ایران تعریف کرده و سرنوشت جنگ تحمیلی را به نفع ایران و مردم ایران تغییر دهد. اما این دستاورد تنها در آن زمان قابل تعریف نبود و تنها در سی‌و‌اندی سال بعد که ایران توانست این مدل نبرد را در صحنه منطقه‌ای و در دل نبردهای چریکی علیه نظام سلطه منتقل کند، به‌عنوان یک دستاورد مهم معرفی شد.
جنگ سال ۲۰۰۰ میلادی لبنان علیه صهیونیست‌ها، جنگ ۳۳ روزه، نبرد ۵۵ روزه، جنگ علیه داعش چند ملیتی و جنگ یمنی‌ها علیه ارتش‌های چند ملیتی که توسط سعودی اجیر شده‌اند (که یک نمونه آن سازمان مخوف بلک واتر آمریکا در یمن است)، همه و همه صحنه‌هایی بوده‌اند که با تجربیات گران‌سنگ ایران در زمینه نبرد چریکی پیش رفته‌اند.
علت بسیاری از هراس‌های نظام سلطه از ایران همین مدل نبرد ایران است. اگرچه ایران در این چهل سال توانسته توان و ظرفیت‌های منظم خود را افزایش دهد و ارتش خود را کارآمدتر کند، اما این بُعد ناشناخته از ظرفیت ایران بیشتر هراس دشمن را به همراه داشته است.
انتقال تجربیات همین مدل به سایر کشورها و خصوصا به کشورهایی که در محور مقاومت هستند، موضوعی است که در بیست سال اخیر و خصوصا در یک دهه گذشته سرنوشت بسیاری از نبردهای غیرمنظم را تغییر داده است که یک نمونه آن شکست داعش است.
* دفاع مقدس و مسأله منطقه گرایی ایران
بی توجهی نظام سلطه نسبت به فجایع دولت صدام علیه ایران، یارگیری عراق از دولت‌های بزرگ آن زمان و ممانعت کشورهای غربی از پذیرش مجروحان ایرانی جنگ عراق علیه ایران، همه و همه مصادیقی بودند که سبب شدند مدل «هویت گرای خود اتکا» و متعاقبا «مدل منطقه‌ای ایران» به‌تدریج نظم و نسق یابد. اینک جمهوری اسلامی به راحتی می تواند از معرفی یک «مدل منطقه‌ای منحصر به فرد خود» در سطح بین‌المللی سخن بگوید.
* منظور از مدل منطقه‌ای منحصر به فرد ایران چیست؟
یکی از مسائلی که کمتر توسط تحلیل گران مورد توجه قرار گرفته است، نوع نگاه منطقه‌ای ایران است. مدل منطقه‌ایران را می‌توان منحصر به فردترین مدل منطقه‌ای دنیا معرفی کرد.
"با توجه و تمرکز بر این‌که انقلاب اسلامی اساسا امری ایستا نبوده و از گفتمانی پویا برخوردار است، گفتمان آن همواره از فراروایت‌هایی همچون دفاع مقدس شکل‌گرفته است"بدین گونه که معیار ایران برای منطقه‌گرایی نه عامل اقتصاد و نه حتی عامل امنیت بوده است؛ بلکه مدل ایران در منطقه‌گرایی تنها مدل هویت‌گرایانه است. هویتی که می‌توان آن‌را پیامدی از گفتمان اصیل و معنادار انقلاب اسلامی، الگوهای دفاع مقدس برای دوستی و دشمنی و.. . عنوان کرد.
از سال ۲۰۰۰ میلادی و به‌خصوص از زمانی که ملت لبنان در تلاش بود تا اراضی خود را از دست رژیم غاصب صهیونیستی خارج کند، ایران به‌دنبال این بود تا با مدل هویت گرای خود، حس عزت ملی و اعتماد به نفس ملی را به ملت لبنان تزریق کرده و آن‌ها را به سمت تشکیل واحد سیاسی به نام لبنان با تمامیت ارضی و استقلال سیاسی که اینک شاهد آن هستیم و منشور سازمان ملل نیز آن‌را به رسمیت شناخته است، برساند. در آن زمان، نظام سلطه همان رفتاری را از خود نشان داد که در قبال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، آن‌را انجام داده بود.
نظام سلطه با تمام توان خود به میدان آمد تا صهیونیست‌ها را مبسوط الید معرفی کند. اما جمهوری اسلامی با رهبری حکیمانه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همان الگویی را که در دفاع مقدس در برابر این نظام پیاده کرد، در قبال لبنان هم عملیاتی کرد و لبنانی‌ها را به جایگاهی رساند که خود را به‌عنوان یک «ملت» معرفی کرده و صهیونیست‌ها را از جنوب خارج کرده و همان مدل در جنگ‌های سی و سه روزه نیز توسط لبنانی‌ها اتفاق افتاد و مدل مبارزه با نظام سلطه با تکیه صرف بر توان داخلی مورد توجه قرار گرفت.
اتفاق بعدی در جنگ‌هایی بود که علیه ملت مظلوم فلسطین افتاد، دقیقا همان سناریوی عزت‌آفرینی که در جنگ‌های صهیونیست‌ها علیه لبنانی‌ها به نیروهای مردمی لبنان منتقل شد، به فلسطینی‌ها نیز منتقل شد، تا جایی که بسیاری از مردم فلسطین نه تنها در نواز غزه، بلکه در کرانه باختری به این نتیجه رسیدند که راه حل مسأله فلسطین نه از طریق میز مذاکره و با تئوری‌های منسوخ و دیکته شده‌ای که نظام سلطه به جنبش فتح دیکته کرده بود، است، بلکه دستیابی به اهداف با منطق مبارزه و مقاومت محقق می‌شود.
* مقاومت به‌عنوان مهم‌ترین معیار الگوی منطقه‌ای ایران
دفاع مقدس یکی از مهم‌ترین مولفه‌های عینی است که مفهوم عینی - عملی مقاومت را شکل داده است. نظام جمهوری اسلامی زمانی توانست قدرت غالب عراق صدام را از بین ببرد که «مقاومت» را به‌عنوان مدل عملی سیاست‌ورزی خود تعریف کرد. در قالب آن مدل مفهومی، ایران حتی از بازیگرانی که در داخل عراق نسبت به دولت وقت عراق ناراضی بودند نیز یارگیری کرد و این منطق فرادولتی مدل عینی - عملی مقاومت بود که پیاده شد. بی‌تردید مدل مقاومت از دل دگرسازی انقلاب اسلامی نسبت به نظام سلطه شکل‌گرفته و به علت تداوم وضعیت یارگیری ایران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی و در سطحی فراتر، معیار تعریف یک بازیگر قدرتمند منطقه‌ای و سیستم منطقه گرایی شده است.
"از استکبار جهانی معانی متعددی تحصیل شده است که مصداق کامل آن‌را می‌توان در نگاه فرودستانه‌ای که آمریکا نسبت به سایر کشورها داشته است، تاویل کرد"اگر تمام جنگ تحمیلی در یک خرده گفتمان خلاصه شود، آن خرده گفتمان «مقاومت» است. خرده گفتمانی که اینک بسیاری از تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا وابسته به آن است. اینک نه تنها مقاومت یک مفهوم انتزاعی و ذهنی نیست، بلکه تبدیل به یک دکترین استراتژیک نیز شده است که بسیاری از معادلات را تعریف می کند و محدودیت‌هایی را برای توان منطقه‌ای و بین‌المللی نظام سلطه و بازیگران اصلی که در آن قرار دارند، ایجاد کرده است. مقاومت یک مفهوم اساسی، حیاتی و تعیین‌کننده است که صهیونیست‌ها در بسیاری از مناسباتی که بناست آن‌را طراحی کنند، به آن توجه می‌کنند و آن‌را معیاری برای رفتار و نوع مواجهه با بازیگرانی که در این محور و ذیل آن مفهوم قرار دارند، می‌دانند. یمن، عراق، لبنان، سوریه همه بازیگرانی هستند که در درون مدل منطقه‌مقاومت قرار می‌گیرندو مبدع و مبتکر آن ایران اسلامی و امامان انقلاب بوده‌اند.
- جنگ سال ۲۰۰۰ میلادی لبنان علیه صهیونیست‌ها، جنگ ۳۳ روزه، نبرد ۵۵ روزه، جنگ علیه داعش چند ملیتی و جنگ یمنی‌ها علیه ارتش‌های چند ملیتی که توسط سعودی اجیر شده‌اند (که یک نمونه آن سازمان مخوف بلک واتر آمریکا در یمن است)، همه و همه صحنه‌هایی بوده‌اند که با تجربیات گران‌سنگ ایران در زمینه نبرد چریکی پیش رفته‌اند.
- معیار ایران برای منطقه‌گرایی نه عامل اقتصاد و نه حتی عامل امنیت بوده است؛ بلکه مدل ایران در منطقه‌گرایی تنها مدل هویت‌گرایانه است.
هویتی که می‌توان آن‌را پیامدی از گفتمان اصیل و معنادار انقلاب اسلامی، الگوهای دفاع مقدس برای دوستی و دشمنی و.. . عنوان کرد.
انتهای پیام/
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۷ اخبار مرتبط
دیگر اخبار این روز
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
