خشکه کاری برنج، روشی مقرون بصرفه در شرایط کم‌آبی کشور

ایسنا/لرستان یک عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، گفت: کشت مستقیم یا هوازی برنج، روشی مناسب برای شرایط کم‌آبی در کشور است.

علی دهقانی، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که برنج با سطحی تقریبی ۵۵۰۰۰۰ هکتار کشت در ایران رتبه دوم سطح کشت را بعد از گندم در کشور دارد، اظهار کرد: سود اقتصادی حاصل از کشت برنج باعث شده کشاورزان به سمت تولید این محصول تابستانه که مصرف آب بالایی دارد گرایش پیدا کنند.

وی ادامه داد: مهم‌ترین چالش کشت برنج با روش رایج و سنتی، مصرف زیاد آب و زحمت زیاد کشاورزان است که با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آبی جاری و زیرزمینی کشور، می‌طلبد پژوهش و ترویج در اقلیم‌های مختلف کشور به سمت روش‌های با مصرف آب کمتر و سهولت و بهره‌وری بیشتر پیش برود تا کشاورزان در شرایط کم‌آبی، از فواید و عواید حاصل از این کشت سودمند محروم نشوند و تولید این محصول در کشور رونق داشته باشد.

دهقانی با اشاره به این‌که خُشکه کاری برنج نوعی از روش کشت مستقیم برنج است که در شرایط اقلیمی لرستان برای سومین سال، مورد کشت آزمایشی و تحقیقاتی قرار گرفته، عنوان کرد: در این روش، بذر برنج به صورت خشک در بستر خشک به صورت مستقیم، در اوایل اردیبهشت شبیه روش کشت گندم کشت می‌شود و آبیاری بر خلاف روش غرقاب دائم مرسوم و رایج، به صورت دوره‌ای و بر حسب نیاز و شرایط خاک صورت می‌گیرد، البته در برنج که کشت تابستانه است باید با رعایت ظرفیت آب مزرعه از وقوع تنش‌های اواسط تابستان، با برنامه آبیاری مناسب جلوگیری شود.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، افزود: براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، مصرف آب از حدود ۱۸۰۰۰ متر مکعب در هکتار به ۹۳۰۰ متر مکعب کاهش می‌یابد.

وی بیان کرد: علاوه‌بر کاهش چشمگیر میزان آب مصرفی به حدود نصف روش عادی، امکان استفاده از انواع کارنده‌های گندم اعم از خطی‌کارها، ردیف کارها و حتی بصورت تک بذر  برای کشت برنج نیز فراهم خواهد بود که زحمت کشاورزان و مشقت‌های کشت برنج را نیز بسیار کاهش می‌دهد و از نظر عملکرد نیز با توجه به میزان اجرای توصیه‌های تحقیقاتی مناسب منطقه، محصولی مطلوب و سودمند به کشاورز می‌دهد.

دهقانی با اشاره به این‌که کاهش شدید آفات و بیماری‌ها در این روش از دیگر مزایای کِشت هوازی برنج است، تصریح کرد: در این روش بروز آفت مهم کرم‌ساقه‌خوار برنج و بیماری بلاست برنج به حداقل ممکن می‌رسد، که این خود باعث کاهش چشمگیر مصرف سموم شیمیایی در این شیوه کشت است، در خصوص علف‌های هرز نیز کنترل به موقع در مرحله دو تا سه برگی، می‌تواند مشکل این عوامل خسارت‌زا را رفع کند.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، ادامه داد: از دیگر مزیت‌های این روش می‌توان صرفه‌جویی و کاهش قابل توجه میزان بذرمصرفی، کاهش مدت زمان کشت، ایجاد پوشش یکنواخت در سطح مزرعه، افزایش تولید و بازده دهی گندم در تناوب رایج منطقه به دلیل حذف عمل گِل خَرابی یا شُخم شُله، حفظ و بهبود ساختمان خاک و کارایی بهتر و مؤثرتر سموم و آفتکُش‌ها و کودها را نام بُرد.

وی تصریح کرد: این روش می‌تواند صرفه جویی ارزی در کشور را بدنبال داشته باشد و در واقع می‌توان تهدید اقلیمی و آبی کشور را به فرصتی برای ارتقاء بهره‌وری نهاده‌های کشاورزی به ویژه آب، کود و سموم شیمیایی تبدیل کرد.

دهقانی ادامه داد: این پروژه از فاز تحقیقاتی وارد فاز ترویجی در منطقه شده و در نقاط مختلف استان مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج مثبت و موفقیت آمیز خود را نشان داده است.

این دکترای تخصصی و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، عنوان کرد: در پژوهشی که در خصوص ارقام و ژنوتیپ‌های مختلف برنج در استان انجام شد نیز ارقامی دارای تحمل به خشکی بدست آمده، که در مراحل و فرایند اصلاحی جهت دستیابی به ارقام برتر برنج از نظر تحمل به شرایط کم‌آبی کشور قرار می‌گیرند.

انتهای پیام