سرلیست اصلاح‌طلبان چگونه قربانی خاتمی شد؟

خبرگزاری تسنیم: انتخابات مجلس یازدهم روز جمعه ۲ اسفند ماه برگزار شد و در حوزه انتخابیه تهران و بسیاری دیگر از حوزه‌های انتخابیه، فهرست اصولگرایان پیروز میدان شد.

در تهران، اصلاح‌طلبان با ۴ لیست رسمی وارد عرصه شدند که در هر ۴ فهرست آنها، مجید انصاری سرلیست بود. حضور مجید انصاری در روز آخر ثبت‌نام مجلس این گمانه‌زنی را در اذهان پیش آورد که او قرار است در نبود محمدرضا عارف، خلاء سرلیست نداشتن آنها را پر کند و مانند مجلس هشتم در صدر فهرستی بنشیند که شانس کمی برای پیروزی دارد.

انصاری در صحبت‌هایش در نشست حزب ندای ایرانیان، تاحدودی بر این نقش خود صحه گذاشت و گفت: "دوستان از بنده درخواست کردند و بنده علی رغم اینکه ترجیح می‌دادم نیایم ولی بالاخره با مصلحت اندیشی بزرگان اصلاحات در انتخابات ثبت نام کردند. اما پس از اینکه مهلت ثبت نام ها تمام شد متوجه شدم که از آن جمع ۱۱۰ نفری که به آنها فراخوان زده شده بود تنها ۵ نفر از جمله بنده در انتخابات ثبت نام کردند که به غیر از بنده نیز آن ۴ نفر از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شدند."

** مجید انصاری؛ از نمایندگی مجلس در ۲۶ سالگی تا ریاست زندان!

مجید انصاری حیات سیاسی خود را از مجلس اول آغاز کرد. زمانی که تنها ۲۶ سال داشت از حوزه انتخابیه زرند وارد مجلس شد. برادر بزرگتر وی محمدعلی انصاری از افراد موثر در دفتر امام در دهه ۶۰ بود و همچنان نیز مسئولیت موسسه تنظیم و نشر آثار امام را برعهده دارد.

"برادر بزرگتر وی محمدعلی انصاری از افراد موثر در دفتر امام در دهه ۶۰ بود و همچنان نیز مسئولیت موسسه تنظیم و نشر آثار امام را برعهده دارد"حمید انصاری برادر کوچک‌تر او نیز از مسئولان دفتر امام و قائم‌مقام فعلی این موسسه است.

مجید انصاری برخلاف برادر ارشدش در اوایل دهه ۶۰ شخصیت شناخته شده‌ای نبود. او در مجلس سوم نیز دوباره به نمایندگی از مردم زرند وارد پارلمان شد اما مقطع بین مجلس اول تا سوم که کمتر از آن سخن گفته می‌شود، ریاست وی بر سازمان زندانهای کل کشور بود. بهمن ماه سال ۱۳۶۴ قانون تبدیل شورای سرپرستی زندان‌ها به «سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور» در ۱۰ ماده و ۲ تبصره از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت.

پس از تصویب و ابلاغ این قانون، هسته اولیه سازمان زندانها از ابتدای سال ۱۳۶۵ بنیانگذاری و مجید انصاری به عنوان اولین رئیس این سازمان منصوب شد. در مدت کوتاه مدیریت وی به عنوان رئیس سازمان، تشکیلات اولیه سازمان طراحی و در سطح استان‌ها نیز ادارات کل زندان‌ها عهده‌دار سرپرستی زندان‌ها و بازداشتگاه‌ها و تمامی مراکز اقدامات تامینی استان شد.

انصاری با پیروزی در انتخابات مجلس سوم، زندان را به مقصد مجلس ترک کرد و اسماعیل شوشتری(وزیر دادگستری دولت هاشمی و خاتمی) بر صندلی وی تکیه زد. طلیعه شکل‌گیری مجلس سوم آغاز علنی شدن شکاف دو جریان چپ و راست در بدنه نیروهای انقلابی بود و مجمع روحانیون مبارزبه رهبری مهدی کروبی از جامعه روحانیت مبارز انشعاب کرد و برای مجلس سوم لیستی مستقل ارائه داد.

مجید انصاری نیز به‌همراه برخی روحانیون چپ‌گرای دهه ۶۰ همچون جلالی خمینی، سید محمود دعایی، سید سراج‌الدین موسوی، مهدی کروبی، امام جمارانی، حسن صانعی، موسوی لاری، سید محمد خاتمی و...

از جمله افرادی بود که فروردین ۶۷ در نامه‌ای تشکیل مجمع روحانیون مبارز را به اطلاع امام خمینی رساندند.

در دهه ۶۰ آوازه مجید انصاری تنها در حد همان نمایندگی مجلس و ریاست سازمان زندان‌ها بود. با ارتحال امام خمینی(ره)، مجمع روحانیون مبارز در سالهای ابتدایی دهه ۷۰ و دوران ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی از جمله منتقدان سیاست‌های وی به‌شمار می‌رفت و روزنامه سلام ارگان مجمع روحانیون نوک حملات خود را متوجه کابینه هاشمی ساخته بود.

عدم پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس چهارم موجب شد تا مجمع روحانیون و معدود تشکل‌های اصلاح طلب آن زمان مانند مجاهدین انقلاب و تحکیم وحدت در حاشیه سیاست قرار بگیرند، با این‌حال به‌رغم عدم موفقیت آنها در نهادهای انتخابی، بسیاری از آنها از سوی رهبر انقلاب در مسئولیت‌های مختلف قرار گرفتند. ۶ مرداد ماه ۷۱ انصاری طی حکمی از سوی رهبر انقلاب جزو اعضای شورای سیاست‌گذاری صدا و سیما شد. انصاری سال ۸۰ در دوره سوم مجمع تشخیص مصلحت نیز از سوی رهبر انقلاب به عضویت این نهاد درآمد که تاکنون نیز ادامه دارد.

مجمع روحانیون در انتخابات مجلس پنجم موفقیتی نسبی کسب کرد و توانستند اقلیتی قوی را در این دوره مجلس تشکیل دهند و مجید انصاری نیز در این انتخابات از حوزه تهران وارد مجلس شد و بعد از عبدالله نوری، ریاست فراکسیون خط امام را بر عهده گرفت.

با پیروزی سید محمد خاتمی و جریان چپ دهه ۶۰ که از آن به بعد به جریان دوم خرداد و جناح اصلاح طلب شناخته می‌شدند، توانستند مجلس ششم را به تصرف خود در آورند و مجید انصاری به مجلس ششم راه‌ یافت. تندروی‌های جریان حزب مشارکت در مجلس ششم موجب شد تا برخی چهره‌های اصلی اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس هفتم ردصلاحیت شوند و به این بهانه اقدام به تحصن در مجلس و تحریم انتخابات کردند.

"حمید انصاری برادر کوچک‌تر او نیز از مسئولان دفتر امام و قائم‌مقام فعلی این موسسه است.مجید انصاری برخلاف برادر ارشدش در اوایل دهه ۶۰ شخصیت شناخته شده‌ای نبود"با با چراغ سبز خاتمی، سایر تشکل‌های اصلاح‌طلب از جمله مجمع روحانیون در انتخابات مجلس هفتم لیستی دادند که نفر دوم آن مجید انصاری بود اما موفقیتی کسب نکردند.

با پایان دولت خاتمی، اصلاح‌طلبان برای کسب کرسی‌های مجلس هشتم دورخیز کردند. در این دوره انتخابات، اصلاح‌طلبان با لیست "یاران خاتمی" پا به عرصه گذاشته و قرار بود محمدرضا عارف کنار نام افرادی همچون اسحاق جهانگیری، مجید انصاری و الیاس حضرتی سرلیست اصلاح‌طلبان باشد اما عارف قبل از شروع تبلیغات بدون ذکر دلیل استعفا داد و مجید انصاری جای وی نشست. عارف در زمان انتخابات مجلس هشتم و درحالی که قرار بود سرلیست اصلاح‌طلبان باشد از شرکت در انتخابات انصراف داد.

در غیاب عارف اصلاح‌طلبان انتخابات تهران را ۲۹ به ۱ باختند و تنها علیرضا محجوب توانست در دور دوم انتخابات وارد مجلس شود.

در انتخابات سال ۸۸ نیز مجید انصاری در ستاد میرحسین موسوی مشغول به فعالیت شد و به نفع او سخنرانی‌های زیادی داشت. بعد از انتخابات نیز در تظاهرات ۲۵ خرداد هواداران موسوی حاضر شد و سخنرانی کرد که صحبت‌های وی و تهییج تظاهرات‌کنندگان بازتاب فراوانی داشت.

انصاری جزو هیئت سه نفره‌ای بود که ۳۰ بهمن سال ۹۱ همراه دو چهره سرشناس جریان اصلاحات(اسحاق جهانگیری و موسوی لاری) با رهبر انقلاب دیدار کردند. جهانگیری در برنامه شناسنامه درباره آن دیدار می‌گوید آیت‌الله خامنه‌ای در ملاقات با او و دو چهره اصلاح‌طلب دیگر (موسوی لاری و مجید انصاری) تأکید کردند "کسانی را که جمهوری اسلامی را قبول ندارند از خودتان دور کنید."، در واقع همان تأکید سال ۷۹ و دغدغه رهبر انقلاب نسبت به اصلاح‌طلبان بار دیگر تکرار می‌شد.

با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ۹۲، انصاری راهی پاستور شد تا مانند مسئولیت معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور که یک‌بار در سال آخر دولت خاتمی عهده‌دار شده بود، برعهده بگیرد.

وی در انتخابات مجلس دهم که اصلاح‌طلبان در تهران پیروز شدند، کاندیدا نشد و تصمیم گرفت همچنان در دولت بماند اما با شکل‌گیری مجلس دهم، روحانی حسینعلی امیری را جایگزین انصاری کرد و انصاری را هم به‌جای امین‌زاده به معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری رفت.

به‌رغم حمایت اصلاح‌طلبان از دولت دوم روحانی، او در این دولت سهم کمتری را به اصلاح طلبان داد و از جمله اصلاح طلبان سرشناسی که در این دولت محذوف شدند، انصاری بود.

** مجلس یازدهم و تکرار سناریوی قربانی شدن "انصاری"

با ثبت‌نام وی در انتخابات مجلس یازدهم، برخی تحلیلگران از احتمال قربانی شدن او به‌جای عارف سخن می‌گفتند. انصاری در گفتگو با تسنیم درباره اینکه او را "قربانی عارف" می‌دانند، گفت: این حرف نادرست است و نباید اینگونه القا کرد.

با اعلام نتایج انتخابات، انصاری در بین کاندیداهای تهران در رتبه ۳۶ قرار گرفت و حتی نتوانست بالای ۱۰۰ هزار رای کسب کند. با این نتیجه، می‌توان تحلیل کارشناسان را درباره سرنوشت انصاری درست ارزیابی کرد. او مانند مجلس هشتم، در جایگاهی نشست که عارف حاضر به قرار گرفتن در آن کرسی نبود و شاید می‌دانست نتیجه انتخابات مجلس هشتم به نفع اصلاح‌طلبان نخواهد بود و جای خود را به انصاری داد.

در انتخابات دوم اسفند نیز انصاری قربانی سیاست خاتمی شد که به او چراغ‌سبز نشان داد تا در انتخابات ثبت‌‌نام کند. چراغ‌سبزی که یک بار در انتخابات مجلس هشتم هم تکرار شد و نتیجه آن شکست انصاری و مصون ماندن شخصیت‌هایی همچون عارف بود.