متهم سرنگونی هواپیمای اوکراینی: موشکی ساخته‌ایم که دکان آمریکا را تعطیل می‌کند

امیر علی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران روز چهارشنبه ۱۴ دی‌ماه برای دومین بار در یک ماه گذشته از دستیابی نیروهایش به موشک هایپرسونیک گفت و وعده داد به زودی از آن رونمایی خواهد کرد.

حاجی‌زاده این سخنان را در سالروز کشته‌شدن قاسم سلیمانی و حمله بی‌تلفات موشکی سپاه به پایگاه نیروهای آمریکایی در عین‌الاسد عراق مطرح کرد. علاوه بر این دو رویداد، سه سال پیش، این سردار سپاه در مقام فرماندهی نیرویی قرار داشت که حمله موشک‌های پدافنی به هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین بر فراز تهران را انجام داد. در نتیجه آن حمله موشکی ۱۷۶ سرنشین هواپیمای اوکراینی کشته شدند. دادخواهی این پرونده هنوز به نتیجه نرسیده است و حاجی‌زاده همچنان در راس نیروی هوافضای سپاه پاسداران است.

این فرمانده سپاه در بخشی از سخنان روز چهارشنبه‌اش مدعی شد که اقدام سپاه در ساخت موشک هایپرسونیک به بحرانی در زمینه تجارت تسلیحات نظامی آمریکا دامن خواهد زد: «با رونمایی موشک هایپرسونیک ما دکان فروش تسلیحات‌ آمریکا بسته و قدرتشان به‌عنوان سپر موشکی و سرمایه‌گذاری‌شان در کشورهای عربی باطل می‌شود.»

حاجی‌زاده وعده داد که مراسم رونمایی از این موشک به زودی انجام خواهد شد.

موشک هایپرسونیک چیست؟

موشک هایپرسونیک به هر پرتابه‌ای گفته می‌شود که ۵ تا ۲۵ برابر سرعت صوت حرکت کند. این موشک‌ها بسیار سریع هستند و هدف قرار دادن آن‌ّ‌ها با سامانه‌های دفاع موشکی زمین به هوا بسیار سخت‌ است.

این موشک چنان سریع در جو حرکت می‌کند که لایه‌ای از ابر پلاسما را در مقابل کلاهک خود تشکیل می‌دهد که عملکرد امواج رادیویی را مسدود می‌کند و بنابراین از آن در برابر شناسایی محافظت می‌کند.

این موشک‌ها همچنین دارای قابلیت‌های مانور هستند و برد کافی برای قراردادن اهداف فراقاره‌ای را دارند که از آنها سلاح‌های تهاجمی قدرتمندی می‌سازد.

کدام کشورها این موشک را دارند؟

به غیر از روسیه، ایالات متحده و چین در مراحل پیشرفته توسعه موشک‌های هایپرسونیک خود در مسابقه تسلیحاتی مدرن هستند.

"علاوه بر این دو رویداد، سه سال پیش، این سردار سپاه در مقام فرماندهی نیرویی قرار داشت که حمله موشک‌های پدافنی به هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین بر فراز تهران را انجام داد"کره‌شمالی، استرالیا و هند هم اعلام کرده‌اند که موشک هایپرسونیک ساخته‌اند. فرانسه، آلمان و ژاپن هم گفته‌اند که به شدت بر روی توسعه این فن‌آوری نظامی متمرکز هستند. توسعه سلاح‌های هایپرسونیک، مدل تازه مسابقه نظامی کشورها با یکدیگر است.

نگرانی کشورها در مورد سلاح‌های هایپرسونیک، به جز سرعت آن و ناتوانی سامانه‌های پدافندی از رهگیری و انهدامشان، نوع کلاهکی است که حمل می‌کنند. موشک‌های هایپرسونیک با کلاهک هسته‌ای تهدیدی جدی است که عملاً بازدارندگی هسته‌ای نظامی را دشوار می‌کند.

دفاع در برابر موشک‌های هایپرسونیک

دلیل اصلی اینکه کشورها در حال توسعه این سلاح‌های هایپرسونیک هستند این است که دفاع در برابر آنها به دلیل سرعت، مانورپذیری و مسیر پروازشان دشوار است. ایالات متحده شروع به توسعه یک سیستم پدافند چندلایه برای دفاع در برابر سلاح‌های مافوق صوت کرده است که شامل مجموعه‌ای از حسگرها در فضا و همکاری نزدیک با متحدان کلیدی است.

این سامانه پدافندی بسیار پرهزینه است و اجرای آن سال‌ها طول می‌کشد. برای مقابله پدافندی با این نوع موشک‌ها نیاز به سلاح‌های لیزری است که سرعتی بالاتر از این موشک‌ها دارند. آمریکا می‌گوید به سرعت در حال کار بر روی این نوع سلاح‌های و سیستم‌های پدافندی لیزری است.

موشک‌های مافوق صوت با کلاهک‌های معمولی و غیرهسته‌ای در درجه نخست برای هدف قرار دادن اماکن کلیدی و اهداف متمرکز مانند ناوهای هواپیمابر طراحی می‌شوند. استفاده از این نوع موشک برای حملات پردامنه در سطح بزرگ یعنی مدل بمباران موشکی یک منطقه وسیع غیرمعمول است. موشک‌های مافوق صوت گران هستند و بنابراین به احتمال فراوان در مقادیر زیاد تولید نمی‌شوند و تنها به عنوان یک سلاح استراتژیک طبقه‌بندی می‌شوند.