تست مقاومت ساختمان‌ها در برابر زلزله ممکن شد

مرتضی بسطامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله به منظور ارتقای توان علمی کشور در منطقه در سال ۹۱ اقدام به راه اندازی آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله کرد.

آزمایشگاه مهندسی سازه مستقر در آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله

رئیس اداره پروژه‌های عمرانی و امور فنی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه فاز اول این آزمایشگاه از سه بخش عمده کف قوی و دیوار عکس العمل، میز لرزه و دستگاه سانتریفیوژ تشکیل شده است، گفت: راه اندازی چنین آزمایشگاهی برای پاسخگویی به نیازهای کشور در زمینه‌های مختلف صنعت ساختمان و ابنیه فنی، صنایع دفاعی، نفت و پتروشیمی، آب و برق، نیروگاه هسته‌ای و حتی وسیع‌تر از آن در منطقه ضروری بود.

به گفته بسطامی در این آزمایشگاه که در زمینی به وسعت ۷۶۰۰ متر مربع راه اندازی شده تاکنون آزمایش‌های مختلفی برای ساختمان‌های مختلف انجام شده است. از آنجایی که آزمایشگاه مهندسی زلزله ملی است کل کشور می‌تواند برای تست مقاومت لرزه‌ای ساختمان، پل یا هر سازه‌ای از خدمات آن بهره ببرد.

بسطامی تاکید کرد: فاز دوم این پروژه بالغ بر ۱۲۰۰۰ مترمربع است که شامل بناهای اداری، پژوهشی و پشتیبانی می‌شود.

عضو هیئت علمی گروه مهندسی زلزله ادامه داد: بخش «مهندسی سازه» این آزمایشگاه یکی از پیشرفته‌ترین و مجهزترین آزمایشگاه‌های دینامیک سازه در کشور است که توانایی انجام اکثر آزمایش‌های استاتیکی و دینامیکی سازه‌ها، آزمایش‌های مخرب و غیر مخرب در محل را دارد.

رئیس اداره پروژه‌های عمرانی و امور فنی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اضافه کرد: در آزمایشگاه مهندسی سازه، آزمایش‌ها در قالب طرح‌های پژوهشی و تحقیقاتی تعریف و انجام می‌گیرد و هم اکنون با تکیه بر امکانات موجود و تجربیات گذشته، پیچیده‌ترین آزمایش‌ها با دقت مطلوب انجام می‌گیرد. اکنون این بخش از آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله، سنجش مقاومت در برابر زلزله یک ساختمان ۴ طبقه خاص در حال انجام است.

دستگاه سانتریفیوژ مستقر در آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله

وی در خصوص بخش دیگر آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله که دستگاه سانتریفیوژ در آن مستقر است، گفت: استفاده از دستگاه سانتریفیوژ موجب می‌شود مدل در یک میدان ثقل بالاتر از شتاب طبیعی زمین قرار گیرد. این امر باعث افزایش تنش‌های ناشی از وزن تا حد تنش‌های واقعی می‌گردد و لذا رفتار مدل مشابهت زیادی به رفتار واقعی پیدا می‌کند. با این حال با اعمال ضرایب مناسب تشابه تلاش می‌شود که رفتار واقعی سازه از رفتار مشاهده شده مدل کوچک بدست آید.

بسطامی ادامه داد: دستگاه سانتریفیوژ در مبحث مدلسازی فیزیکی، دارای تکنولوژی برتر است و تاکنون، بزرگترین و قوی‌ترین این دستگاه‌ها در سطح جهان توسط کشور فرانسه ساخته شده است.

عضو هیئت علمی گروه مهندسی زلزله تاکید کرد: این دستگاه در حال حاضر در آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله پژوهشگاه نصب شده است و بدلیل عدم همکاری شرکت سازنده، راه اندازی کامل آن توسط متخصصین داخلی در حال انجام است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه عنوان کرد: با راه اندازی این دستگاه، پژوهشگاه جزو معدود مراکزی است که از این تجهیزات پیشرفته برخوردار خواهد شد.

میزلرزه مستقر در آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله

عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به دیگر بخش آزمایشگاه مهندسی زلزله گفت: میز لرزه آزمایشگاه پیشرفته مهندسی زلزله قابلیت انجام آزمایشات ارتعاشی و شبیه سازی لرزه‌ای را بروی نمونه‌های آزمایشی تا محدوده ۴۰ تن بوده و از این رو توانایی انجام آزمایش بروی بسیاری از قطعات صنعتی در صنایع مختلف دارد.

رئیس اداره پروژه‌های عمرانی و امور فنی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه این میز لرزه طی ۳۰ ثانیه زلزله را برای هر سازه‌ای ایجاد می‌کند تا مقاومت آن در برابر زلزله مشخص شود، خاطر نشان کرد: علاوه بر آن این میز امکان شبیه سازی زمین لرزه را بروی نمونه‌های مقیاس شده از سازه‌های بزرگ دارد.

"این امر باعث افزایش تنش‌های ناشی از وزن تا حد تنش‌های واقعی می‌گردد و لذا رفتار مدل مشابهت زیادی به رفتار واقعی پیدا می‌کند"مدل عملیاتی این میز یک سیستم هیدرولیکی با توان بالا است که امکان حرکت جک‌های هیدرولیکی را در تمامی جهات برای شبیه سازی عملکرد لرزهای بر روی نمونه‌های آزمایشگاهی فراهم می‌سازد.

بسطامی بیان کرد: میز لرزه‌ای که در این آزمایشگاه پیشرفته مهندسی قرارگیری شده هنوز به دلیل مشکل اعتباری قابل استفاده نیست.

وی با بیان اینکه این میز لرزه با ۶ درجه آزادی بیش از ۳ میلیون پوند قیمت دارد، گفت: این یکی از بهترین میزهای لرزه است که نیاز به ۵ میلیارد تومان بودجه دارد تا تکمیل شود. معاونت علمی و فناوری، سازمان برنامه و بودجه و وزارت علوم می‌توانند از این پروژه حمایت کنند.