هشدار اسرائیل به آمریکا: بازگشت به برجام راه را برای اتمی شدن ایران هموار می‌کند

اسرائیل، سرسخت‌ترین مخالف برجام، به تصمیمات اولیه پنج‌شنبه شب دولت جدید آمریکا در قبال ایران واکنش خشمگینانه نشان داده و آن را به صورت غیرمستقیم، «کمک به ایران برای تولید بمب اتمی» نامید.

همزمان مجموعه‌ای از اظهارات سیاستمداران، مقامات و تحلیلگران اسرائیلی در مصاحبه با رسانه‌های کشورشان در روز جمعه، اول اسفندماه، نشان می‌دهد که اسرائیل از این نخستین گام‌های دولت جو بایدن در قبال ایران، غافلگیر شده است.

نخست وزیر اسرائیل در بیانیه رسمی خود گفت که کشورش «ایمان دارد که بازگشت به توافق پیشین (برجام)، تنها راه ایران را برای برخورداری از زرادخانه هسته‌ای» هموار می‌کند.

بنیامین نتانیاهو در این بیانیه که ظهر جمعه منتشر شد، افزود: «اسرائیل به تعهد خود پایبند است تا نگذارد که ایران به سلاح هسته‌ای دسترسی یابد، و موضع اسرائیل در قبال توافق هسته‌ای (با ایران) تغییر نکرده است.»

دفتر نخست وزیری اسرائیل این را نیز گفته است که دولت بنیامین نتانیاهو «به مذاکرات مستمر با آمریکا در خصوص این موضوع ادامه خواهد داد».

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، بیانیه بنیامین نتانیاهو واکنشی به بیانیه پنج‌شنبه شب دولت آمریکا است که گفته است آماده پیوستن به مذاکرات با ایران و قدرت‌های جهانی بر سر توافق هسته‌ای است و از فعال کردن دوباره «مکانیسم ماشه» در خصوص تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران می‌گذرد.

بیانیه وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده بود که دولت جو بایدن پیشنهاد طرف اروپایی را برای مشارکت در نشست کمیسیون برجام جهت گفت‌وگو درباره بازگشت به توافق هسته‌ای می‌پذیرد.

اما به نظر می‌رسد، امری که بیشتر باعث خشم اسرائیل شده است، اقدام آمریکا در خصوص بازپس گرفتن فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» از شورای امنیت سازمان ملل متحد است.

نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل پنج‌شنبه شب با ارائه نامه‌ای به رئیس شورای امنیت، درخواست دولت پیشین آمریکا درباره «مکانیسم ماشه» برای برگرداندن همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را پس گرفت.

به نوشته خبرگزاری رویترز، هرچند جو بایدن این هفته با بنیامین نتانیاهو تلفنی سخن گفت اما او را از جزئیات گام‌های آمریکا آگاه نکرد.

با این حال، رویترز افزود که دولت آمریکا پیش از اعلام تصمیمات پنج‌شنبه شب خود، اسرائیل را در جریان قرار داد تا تل‌آویو غافلگیر نشود.

بنیامین نتانیاهو در حالی بلافاصله علیه گام اولیه دولت واشینگتن در قبال ایران موضع صریح و آشکار گرفته که از گفت‌وگوی تلفنی جو بایدن با او که نخستین مکالمه آن‌ دو، بعد از تغییر دولت در آمریکا بود، هنوز دو روز سپری نشده است.

بنیامین نتانیاهو بعد از مکالمه تلفنی چهارشنبه شب در بیانیه‌ای، از گفت‌وگوی یک‌ساعته «در فضای بسیار دوستانه و گرم» در خصوص «تهدیدات ایران، پیمان‌های صلح ابراهیم و مناسبات دو جانبه اسرائیل و آمریکا» خبر داده بود.

نخست وزیر اسرائیل از بعد از آن‌که شکست دونالد ترامپ، دوست و حامی نزدیکش در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و ورود جو بایدن به کاخ سفید قطعی شد، بارها علیه احتمال بازگشت دولت جدید آمریکا به برجام، هشدار داده است.

بیشتر در این باره:

واکنش ایران به صرف‌نظر کردن آمریکا از مکانیسم ماشه: موافقیم ولی تحریم‌ها را بردارید

بنیامین نتانیاهو حتی در آخرین دیدار خداحافظی با استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری دولت دونالد ترامپ و دیوید فریدمن، سفیر ترامپ در اسرائیل، به صراحت گفت، بازگشت (آمریکا) به برجام، «حماقتی است که نباید اتفاق بیفتد».

زمانی نیز که آویو کوخاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، سه هفته پیش از صدور دستور خود به سران ارتش برای آماده کردن طرح‌های حمله نظامی به ایران سخن گفت، رسانه‌های اسرائیل تاکید کردند که مخاطب او آمریکا بوده تا «پیام دهد» که اگر واشینگتن برجام را احیا کند، حمله نظامی اسرائیل به ایران، گویا امری قطعی خواهد بود که پای آمریکا نیز به آن کشیده خواهد شد.

جو بایدن و دیگر مقامات دولت جدید آمریکا مستقیما به مخالفت‌های صریح و پر سر و صدای بنیامین نتانیاهو و رئیس ستاد ارتش اسرائیل در خصوص بازگشت احتمالی واشینگتن به برجام یا احتمال کاهش یا رفع تحریم‌ها علیه ایران، واکنش نشان نداده‌اند.

مقامات، سیاستمداران و تحلیلگران اسرائیلی در واکنش‌های خود نسبت به اقدامات اولیه پنجشنبه شب آمریکا در قبال ایران، پنهان نکردند که از این تصمیم آمریکا غافلگیر شده‌اند.

بسیاری از این تحلیلگران اسرائیلی تاکید دارند که رویکرد دولت جدید آمریکا، نخستین نشان از بروز اختلاف با اسرائیل در ارتباط با ایران است و این امر ممکن است به زودی به تنش میان دو کشور مبدل شود.

برخی رسانه‌های اسرائیل گزارش داده بودند که دولت بنیامین نتانیاهو پنج‌شنبه شب یک نشست طولانی با وزیران، فرماندهان ارتش و مقامات نهادهای اطلاعاتی و امنیتی، با هدف بررسی راهکارهای اسرائیل در برابر احتمال بازگشت آمریکا به برجام، برگزار کرده است. دولت اسرائیل ترتیب یافتن چنین نشستی را تایید یا رد نکرد.

بنیامین نتانیاهو، مشوق بزرگ دونالد ترامپ در تصمیم او در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ برای خارج کردن آمریکا از برجام بود.

نخست وزیر اسرائیل گفته بود که اسناد آرشیو هسته‌ای ایران که به دست موساد افتاد و به اسرائیل برده شد، در «قانع کردن» دونالد ترامپ به خروج از برجام، نقش داشت و او برای همین «اقناع» کردن رئیس جمهور آمریکا بود که دستور انتقال آن آرشیو را داد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، این هفته تکرار کردند که بازگشت آمریکا به برجام هدف اصلی ایران نیست، بلکه رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران اهمیت دارد.

مقامات ارشد ایران افزوده‌اند که آمریکا باید در عمل تحریم‌های ایران را لغو کند و ایران این امر را «راستی‌آزمایی» خواهد کرد.

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز جمعه، اول اسفندماه، تاکید کرد که با اقدام آمریکا در خصوص مکانیسم ماشه، موافق است و در صورت لغو تحریم‌ها، ایران نیز «فورا» تمامی گام‌های کاهش تعهدات برجامی خود را به حالت پیشین برخواهد گرداند.