"بهره‌وری" گنج پنهان و مهمترین ثروت پیش روی کشور است

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نیرو، "علی اکبر محبرابیان" در همایش ملی بهره‌وری ایران که به میزبانی سازمان ملی بهره‌وری برگزار شد، گفت: بهره‌وری یکی از نیازهای اساسی جامعه ماست و ما برای تحقق رشد اقتصادی به شدت به مسئله بهره‌وری و ارتقای آن نیاز داریم.

وزیر نیرو ادامه داد: از جمله بخش‌های مهمی که مسئله بهره‌وری در آن بسیار اثرگذار است، حوزه انرژی است و بر اساس تعاریف علمی باید در این حوزه به گونه‌ای عمل شود که با کمترین نهاده‌ها ضمن حفظ استانداردها، بیشترین تولید را به دست آوریم.

محرابیان افزود: در حقیقت موضوع بهره‌وری و توجه دقیق و درست به آن می‌تواند بسترساز تعالی یک اقتصاد باشد و بی‌توجهی و یا عملکرد نادرست در این حوزه می‌تواند یک اقتصاد را تا مرحله نابودی پیش ببرد.

وی با اشاره به موضوع بهره‌وری انرژی در صنعت برق بیان کرد: در حوزه مدیریت تولید و مصرف برق ما در سال ۱۴۰۰ در کشور ۱۵ هزار مگاوات ناترازی برق داشتیم و با توجه به متوسط رشد سالانه مصرف برق که ۵ درصد است، در سال ۱۴۰۱ میزان ناترازی تولید و مصرف برق کشور به ۲۰ هزار مگاوات رسیده بود، در حالی که مجموع ظرفیت تولید برق کشور چیزی حدود ۷۰ هزار مگاوات بود.

محرابیان در همین باره اضافه کرد: این ۲۰ هزار مگاوات ناترازی برق معادل چیزی حدود ۲۸ درصد از کل مصرف کشور در بخش‌های مختلف بود و ما اگر در سال گذشته به موضوع ارتقای بهره‌وری توجه نمی‌کردیم و از این مسیر به دنبال حل ناترازی نمی‌رفتیم، باید بیش از ۶ ساعت در بخش‌های مختلف خاموشی اعمال می‌شد.

مصرف برق در سال گذشته مبتنی بر اصول بهره‌وری انرژی انجام شد

وزیر نیرو با بیان اینکه مدیریت مصرف برق در سال گذشته مبتنی بر اصول بهره وری انرژی انجام شد، گفت: در حالی سال گذشته شرایط را مدیریت کردیم و از تکرار خاموشی‌های سال ۱۴۰۰ جلوگیری شد که میزان مصرف نسبت به سال قبل چیزی حدود ۵ درصد افزایش یافته بود.

محرابیان با اشاره به محدودیت و مشکلات پیش روی صنعت برق برای تولید انرژی ادامه داد: برای مدیریت انرژی و رفع ناترازی‌ها در آینده سه روش کلی پیش روی ما قرار دارد. یا باید به نیازها از طریق طرح‌های توسعه‌ای پاسخ دهیم، یا با افزایش بهره‌وری به این نیازها پاسخ داده و یا به روش‌های ترکیبی در این حوزه عمل کنیم.

وی در همین باره اضافه کرد: اگر تنها با طرح‌های توسعه‌ای پیش برویم و به مسئله بهره‌وری بی‌توجه باشیم، در سه حوزه "سرمایه‌گذاری"، "محیط زیست" و "نهاده" با چالش جدی رو به رو خواهیم شد.

وزیر نیرو توضیح داد: بدون توجه به موضوع بهره‌وری برای تأمین برق مورد نیاز کشور در یک برنامه چهار ساله حداقل به ۳۵ میلیارد یورو سرمایه گذاری نیاز داریم که جدا از تأمین یا عدم تأمین آن مسئله مهم دیگر موضوع محیط زیست و پاسخ به این پرسش است که محیط زیست ما تا چه میزان می‌تواند در برابر اجرای چنین پروژه‌هایی تاب بیاورد، ضمن اینکه مشکل و چالش دیگر ما در این حوزه نهاده و محدودیت‌های موجود پیرامون منابع است.

وی در ادامه گفت: هزینه ساخت یک نیروگاه جدید به ازای هر کیلووات برق تولیدی ۳۰۰ یورو تا ۵ هزار یورو ارزیابی می‌شود، این در حالی است که ما می‌توانیم با ارتقای بهره‌وری در نیروگاه‌های کشور با هزینه‌های به مراتب کمتر بخش قابل توجهی از نیازهایمان را مرتفع کنیم.

محرابیان در ادامه، پیرامون نحوه مدیریت مصرف برق در تابستان سال گذشته گفت: در سال گذشته ما با ارتقای توان نیروگاهی و بکارگیری ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان ۱۱۰۰ مگاوات بازدهی نیروگاه‌های تولید برق کشور را افزایش دادیم و هزینه تولید برق به این شیوه را برای هر کیلووات به ۲۰ یورو رساندیم.

وی در ادامه بیان کرد: ما در سال گذشته با اینکه ۲۰ هزار مگاوات ناترازی در مصرف برق داشتیم و بیش از ۷ هزار مگاوات ظرفیت تولید را افزایش دادیم، همگان شاهد بودند که هیچ‌گونه خاموشی در بخش خانگی نداشتیم و در بخش صنایع نیز برق بیش از ۹۰ درصد صنایع بدون هیچ محدودیتی تأمین شد.

آمار افزایشی تولید فولاد کشور در تابستان سال گذشته

وزیر نیرو در رابطه با صنایع بزرگی که در سال گذشته مشمول مدیریت مصرف برق شدند نیز گفت: آمار رسمی مؤسسه بین المللی فولاد نشان می‌دهد که میزان تولید فولاد ایران در ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۳۴ درصد و در ماه جولای ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۶۴ درصد افزایش داشت که این آمار خود بیانگر تأمین انرژی مورد نیاز صنایع بزرگ در سال گذشته است.

محرابیان با تأکید بر ضرورت توجه به ظرفیت‌های مردمی به عنوان کلید موفقت طرح‌های حوزه بهره‌وری بیان کرد: ما در حوزه ارتقای بهره‌وری انرژی روی ظرفیت‌های مردمی تمرکز کرده‌ایم و در سال جاری نیز تلاشمان این است که بر همین اساس عمل کنیم.

وی در رابطه با دلیل موفقیت طرح مدیریت مصرف برق در سال گذشته توضیح داد: در سال گذشته هر خانواده که نسبت به سال ۱۴۰۰ میزان مصرف برق خود را در چارچوب الگو کاهش می‌داد، به ازای هر کیلووات ۵۰۰ تومان پاداش دریافت می‌کرد. اجرای این طرح در سال گذشته نسبت به سال قبل آنکه اتفاقاً برق بخش خانگی به صورت برنامه‌ریزی شده و بعضاً بدون برنامه‌ریزی قطع می‌شد، نشان داد میزان مصرف برق بخش خانگی کشور برای اولین بار در تاریخ کشور نه تنها رشد نیافت، بلکه به میزان ۴ درصد کاهش یافت.

وزیر نیرو در مورد طرح مدیریت مصرف بخش خانگی در تابستان سال جاری نیز گفت: تفاوت طرح پاداش صرفه‌جویی مصرف برق امسال با طرح سال گذشته این است که این بار همه مشترکان بخش خانگی مشمول این طرح هستند و هر مشترک بدون توجه به الگوی مصرف برق اگر نسبت به سال ۱۴۰۱ میزان برق خود را کاهش دهد بسته به میزان کاهش از ۵۰۰ تا ۲,۰۰۰ تومان پاداش صرفه‌جویی دریافت خواهد کرد.

وی در همین باره تأکید کرد: در واقع ما با این کار در جامعه یک نیروگاه مجازی خواهیم ساخت که به سرمایه بسیار کمی نیاز دارد، محیط زیست را آلوده نخواهد کرد و در عین حال نیاز به نهاده هم ندارد.

محرابیان در ادامه ضمن طرح این سوال که چرا در بهره‌وری در بسیاری از بخش‌ها موفق نیستیم؟ گفت: به نظر من علت اصلی مشکل این است که ظرفیت‌های مردمی استفاده نمی‌کنیم و آن‌ها را با طرح‌های بهره‌وری درگیر نمی‌کنیم.

وی در همین باره اضافه کرد: به طور مشخص در حوزه مصرف برق تنها ارائه توصیه‌های اخلاقی پاسخگو نیست و ما با اجرای طرح سراسری پاداش صرفه‌جویی ضمن ارائه توجیهات منطقی اقتصادی برای مردم تلاش می‌کنیم از مشارکت آن‌ها حداکثر استفاده را ببریم.

وزیر نیرو در بخش انتهایی سخنان خود نیز ضمن تأکید مجدد بر ضرورت توجه به مسئله بهره‌وری در بخش‌های مختلف بیان کرد: به نظر من بهره وری گنج پنهان و مهم‌ترین ثروت پیش روی جمهوری اسلامی ایران است که اگر به آن به خوبی توجه کنیم، می‌توانیم بسیاری از مشکلات را در حوزه‌های مختلف با کمترین هزینه‌ها حل کنیم.