کشف چاه سنگی منحصر به فردِ دوره اشکانی در اصفهان

به گزارش جام جم آنلاین از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علیرضا جعفری زند با اعلام این خبر گفت: تپه اشرف، یگانه تپه باستانی شهر اصفهان که امروزه در دل شهر و یکی از منطقه های ممتاز شهر واقع شده تاکنون ۶ فصل کاوش را پشت سر نهاده است.

وی افزود: این کاوش ها منجر به دستاورد با ارزشی از دوران تاریخی ایران شده که شامل دوران هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی، دوران انتقالی ساسانی به دوران اسلامی و سده های چهارم و پنجم هجری و در نهایت ۱۲ هجری قمری است.

این باستان شناس با اشاره به این که فصل هفتم کاوش این محوطه، به گمانه زنی با رویکرد نجات بخشی اختصاص یافت، تصریح کرد: به منظور آبرسانی به منطقه شرق اصفهان، اداره آب و فاضلاب منطقه ۱ اصفهان طرح لوله گذاری را انجام داده و به دلیل تذکر به لحاظ تاریخی بودن محوطه موردنظر ۶۰۰ متر خیابان سلمان فارسی را خط قرمز اعلام کردیم و اجرای عملیات لوله گذاری به پس از گمانه زنی هئیت کاوش محول شد.

به گفته جعفری زند، در راستای این عملیات با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، گمانه زنی آغاز شد، که به فاصله ۱۰ متر به ۱۰ متر و فاصله هر ده متر نیز با نظارت هیات در حال انجام است.

سرپرست هیات باستان شناسی خاطرنشان کرد: نتایج این گمانه زنی در حاشیه خیابان به کشف چاه سنگی منجر شد که به شیوه بسیار ماهرانه ای به ابعاد ۱۱۲×۱۱۲ سانتی متر و به ۶ متر در صخره تراشیده شده است.

این باستان شناس خاطرنشان کرد: این نمونه چاه تاکنون در اصفهان دیده نشده و به لحاظ مهارت در ساخت آن بی نظیر و همانند چاه قلعه بندر شیراز و نمونه های مشابهی در محوطه ساسانی دارابگرد و ایج اصطهبان فارس است.

وی با بیان اینکه کف چاه سنگ و آب از لایه های آن ترواش می کرده که به این طریق مورد استفاده قرار می گرفته است افزود: چاه به موازات ضلع شمال شرق تپه اشرف قرار دارد و هیات کاوش درنظر دارد برای حفظ آن، در و پلهکان فلزی ساخته تا در هنگام لزوم بتوان به آن دسترسی پیدا کرد.

وی در ادامه تصریح کرد: ناگفته نماند که در دهه ۱۳۶۰، ۴ هزار متر از عرصه تپه باستانی اشرف در تعریض خیابان تخریب و همچنین ضلع شرقی و غربی و جنوبی تپه نیز به فضای سبز تبدیل شد و از ۱۲ هکتار عرصه تپه اشرف امروزه هفت هزار متر آن باقی مانده است.

وی افزود: تپه دیگری که به فاصله ۵۰۰ متری از تپه اشرف قرار دارد، تپه جی نام دارد، بنابراین ۶۰۰ متر مورد نظر برای گمانه زنی از پس از تپه اشرف به تپه جی منتهی می شود، که در روزگاری نه چندان دور این دو تپه به هم پیوسته بوده و خیابان آن ها را از یکدیگر جدا ساخته است.

سرپرست هیات باستان شناسی گفت: در یکی از گمانه ها که در ضلع شمال شرق تپه اشرف قرار دارد، هیات کاوش به خمره بزرگی از دوران اشکانی دست یافت که کاربرد تدفینی دارد.

وی افزود: برای کاوش و مرمت این خمره، گروه مرمت میراث فرهنگی اصفهان به درخواست هیات کاوش برای انتقال آن در نقطه ای امن در کارگاه مستقر شدند و این عملیات با تمهیدات انجام گرفت.

به گفته این باستان شناس، قطعات بقایای خمره دیگری که در این محوطه بدست آمد، حاکی از آن است که احتمالا گورستانی از دوره اشکانی در این قسمت خیابان سلمان فارسی قرار دارد که بخش اعظم آن احتمالا در زیر سطح خیابان و فضای سبز شهرداری مدفون است، که نیاز به کاوش و گرفتن مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دارد.

سرپرست هیات باستان شناسی در پایان تصریح کرد: با فصول کاوش در تپه اشرف اصفهان که از سال ۱۳۸۹ آغاز شد، تپه اشرف دوران انزوا را پشت سر نهاد و از دست درازی ها رهایی یافت.