گنجینه‌های ژنتیکی که مغفول می‌مانند

باشگاه خبرنگاران جوان

شهرکرد - صحبت از گیاهانی است که آب روی آتش هستند و به عنوان دارو شناخته شده اند.

بارها شنیده ایم که گیاهان دارویی تأثیر خوبی دارند و پر از خاصیت هستند و این گیاهان اگر فایده نداشته باشند، دست­‌کم ضرر هم ندارند.

استفاده از گیاهان‌ دارویی از گذشته تاکنون‌ مرسوم‌ بوده است و امروزه اهمیت گیاهان دارویی و شناساندن نقش حیاتی آنها در پیشبرد اهداف ملی، منطقه‌ای و جهانی برای تحقق سلامت، خودکفایی دارویی، ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی بر کسی پوشیده نیست.

به نظر می‌رسد نداشتن اطلاعات کافی برای کشت ارقام مختلف گیاهان دارویی و ابهام در صرفه اقتصادی و بازار محصول  از  دلایل  مغفول مانده در توسعه کشت این گونه گیاهان است.

ایران مهد طب سنتی و گیاهان دارویی

عرقیات یکی از پرطرفدارترین اشکال استفاده از گیاهان دارویی است. در ایران ۱۰ ها نوع گیاه وجود دارد که عرق گیری شده و به صورت طبی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ایران علاوه بر اینکه خود مهد طب سنتی است، از جمله مناسب ترین اقلیم ها برای تولید و پرورش گیاهان دارویی محسوب می شود.

کشت گیاهان دارویی در سطح کشور توسعه می‌یابد

آقای رستم پور مدیر طرح، برنامه و مکانیزاسیون معاونت باغبانی وزارت جهادکشاورزی در شهرکرد گفت: کشور ما با داشتن دو هزار و ۳۰۰ گونه گیاهان دارویی جایگاه چندانی در این اقتصاد جهانی ندارد.

ایران در تولید زعفران و گل‌محمدی در دنیا رتبه نخست را دارد و توسعه کشت گیاهان دارویی در کشور یک ضرورت است.

سالانه در جهان ۵۰۰ میلیارد دلار در حوزه گیاهان دارویی فعالیت اقتصادی انجام می‌شود و کشور ما با داشتن دو هزار و ۳۰۰ گونه گیاهان دارویی جایگاه چندانی در این اقتصاد جهانی ندارد.

کشت گیاهان دارویی در استان‌های مستعد مانند چهارمحال و بختیاری باید توسعه یابد، با توسعه کشت گیاهان دارویی می‌توان سهم کشور را در اقتصاد بازار گیاهان دارویی در دنیا توسعه داد.

آقای رستم پور می گوید: در ۳۰ سال آینده میزان تجارت در حوزه گیاهان دارویی با توجه به نیاز‌های جهانی یک هزار تا یک هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید، که باید برای رسیدن به جایگاه خاص در این اقتصاد جهانی زیرساخت‌های لازم برای کشت گیاهان دارویی در کشور تامین و اجرای طرح توسعه گیاهان دارویی در استان‌های مستعد اجرا شود.

سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای فرآوری و تامین بازار خرید و فروش گیاهان دارویی و محصولات فرآوری شده در استان‌ها یک ضرورت است.

با اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌توان کشاورزی قراردادی را در حوزه کشت گیاهان دارویی توسعه داد.

پالایشگاه گل‌محمدی در چهارمحال و بختیاری احداث می‌شود

 مدیر طرح، برنامه و مکانیزاسیون معاونت باغبانی وزارت جهادکشاورزی با اشاره به استعداد و ظرفیت چهارمحال و بختیاری در توسعه کشت گیاهان دارویی می گوید: پالایشگاه گل‌محمدی با همکاری یک سرمایه‌گذار بخش خصوصی که از صادرکنندگان برتر در حوزه گل‌محمدی در کشور است، در استان احداث خواهد شد.

به گفته او، برای راه‌اندازی این پالایشگاه رایزنی‌های لازم با شرکت شهرک‌های کشاورزی استان انجام شد تا با راه‌اندازی این پالایشگاه زنجیره تولید و همچنین کشاورزی قراردادی در حوزه کشت گیاهان دارویی در استان تکمیل شود و کشت گیاهان دارویی در استان افزایش یابد.

شهرکرد قطب تولید نشای گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری

آقای رفیعی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شهرکرد گفت: شهرستان شهرکرد با تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار نشای گیاهان دارویی، قطب تولید نشای گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری محسوب می‌شود.

شرکت گیاهان دارویی و صنعتی چویلان، تولید کننده نشای گیاهان دارویی از قبیل آویشن، اسطخودوس، نعنا فلفلی و ... در گلخانۀ آقای  حسینی واقع در شهر هفشجان می‌باشد که این نشا‌ها جهت اجرای طرح‌های گیاهان دارویی به نقاط مختلف استان و همچنین استان‌های همجوار صادر می‌شوند.

در سال‌های اخیر، کشت و توسعۀ گیاهان دارویی مورد توجه قرار گرفته است که از مهمترین اهداف کاشت گیاهان دارویی: اصلاح الگوی کشت، افزایش بهره‌وری از منابع آبی موجود، اشتغال‌زایی و کارآفرینی در روستا و همچنین تمایل جامعه به مصرف دارو‌هایی با منشأ گیاهی است.

در زمینۀ کشت و توسعۀ گیاهان دارویی، مهمترین چالش‌های موجود، کمبود دانش فنی کشت و تولید، فقدان ماشین‌آلات برداشت و فرآوری، بازار متغیر فروش، نوسانات قیمت نهاده‌ها و ... می‌باشد.

 توجه به این چالش‌ها و تلاش برای رفع آنان می‌تواند زمینه توسعۀ پایدار گیاهان دارویی را فراهم کند و با بهره‌گیری از امکانات، توانمندی ها، حمایت ها، و منابع عظیم طبیعی و انسانی و با استفاده از فناوری‌های روز، به سطح قابل قبول در تولید گیاهان دارویی رسید.

در روزهایی که ظرفیت اقتصاد کشور به‌گونه‌ای است که همه جوانان را نمی توان در مشاغل دولتی و کارمندی به کار گرفت بهترین فرصت برای رونق و کمک به وضعیت بیکاری کشور حرکت هدفمند در مسیر تولید و اشتغال‌زایی و کارآفرینی است.

کشور ایران بهره‌مند از گیاهان دارویی و کمیاب در جهان است تا جایی که می‌توان اقدام به کاشت و فرآوری این گیاهان با حداقل سرمایه در بازار داخلی و خارجی کرد که البته این مهم نیازمند داشتن بازار مطمئن برای فروش این محصولات است.

خانم سلیمان پور یکی از کارشناسان و پژوهشگران رشته گیاهان دارویی چهارمحال و بختیاری می گوید: چهارمحال و بختیاری استانی کوهستانی و مرتعی است که گیاهان دارویی بسیاری در آن رشد می کند.

شرایط خاص آب و هوایی در این استان مانند نزدیکی به خورشید و تابش مستقیم خورشید به علت ارتفاع بسیاری، وجود خنکی هوا در تابستان، وجود برف در بهار و تابستان در ارتفاعات، خاک مناسب در مراتع و کوهستان‌ها و... از شرایط خاصی است که موجب رویش گاهان دارویی خاصی در این استان شده است.

به گفته خانم سلیمان پور، چهارمحال و بختیاری یکی از مهمترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی بوده و دارای برخی گونه‌های انحصاری از گیاهان طبیعی دارویی است که می‌توان به گونه‌هایی از این گیاهان با نام‌های کرفس کوهی، زرین گیاه، مورد، مخلصه، هواچوبه، چوک، سوداب، مرزنجوش، شاه تره، ریواس و ...

اشاره کرد که در فصل بهار به صورت خودرو در دامنه‌های مرتفع و مناطق کوهستانی استان رشد می‌کنند.

وجود گیاهانی نظیر بابونه، گل ختمی و شیرین بیان، برنجاس در این استان برای درمان بسیاری از امراض به ویژه آلرژی های فصلی که در چهارمحال و بختیاری شایع است، بسیار مفید تشخیص داده شده است.

ظرفیت رویش گیاهان دارویی ظرفیت بسیار ارزشمندی است که باید به آن توجه کرد و از این فرصت برای توسعه استان و ایجاد اشتغال بهره گرفت.

صرفه اقتصادی گیاهان دارویی براساس نحوه کاربرد آن ها برای اسانس‌گیری، خام فروشی و میزان مصرف آب متفاوت است که توسعه کشت گیاهان دارویی به‌دلیل ارزش اقتصادی بالا می‌تواند در کنار حفظ رویشگاه‌های طبیعی به درآمدزایی مردمان هر منطقه کمک کند.

سرمایه گذاری مناسب در این استان در خصوص گیاهان دارویی و کشت و تکثیر گونه های دارویی به عنوان تامین کننده نیاز داخلی و خارجی مواد گیاهی خام در وهله اول و صنعتی در درازمدت می تواند در راستای توسعه چهارمحال و بختیاری و افزایش اقتصاد کشاورزان گام بردارد.

گزارش نگار شیخ پور

انتهای پیام/ن