انتظارات و نگرانی‌ها از نشست استانبول [ویدئو ١] ـ محمد امیری: هر توافقی در نشست استانبول باید به تائید مردم برسد

تبلیغ بازرگانی

چشم انداز خروج کامل نیروهای بین‌المللی از افغانستان که آغاز آن می‌بایست با طرحی سیاسی به منظور تضمین ثبات کشور همراه گردد، اینک در فقدان هر توافقی در این زمینه، پرسش‌ها و نگرانی‌های فراوانی را در میان برخی نیروهای سیاسی و بویژه  کنشگران جامعه مدنی برانگیخته است.

اگر دولت کنونی آمریکا اجرای توافق انجام گرفته با طالبان از سوی دولت پیشین در زمینۀ خروج نیروها از این کشور را، چنانکه پیش بینی شده بود، پیش از آغاز ماه مه ناشدنی  دانست، اما اعلام کرد که این خروج تا پیش از یازدهم سپتامبر پیش رو به پایان خواهد رسید. واشینگتن خواستار برگزاری یک «کنفرانس» صلح میان نیروهای رقیب در افغانستان شد تا بتواند پیشاپیش هر گونه انتقادی از ترک نابهنگام کشور و سپردن آن به  نیروهای متخاصم را بزداید.

جنبش طالبان که از آغاز گفتگو با آمریکا با اتکا به تصمیم قاطع دولت ترامپ به ترک افغانستان و نیز تفوق نظامی خود در بسیاری مناطق کشور، موضعی آشتی ناپذیر اتخاذ کرده، تقویم پیشنهادی برای برگزاری گفتگوهای استانبول را نپذیرفت و هنوز معلوم نیست که آیا در چنین مذاکراتی شرکت خواهد کرد یا خیر؟ تردیدی نیست که نشست استانبول اگر بدون حضور طالبان برگزار گردد و یا بدون توافق با آنان پایان گیرد، چشم انداز نگران کننده‌ای پیش روی شهروندان می‌گشاید.

اگر دولت افغانستان اعلام کرده است که با طرح ویژه‌ای در این کنفرانس حضور می یابد و دولت آمریکا نیز طرح خویش را به این منظور تدارک دیده است، جنبش طالبان در این زمینه هیچ طرح وبرنامۀ ویژه‌ای ارائه نکرده است.

از نظر دولت افغانستان، گفتگوهای استانبول در بارۀ تعریف ساختار و نظام سیاسی دولت صورت نمی‌گیرد، زیرا این کشور از نظامی دموکراتیک برخوردار است، مقامات کشور با رای مردم برگزیده می‌شوند و حقوق کسب شده در قانون اساسی دیگر قابل نفی نیست. آنچه در این گفتگوها می‌تواند مورد بررسی و توافق قرار گیرد، چگونگی مشارکت سیاسی همۀ نیروها بر پایۀ ساختار سیاسی و قوانین جاری کشور است.

از نظر مقامات افغانستان پرسش اساسی که طالبان باید به آن پاسخ گویند اینست که آیا آنان آمادۀ پذیرش تعیین سرنوشت کشور با رای مردم هستند یا خیر؟ این پرسش تا کنون پاسخ روشنی نیافته است.

آمریکا در طرح خود برای گردهم آوردن نیروهای گوناگون خواستار تشکیل یک «دولت انتقالی صلح» شده است. برخی مقامات دولتی افغانستان معتقدند که در این زمینه نیازی به دولت گذار نیست و در صورت حصول توافق در نشست استانبول، می‌توان دست به برگزاری انتخاباتِ پیش رس و گزینش مقامات با رای شهروندان زد.

با این حال، بسیاری از مقامات و نیز شهروندان افغانستان بر این باورند که ملاحظات سیاسی یادشده، بسیار دور از واقعیت‌های جاری در کشور و نگرانی‌های شهروندان است.

 این نگرانی‌ها تنها بر پایۀ گذشتۀ دور و دروان حکومت طالبان بر این کشور شکل نگرفته است. آنان حملات پیاپی اخیر به روزنامه نگاران، کارکنان دولت، شهروندانی که با خارجیان همکاری دارند و زنان شاغل را نشانه‌های حکومتی می‌دانند که مشارکت طالبان در قدرت و بدتر از آن دست انداختن آنان به دولت در پی خواهد آورد.

انجمن‌های بین‌المللی فعال در افغانستان از حال برچیدن دفاتر خود در این کشور و بازگرداندن کارکنان غیرمحلی خود را آغاز کرده‌اند.

"برخی نمایندگی‌های دیپلماتیک در کابل به شهروندان خود هشدار داده‌اند که بیش از گذشته احتیاط به خرج دهند"برخی نمایندگی‌های دیپلماتیک در کابل به شهروندان خود هشدار داده‌اند که بیش از گذشته احتیاط به خرج دهند. آمریکا از کارکنانی که حضور آنان  در پایتخت افغانستان اجتناب ناپذیر نیست خواست کشور را ترک کنند.

بسیاری از کارشناسان می‌پندارند که خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان سقوط حکومت را نخست در ایالات و سپس در پایتخت به دنبال خواهد آورد. در بسیاری از ایالات طالبان کنترل بخش بزرگی از ولایات را در اختیار دارند و اگر پوشش هوائی نیروهای بین‌المللی نبود، بسیاری از مراکز ایالتی نیز بدست آنان افتاده بود. واشینگتن این هفته اعلام کرد که در بارۀ تداوم حمایت هوائی از دولت مرکزی افغانستان هنوز تصمیم اتخاذ نکرده است.

در چنین شرایطی است که بویژه سازمان‌ها و شخصیت‌های مدافع حقوق شهروندی، حقوق بشر و بویژه حقوق زنان، نگرانی‌های خود را نسبت به مذاکرات و سازش‌های احتمالی بدون توجه به دستاوردهای سال‌های اخیر و آزادی‌ها و حقوق بدست آمده پنهان نمی‌کنند.

زکریا حسنی، گزارشگر بخش فارسی ار.اف.ای در کابل، در آستانۀ نشست استانبول که البته هنوز تاریخ دقیق برگزاری آن روشن نیست به دیدار شماری از نمایندگان نهادهای دولتی و مدنی رفته و در بارۀ انتظارات و نگرانی‌های آنان پرسش کرده است.

در این سلسله گفتگوها اظهارات محمد امیری، معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان، روشن مشعل، فعال حقوق زنان، میرحیدر افضلی، رئیس کمیسیون امور دفاعی مجلس، نعیم نظری، معاون کمیسیون مستقل حقوق بشر، فوزیه کوفی، عضو هیئت گفتگوکنندۀ افغانستان در مذاکرات استانبول، نعیم ایوب زاده، رئیس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه در افغانستان، را ملاحظه خواهد کرد.

در این نخستین گفتگوی ویدیوئی، محمد امیری، معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان، نظرات دولت این کشور را در بارۀ گفتگوهای آینده بیان می‌کند.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید