«آهنگ افلاک» در کتابفروشی‌ها پیچید/ترجمه کتاب آقای علم

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «آهنگ افلاک؛ سفری در فضا و زمان» نوشته کارل سِیگن به‌تازگی با ترجمه احسان سنایی اردکانی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است.

کارل سیگن (۱۹۳۴-۱۹۹۶) نویسنده این‌کتاب، اخترشناس،‌ اخترشیمیدان، اخترزیست‌شناس و نویسنده‌ اوکراینی‌آمریکایی است که شهرتش به دلیل پژوهش‌هایش درباره‌ هوش فرازمینی است. سیگن در طول عمر حرفه‌ای خود بیش از ۶۰۰ مقاله‌ علمی و ۲۰ کتاب منتشر کرد و ۳۰ سال به تدریس آکادمیک مشغول بود. او در برهه‌ای به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های علمی و به‌اصطلاح آقای علم مطرح بود.

او می‌گفت ما انسان‌ها در دوره معاصر به شیوه‌ای کاری و قابل برای درک جهان رسیده‌ایم که علم نام دارد. علم از جهانی چنان پُرسن‌وسال و چنان گسترده پرده برداشته که در نگاه اول انگار امور بشری در آن پشیزی بیش نیست. سیگن معتقد بود ما از کیهان فاصله گرفته‌ایم و گویی دور از دسترس و بی‌ربط به دغدغه‌های روزمره هستیم.

"سیگن در طول عمر حرفه‌ای خود بیش از ۶۰۰ مقاله‌ علمی و ۲۰ کتاب منتشر کرد و ۳۰ سال به تدریس آکادمیک مشغول بود"اما علم نه‌فقط فهمیده کیهان عظمتی سرگیجه‌آور و هیجان‌انگیز دارد و نه‌فقط اینکه در دسترس فهم آدمی هم هست، بلکه ما هم به مضمونی حقیقی و ژرف جزئی از این کیهان‌ هستیم؛ اینکه زاده‌ آنیم و سرنوشت‌مان به آن گره خورده است.

کارل سیگن می‌گوید اساسی‌ترین و ناچیزترین رویدادهای بشری ریشه در کیهان و خاستگاه‌های آن دارند. کتاب «آهنگ افلاک» یا همان «کیهان»‌اش هم به کندوکاوی در همین‌زمینه اختصاص دارد. این‌نویسنده جایزه پولیتزر را در کارنامه دارد و این‌اثرش با نام «کیهان»‌ یا «آهنگ افلاک» علاوه بر کتاب، محتوای سریالی مستند در تلویزیون آمریکا هم بود. در حال حاضر ۴۰ سال از انتشار ویراست اول این‌کتاب می‌گذرد. این‌کتاب در قدم اول، تکمله‌ای بر سریال «کیهان» بود.

کتاب پیش‌رو سال ۱۹۸۰ چاپ شد و به‌مدت ۷۰ هفته پیاپی در صدر فهرست کتاب‌های پرفروش نشریه نیویورک تایمز قرار داشت؛ تا ۸ سال بعد هم که کتاب «تاریخچه مختصر زمان» نوشته استیون هاوکینگ منتشر شد، پرمخاطب‌ترین کتاب ترویجی علم در جهان کتاب‌های انگلیسی بود.

مولف کتاب «آهنگ افلاک» در اثر خود با شرح کشافش بر فرازهایی از تاریخ معرفت تجربی، سلسله‌گام‌های کوچکی را از پشت غبار ادوار تاریخ نمایان می‌کند که هرکدام در بستری و جغرافیایی متفاوت راه به درک فعلی انسان از آسمان باز کرده‌اند.

کتاب پیش‌رو ۱۳ فصل و ۲ ضمیمه دارد.

عناوین فصول سیزده‌گانه کتاب به این‌ترتیب است: «کرانه‌های اقیانوس کیهان»، «صدایی در سمفونی کیهان»، «آهنگ افلاک»، «بهشت و دوزخ»، «مرثیه بر سیاره سرخ»، «حکایات سیاحان»، «ستون فقرات شب»، «سفر در فضا و زمان»، «زندگی ستاره‌ها»، «مرز ابدیت»، «تداوم حافظه»، «دایره‌المعارف کهکشانیکا» و «سخنگوی زمین کیست؟».

دو ضمیمه‌ای هم که در پایان کتاب درج شده‌اند، به این‌ترتیب‌اند: «تعلیق به محال و جذر ۲» و «پنج چندوجهی منتظم فیثاغوری».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

فاصله بین سیارات _ اعم از فاصله چهل‌میلیون‌کیلومتری زمین تا زهره در نزدیک‌ترین فاصله‌شان، و فاصله شش‌میلیارد کیلومتری‌اش تا پلوتو _ حتما آن یونانیانی را که از بحث هم‌اندازه‌بودن خورشید با پلوپونزی برآشفتند انگشت‌به‌دهان می‌گذاشت. طبیعی بود که منظومه شمسی را جای جمع‌وجورتر و دنج‌تری دید. اگر من انگشت خودم را در مقابل چشم‌هایم بگیرم و ابتدا با چشم چپ و سپس با چشم راستم به آن نگاه کنم، انگار انگشت در مقابل پس‌زمینه دوردستش جابجا می‌شود. هرچه انگشت به چشم‌هایم نزدیک‌تر باشد، این‌حرکتْ محسوس‌تر است. می‌توانم فاصله انگشت را تا خودم با دانستن مقدار همین جابجایی ظاهری یا اصطلاحا اختلاف‌منظر ش برآورد کنم.

"او در برهه‌ای به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های علمی و به‌اصطلاح آقای علم مطرح بود.او می‌گفت ما انسان‌ها در دوره معاصر به شیوه‌ای کاری و قابل برای درک جهان رسیده‌ایم که علم نام دارد"اگر فاصله بین چشم‌هایم بیشتر می‌بود، انگشت هم به‌نظر بیشتر جابجا می‌شد. هرچه خط مبنایی که این دو مشاهده را از آن صورت می‌دهیم بلندتر باشد، میزان اختلاف‌منظر نیز بیشتر است و بهتر می‌توان فاصله را تا اجسام دوردست به دست آورد. اما ما روی یک سکوی متحرک سواریم، یعنی زمین که هر شش‌ماه از یک‌سمت مدارش به سمت دیگر آن که ۳۰۰ میلیون کیلومتر آن‌سوتر واقع شده، جابجا می‌شود.

این‌کتاب با ۴۵۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۱۸ هزار تومان منتشر شده است.