اندر مصائب سرمایه گذاری در شهر تهران

آفتاب‌‌نیوز :

وضعیت نامناسب اقتصادی شهرداری تهران در حالی است که به نظر می رسد، جذب مشارکت بخش خصوصی بتواند کمک زیادی به بهبود اوضاع فعلی، پیشرفت پروژه‌های نیمه تمام و حتی تعریف پروژه‌های جدید کند، سرمایه گذاری که یک سازمان در شهرداری تهران دارد و با اینکه سالهاست در زمینه شناسایی و جذب سرمایه گذار فعال است اما بتازگی سندجامعی به عنوان نقشه راه برای این سازمان تدوین و تصویب شد تا به گفته مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران جان تازه‌ای در کالبد این سازمان دمیده شود.

شکرالله بنار با بیان اینکه سازمان سرمایه گذاری و مشارکت‌های مردمی با هدف ایجاد بستر متوازن برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و توسعه زیرساخت‌های شهری ایجاد شده است، گفت: این سازمان می‌بایست با مد نظر قرار دادن منافع بخش خصوصی و شهرداری تهران، مشارکت این دو را در انجام پروژه‌های مختلف بالا ببرد.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه تامین منابع مالی پایدار و اجتناب از شهرفروشی، راهبرد سرمایه گذاری مشارکتی است که با همین رویکرد سند جامعی در شورای شهر تصویب شده که جریان سرمایه گذاری در تهران را تسهیل کند، افزود: سند فعلی ۷۰ الی ۸۰ درصد مقاصد سرمایه گذاری تهران را پوشش می‌دهد و موجب می‌شود تا ما سود متعارفی برای سرمایه گذاری در اجرای قراردادها داشته باشیم و ضمن احترام به حقوق شرکا، زیرساخت هایمان را توسعه دهیم.

وی ادامه داد: سند جامع سرمایه گذاری در تهران، این امکان را ایجاد می کند که با تفویض اختیارات بیشتر، زمینه مشارکت برای همه سازمانها، شرکت ها و مناطق شهرداری را داشته باشیم. ما سعی کرده ایم با مشارکت عمومی – خصوصی، موانع سرمایه گذاری را برطرف کنیم.

بنار در تشریح راه های جلب مشارکت مناطق و سازمان های شهرداری تهران در جذب سرمایه گذار خصوصی گفت: با چند اقدام مساعد توانستیم نظر مثبت مناطق را جلب کنیم که یکی از آنها این بود که ما منافع و عایدی از سرمایه گذاری بخش خصوصی را به همان منطقه برگردانیم؛ همین دلیل سبب شد که شهرداران مناطق، رغبت بیشتری برای جذب سرمایه گذار داشته باشند؛ همچنین پیش از این اختیارات مالی شهرداری مناطق، ۸.۵ میلیارد تومان در بخش سرمایه گذاری بود و ما با ارتقاء این عدد به ۵۰ میلیارد تومان، سعی کردیم میزان مشارکت مناطق را در جذب سرمایه گذاران افزایش دهیم.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه طی این مدت سعی کردیم وضعیت پروژه‌های سرمایه‌گذاری شهرداری را تعیین تکلیف کنیم، گفت: در برخی پرونده‌ها بضاعت مالی شرکا، از ابتدا به درستی سنجیده نشده بود و برخی از شرکا نیز در این مدت با مشکلات مالی مواجه شده بودند و حتی ورشکست شده بودند، اما با پیگیری‌های انجام شده توانستیم ۹۸ درصد پروژه‌های مساله دارمان را تعیین تکلیف کنیم و به توافق برسیم به گونه‌ای که این سازمان در ۱۰ سال گذشته تنها ۱۲۰۰ میلیارد تومان عایدی داشته است و در مقابل در سال گذشته با ثبت ۱۲۰۰ میلیارد تومان عایدی توانستیم، به اندازه همه ۱۰ سال گذشته عایدی داشته باشیم.

وی افزود: برای سال جاری نیز مدیریت شهری، تکالیفمان را افزایش داده است به گونه ای که می بایست ۴۰۰۰ میلیارد تومان را برای خط ۱۰ مترو، تامین مالی کنیم و در همین راستا برخی پروژه هایمان را به مترو معرفی کرده و در حال انتقال آن هستیم و امیدواریم بتوانیم با برنامه ریزی انجام شده بتوانیم ۷۵۰۰ میلیارد تومان عایدی برای شهرداری داشته باشیم.

بنار با تاکید بر اینکه رویکرد ما در سازمان سرمایه گذاری، فروش دارایی ها نیست و باید زمینه سرمایه گذاری را فراهم کنیم، گفت: سال گذشته۶۰۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری جدید داشتیم و امسال نیز باید بر اساس تکالیف تعیین شده ۱۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری جدید جذب کنیم. اما متاسفانه در این میان با مشکلاتی مواجهیم که یکی از آنها یکسان نبودن میزان مشارکت مناطق در تولید ثروت است، به گونه‌ای که برخی مناطق با وجود آنکه پتانسیل و ظرفیت زیادی دارند هیچ سرمایه گذاری جذب نکرده‌اند و برای ما نیز جای سوال است که چرا منطقه‌ای در گذشته ۲۵ درصد منابع مالی شهرداری را تأمین می‌کرده و حالا هیچ نقشی ندارد. اما باید بگویم که مناطق ۲ و ۲۱ بیشترین میزان جذب مشارکت در سرمایه گذاری را داشته‌اند؛ ولی در مابقی مناطق باید اعلام کنیم که با یأس و ناامیدی هیچ اتفاقی رخ نداده است؛ لذا در نامه‌ای به حناچی این موضوع را گزارش دادیم و تاکید کردیم که روا نیست اینگونه به حوزه سرمایه گذاری که تنها راه دسترسی به ثروت پایدار در تهران است، توجه شود.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران با بیان اینکه سازمان سرمایه گذاری تنها ۳۰ کارشناس دارد که بیش از ۴۰۰ پروژه را کنترل می‌کنند، گفت: ما سازمانی ۳۰ نفره هستیم که باید امسال ۷۵۰۰ میلیارد تومان درآمد برای شهرداری داشته باشیم اما می بینیم که یک منطقه در تهران با داشتن هزاران نفر نیرو، اما یک ریال هم سرمایه گذاری نداشته است.

وی در مورد برنامه های سال جاری این سازمان گفت: به مدد پیگیری های انجام شده فراخوان خرید ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس با همکاری دولت صادر شده است چراکه در اواخر سال گذشته، دولت بخشنامه ای صادر کرد که بر اساس آن با تامین اتوبوس و واگن، با تهاتر نفت و میعانات گازی موافقت کرد؛ لذا سعی کردیم در این مدت با تامین کنندگان خارجی وسائل حمل و نقل عمومی، به تفاهم و جمع بندی برسیم. این درحالی است که به صورت غیرنقد نیز در تلاشیم اتوبوس برای شهر تهران خریداری کنیم.

بنار اضافه کرد: برای خرید ۲۰۰۰ واگن نیز آماده‌ایم و باید در این زمینه رایزنی با تامین کنندگان قطعات انجام شود.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران، ساماندهی حمل بار در تهران را یکی دیگر از برنامه‌های این سازمان در سال جاری معرفی کرد و گفت: به دنبال آنیم که در زمان غیرترافیک، حمل بار سوپرمارکت‌ها، فروشگاه و غیره به روش هوشمند انجام شود و ۵ الی ۶ شرکت در این زمینه اعلام آمادگی کرده‌اند و امیدواریم تا پایان مرداد ماه این مهم انجام شود.

وی همچنین با تاکید بر اینکه رویکرد ما در این سازمان، مشارکت با دانشگاه‌ها است تا بتوانیم نرم افزارهای دقیقی برای بهبود اوضاع تهران طراحی کنیم، گفت: متأسفانه پروژه‌های نیمه تمام شهرداری در تهران زیاد است که همین مساله سبب شده پرونده های زیادی در اداره کل حقوقی شهرداری، ماده ۳۸ و دادگاه ها و محاکم داشته باشیم؛ لذا در تلاشیم بخش زیادی از این پرونده ها را تعیین تکلیف کنیم ولی واقعیت این است که پروژه های به گِل مانده، همچون پروژه باران، ساحل، مژده، قائم و ...

زیاد است که باید برای آنها فکری شود.

بنار در تشریح یکی از این پروژه های نیمه تمام چند ساله گفت: ما پروژه عجیب و غریبی در مولوی داریم به گونه ای که در محدوده مولوی، یک پاساژ پارچه فروشی نیمه کاره است که ۳۰ سال است به صورت نیمه کاره باقی مانده و با اینکه شهرداری ۳۰۰ مغازه در این پاساژ دارد، اما از آن بهره برداری نمی کند؛ از سوی دیگر شریک تجاری ما نیز از مغازه هایش سال ها است استفاده می کند؛ این درحالی است که ارزش این پروژه رها شده، ۲۰۰۰ میلیارد تومان است اما این پول آنجا رها شده و از آن استفاده نمی کنیم.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران با بیان اینکه طی این مدت، موانعی نیز در داخل شهرداری داشته ایم که یکی از آنها، وارد نشدن حوزه شهرسازی به مساله سرمایه گذاری در تهران است، ادامه داد: عمده پروژه‌هایی که در حال حاضر در آنها با چالش مواجهیم و وعده آنها نیز محقق نشده، دارای مشکلات در حوزه شهرسازی هستند که اگر معاونت شهرسازی نیز در فرایند جذب سرمایه گذار با ما همکاری داشته باشد می‌توانیم این پروسه را در تهران سرعت ببخشیم.

وی با تاکید بر اینکه ابزار مناسب برای وادار کردن همه دستگاه‌ها به مساله جذب سرمایه گذار را نداریم، افزود: ما قرارداد سرمایه گذاری امضاء کردیم اما یک سال بر روی میز شهردار منطقه، بی دلیل مانده است و نمی‌توانیم اقدامی انجام دهیم چراکه ابزار لازم را نداریم و این درحالی است که شاهد مداخلات ناصواب هستیم؛ به عنوان مثال بعضا بدون اطلاع ما، جاذبه‌های سرمایه گذاری فروخته شده و یا تصمیمات اخذ شده در برخی مناطق، سبب طولانی شدن پروسه سرمایه گذاری می‌شود.

بنار ادامه داد: سرمایه گذاری شهرداری عمدتا در ۲ قسمت زمین و پروانه است و از آنجاییکه زمین زیادی نداریم، به سمت مشارکت در صدور پروانه پیش رفتیم؛ اما گویا شهرداری های مناطق مختلف تهران در این زمینه جدی نیستند. به عنوان مثال سال گذشته به همه مناطق اعلام کردیم که بهتر است اداره امور فضاهای عمومی همچون جمع آوری زباله و غیره به روش مشارکت عمومی- خصوصی باشد تا پول نقد را صرف پروژه های دیگر کنیم اما در کمال تعجب دیدیم که مناطق شمالی، به دلیل آنکه پول نقد کافی داشتند، حتی این دستورالعمل را ورق نزدند و در مقابل، مناطق جنوبی، این پیشنهاد را عملیاتی کرده و بسیار موفق بودند.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران در تشریح پروژه های بر زمین مانده مشارکتی شهرداری تهران به پروژه "هزار و یک شهر" اشاره کرد و گفت: شریک ما در این پروژه اعلام کرده از آنجایی که" ایران مال" با چند هکتار فضای تجاری، دقیقا روبروی این پروژه فعالیت خود را آغاز کرده، مساحت تجاری "هزار و یک شهر"، فاقد کارآیی برای او است؛ لذا ما نیز پس از برگزاری جلسات مختلف تصمیم گرفتیم بهانه به صرفه نبودن مساحت تجاری "هزار و یک شهر" را از مالک بگیریم و به او اعلام کردیم شهرداری تهران ۳۱ درصد سهم در این پروژه دارد و سهم خودش را از قسمت تجاری برمی دارد تا بهانه از شریک سلب شود. حالا نیز امیدواریم این پروژه مجددا اجرایی شود.

وی در خصوص سرانجام پارک آبی آزادگان گفت: بررسی های اولیه نشان داده اگر روزی ۲۰۰۰ نفر از پارک آبی استفاده کنند، سرمایه شریک ما در این پارک آبی، ۲۰ ساله برمی گردد که این روش بهره‌برداری به صلاح شهرداری نبود؛ به همین دلیل در نظر داشتیم مجموعه ای شبیه باشگاه انقلاب را در اراضی پارک آبی ایجاد کنیم و ۲ الی ۳ سرمایه گذار نیز در این زمینه شناسایی شدند؛ اما به دلیل شیوع کرونا، سرمایه گذار، اعلام کرد که با توجه به تاثیرات کرونا، ۲ تا ۳ سال امکان بهره برداری مناسب مردم از این پروژه نیست و حالا مجددا باید به دنبال جذب سرمایه گذار جدید باشیم.

بنار درباره سرانجام پروژه شهرآفتاب نیز با بیان اینکه فراخوان ساخت ۳ سال جدید نمایشگاهی، مرکز جدید همایش ها، مسجد و مرکز تجاری شماره ۲ صادر شده است اما سرمایه گذاران رغبت کمی دارند تا در حاشیه تهران سرمایه گذاری کنند ، اظهار کرد: آنها رغبت کمی برای سرمایه گذاری در شهرآفتاب در حاشیه تهران دارند چراکه شاید یک روز مسئولان رضایت دهند تا برگزاری نمایشگاه ها به شهرآفتاب منتقل شود؛ لذا این موضوع برای سرمایه گذاران به صرفه نیست؛ اما از آن سو ما با تشکیل کمیته رفع مشکلات پروژه های مشارکتی، سعی داریم با حضور مدیران ارشد شهرداری در این کمیته، با یک تصمیم جمعی، مشکلات پروژه هایی همچون شهرآفتاب را حل و فصل کنیم.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران با بیان اینکه تهران، فرصت های سرمایه گذاری بسیاری دارد ولی در ادوار گذشته شیوه برخورد شهرداری با سرمایه گذاران، «حسین قلی خانی» بوده و تصور می‌کردند با دستور، کارها پیش می رود، گفت: ما وارث پروژه هایی هستیم که سال ها است بر زمین مانده؛ به عنوان مثال در شهر تهران پروژه داریم که مسئولان مربوطه، دستور دادند یک مرکز تجاری بدون پارکینگ ساخته شود و حالا این مرکز نمی تواند پایان کار بگیرد و واحدهای تجاری اش را بفروشد؛ لذا حل مشکل پروژه های اینچنینی نیازمند چندین سال زمان است؛ هرچند که ما سعی کرده ایم در تعامل با شرکاء با آنها به توافق برسیم ولی به هرحال در حال حاضر ۳۰ پرونده در محاکم قضائی، ۲۰ پرونده در کمیسیون ماده ۳۸ و تعدادی پرونده نیز در دست بررسی است.

وی در ادامه افزود: ما با شرکایی که توانایی لازم را ندارند رودربایستی نداریم و بسیاری از قرارداد پروژه هایمان را به دلیل ناتوانی شریک فسخ کردیم.

بنار درخصوص پرداخت بدهی شهرداری به بانک شهر نیز گفت: سال گذشته هزار میلیارد تومان از بدهی هایمان را تسویه کرده و امسال نیز باید ۴۰۰ الی ۵۰۰ میلیارد تومان، ملک به آنها معرفی کنیم که ممکن است تا پایان سال یکهزار میلیارد تومان دیگر از بدهی هایمان را با بانک شهر تسویه کنیم.

مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری تهران در پایان درخصوص حضور پروژه های سرمایه گذاری در بورس، با بیان اینکه اصل اساسی ورود شرکت ها به بورس، سودده بودن آنهاست، گفت: مقرر شده ۳ شرکت شهروند، همشهری و شهرآفتاب وارد بورس شوند؛ اما باید بگویم که فروشگاه‌های شهروند، عمدتا اجاره‌ای است و این فروشگاه از خودش چیزی ندارد؛ لذا به نظر می رسد باید فرایند ورود این شرکت ها به بازار سرمایه اصلاح شود تا بتوانند در بازه بلندمدت تری آماده ورود به بورس شوند.