اینکه وزیر نفت می گوید ایران '۴۳ میلیارد' دلار درآمد نفتی داشته یعنی چه؟

 اینکه وزیر نفت می‌گوید ایران '۴۳ میلیارد' دلار درآمد نفتی داشته یعنی چه؟

جواد اوجی، وزیر نفت ایران، گفته است که درآمدهای نفتی این کشور در سال ۱۴۰۰ یعنی سال گذشته خورشیدی ۴۳ میلیارد دلار بوده است.

به گزارش بی بی سی، آقای اوجی در مراسم "امضای تفاهم‌نامه وزارت نفت و شهرداری تهران" گفته است که این ۴۳ میلیارد دلار "از محل صادرات نفت، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی" حاصل شده است.

صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران همزمان با مبادلات مالی و بانکی به ریال و دلار آمریکا از سوی ایالات متحده تحت تحریم اولیه و ثانویه است یعنی نه تنها اتباع و شرکت های آمریکایی از خرید و فروش نفت و گاز و محصولات پتروشیمی با ایران منع شده اند بلکه اتباع سایر کشورها و شرکتهای غیرآمریکایی هم در صورت خرید محصولات صنایع نفت و گاز ایران با تحریم و جریمه مالی از سوی ایالات متحده مواجه خواهند بود.

این تحریم‌ها در اردیبهشت ۱۳۹۷ و توسط دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا با خروج این کشور از توافق هسته‌ای برجام اعمال شد. دولت وقت ایران چند ماه پس از شروع تحریم ها اعلام کرد که درآمدهای نفتی آن از ۱۰۰ میلیارد دلار قبل از خروج آمریکا از برجام، به کمتر از ۸ میلیارد دلار رسیده است.

به بیان دیگر تحریم‌های ایالات متحده در سال ۱۳۹۷ منجر به سقوط ۹۲ درصدی درآمدهای ایران شد اما حالا وزیر نفت دولت ابراهیم رئیسی می‌گوید ایران توانسته در سال ۱۴۰۰ خورشیدی، ۴۳ میلیارد دلار درآمد نفتی به دست بیاورد که یعنی این سقوط را از ۹۲ درصد به ۵۷ درصد بهبود ببخشد.

اظهارات وزیر نفت ایران درباره درآمد۴۳ میلیارد دلاری چه معناهایی دارد؟

دولت ایران از فروردین سال ۱۴۰۰ شروع به مذاکره غیرمستقیم با آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای برجام کرد. از همان زمان مقام‌های دولتی اعلام می کردند که با "دور زدن تحریم ها" موفق شده‌اند درآمدهای نفتی را دوباره تا حدی احیا کنند.

جواد اوجی وزیر نفت ایران که امروز گفته درآمدهای سال ۱۴۰۰ از محل صادرات نفتی ۴۳ میلیارد دلار بوده پیش از این گفته بود که درآمدهای نفتی ایران در دوره ابراهیم رئیسی از زمان قبل از تحریم هم "فراتر" رفته است. معنی اظهارات پیشین آقای اوجی این بود که درآمدهای نفتی باید به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار می رسید؛ اما وی امروز گفته است که این رقم ۴۳ میلیارد دلار بوده است.

در صورتی که ایران موفق شده باشد با صدور نفت و گاز و محصولات پتروشیمی این میزان درآمد کسب و این پول را وارد چرحه اقتصادی ایران کند در واقع در سال ۱۴۰۰ به گفته وزیر نفت موفق شده به ۴۳ درصد از درآمدهای نفتی قبل از تحریم، یعنی حدود نیمی از آن دست پیدا کند. معنی این وضعیت این است که اظهارات پیشین مقام‌های دولت ایران درباره رسیدن به رقم صادرات و درآمدهای نفتی قبل از تحریم از صحت برخوردار نیست اما با این وجود علایم مهمی با خود دارد.

به فرض صحت داشتن درآمد ۴۳ میلیارد دلاری ایران از صادرات نفتی، این رقم بیش از ۵ برابر درآمدهای نفتی ایران در یک سال پس از شروع تحریم‌های ایران در دوره دونالد ترامپ است که در آنصورت بادی بتوان رد بالا رفتن میزان درآمدهای نفتی را بر سیاست‌های جاری این کشور مشاهده کرد.

ارتباطی بین ''بالا رفتن'' درآمدهای نفتی و کندی مذاکرات احیای برجام وجود دارد؟

دولت ترامپ هدف از خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم بر ایران را وارد کردن "فشار حداکثری" با سیاست "عادی کردن رفتار حکومت ایران" خوانده بود و گفته طی این تحریم تلاش می‌کند درآمدهای نفتی ایران را به صفر برساند اما با روی کار آمدن دولت جو بایدن و شروع مذاکرات اتمی و یافتن راه‌های "دور زدن تحریم" ایران توانسته به گفته جواد اوجی ۴۳ میلیارد دلار در سال گذشته درآمد نفتی حاصل کند.

پیشتر رقبای دولت جو بایدن از حزب جمهورخواه هشدار داده بودند که با شروع مذاکرات احیای برجام ممکن است دولت بایدن از اجرای دقیق و موثر رژیم تحریم های ایران با هدف جلب رضایت مقام‌های تهران، خودداری کند و اجازه دهد ایران عواید بیشتری از صدور نفت داشته باشد.

طی ماه های اخیر گزارش‌های متعددی منتشر شده که ایران نفت بیشتری به مشتریان قدیمی خود از جمله چین صادر و همزمان با بالا رفتن قیمت جهانی نفت، محصولات نفتی خود را با تخفیف بیشتری ارائه می‌کند که خرید محصولات تحریم شده این کشور را برای مشتریان جذاب و حتی با وجود خطر تحریم های آمریکا، به صرفه کرده است.

در صورتی که هشدار سیاستمداران حزب جمهوریخواه درباره چشم پوشی دولت آمریکا از اجرای سختگیرانه تحریم‌های نفتی صحیح باشد، صادرات نفت و گاز ایران به این شیوه تسهیل هم شده و همچون سال ۱۳۹۷ تا زمان پایان ریاست جمهوری ترامپ، نزدیک به غیرممکن نبوده است.

در آن دوره، دولت‌ها از ورود نفتکش‌های ایرانی به بنادر خود خودداری می‌کردند.

ایران در ماه های اخیر به مدد بالا رفتن قیمت جهانی نفت که به دلیل تجاوز نظامی روسیه به اوکراین تا رقم ۱۲۰ دلار در هر بشکه رسید، با ارائه تحفیف، نفت بیشتری صادر و درآمدهای بالاتری با وجود ادامه تحریم های آمریکا کسب کرده باشد بدون اینکه دیگر عجله‌ای برای به دست آوردن توافق احیای برجام با ایالات متحده و رفع تحریم های دوره ترامپ و اجباری در کاهش سرعت برنامه اتمی خود داشته باشد.

از این رو می‌توان درک بهتری از دلیل همراهی ایران با روسیه در جریان حمله به اوکراین و تعلل در پذیرش توافق احیای برجام در ماه‌های اخیر داشت که ریشه آن در افزایش درآمدهای نفتی ایران بدون رفع تحریم است.

 
فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران