مهشید زمانی، عضو کانون فیلمسازان مستقل ایران: در برلیناله معرف سینمای «غیرحکومتی ایران» هستیم

مهشید زمانی، منتقد سینمایی و از اعضای کانون فیلمسازان مستقل ایران «ایفما»، در گفت‌وگو با صدای آمریکا درباره جشنواره امسال فیلم برلین، برلیناله، حضور سینمای ایران، و برنامه‌های کانون در این رویداد هنری توضیحاتی داد.

هفتادوچهارمین دوره این جشنواره از پنجشنبه ۱۵ فوریه (۲۶ بهمن) در آلمان افتتاح شد.

برلیناله در این دوره نیز به موضوعات سیاسی از جمله سرکوب فرهنگی در ایران می‌پردازد. ممنوع‌الخروج شدن بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم، کارگردان‌های فیلم «کیک مورد علاقه من»، از جمله مواردی است که در کانون توجه جشنواره امسال قرار دارد.

مهشید زمانی به صدای آمریکا می‌گوید که کانون فیلم‌سازان مستقل ایران امسال نیز در بازار فیلم جشنواره برلین غرفه‌ دارد و همچنین برنامه‌های مختلفی را در رابطه با سینمای ایران ارائه می‌دهد.

او در ادامه می‌افزاید که در بازار فیلم جشنواره حدود حدود ۱۷۰ غرفه از کشورهای مختلف دایر است، و انجمن‌ها و سازمان‌های سینمایی تلاش می‌کنند از این طریق با یکدیگر در تماس باشند و با ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای، امکانات و موقعیت بیشتری را برای فیلمسازان و پروژه‌های سینمایی فراهم کنند.

مهشید زمانی درباره وضعیت سینمای ایران و شرایط سینماگران ایرانی می‌گوید: «تمامی کسانی که به غرفه ما مراجعه می‌کنند، از وضعیت سینمای ایران می‌پرسند. می‌دانیم که فیلم کیک مورد علاقه من، در بخش رقابتی اصلی جشنواره اکران می‌شود، ولی بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم، سازندگان این اثر ممنوع‌الخروج هستند و نتوانستند به آلمان سفر کنند. تقریبا اکثر ‌فیلم‌های ایرانی حاضر در جشنواره با چنین مسائلی مواجه هستند و به همین دلیل پرسش‌های زیادی در این رابطه مطرح می‌شود.»

به گفته خانم زمانی، سرکوب و خفقان در سینمای ایران، و محدودیت‌های ایجاد شده برای سینماگران مستقل ایرانی توسط جمهوری اسلامی، یکی از موضوعات داغ و بحث‌‌انگیز در بازار فیلم و جشنواره برلین است.

او در ادامه می‌افزاید: «همچنین بسیاری از فیلم‌های ایرانی حاضر در بخش‌های مختلف جشنواره امسال، از جمله آثار بلند یا کوتاه، توسط سینماگران زن ایرانی مانند خانم‌ شریفی، مریم مقدم، یا نرگس کلهر، ساخته شدند و این موضوع بسیار مورد توجه قرار گرفته است.»

لیلی فرهادپور و اسماعیل محرابی با تصویر بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم

مهشید زمانی درباره برنامه کانون فیلمسازان مستقل ایران در جشنواره می‌گوید: «این دومین حضور ما در بازار فیلم و جشنواره برلین است. سال گذشته تجربه بسیار موفقی داشتیم و فیلم‌هایی که ایده ساخت آنها این جا ارائه شد، همگی ساخته، و به موفقیت‌های بین‌المللی قابل توجهی دست یافتند.»

او در ادامه می‌افزاید که کانون فیلمسازان مستقل ایران، امسال نیز برنامه مشابهی را ترتیب داده است و ایده ساخت شش پروژه سینمایی با حضور سینماگران مطرح خواهد شد تا بتوانند تهیه‌کننده یا سرمایه‌گذار جذب کنند.

به گفته خانم زمانی، یکی از برنامه‌های دیگر کانون، نمایش فیلمی با عنوان «الماس در گام لامینور» ساخته حسن صلح‌جو است که در چهارچوب بزرگداشت و ادای احترامی به داریوش مهرجویی، سینماگر سرشناس ایرانی خواهد بود که اخیرا به قتل رسید.

داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر

او‌ همچنین گفت که نشستی نیز با حضور سینماگران ایرانی حاضر در جشنواره و هنرمندان ایرانی ساکن شهر برلین برگزار می‌شود که هدف آن آشنایی، ارتباط، و گسترش شبکه‌ سینماگران مستقل ایران است.

مهشید زمانی درباره نقش و اهمیت برنامه‌های کانون فیلمسازان مستقل ایران در زمینه آگاهی‌رسانی درباره وضعیت سینمای ایران در جشنواره‌های جهانی می‌گوید: «کانون ما در همین دوران کوتاهی که تشکیل شده، بسیار تأثیرگذار بوده است، یعنی علاوه بر حمایت از سینمای مستقل، موفق شدیم تا پروپاگاندا و تبلیغات حکومت اسلامی درباره فیلمسازی، و ارائه تصویر نادرست از جامعه ایرانی در فیلم‌های خود در جشنواره‌های جهانی، را خنثی کنیم.»

او در ادامه می‌افزاید: «از طرفی کانون با حمایت خود از فیلم‌های مستقل ایرانی که بصورت زیرزمینی ساخته شدند، تلاش می‌کند تا تصویری واقعی از ایران ارائه دهد.

برای نمونه فیلم من، مریم، بچه‌ها، و ۲۶ نفر دیگر، که از ابتدا مورد حمایت معنوی کانون قرار داشت، به موفقیت‌های زیادی دست یافته است، این فیلم بدون رعایت حجاب اجباری در ایران ساخته شده است.»

به گفته خانم زمانی یکی از دلایل موفقیت کانون فیلمسازان مستقل ایران، همکاری افراد حرفه‌ای است که بدون وابستگی سیاسی و مالی، و به‌عنوان یک انجمن صنفی مستقل، با هدف معرفی و حمایت از سینمای مستقل ایران گردهم آمدند.

او در ادامه درباره جشنواره فیلم فجر که اخیرا در ایران به پایان رسید و با انتقادهای زیاد و بی‌محلی مردم مواجه شد، می‌گوید: «جشنواره فجر از بین رفته است، این یک رویداد رویداد حکومتی است که بسیاری از دست‌اندرکاران و حرفه‌ای‌های سینمای ایران در آن شرکت نمی‌کنند، حتی تماشاگران، منتقدین، و رسانه‌ها نیز علاقه‌ای به شرکت در جشنواره ندارند.»

به گفته مهشید زمانی، جشنواره فیلم فجر «نفس‌های آخر» خود را می‌کشد، هیچ فیلم‌ مستقلی در جشنواره شرکت نکرده است، هیچ سینماگر مهمی در این رویداد حاضر نشده است، و «این‌ نشان‌دهنده پایان کار» است و دیگر کسی این رویداد حکومتی را جدی نمی‌گیرد.