"آب" در ذهنیت مردم افغانستان به حیثیت ملی گره خورده/ طالبان اقتصاد افغانستان را نجات داد

یک کارشناس مسائل افغانستان با بیان این که برخی جریانات در درون طالبان با اجرای معاهده هیرمند در خصوص حقآبه مخالف هستند، گفت: در این سال‌ها هر کسی که در افغانستان روی کار آمد فارغ از رویکردها، یک استراتژی و راهبردی را در نظر گرفت که در کلام می پذیرند معاهده معتبر است و کسی نمی تواند آن را نقض کند اما در عمل اجرایی نمی‌کنند.

مجتبی نوروزی در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از به دست گرفتن قدرت در افغانستان توسط طالبان گفت : عملکرد یک ساله طالبان از ابعاد زیادی قابل بررسی است در برخی وجوه آن‌ها فراتر از انتظار ظاهر شدند، همین که توانستند اقتصاد افغانستان را کنترل کرده و از ورشکستگی نجات دهند، اقدام مهمی است.

وی تصریح کرد: حتما طالبان نقاط ضعف کلیدی داشته و دارند، به عنوان مثال هنوز نتوانسته‌اند مدل حکومتی مد نظر خود را ارائه داده و مشروعیت بین‌المللی به دست آورند، نتوانسته‌اند بخش‌هایی از نخبگان افعانستان و جامعه این کشور را با خود همراه کنند، حتی در مساله تحصیل دختران نتوانسته‌اند به آن ذهن بسته و سنتی خودشان غلبه کنند. این‌ها نشانه‌های منفی است که آنها توانایی ورود به حکومت امروزی را ندارند و نمی‌توانند به نمایش بگذارند، از طرفی نگرانی بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه ای هم در مساله افغانستان بیشتر و تثبیت شده و به یک ذهنیت مبدل شده است.

این کارشناس مسائل افغانستان درباره این که آیا طالبان به همین روش که تا امروز عمل کرده ادامه خواهد داد؟ گفت: به نظر می رسد طالبان هم می پسندد که این مسیر طولانی شود چاره ای جز این ندارد و اگر بخواهد بر شکاف های خودش غلبه کند و خود را به خواسته های بین المللی و نخبگی افغانستان نزدیک کند مجبور است که زمان خریداری کند کاری که تاکنون انجام داده است. در واقع نوعی خستگی ایجاد کند تا دیگران این شرایط را بپذیرند، در حالی که اگر می خواستند مثل دوره قبل به صراحت نوع نگاه خود را غالب کرده و اعلام کنند با واکنش های تندی هم در سطح داخلی و هم بین المللی مواجه می شدند.

نوروزی در ادامه در خصوص مساله آب و اجرای معاهده ۱۳۵۱ حقآبه هیرمند هم اظهار داشت : در این سال ها هر کسی که در افغانستان روی کار آمد فارغ از رویکردها، یک استراتژی و راهبردی را در نظر گرفت که در کلام می پذیرند معاهده معتبر است و کسی نمی تواند آن را نقض کند اما در عمل مسائل فنی و اجرایی و کم آبی را بهانه می کند.

وی افزود: ما تا نتوانیم ذهنیت مردم و حاکمان افعانستان را فارغ از رویکردها اصلاح کنیم که کار بسیار سختی هم است به نتیجه نمی رسیم.

"وی افزود: ما تا نتوانیم ذهنیت مردم و حاکمان افعانستان را فارغ از رویکردها اصلاح کنیم که کار بسیار سختی هم است به نتیجه نمی رسیم"در ذهنیت مردم افغانستان مساله آب به حیثیت ملی گره خورده در واقع مساله آب فروشی حیثیتی شده، کسی بخواهد نرمش نشان دهد با فشار افکار عمومی مواجه می شود. لذا ندادن آب به ایران برای حاکمان افغانستان می تواند سطحی از مشروعیت داخلی ایجاد کند گرچه جریانات بین المللی نیز در این قصه کمک کننده بودند و از طریق حاکمان افغانستان تلاش کردند فشارهایی را به ایران بیاورند.

این کارشناس مسائل افغانستان درباره پرداخت حقآبه نیز اظهار داشت : متاسفانه پرداخت نمی شود، علی رغم این که سال های خشک، کم آبی و پرآبی هم در نظر گرفته شده اما دستگاه های مقیاس اندازه گیری مورد توافق نیست حتی در مدل سازی و بهره برداری از آب‌های سطحی در مسیر ایران اتفاقاتی افتاده که خلاف معاهده ۱۳۵۱ است که عملا اجازه اینکه آب به سمت ایران برسد را نمی دهد.

وی خاطرنشان کرد: در این مساله باید از موضع  قدرت و فشار وارد شد البته  گفتمان سازی و ذهنیت سازی در بین مردمان و حاکمان افغانستان هم موثر است که به این فهم برسند نرسیدن آب به سیستان ضررش نه تنها متوجه ایران بلکه از ابعاد سیاسی، اجتماعی و امنیتی کل منطقه را تهدید می کند.

نوروزی درباره موضع طالبان برای اجرایی شدن معاهده حقآبه هیرمند هم گفت: جریان طالبان یک دست نیست برخی از آن ها در درون طالبان به این درجه از عقلانیت رسیده اند که به تعهدات شان پایبند باشند گرچه جریانات دیگر از طالبان هم هستند که تا اینجای امر مخالف بوده و مانع‌تراشی کرده اند.

این کارشناس مسائل افغانستان درباره دیوارکشی مرزها که اخیرا مشکلاتی را ایجاد کرده و شاهد درگیری های مرزی هستیم گفت: این که نیروهای طالبان نسبت به رعایت قوانین بین المللی در مرزها و پروتکل های مرزبانی توجیه نیستند جای خود، اما خطای دیوارکشی مساله ای است که باید اصلاح شود متاسفانه در برخی بخش ها دیوار ها از نقاط صفر مرزی فاصله دارد و زمین های کشاورزی در آن سوی دیوارها قرار گرفته و وقتی کشاورزان به سمت زمین‌های خود می‌روند این تصور را دارند که وارد خاک آن ها شده اند، این دیوارکشی باید به سرعت برچیده یا اصلاح شود و این ذهنیت ایجاد نشود که این دیوار مرزی بین المللی بخشی از خاک کشور دیگر است.
انتهای پیام