نسیم افغانی، 'بسیجی پا برهنه' کیست؟

بی بی سی فارسی

بی بی سی فارسی - ۱۷ تیر ۱۳۹۹

حق نشر عکس

Social medias

پیکر نسیم مرادی معروف به نسیم افغانی روز سه‌شنبه، دهم تیر/سرطان در صحن حرم امام رضا در مشهد دفن شد.

براساس گزارشها از ایران آیت‌الله خامنه‌ای، رهبرایران، دستور داد تا جسد او در حرم امام رضا در مشهد به خاک سپرده شود "تا حق‌شناسی ملت بزرگ ایران از مردم مجاهد و مقاوم افغانستان باشد."

رسانه‌های ایران گزارش دادند که جمعی از کارکنان حرم و همچنین اتباع کشور افغانستان شامل خانواده‌های "شهدای مدافع حرم"، کشته شدگان عضو لشکر فاطمیون، در این مراسم شرکت داشتند.

"مدافع حرم" در ادبیات سیاسی حکومت ایران به نیروهای شبه‌نظامی غیرسوری گفته می‌شود که توسط ایران سازماندهی شده و عمدتا در جنگ نیابتی سوریه شرکت دارند.

پس از شناسایی پیکر او، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران و سعید اوحدی، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، نیز خواستار پیدا کردن خانواده نسیم افغانی شدند.

واکنشها به خاک‌سپاری نسیم افغانی در حرم امام رضا
بقایای جسد 'بسیجی افغان' کشته شده در جنگ ایران و عراق، به مشهد منتقل شد

نسیم افغانی کیست و چه گذشته‌ای داشته؟

نسیم مرادی فرزند میرزا محمد معروف به نسیم افغانی مهاجر افغان مقیم ایران بود، که بقایای پیکرش بعد از ۳۷ سال پس از کشته شدن در جنگ ایران و عراق پیدا شد. او عضو نیروهای لشکر ۵ نصر خراسان بود که در سال‌های اول جنگ به جبهه اعزام شده بود.

"حق نشر عکسSocial mediasپیکر نسیم مرادی معروف به نسیم افغانی روز سه‌شنبه، دهم تیر/سرطان در صحن حرم امام رضا در مشهد دفن شد"

نسیم متولد ۱۳۳۰ در زمان کشته شدن در جنگ ۳۱ ساله بوده است. خانواده او نیز ساکن مشهد بود وقتی به جبهه جنگ اعزام شد.

نسیم افغانی عضو دسـته سه گروهان سه گردان سیف‌الله از تیپ امام جواد لشکر ۵ نصر خراسان بود.

حق نشر عکس

Alamy

Image caption

نسیم افغانی آخرین نفر سمت چپ

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته که برادران او پیدا شده است. نسیم دو برادر دارد، یکی هنوز ساکن تهران است و دیگری در ولایت غزنی که محل تولد نسیم نیز است.

رضا موفق که با او در یک گروهان در گردان سیف الله در جبهه بوده به خبرگزاری تسنیم گفته که "نسیم به خاطر ویژگی‌هایی که داشت در گردان سیف الله می‌درخشید.

آدم جان سختی بود، شجاعت و نترسی نسیم در گردان سیف الله جلب توجه می‌کرد."

او گفت نسیم پس از کشته‌شدن خانواده‌اش در سال ۵۷ به ایران آمد و در ماه دی/جدی به جبهه‌ها رفت.

آقای موفق می‌گوید: " [نسیم] داستان‌های زندگی خود و نحوه کشته شدن خانواده‌اش توسط شوروی را برایم تعریف می‌کرد، نسیم می‌گفت "خانواده ام همه شهید شده اند. براثر بمباران نیروهای شوروی که به خانه ما افتاد."

سید هاشم عطاری همرزم دیگر نسیم افغانی نیز به خبرگزاری تسنیم گفته که: "او بسیار آدم شوخ طبع، شاد، خوش برخورد و شجاع بود. شجاعتش ویژگی منحصر به فردی بود که همه همرزمان از او به یاد دارند.

به گفته آقای موفق، نسیم آرپی‌جی زن بود و در عملیات‌های قبلی بیت المقدس و رمضان نیز شرکت کرده بود و "بچه‌ها به نسیم، بسیجی پاپرهنه می‌گفتند."

نسیم افغانی چگونه کشته شد؟

زمان دقیق کشته شدن او را ۲۲ فروردین سال ۶۲ عنوان کرده اند.

بقایای پیکر نسیم در جریان تفحص در منطقه عملیاتی والفجر یک شناسایی شد، عملیات والفجر یک در منطقه فکه در جنوب غربی مرز ایران و عراق واقع شده و ایران این عملیات را در ۲۰ فروردین ماه ۱۳۶۲ انجام داد.

"نسیم دو برادر دارد، یکی هنوز ساکن تهران است و دیگری در ولایت غزنی که محل تولد نسیم نیز است"

حق نشر عکس

Social medias

Image caption

نسیم افغانی (نفر وسط)

در وبسایت مرتضی آوینی، مستندساز معروف جنگ ایران و عراق آمده که در این عملیات ۳۰ گردان از ارتش و ۸۰ گردان از سپاه مشارکت داشتند. از صبح همان روز تا پایان ششمین روز عملیات، عراق بارها دست به پاتک زد و چندین مرتبه بلندی‌های منطقه بین دو طرف رد و بدل شد.

هاشم عطاری همرزم نسیم افغانی در گفتگو با خبرگزاری تسنیم می‌گوید: "سال ۶۱ من یک رزمنده ۱۵ ساله بودم که با شهید نسیم افغانی ۳۱ ساله همرزم بودم. ما در یک مقطع سه ماهه در دو عملیات والفجر مقدماتی و والفجر یک همرزم بودیم."

آقای عطاری درباره چگونگی کشته شدن نسیم می‌گوید: "در عملیات والفجر یک در یک گردان بیش از ۱۰۰ نفر حضور داشتیم که فرمانده گردان از میان همه رزمندگان، نسیم افغانی را به دلیل شجاعت و مهارتش انتخاب کرد و دو نفر برای خاموش کردن سنگر دشمن جلو رفتند اما دیگر بازنگشتند."

حق نشر عکس

Tasnim

محمد باقرزاده، فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح به تسنیم گفت که قرار است کلاه و دیگر وسایلش به عنوان سندی ارزشمند در غرفه ویژه‌ای که در آینده نزدیک در موزه دفاع مقدس تهران به نام "شهدای مظلوم افغانستان" اعم از مدافع حرم و دفاع مقدس ایجاد خواهد شد، نگهداری شود.

چرا افغانها در جنگ ایران و عراق می‌جنگیدند؟

هنوز روشن نشده انگیزه نسیم افغانی از شرکت در جنگ ایران و عراق چه بوده است.

رضا موفق در مصاحبه با تسنیم می‌گوید حضور نسیم در جبهه "عمق استراتژیک صدور انقلاب" در اولین سالهای بعد از انقلاب را نشان می‌داد.

حق نشر عکس

Socail medias

هاشم عطاری می‌گوید: "من به غیر از نسیم افغانی در یک برهه با یک رزمنده دیگر افغانستانی به نام محسن میرزایی همرزم بودم که از بچه‌های اطلاعات-عملیات لشکر بود و در عملیات کربلای ۴ به اسارت دشمن بعثی درآمد.

میرزایی هنوز هم در ایران ساکن است."

محمدسرور رجایی نویسنده کتاب قطور ۵۲۵ صفحه‌ای خاطرات سربازان افغان در جبهه‌های جنگ ایران و عراق می‌گوید "ما شهدای بسیار دیگری مثل شهید نسیم افغانی داریم که در سال‌های گذشته درجای‌جای ایران دفن شدند."

آقای رجایی می‌گوید شمار کشته شدگان افغان تا سه هزار نفر در جریان هشت سال جنگ ایران و عراق (۱۳۵۹-۱۳۶۷) می‌رسد. برخی آمارها تا ۵ هزار نفر تخمین زده اند، اما آقای رجایی معتقد است که حداکثر تا سه هزار کشته شده اند.

گورستانهای کشته شدگان جنگ در شهرهای مختلف ایران، سنگ قبرهای کشته شدگان افغان دیده می‌شود که بسیاری از ایرانی‌ها و افغانها نمی‌دانند چه کسانی بودند.

خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران ایران نوشته "در سال ۶۴ یگانی به نام تیپ ابوذر شکل گرفت که رزمندگان این تیپ مجاهدان افغانستانی بودند؛ البته فرمانده آن ایرانی و محمدرضا حکیم‌جوادی نام داشت" "افغانستانی‌های مقیم تهران، قم، کاشان و حومه‌ این شهرها در پادگان‌های سپاه دوره‌های آموزش تخصصی تخریب، شناسایی و... را گذراندند".

در جریان جنگ سوریه هم، ایران لشکری دهها هزار نفری به نام فاطمیون از مهاجران افغان مقیم ایران تشکیل داد که در کنار بشار اسد، علیه نیروهای مخالف او می‌جنگند.

ایران اعلام کرده که به خانواده‌های افغان‌هایی که در جنگ سوریه کشته می‌شوند، تابعیت ایرانی می‌دهد.

حق نشر عکس

Telgram

Image caption

اعضای لشکر فاطمیون

در چهار دهه اخیر جنگ و ناامنی در افغانستان، بیش از سه میلیون افغان به ایران پناه برده اند، جمعیت بزرگی که گام به گام با تحولات انقلاب، جنگ و سازندگی ایران همراه بوده است اما همچنان گمنام در رسانه‌های ایران بودند.

مهاجران افغان در ایران می‌خواهند شناخته شوند و صدای‌شان در جامعه میزبان شنیده شود، نسیم افغانی چهره‌ای از یک مهاجر و سرباز گمنام در ایران بود که به مدد رسانه‌های دولتی ایران یک‌باره مشهور شده و در جوار مقدس‌ترین مکان مذهبی ایران دفن شد.

حق نشر عکس

IRNA

Image caption

پیکر نسیم افغانی امروز در مشهد در حرم امام رضا به خاک سپرده شد