ماجرای زنده شدن یک بازیِ ممنوعه/ نشست خبری جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، برگزار شد

ماجرای زنده شدن یک بازیِ ممنوعه/ نشست خبری جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، برگزار شد
خبر آنلاین
خبر آنلاین - ۱۳ آذر ۱۴۰۰

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، نشست خبری بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، پیش از ظهر امروز (شنبه ۱۳ آذر)، در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.

داود فتحعلی‌بیگی، دبیر جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، در آغاز این نشست، با اشاره به تاریخچه این رویداد هنری گفت: «وقتی ما در سال ۶۸ اقدام به برگزاری این جشنواره کردیم،  ۱۳ گروه شرکت کننده داشتیم که دو تا از آن‌ها، از شهرستان بودند و مابقی از تهران. البته آن دوره، بخش‌های شبیه‌خوانی، نقالی و نمایش‌های آیینی و میدانی و قهوه‌خانه‌ای در جشنواره نبودند.»

این نویسنده و کارگردان ادامه داد: «باید بگویم که این جشنواره برای حفظ نمایش‌های آیینی و سنتی راه‌اندازی شد. در دوره دوم یا اگر اشتباه نکنم دوره سوم، یک شبیه‌خوان برجسته به نام هاشم فیاض همت کرد و در بخش شبیه‌خوانی حاضر شد و اثری از خودش را در جشنواره اجرا کرد. آن زمان، بسیاری از شبیه‌خوانان اساساً آمادگی نداشتند و علاقه‌مند هم نبودند در جشنواره شرکت کنند.»

او یادآور شد: «حتی ما جسته‌وگریخته می‌شنیدیم که می‌گفتند ما با مطرب‌ها برنامه اجرا نمی‌کنیم اما رفته‌رفته نه‌تنها بخش شبیه‌خوانی توسعه پیدا کرد که حتی ما توانستیم بخش نقالی، بخش نمایش‌های میدانی و آیینی و معرکه‌ها را هم راه‌اندازی کنیم.»

فتحعلی‌بیگی با اشاره به این‌که به یاد دارد دریکی از ماه‌های رمضان، یکی از دوستان به او گفته است که در باقرآباد ورامین، یک جایی هست که ترنابازی برگزار می‌شود، گفت: «سوله‌ای بود که خود افراد آن‌جا را راه‌اندازی و مرتبش کرده بودند و ترنابازی می‌کردند. وقتی من به آن‌جا رفتم و از نزدیک بازی ترنا را دیدم، متوجه شدم آن‌چه آن‌جا برگزار می‌شود، در حقیقت ترویج انسانیت و جوانمردی است.

"در دوره دوم یا اگر اشتباه نکنم دوره سوم، یک شبیه‌خوان برجسته به نام هاشم فیاض همت کرد و در بخش شبیه‌خوانی حاضر شد و اثری از خودش را در جشنواره اجرا کرد"با خودم گفتم چرا باید یک بازی قدیمی با یک چنین فضایی، ممنوع اعلام بشود.»

دبیر بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، درباره ویژگی‌های امسالِ این رویداد توضیح داد: «ما در این دوره از جشنواره، میزبان طیف‌های مختلف سنی از نونهال تا کهن‌سال هستیم که در گونه‌های مختلف نمایش‌های آیینی و سنتی حضور دارند. باوجود این‌که حرکت این جشنواره به‌خاطر برگزار شدن به‌صورت یک سال در میان، به‌نوعی لاک‌پشتی است، اما تجربیات به جوان‌ها منتقل‌شده است.»

او درباره برگزاری مجازی این جشنواره گفت: «زمانی که جلسات تصمیم‌گیری درباره نحوه برگزاری جشنواره بود، با پیک شیوع کرونا مواجه بودیم و اعضای برخی گروه‌ها نیز مبتلا به این ویروس شده بودند. ما در آن مقطع زمانی، حتی مجبور به تعطیلی تمرین‌ها شدیم، ازاین‌رو تصمیم گرفتیم برای حفظ امنیت جانی گروه‌ها، جشنواره را به‌صورت آنلاین برگزار کنیم. ضمن این‌که برگزاری آنلاین، امکان تماشای آثار جشنواره را برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان حتی در خارج از کشور فراهم می‌کرد.»

در ادامه این نشست، حمیدرضا اردلان، دبیر هشتمین سمینار نمایش‌های آیینی و سنتی هم توضیحاتی درباره آثار رسیده به این بخش ارائه کرد و گفت: «۲۳۰ مقاله طی ۸ دوره ارائه‌شده که ۶۰ مقاله از استادان، پژوهشگران و کارشناسان خارجی بوده است، البته که توجه ما در این دوره از ابتدا به میان‌رشته‌ای‌ها بود.»

او ادامه داد: «این جریان پژوهشی علمی، ارتباط خوبی با دانشگاه‌ها برقرار کرده و همچنین در این دوره، پژوهشگرانی از کشورهای فنلاند، فرانسه، کره جنوبی، صربستان، گرجستان، اسپانیا و هند حضور دارند.»

این پژوهشگر با اشاره به این‌که امسال، نخستین سالی است که جشنواره بعد از درگذشت جلال ستاری برپا می‌شود، ادامه داد: «جایگاه علمی آقای جلال ستاری که کاملاً مشخص است و به همین دلیل از دوره سوم همایش، جایزه‌ای به نام ایشان نام‌گذاری شد و امسال هم تندیس ایشان به برگزیدگان داخلی و خارجی این بخش اهدا می‌شود.»

اردلان با ارائه توضیحاتی درباره انتشار مقالات این همایش در دوره‌های گذشته، گفت: «باعث افتخار است که در این سال‌ها، شاهد حضور و شرکت پژوهشگرانی از تمام قاره‌ها در این رویداد بوده‌ایم. در این سمینار، مباحث و مقالات میان‌رشته‌ای  محوریت دارند و جریان علمی این سمینار با دانشکده‌های تئاتری ارتباط خوبی برقرار کرده است.»

محمدحسین ناصربخت، قائم‌مقام دبیر جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی هم در این نشست، توضیحاتی درباره کتاب‌هایی که در این دوره منتشر می‌شوند، ارائه کرد و گفت: «توجه ویژه به پژوهش‌های آیینی سنتی از نکاتی است که جشنواره آغازگر آن بود و هرچند هنوز به آرزوی خود در زمینه تأسیس پژوهشکده نمایش‌های سنتی و بنیاد نمایش‌های آیینی نرسیده‌ایم، اما این مسیر را آغاز کرده‌ایم و امیدواریم با اشتیاق و توجهی که نسل جوان دارد، به این هدف نزدیک شویم.»

او ادامه داد: «ازجمله کتاب‌هایی که امسال منتشر شده‌اند، «دفتر تقلید» بوده که شامل مجالسی است که عمدتاً توسط هنرمندانی مانند سعدی افشار در رادیو اجرا شده‌اند.

«دفتر شبیه‌خوانی» هم دیگر کتابی است که توسط مهدی صفاری‌نژاد و داریوش نصیری گردآوری شده و عمدتاً شامل شبیه‌نامه‌هایی است که بر مبنای ادبیات ایران همچون داستان رستم و سهراب و... شکل گرفته است.»

در پایان این نشست خبری، از ۵ عنوان کتاب شامل «دفتر تقلید»، «دفتر شبیه‌نامه» که مربوط به مجالسی است که به سوگ نمی‌پردازند، «دفتر پژوهش»، «دفتر تعزیه» و کتاب حاوی «مقالات هفتمین سمینار جشنواره»، رونمایی شد.

بیستمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی از ۱۴ آذر به دبیری داود فتحعلی بیگی برگزار می‌شود.

۵۷۵۷

منابع خبر

اخبار مرتبط

دیگر اخبار این روز

خبرگزاری میزان - ۱۳ آذر ۱۴۰۰
خبرگزاری میزان - ۱۳ آذر ۱۴۰۰