نامه لاریجانی به خامنه‌ای و ادامه انتقادها از شورای نگهبان

رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی و نامزد تائید صلاحیت‌نشده انتخابات ریاست جمهوری چند ساعت پس از سخنان خامنه‌ای درباره ضرورت جبران ظلم به برخی داوطلبان "در جریان عدم احراز صلاحیت‌ها" به او نامه نوشت.

علی لاریجانی در نامه کوتاهی به خامنه‌ای نوشت "بیانات حکیمانه" او در سخنرانی به مناسب سالروز مرگ روح‌الله خمینی "بار دیگر پایه‌های استوار و عقلانی نظام جمهوری اسلامی را ظهور بخشید".

رهبر جمهوری اسلامی صبح جمعه ۱۴ خرداد با اشاره تلویحی به برخی کارگزاران سرشناس حکومتی که شورای نگهبان صلاحیت‌شان را تائید نکرده، گفت به برخی از این افراد و بستگانشان نسبت‌هایی داده شده که معلوم شد خلاف است. او مبنای این نسبت‌ها را "گزارش‌های خلاف واقع" عنوان کرد.

خامنه‌ای بدون نام بردن از فرد خاصی و اشاره به منبع این گزارش‌های خلاف گفت: «مطالبه من این است که دستگاه‌های مسئول جبران کنند.»

ظاهرا مصداق این سخنان به طور مشخص علی لاریجانی است که مطابق گمانه‌زنی‌ها یکی از علت‌های اصلی عدم احراز صلاحیت او گزارش نهادهای امنیتی درباره تابعیت دوگانه دخترش که در آمریکا اقامت دارد، بوده است.

منصوبان خامنه‌ای علیه "بنده خدا"

نامه لاریجانی به خامنه‌ای این گمانه‌زنی را تائید می‌کند. او که نامه را با عنوان "بنده خدا" امضاء کرده به خامنه‌ای نوشت: «تذکر و مطالبه جنابعالی نیز در رفع ظلم و جفایی که در بررسی صلاحیت کاندید‌های ریاست‌ جمهوری رخ داد؛ بزرگی و بزرگواری و روحیه حق‌طلبی آن حضرت را بیش از پیش عیان نمود. سپاسگزارم.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در حالی که نزدیکان لاریجانی انتظار داشتند پس از صحبت‌های خامنه‌ای شورای نگهبان در یک نشست اضطراری صلاحیت او را تائید کند، این شورا در بیانیه‌ای مدعی شد: «در بررسی‌ها مجموعه‌ای از موضوعات، مستندات و مدارک مورد ارزیابی قرار گرفته و برخی گزارش‌های نادرست در نظریه نهایی شورای نگهبان موثر نبوده است.»

شورای نگهبان شامل شش فقیه و شش حقوقدادن است. حقوقدانان شورا از افرادی که رئیس قوه قضائیه، منصوب خامنه‌ای، به مجلس پیشنهاد می‌کند "انتخاب" می‌شوند.

بر این پایه تمام اعضای شورا مستقیم و غیرمستقیم منصوبان علی خامنه‌ای هستند و این که او در جریان عدم تائید صلاحیت شخصیت‌های مطرحی مانند اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری و لاریجانی نبوده، باورپذیر نیست.

دفاع قاطعانه خامنه‌ای از شورای نگهبان

سخنان اخیر خامنه‌ای ده روز پس از انتشار رسمی فهرست هفت نفره‌ای بیان شده که برای شرکت در رقابت‌های دوره سیزدهم انتخابات ریاست جمهوری تائید صلاحیت شده‌اند.

رهبر جمهوری اسلامی دو روز پس از انتشار این فهرست در سخنرانی ویدئویی برای نمایندگان مجلس ضمن دفاع قاطع از نحوه بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان گفت: «شورای نگهبان بر اساس وظیفه خود آنچه را که باید انجام بدهد و لازم می‌دانست انجام داد و نامزدها را مشخص کرد.»

با توجه به این سخنان و بیانیه روز گذشته شورای نگهبان به نظر می‌رسد، احتمال برگزاری یک نشست اضطراری و بررسی مجدد صلاحیت علی لاریجانی منتفی باشد.

با این همه منصور حقیقت‌پور و مهدی مهاجری، دو مشاور علی لاریجانی خواهان تائید صلاحیت او شده‌اند.

" استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟ ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاه‌های تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است"مهاجری حتی از رئیس جمهوری، حسن روحانی خواسته است، زمان برگزاری انتخابات را به تعویق بیندازد.

بی‌توجهی خامنه‌ای به درخواست روحانی

روحانی پس از اعلام فهرست هفت نفر تائید صلاحیت شده‌ها در نامه‌ای به علی خامنه‌ای خواستار تجدیدنظر در این فهرست شده بود، اما این درخواست پذیرفته نشد.

برخی رسانه‌های داخل ایران از جمله سایت خبری "عصرایران" معتقدند بیانیه شورای نگهبان پاسخ مناسبی به "مطالبه" خامنه‌ای برای "جبران ظلم و جفا" به برخی نامزدان احراز صلاحیت نشده نیست و آنها متوجه ضرورت "تمکین به دستور رهبری" نشده‌اند.

در واقع خامنه‌ای اگر خواستار تائید صلاحیت لاریجانی بود، می‌توانست در بیش از ده روزی که از مشخص شدن فهرست هفت نفره شورای نگهبان می‌گذرد در این زمینه اقدام کند و این کار سابقه هم داشته است.

در انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری در سال ۸۴ شورای نگهبان ابتدا صلاحیت مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده، دو نامزد اصلی جناح موسوم به اصلاح‌طلب حکومت را تائید نکرده بود، اما به فرمان خامنه‌ای در این تصمیم تجدیدنظر کرد.

رفتار شورای نگهبان در تائید و رد صلاحیت داوطلبان شرکت در رقابت‌های انتخاباتی همواره پرتناقض و پر ابهام بوده است؛ مهرعلیزاده در این دوره یکی از تائید صلاحیت شده‌ها است و صلاحیت لاریجانی در سال ۸۴ تائید شده بود.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی

مطلوب خامنه‌ای؛ مشارکت حداکثری؟

خامنه‌ای خرداد ۸۴ در نامه به شورای نگهبان نوشته بود: «مطلوب آن است که همه‌ی افراد کشور از صاحبان سلایق گوناگون سیاسی فرصت و مجال حضور در آزمایش بزرگ انتخابات را بیابند.»

در این دوره تنها نامزد تائید صلاحیت شده جناح اصلاح‌طلبان مهرعلیزاده است که هیچ تشکل مهم این جناح حاضر به حمایت از او نیست.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

برخلاف تاکیدی که کارگزاران حکومت و شخص خامنه‌ای بر مشارکت حداکثری در انتخابات دارند، شواهد حاکی است که در این دوره، "مطلوب" پیروزی بی‌چون و چرای ابراهیم رئیسی، نامزد مورد حمایت همه جریان‌های اصلی اصولگرایان و منصوب خامنه‌ای به عنوان رئیس قوه قضائیه است.

هسته سخت قدرت در جمهوری اسلامی در انتخابات مجلس یازدهم هم یک مجلس یکدست با اکثریت قاطع اصولگرایان را به مشارکت بالا در انتخابات ترجیح داد؛ نتیجه آن برگزاری انتخاباتی با مشارکت حدود ۴۳ درصد دارندگان حق رای بود که کمترین میزان مشارکت در انتخابات مجلس در چهار دهه گذشته بوده است.

هنوز این امکان که علی لاریجانی با فرمان خامنه‌ای تائید صلاحیت بشود کاملا منتفی نیست، اما نظرسنجی‌های پیش از اعلام فهرست هفت نفره، با فرض حضور رئیس پیشین مجلس در رقابت‌ها هم میزان مشارکت را کمتر از ۴۰ درصد ارزیابی می‌کردند.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاه‌های تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسن‌تر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک می‌کشد.

  دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایه‌گذاری کرده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهش‌های مجلس.

  "خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است"این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هسته‌ای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی می‌گوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویل‌ترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه می‌شود.

  قاضی‌زاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبت‌نام، با دختر ۲۰ ساله‌اش به وزارت کشور رفته بود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینه‌ها سمت‌های کلیدی داشته اما بی‌حاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و تنها کاندیدای اصلاح‌طلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی.

  " استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟ ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور"مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی می‌دانستند و حتی پیش‌بینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولت‌های دهه‌های اخیر، دولت من به دولت‌ آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربه‌های انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت احمدی‌نژاد قابل پیش‌بینی بود اما رئیس دولت‌های نهم و دهم در زمان ثبت‌نام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمی‌کند. سخنی بی‌سابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  پیش‌بینی می‌شود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رای‌دهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشته‌شدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کرده‌اند که انتخابات را تحریم می‌کنند.