ثبت آیین "عناب ته کنی" در سالنامه رویداد‌های گردشگری کشور

استان خراسان جنوبی یکی از قطب‌های اصلی برداشت عناب به شمار می‌رود چراکه این محصول با آب و هوای استان همچنین روستا‌های اطراف به‌خصوص روستا‌های شهرستان بیرجند، خوسف، سربیشه و درمیان سازگار است به طوری که حتی در اغلب خانه‌ها درخت عناب می‌کارند و سالانه محصول خوبی می‌دهد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: عناب یکی از محصولات راهبردی در صنعت گردشگری استان به‌خصوص گردشگری کشاورزی است و هر سال مراسم عناب ته کنی در شهرستان خوسف و توابع آن برگزار می‌شود.

او  افزود: در همین راستا مراسم عناب ته کنی با هدف شناساندن بیشتر این محصول در سطح ملی و بین المللی همچنین جذب گردشگر در روز‌های برگزاری مراسم، در فهرست رویداد‌های گردشگری کشور به ثبت رسید.

شاهوردی بیان کرد: جمع‌آوری عناب از آیین خاصی برخوردار است که امروزه دیگر کمرنگ شده و در گذشته یک روز برای تکان دادن عناب از طرف اهالی مشخص می‌شد، روز عناب تکانی تمامی مردم روستا برای تکاندن درختان جمع شده ابتدا اسفند دود کرده و مراسم با درود فرستادن بر پیامبر و ائمه اطهار آغاز می‌شود.

 مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی ادامه داد: همچنین در مدت تکان دادن و جمع کردن عناب خواندن دوبیتی‌های محلی و حرف دل خود را به نشانه شادمانی و شکرگزاری از خالق و روزی‌رسان بازگو می‌کنند و بقیه افراد هم به گوش دادن جان می‌سپارند.

او  افزود: سپس صافی یا چادر را گرفته و یکی از مردم که در درخت‌نوردی و در عناب تکانی ماهرتر است به بالای درخت می‌رود. عناب تکان نهایت سعی را می‌کند تا به درختان آسیبی نرسد گویی که در نظرشان درختان نیز مانند انسان‌ها جان دارند.

شاهوردی با اشاره به اینکه طول چوب‌های عناب تکانی از یک تا چهار متر می‌رسد و به بلندترین چوب‌ها پارو یا کَلَکی گفته می‌شود اظهار کرد: در همه مراحل جمع‌آوری حضور زن‌ها و بچه‌ها که یار و یاور خانواده در امور کشاورزی هستند محسوس است و این مراسم با شماره ۲۲۲۸ در فهرست میراث معنوی کشور (ناملموس) به ثبت رسیده است.

 مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: عناب در فرهنگ خراسان جنوبی به عنوان آجیل همراه با دیگر میوه‌های خشک شده مانند توت خشک، برگه زردآلو، برگه هلو برای پذیرایی از مهمان استفاده می‌شود و خواص دارویی هم دارد که به صورت دمنوش استفاده می‌شود.