اعتراضات خونین در بدخشان/ واکنش اروپا و آمریکا
بی بی سی فارسی
آفتاب‌‌نیوز :
به گفته وزارت کشور تاجیکستان، حداقل ۱۰ نفر در درگیری بین نیروهای امنیتی تاجیکستان و «پیکارجویان ضد دولتی» در منطقه بدخشان در مرز افغانستان و چین کشته شده اند.
این وزارت تاکید کرده است که اعضای «گروه‌های جنایتکار سازمان یافته» مسلح به سلاح و کوکتل مولوتف به مقامات امنیتی در منطقه بدخشان حمله کردند.
دولت تاجیکستان اینترنت و خطوط تلفن را در استان بدخشان قطع کرده و مانع از رفتن خبرنگاران به این استان خودمختار می‌شود از همین رو آمار کشته‌ها را منابع مستقل نمی‌توانند تایید کنند، اما برخی از فعالان استان بدخشان از حداقل ۲۰ کشته خبر می‌دهند.
از روز شنبه ۱۴ مه، تجمع‌هایی در شهر خاروغ مرکز این استان شکل گرفت که خواستار استعفای استاندار، آزادی افرادی که که اواخر نوامبر سال گذشته دستگیر شده بودند و برقراری کامل اینترنت در این استان شده بودند.
در آخرین روز‌های نوامبر ۲۰۲۱ تجمع‌هایی در بدخشان شکل گرفته بود که در جریان آن یک تن کشته و عده‌ای بازداشت شده بودند و از همان زمان اینترنت نیز در این استان با اختلال مواجه بود.
در پی تجمعات در شهر خاروغ و بستن راه‌ها توسط معترضان، دولت تاجیکستان روز دوشنبه ۱۶ مه از راه‌اندازی عملیات ضد تروریستی خبر داده بود و درگیری‌های خونین چند روز اخیر رقم خورد.
در حالی که دولت طرف مقابل خود را گروه‌های مسلح تروریستی معرفی می‌کند که با کشور‌های خارجی در ارتباط هستند، ساکنان محلی می‌گویند که معترضان سلاحی ندارند.
کریم آقاخان پیشوای اسماعیلیان جهان با ابراز نگرانی از آنچه در «ولایت مختار کوهستان بدخشان» می‌گذرد در پیامی از پیروانش خواست تا اختلاف‌ها را از راه گفتگو و با روحیه احترام و درک متقابل حل کنند.
بیشتر جمعیت استان بدخشان تاجیکستان پیرو مذهب اسماعیلیه هستند و کریم آقاخان پیشوای مذهبی آنها به شمار می‌رود..
نمایندگی اتحادیه اروپا و سفارت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در شهر دوشنبه نیز دیروز پنج‌شنبه، ۱۹ مه با انتشار بیانیه‌ای مشترک، نگرانی عمیق خود را از تنش‌های داخلی و درگیری خشونت‌آمیز در استان کوهستانی بدخشان ابراز کرده‌اند.
در این بیانیه مشترک آمده است که ارعاب و پیگرد قانونی شهروندان و خبرنگاران، محدودیت گسترده و آشکار دسترسی به اطلاعات «چشم‌انداز کاهش تنش و بازگشت به نظم عادی را تضعیف می‌کند.»
استان بدخشان با ۶۴ هزار کیلومتر مربع، تشکیل دهنده ۴۵ درصد از مساحت کشور تاجیکستان است، اما به رغم مساحت زیاد این استان حدود ۲۵۰ هزار نفر جمعیت دارد و به عبارتی تنها ۳ درصد از جمعیت تاجیکستان را در خود دارد. این استان در منطقه کوهستانی پامیر قرار دارد.
منبع تصویر، Getty Images
نمای هوایی خاروغ
وزارت کشور تاجیکستان می‌گوید عملیاتی "ضد تروریستی" را در استان خودمختار کوهستان بدخشان در شرق این کشور آغاز کرده است.
از روز شنبه ناآرامی‌هایی در این استان، بخصوص در مرکز آن خاروغ، گزارش شده و ارتباط اینترنتی این استان قطع و اطلاع‌رسانی دشوار شده است.
به گزارش خاور، خبرگزاری رسمی تاجیکستان، وزارت کشور اعلام کرده دیروز (سه‌شنبه ۱۷ مه،۲۷ اردیبهشت)، یک "گروه متشکل جنایتی" (تبهکاران سازمان‌یافته)، جاده بین‌المللی دوشنبه-قُلمه را "غیرقانونی" مسدود کردند و نیروهای دولتی با آنها درگیر شده‌اند.
این وزارت‌خانه در باره تعداد زخمی‌ها و کشته‌شدگان این درگیری اطلاعی نداده است.
وزارت کشور تاجیکستان این افراد را "جنایتکاران با پشتیبانی سازمان بین‌المللی تروریستی" خوانده که برای برهم زدن وضعیت سیاسی و اجتماعی، "مزدوران خارجی" را جلب کرده و سلاح و مهمات جنگی را از خارج دسترس کرده‌اند.
در بیانیه وزارت کشور به نام کشوری اشاره نشده و در مورد اینکه این افراد چند نفر هستند و چگونه و از کجا وارد تاجیکستان شده‌اند توضیحی داده نشده و فقط گفته شده که عملیاتی برای مقابله آنها از صبح امروز آغاز شده است.
بنا بر گزارش‌ها، دیروز جوانان محلی راه را بر دستکم چهار نفربر در ناحیه روشان بستند که نیروهای ارتش را به مرکز استان بدخشان منتقل می‌کردند.
ناحیه روشان در مسیر جاده منتهی به خاروغ، مرکز بدخشان، و در نزدیکی مرز افغانستان واقع است و با این شهر تقریبا ۷۰ کیلومتر فاصله دارد.
منبع تصویر، Getty Images
خیابانی در خاروغ
در بدخشان چه اتفاقی افتاده؟
بعد از آنکه تقاضای برخی شهروندان برای استعفای استاندار بدخشان و شهردار خاروغ پذیرفته نشد، شامگاه دوشنبه (۱۶ مه، ۲۶ اردبیهشت) گروهی از معترضان قصد داشتند در میدان مرکزی شهر تجمع کنند که نیروهای دولتی مانع شدند و برای پراکنده کردن آنها از گاز اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی استفاده کردند.
کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشتند که یک معترض کُشته و دستکم شش نفر زخمی شده‌اند.
وزارت کشور تاجیکستان دیروز اعلام کرد یک فرد ۲۹ ساله بعد از آنکه به ساختمان دادگاه نارنجک پرتاب کرده زخمی شده و در بیمارستان جان باخته است.
به گفته این وزارت‌خانه، سه افسر ارشد پلیس هم زخمی شده‌اند.
کوهستان بدخشان منطقه‌ای دورافتاده و کم‌درآمد است و بیشتر ساکنانش مسلمان اسماعیلی هستند.
آذر پارسال نیز، وقتی یک نفر در عملیات دستگیری یک فعال مدنی کشته شد، خاروغ شاهد چهار روز اعتراض بود که دو شهروند کشته و دستکم ده نفر مجروح شدند. گزارش شد پنج پلیس هم زخمی شدند.
منبع تصویر، Getty Images
نمای هوایی خاروغ
وزارت کشور تاجیکستان می‌گوید عملیاتی "ضد تروریستی" را در استان خودمختار کوهستان بدخشان در شرق این کشور آغاز کرده است.
از روز شنبه ناآرامی‌هایی در این استان، بخصوص در مرکز آن خاروغ، گزارش شده و ارتباط اینترنتی این استان قطع و اطلاع‌رسانی دشوار شده است.
به گزارش خاور، خبرگزاری رسمی تاجیکستان، وزارت کشور اعلام کرده دیروز (سه‌شنبه ۱۷ مه،۲۷ اردیبهشت)، یک "گروه متشکل جنایتی" (تبهکاران سازمان‌یافته)، جاده بین‌المللی دوشنبه-قُلمه را "غیرقانونی" مسدود کردند و نیروهای دولتی با آنها درگیر شده‌اند.
این وزارت‌خانه در باره تعداد زخمی‌ها و کشته‌شدگان این درگیری اطلاعی نداده است.
وزارت کشور تاجیکستان این افراد را "جنایتکاران با پشتیبانی سازمان بین‌المللی تروریستی" خوانده که برای برهم زدن وضعیت سیاسی و اجتماعی، "مزدوران خارجی" را جلب کرده و سلاح و مهمات جنگی را از خارج دسترس کرده‌اند.
در بیانیه وزارت کشور به نام کشوری اشاره نشده و در مورد اینکه این افراد چند نفر هستند و چگونه و از کجا وارد تاجیکستان شده‌اند توضیحی داده نشده و فقط گفته شده که عملیاتی برای مقابله آنها از صبح امروز آغاز شده است.
بنا بر گزارش‌ها، دیروز جوانان محلی راه را بر دستکم چهار نفربر در ناحیه روشان بستند که نیروهای ارتش را به مرکز استان بدخشان منتقل می‌کردند.
ناحیه روشان در مسیر جاده منتهی به خاروغ، مرکز بدخشان، و در نزدیکی مرز افغانستان واقع است و با این شهر تقریبا ۷۰ کیلومتر فاصله دارد.
منبع تصویر، Getty Images
خیابانی در خاروغ
در بدخشان چه اتفاقی افتاده؟
بعد از آنکه تقاضای برخی شهروندان برای استعفای استاندار بدخشان و شهردار خاروغ پذیرفته نشد، شامگاه دوشنبه (۱۶ مه، ۲۶ اردبیهشت) گروهی از معترضان قصد داشتند در میدان مرکزی شهر تجمع کنند که نیروهای دولتی مانع شدند و برای پراکنده کردن آنها از گاز اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی استفاده کردند.
کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشتند که یک معترض کُشته و دستکم شش نفر زخمی شده‌اند.
وزارت کشور تاجیکستان دیروز اعلام کرد یک فرد ۲۹ ساله بعد از آنکه به ساختمان دادگاه نارنجک پرتاب کرده زخمی شده و در بیمارستان جان باخته است.
به گفته این وزارت‌خانه، سه افسر ارشد پلیس هم زخمی شده‌اند.
کوهستان بدخشان منطقه‌ای دورافتاده و کم‌درآمد است و بیشتر ساکنانش مسلمان اسماعیلی هستند.
آذر پارسال نیز، وقتی یک نفر در عملیات دستگیری یک فعال مدنی کشته شد، خاروغ شاهد چهار روز اعتراض بود که دو شهروند کشته و دستکم ده نفر مجروح شدند. گزارش شد پنج پلیس هم زخمی شدند.
نمایندگی اتحادیه اروپا و سفارت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در شهر دوشنبه روز پنج‌شنبه، ۱۹ مه با انتشار بیانیه‌ای مشترک، نگرانی عمیق خود را از تنش‌های داخلی و درگیری خشونت‌آمیز در ولایت مختار کوهستان بدخشان ابراز کرده‌اند.
شهر خاروغ ، مرکز بدخشان و ناحیه روشان این ولایت در سه روز گذشته صحنه رویارویی معترضان و نیروهای دولتی بود.
طبق گزارشهای رسمی، در این درگیری‌ها در مجموع ۱۰ نفر کشته و ۲۷ نفر زخمی شده‌اند. در میان کشته‌شدگان یک افسر نیروهای امنیتی تاجیکستان هم هست.
کشورها و سازمان‌های غربی از همه طرفها خواسته‌اند از هیچ تلاشی برای تنش‌زدایی و خویشتنداری دریغ ندارند و از استفاده بیش از حد از زور و تحریک به خشونت خودداری کنند.
در بیانیه نمایندگی اتحادیه اروپا و سفارت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در شهر دوشنبه، از دولت تاجیکستان خواسته شده تا اطمینان حاصل کند که "نهادهای مجری قانون با رعایت دقیق حاکمیت قانون" عمل می‌کنند و "معیارهای احترام به حقوق بشر و آزادیهای اساسی را حتی در شرایط بحرانی مرتبط با امنیت" رعایت می‌کنند.
در این بیانیه همچنین آمده که ارعاب و پیگرد قانونی شهروندان و خبرنگاران، محدودیت گسترده و آشکار دسترسی به اطلاعات "چشم‌انداز کاهش تنش و بازگشت به نظم عادی را تضعیف می‌کند."
در این بیانیه مشترک از همه کشته‌شده‌های ناآرامی‌های اخیر شهر خاروغ و ناحیه روشان ابراز تأسف و به خانواده‌های آنها تسلیت گفته شده است.
در بیانیه از همه طرفها خواسته شده از راه تماس و گفت‌وگو برای کاهش تنش راهی سریع پیدا کنند.
در همین حال، دیدبان حقوق بشر هم با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از حوادث اخیر در ولایت مختار کوهستان بدخشان، از مقامات تاجیک خواسته علت خشونت در اعتراض‌های اخیر را بررسی و مسئولان آن را بازخواست کنند.
بیشتر بخوانید:
در این بیانیه به احترام به آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات، از جمله، دسترسی به اینترنت و حق اعتراض صلح‌آمیز تأکید شده است.
از طرف دیگر، کریم آقاخان، پیشوای اسماعیلیان جهان، گفته که از تکرار ناآرامی‌ها در ولایت مختار کوهستان بدخشان سخت نگران است. او روز چهارشنبه، در پیامی از پیروانش در تاجیکستان خواست اختلاف‌ها را از راه مکالمه و با روحیه احترام و درک متقابل حل کنند.
بیشتر ساکنان ولایت مختار کوهستان بدخشان تاجیکستان پیروان آقاخان هستند.
پیشوای اسماعیلیان در پیامش که امروز رسانه‌ای شد، پیروانش در تاجیکستان را به حفظ آرامش، رعایت قانون‌های کشور، پرهیز از همه گونه زورآوری، بی‌نظمی، فعالیت غیرقانونی و عمل‌های دیگر که ممکن است امنیت آنها را با خطر مواجه کند، دعوت کرده است.
شاهزاده کریم آقاخان از پیروانش خواسته از خشونت کار نگیرند و در کنار هم‌وطنان دیگرشان در صلح و آسایش زندگی کنند.
مرکز استان بدخشان تاجیکستان
نآرامی در بدخشان
ناآرامی در ولایت مختار کوهستان بدخشان تاجیکستان دوشنبه گذشته، بعد از آن شروع شد که مقامات تقاضای ساکنان این منطقه را در مورد استعفای استاندار بدخشان و شهردار خاروغ، همین طور آزادی ساکنانی که در پی اعتراضات اواخر ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ بازداشت و زندانی شده‌اند، اجرا نکردند.
گروهی از جوانان معترض بعد از پایان مهلتی که به مقامات داده بودند، تلاش کردند در مرکز شهر خاروغ گردهم آیند، اما با برخورد نیروهای دولتی روبرو شدند.
در نتیجه رویارویی یک جوان ۳۰ ساله کشته و سه افسر بلندپایه پلیس زخمی شدند.
یک روز بعد، ناآرامی‌ها به مرکز ناحیه روشان کشیده شد. از مرکز این ناحیه تا شهر خاروغ بیش از ۷۰ کیلومتر فاصله است.
طبق گزارش‌ها، "دهها" جوان ساکن این ناحیه راه منتهی به شهر خاروغ را بستند و مانع حرکت وسایل نقلیه نیروهای ویژه امنیتی تاجیکستان شدند.
صبح روز چهارشنبه، ۱۸ مه وزارت کشور تاجیکستان از"آغاز عملیات ضد تروریستی"در ناحیه روشان خبر داد.
مقامات گفتند که بر ضد"گروه‌های سازمان‌یافته جنایی" عملیاتی را روی دست گرفته‌اند.
به گفته وزارت کشور تاجیکستان، این گروه‌ها از خارج تاجیکستان راهنمایی و با سلاح و مهمات تأمین می‌شده‌اند.
بر اساس اطلاع رسمی، در"عملیات ضد تروریستی" در ناحیه روشان ۸ عضو "گروه سازمان‌یافته جنایی" و یک افسر امنیتی کشته و ۱۳ سرباز و ۱۱ عضو"گروه سازمان‌یافته جنایی"زخمی شده‌اند.
وزارت کشور تاجیکستان از بازداشت ۷۰ عضو این گروه خبر داد و از اعضای دیگر آن خواست خود را با سلاح و مهمات‌شان به مقامات تسلیم کنند.
مقامات می‌گویند، دادستانی ولایت مختار کوهستان بدخشان در رابطه با حوادث اخیر ناحیه روشان پرونده جنایی باز کرده و به تحقیق آن ادامه می‌دهد.
از ظهر دیروز منابع رسمی درباره وضعیت ناحیه روشان و شهر خاروغ خبری منتشر نکرده‌اند.
دریافت اطلاع و عکس و تصویر از این منطقه کوهستانی سخت است، زیرا ارتباط اینترنتی با ولایت بدخشان برقرار نیست.
نمایندگی اتحادیه اروپا و سفارت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در شهر دوشنبه روز پنج‌شنبه، ۱۹ مه با انتشار بیانیه‌ای مشترک، نگرانی عمیق خود را از تنش‌های داخلی و درگیری خشونت‌آمیز در ولایت مختار کوهستان بدخشان ابراز کرده‌اند.
شهر خاروغ ، مرکز بدخشان و ناحیه روشان این ولایت در سه روز گذشته صحنه رویارویی معترضان و نیروهای دولتی بود.
طبق گزارشهای رسمی، در این درگیری‌ها در مجموع ۱۰ نفر کشته و ۲۷ نفر زخمی شده‌اند. در میان کشته‌شدگان یک افسر نیروهای امنیتی تاجیکستان هم هست.
کشورها و سازمان‌های غربی از همه طرفها خواسته‌اند از هیچ تلاشی برای تنش‌زدایی و خویشتنداری دریغ ندارند و از استفاده بیش از حد از زور و تحریک به خشونت خودداری کنند.
در بیانیه نمایندگی اتحادیه اروپا و سفارت‌های فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در شهر دوشنبه، از دولت تاجیکستان خواسته شده تا اطمینان حاصل کند که "نهادهای مجری قانون با رعایت دقیق حاکمیت قانون" عمل می‌کنند و "معیارهای احترام به حقوق بشر و آزادیهای اساسی را حتی در شرایط بحرانی مرتبط با امنیت" رعایت می‌کنند.
در این بیانیه همچنین آمده که ارعاب و پیگرد قانونی شهروندان و خبرنگاران، محدودیت گسترده و آشکار دسترسی به اطلاعات "چشم‌انداز کاهش تنش و بازگشت به نظم عادی را تضعیف می‌کند."
در این بیانیه مشترک از همه کشته‌شده‌های ناآرامی‌های اخیر شهر خاروغ و ناحیه روشان ابراز تأسف و به خانواده‌های آنها تسلیت گفته شده است.
در بیانیه از همه طرفها خواسته شده از راه تماس و گفت‌وگو برای کاهش تنش راهی سریع پیدا کنند.
در همین حال، دیدبان حقوق بشر هم با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از حوادث اخیر در ولایت مختار کوهستان بدخشان، از مقامات تاجیک خواسته علت خشونت در اعتراض‌های اخیر را بررسی و مسئولان آن را بازخواست کنند.
بیشتر بخوانید:
در این بیانیه به احترام به آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات، از جمله، دسترسی به اینترنت و حق اعتراض صلح‌آمیز تأکید شده است.
از طرف دیگر، کریم آقاخان، پیشوای اسماعیلیان جهان، گفته که از تکرار ناآرامی‌ها در ولایت مختار کوهستان بدخشان سخت نگران است. او روز چهارشنبه، در پیامی از پیروانش در تاجیکستان خواست اختلاف‌ها را از راه مکالمه و با روحیه احترام و درک متقابل حل کنند.
بیشتر ساکنان ولایت مختار کوهستان بدخشان تاجیکستان پیروان آقاخان هستند.
پیشوای اسماعیلیان در پیامش که امروز رسانه‌ای شد، پیروانش در تاجیکستان را به حفظ آرامش، رعایت قانون‌های کشور، پرهیز از همه گونه زورآوری، بی‌نظمی، فعالیت غیرقانونی و عمل‌های دیگر که ممکن است امنیت آنها را با خطر مواجه کند، دعوت کرده است.
شاهزاده کریم آقاخان از پیروانش خواسته از خشونت کار نگیرند و در کنار هم‌وطنان دیگرشان در صلح و آسایش زندگی کنند.
مرکز استان بدخشان تاجیکستان
نآرامی در بدخشان
ناآرامی در ولایت مختار کوهستان بدخشان تاجیکستان دوشنبه گذشته، بعد از آن شروع شد که مقامات تقاضای ساکنان این منطقه را در مورد استعفای استاندار بدخشان و شهردار خاروغ، همین طور آزادی ساکنانی که در پی اعتراضات اواخر ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ بازداشت و زندانی شده‌اند، اجرا نکردند.
گروهی از جوانان معترض بعد از پایان مهلتی که به مقامات داده بودند، تلاش کردند در مرکز شهر خاروغ گردهم آیند، اما با برخورد نیروهای دولتی روبرو شدند.
در نتیجه رویارویی یک جوان ۳۰ ساله کشته و سه افسر بلندپایه پلیس زخمی شدند.
یک روز بعد، ناآرامی‌ها به مرکز ناحیه روشان کشیده شد. از مرکز این ناحیه تا شهر خاروغ بیش از ۷۰ کیلومتر فاصله است.
طبق گزارش‌ها، "دهها" جوان ساکن این ناحیه راه منتهی به شهر خاروغ را بستند و مانع حرکت وسایل نقلیه نیروهای ویژه امنیتی تاجیکستان شدند.
صبح روز چهارشنبه، ۱۸ مه وزارت کشور تاجیکستان از"آغاز عملیات ضد تروریستی"در ناحیه روشان خبر داد.
مقامات گفتند که بر ضد"گروه‌های سازمان‌یافته جنایی" عملیاتی را روی دست گرفته‌اند.
به گفته وزارت کشور تاجیکستان، این گروه‌ها از خارج تاجیکستان راهنمایی و با سلاح و مهمات تأمین می‌شده‌اند.
بر اساس اطلاع رسمی، در"عملیات ضد تروریستی" در ناحیه روشان ۸ عضو "گروه سازمان‌یافته جنایی" و یک افسر امنیتی کشته و ۱۳ سرباز و ۱۱ عضو"گروه سازمان‌یافته جنایی"زخمی شده‌اند.
وزارت کشور تاجیکستان از بازداشت ۷۰ عضو این گروه خبر داد و از اعضای دیگر آن خواست خود را با سلاح و مهمات‌شان به مقامات تسلیم کنند.
مقامات می‌گویند، دادستانی ولایت مختار کوهستان بدخشان در رابطه با حوادث اخیر ناحیه روشان پرونده جنایی باز کرده و به تحقیق آن ادامه می‌دهد.
از ظهر دیروز منابع رسمی درباره وضعیت ناحیه روشان و شهر خاروغ خبری منتشر نکرده‌اند.
دریافت اطلاع و عکس و تصویر از این منطقه کوهستانی سخت است، زیرا ارتباط اینترنتی با ولایت بدخشان برقرار نیست.
- ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ 
