۸۴۱ پژوهشگر ایرانی در زمره پژوهشگران پراستناد یک درصد برتر دنیا

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت علوم، دکتر پیمان صالحی گفت: فهرست پژوهشگران پراستناد یک درصد برتر دنیا مستخرج از پایگاه شاخصهای اساسی علم (ESI) متعلق به شرکت کلاریویت آنالیتیکس (WOS) توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) در مهر ماه ۱۴۰۱ مورد تحلیل و پالایش قرار گرفت.

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: در مرحله نخست، از بین حدود ۱۰۰ هزار پژوهشگر پراستناد برتر دنیا در پایگاه ESI با استفاده از روش شناسی پیشرفته و خودکار، بیش از ۱۴۰۰ نام پژوهشگر ایرانی (به صورت نام خانوادگی و شکل اختصاری نام کوچک ESI) شناسایی شد. سپس، کارشناسان پژوهشی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) طی فرآیندهای تخصصی پردازش‌های مختلفی را جهت ابهام زدایی این فهرست و شناسایی دقیق همه مدارک منتسب به هر پژوهشگر انجام دادند.

وی ادامه داد: در نتیجه، تعداد ۸۴۱ پژوهشگر با وابستگی سازمانی ایران در حوزه های موضوعی مختلف شناسایی شدند که عملکرد پژوهشی و استنادی آنها بر اساس چهار شاخص علم سنجی: ۱) نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی به تعداد کل مقالات استناد کننده، ۲) تعداد متوسط خوداستنادی به ازای هر مقاله، ۳) متوسط درصد خوداستنادی و ۴) نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) به تعداد مقالات استناد کننده (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) یک نویسنده مورد ارزیابی قرار گرفت.

لازم به ذکر است که این شاخصها با داده های کلان جهانی تطبیق داده شد و مقادیر نرمال برای هر شاخص استخراج شد.

صالحی اضافه کرد: به طور کلی، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد یک درصد برتر دنیا که توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) از سال‌ ۱۳۹۸ تاکنون شناسایی شده، رشد قابل توجهی داشته است. تعداد دانشمندان ایرانی این فهرست از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ به ترتیب ۲۴۹، ۳۶۱، ۵۱۲،۶۸۵ و ۸۴۱ نفر بوده است. بدین ترتیب در یک دوره ۴ ساله رشد حدود ۳۴۰ درصد در ورود پژوهشگران ایرانی به فهرست یک درصد برتر دنیا مشاهده می شود.

تصویر ۱. رشد کمی تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد یک درصد برتر دنیا ESI شناسایی شده توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)

بر اساس آمار بدست آمده، توزیع پژوهشگران در رشته های مختلف یکسان نیست.

جدول: تعداد کل پژوهشگران پراستناد ایرانی یک درصد برتر دنیا ESI به تفکیک حوزه های موضوعی (مهر ۱۴۰۱)

سهم (درصد)

تعداد

حوزه های موضوعی ۲۷.۲۳ درصد ۲۲۹ مهندسی ۱۶.۶۵ درصد ۱۴۰

پزشکی بالینی

۱۸.۴۳ درصد

۱۵۵

چند رشته ای[۲]

۷.۹۷ درصد

۶۷

شیمی

۷.۰۲ درصد

۵۹

داروشناسی و سم شناسی

۶.۹۰ درصد

۵۸

علوم کشاورزی

۳.۰۹ درصد

۲۶

ریاضیات

۲.۸۵ درصد

۲۴

علوم کامپیوتر

۲.۰۲ درصد

۱۷

علوم اجتماعی، کلیات

۱.۴۳ درصد

۱۲

زیست شناسی و زیست شیمی

۱.۴۳ درصد

۱۲

محیط زیست/ بوم شناسی

۰.۹۵ درصد

۸

علوم گیاهی و جانوری

۰.۸۳ درصد

۷

علم مواد

۰.۷۱ درصد

۶

ایمنی شناسی

۰.۷۱ درصد

۶

میان رشته ای

۰.۵۹ درصد

۵

علم اعصاب و روان

۰.۳۶ درصد

۳

میکروب شناسی

۰.۲۴ درصد

۲

روانپزشکی/ روانشناسی

۰.۱۲ درصد

۱

اقتصاد و تجارت

۱

زمین شناسی

۱

زیست شناسی مولکولی و ژنتیک

۱

علم فضایی

۱

فیزیک

۱۰۰ درصد

۸۴۱

جمع کل

فهرست پژوهشگران پراستناد برتر دنیا، گزارشی دوماهنامه از پژوهشگران پراستناد در ۲۲ حوزه موضوعی علوم و علوم اجتماعی در سامانه شاخصهای اساسی علم (ESI) در بازه زمانی ۱۰ ساله است.

به این ترتیب که پژوهشگران در هر رشته بر حسب تعداد استنادهایی که دریافت کرده اند مرتب سازی و سپس براساس حدود آستانه استنادی به عنوان پژوهشگران پراستناد برتر دنیا در نظر گرفته می شوند.

برخی از پژوهشگران در چندین حوزه موضوعی حد آستانه استنادی لازم را کسب کرده اند که در تفکیک پژوهشگران به لحاظ حوزه موضوعی در دسته چند رشته ای قرار گرفته اند.