کاهش ارزش ریال و دینار در تهران و بغداد؛ اقتصاددان عراقی از نقش محدودیت‌های تازه آمریکا خبر داد

همزمان با افت ۱۵ درصدی نرخ برابری هر ریال ایران مقابل دلار آمریکا طی دو هفته گذشته، رسانه‌های عراقی نیز از تضعیف ۷.۴ درصدی دینار عراق در برابر دلار آمریکا خبر دادند؛ رخدادی که دولت ایران و بانک مرکزی عراق آن را «کوتاه‌مدت» ارزیابی کردند.

در پی کاهش ۷.۴ درصدی نرخ برابری هر دینار عراق در مقابل دلار آمریکا، نخست‌وزیر عراق روز سه‌شنبه رئیس بانک مرکزی این کشور را احضار کرد و قانون‌گذاران عراقی نیز خواستار تشکیل جلسه فوق‌العاده مجلس برای بررسی ابعاد بحران ارزی این کشور شدند.

در حالی که نوسان نرخ رسمی معامله هر دلار آمریکا همچنان بین ۱۴۶۰ تا ۱۴۷۰ دینار ثابت باقی مانده، بهای فروش دلار از سوی صرافی‌ها طی دو هفته گذشته روند صعودی پیدا کرده و با فاصله گرفتن از نرخ رسمی، طی معاملات روز سه‌شنبه به ۱۵۸۰ دینار رسیده است. 

کاهش نرخ برابری دینار عراق در شرایطی رخ داده که بنا بر اعلام رسمی دولت این کشور، ذخایر ارزی عراق به دلیل افزایش قیمت و صادرات نفت به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده که رکوردی بی‌سابقه برای این کشور محسوب می‌شود. 

در چنین شرایطی، رئیس کل بانک مرکزی عراق به محمد شیاع السودانی، نخست وزیر این کشور گفته که علت افزایش «موقتی» نرخ ارز در بازار ناشی از «بکارگیری مکانیسم‌های جدید برای محافظت از بخش بانکی، مشتریان و سیستم مالی» این کشور است.

• رسوایی اختلاس ۲.۵ میلیارد دلاری در عراق؛ نخست وزیر می‌گوید بخشی از پول مسترد شده است
• ادامه رکوردشکنی‌های ساعتی نرخ ارز؛ دولت ایران می‌گوید کارِ دشمنان است

با این وجود صفوان قوسی، اقتصاددان عراقی معتقد است که افزایش نرخ دلار آمریکا در بازار عراق ناشی از محدودیت‌های تازه‌ای است که خزانه‌داری ایالات متحده در مورد «تبادلات مالی با برخی کشورها» اعمال کرده است. او بدون اشاره مستقیم به این کشورها، تاکید کرد که برخی از این کشورها «شرکای تجاری عراق» هستند. 

به گفته آقای قوسی، برخی تجار بدون توجه به این محدودیت‌ها اقدام به واردات کالا کرده‌اند و با بروز مشکلات انتقال ارز در کانال‌های رسمی، ناچار به تامین ارز مورد نیاز خود از کانال‌های غیررسمی شده‌اند؛ اقدامی که موجب افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی شده است. 

به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید 

همزمان با نگرانی‌ها در مورد افزایش قیمت ارز در بازار عراق، در معاملات روز چهارشنبه بازار آزاد تهران نیز قیمت فروش دلار آمریکا با ثبت رکوردی دیگر تا ۴۴ هزار و ۱۰۰ تومان صعود کرد. هر یورو نیز به اوج تاریخی جدید ۴۶ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. 

این در حالی است که دو هفته پیش هر دلار آمریکا در بازار ایران ۳۸ هزار و ۳۰۰ تومان و هر یورو در مقابل ۴۰ هزار و ۸۰۰ تومان مبادله می‌شد. البته علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی اخیرا مدعی شده بود که روند افزایش نرخ ارز نیز همانند اعتراض‌های جاری در این کشور موقتی خواهد بود؛ افزایشی که احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد کابینه آقای رئیسی نیز آن را ناشی از تحرکات «دشمنان» دانسته است. 

موضع دولت ابراهیم رئیسی در قبال جهش نرخ ارز در شرایطی مطرح می‌شود که ارزش ریال ایران از ابتدای سال جاری خورشیدی تا کنون بیش از ۶۷ درصد کاهش یافته است. گروهی از کارشناسان دلیل تضعیف ریال ایران را توقف رشد اقتصادی کشور در دهه ۹۰، متوسط نرخ تورم ۳۹ درصدی در چهار سال گذشته، رشد ۳۵ درصدی حجم نقدینگی و عدم تحقق درآمدهای دولت و افزایش کسری بودجه می‌دانند. 

با این وجود علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی ایران روز چهارشنبه گفت که دولت جمهوری اسلامی هیچ انگیزه‌ای برای افزایش نرخ ارز ندارد و به همین دلیل نیز فروش خود را بر پایه نرخ با ثبات نیمایی انجام می‌دهد. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ نیمایی دلار آمریکا نیز برخلاف ادعای رئیس کل بانک مرکزی ایران با ثبات نبوده و طی سال جاری خورشیدی ۲۳ درصد افزایش یافته است.