قاچاق انسان و برده داری مدرن: دو روی سکه نقض حقوق بشر

خبرگزاری میزان – ۳۰ جولای در تقویم جهان با عنوان روز بین‎المللی مبارزه با قاچاق انسان معرفی شده است؛ این مناسبت از سوی مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۳ در پی تصویب قطعنامه A/RES/۶۸/۱۹۲ تعیین شد.

قاچاق انسان که در دهه‌های اخیر بیشتر به شکل برده‎داری مدرن خود را نمایان کرده است، یک مشکل بزرگ در سطح جهان است؛ این معضل جهانی به ۲ شکل کار اجباری و بردگی جنسی همچنان قربانی می‌گیرد.

قاچاق انسان یک جنایت جهانی و یک عمل مجرمانه است که از افراد آسیب پذیر عمدتا زنان و کودکان برای کسب سود بهره‎کشی می‌کند؛ نابرابری‌های فزاینده، شرایط اقلیمی اضطراری و جابه‎جایی‌های بی‎سابقه سبب آسیب‎پذیری مردم در برابر قاچاقچیان شده است.

در سال‌های اخیر، افزایش قابل توجهی در کشف پرونده‌های قاچاق انسان مشاهده شده که از نگاه خوش‎بینانه نشان دهنده بهبود توانایی شناسایی قربانیان و از منظر بدبینانه رشد بحران قاچاق انسان در میانه رشد بحران مهاجرتی است.

قاچاق انسان؛ مصداق بارز نقض حقوق بشر

قاچاق انسان یکی از مصادیق عمده و بارز نقض حقوق بشر است و ناکامی در مبارزه با این بحران رو به رشد به معنای در معرض خطر قرار دادن گروه‌های آسیب پذیر بیشتر است.

باید تاکید داشت که قاچاق انسان فقط در مکان‌های دور افتاده‌ای که حقوق بشر در آن‌ها نادیده گرفته می‌شود، رخ نمی‌دهد، بلکه این معضل در سراسر جهان در جریان است و کشور‌های غربی اصلی‌ترین تامین کنندگان و مصرف کنندگان این صنعت کثیف هستند.

به عنوان مثال، آمریکا مقصد اصلی قاچاق جنسی کودکان است؛ در سال ۲۰۱۸، بیش از نیمی (۵۱.۶ درصد) از پرونده‌های جنایتکارانه قاچاق انسان فعال در آمریکا، موارد قاچاق جنسی بود که فقط کودکان را شامل می‌شد.

این در حالی است که بررسی‌های دیگر تخمین می‌زنند که ۸۳ درصد از قربانیان قاچاق جنسی در آمریکا کودکان هستند.

حقایق موجود درباره صنعت قاچاق جنسی کودکان در آمریکا ترسناک و تکان دهنده هستند؛ سن ورود کودکان به این صنعت بین ۱۲ تا ۱۴ است و اغلب آن‌ها دختران نوجوان فراری از خانه هستند؛ عمده کودکان قربانی قاچاق جنسی کودکان در آمریکا از سوی اشخاصی که می‌شناسند، قربانی می‌شوند؛ قاچاق جنسی کودکان در آمریکا عمدتا در هتل‌ها، وب‎سایت‌های آنلاین و باربری‌ها رخ می‌دهد؛ سالانه حدود ۵۰ هزار نفر عمدتا از مکزیک و فیلیپین به آمریکا قاچاق می‌شوند.

کارشناسان مبارزه با قاچاق انسان در آمریکا می‌گویند که قاچاقچیان از رسانه‌های اجتماعی برای تبلیغ و استخدام قربانیان استفاده می‌کنند.

از سوی دیگر، کشور‌های اروپایی از مهم‌ترین مناطق جهان در گسترش پدیده غیرانسانی قاچاق انسان به ویژه زنان و دختران بودند؛ آن‌ها هم مقصدی پر سود برای باند‌های قاچاق انسان بودند و هم تامین کننده نیاز این زنجیره غیرانسانی؛ ضمن اینکه قوانین به اصطلاح پیشگامانه آن‌ها در زمینه آزادی‌ها فرصتی مناسب برای فعالیت باند‌ها و شبکه‌های قاچاق انسان فراهم می‌کرد.

باند‌های قاچاق انسان فعال در اروپا در سال‌های اخیر فعالیت خود را در مناطق مختلف جهان گسترش داده‎اند؛ از این رو شمار قربانیان آن‌ها نیز رشد قابل توجهی داشته است؛ آن‌ها با سوءاستفاده فقر و ناامنی در مناطق مختلف جهان، زنجیره‌های قاچاق انسان خود را مستحکم‌تر و گسترده‌تر کرده و قربانیان بیشتری را به کشور‌های مدعی حقوق بشر منتقل کرده‎اند.

اما از آغاز دهه ۱۹۹۰ قاچاق انسان در اروپا وارد مرحله هولناکی شد؛ انعطاف پذیر‌تر شدن نیروی کار، کالایی شدن و استثمار جنسی به عنوان شکلی از کار و عواملی از این دست در تشدید بحران قاچاق انسان از بازه زمانی مذکور نقش داشتند.

یوروپل در پایان دهه ۱۹۹۰ شمار قربانیان قاچاق زنان به اروپا را سالانه چندین هزار نفر تخمین زد؛ طبق گزارش سازمان بین‎المللی مهاجرت(IOM) در سال ۲۰۰۱، کمیسیون اروپا تخمین زد که سالانه حدود ۱۲۰ هزار زن و دختر به اروپای غربی قاچاق می‌شوند.

کشور‌های ثروتمند غرب اروپا عمدتا مقصد باند‌های قاچاق زنان هستند.

قاچاق انسان به عنوان مشکلی پیچیده و چند وجهی که افراد را در هر سن، جنس و پیشینه‌ای تحت تاثیر قرار می‌دهد، استثمار، بردگی و نقض حقوق اساسی بشر را تداوم می‌بخشد.

اگرچه بحران قاچاق انسان یک موضوع پیچیده و غالبا پنهان است و تعیین آمار دقیق آن دشوار است، به صورت تخمینی می‌توان گفت که بیش از ۲۷ میلیون نفر در جهان قربانی قاچاق انسان شده‎اند؛ ۷۱ درصد قربانیان زنان و دختران و ۲۹ درصد آن‌ها مردان و پسران هستند.

برده‎داری مدرن همان قاچاق انسان است

فعالان حوزه مبارزه با قاچاق انسان تاکید دارند که برده‎داری مدرن، شکل امروزی قاچاق انسان است که از بحران‌های اقلیمی، مهاجرتی، نزاع‌های مسلحانه و ... تغذیه می‌کند.

برده‎داری مدرن برخلاف اشکال اولیه برده‎داری کمتر قابل تشخیص است و در عین حال پیامدهای گسترده‌تری بر جای می‌گذارد.

گزارش سازمان ملل درباره موضوع قاچاق انسان

دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل(UNODC) با اشاره به اینکه واکنش‌های ملی به موضوع قاچاق انسان رو به وخامت است، اعلام کرد که حدود ۲۳۵ هزار قربانی قاچاق انسان در سراسر جهان از سال ۲۰۰۳ تاکنون را ثبت کرده است.

بر اساس گزارش وضعیت قاچاق انسان در سال ۲۰۲۲ سازمان ملل، میزان کشف موارد قاچاق انسان در سال ۲۰۲۰ برای نخستین بار در ۲ دهه گذشته ۱۱ درصد و محکومیت‌ها در این زمینه ۲۷ درصد کاهش یافت؛ این امر نشان دهنده کاهش سرعت جهانی در مبارزه کیفری با قاچاق انسان است که هشدار دهنده است.

بر اساس این گزارش بیشترین قربانیان بحران غیر انسانی قاچاق انسان زنان هستند؛ در واقع ۴۲ درصد قربانیان قاچاق انسان زنان و ۳۵ درصد کودکان هستند.

سازمان ملل می‌گوید که شیوع کرونا، ویژگی‌های قاچاق انسان را نیز تغییر داد و آن را زیر زمینی‌تر کرد؛ اتفاقی که قربانیان قاچاق انسان را در معرض مخاطرات بیشتر قرار داده و شناسایی آن‌ها را دشوارتر کرده است.

دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل اعلام کرد که اهداف اولیه قاچاقچیان انسان افراد فاقد وضعیت قانونی، افرادی که در فقر زندگی می‌کنند، افراد دارای دسترسی محدود به آموزش، مراقبت‌های بهداشتی یا مواجه با تبعیض، خشونت یا سوءاستفاده و افراد حاشیه جوامع هستند.

بر اساس گزارش این نهاد سازمان ملل، کودکان فراری طعمه‌های آسانی هستند.

انتهای پیام/