میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی، مترجم نامدار آثار فلسفی، درگذشت

فرهنگ

ایرانمیرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی، مترجم نامدار آثار فلسفی، درگذشت۱۴۰۲/۷/۲۰۱۴۰۲ مهر ۲۰, پنجشنبه

میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی، پزشک، فیلسوف، نویسنده و مترجم شهیر ایران، پس از یک دوره بیماری درگذشت. او با تسلط بر بیش از ۱۰ زبان دنیا مترجم مهم‌ترین آثار ادبی و فلسفی اندیشمندان غربی بود.

https://p.dw.com/p/4XTC6شمس‌الدین ادیب سلطانیعکس: isna

تبلیغات

میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی، پزشک، فیلسوف، زبان‌شناس، نقاش، نویسنده و مترجم متون مهم ادبی و فلسفی روز بیستم مهرماه ۱۴۰۲ (۱۲ اکتبر ۲۰۲۳) در تهران درگذشت.

او به هنگام مرگ ۹۲ سال داشت.

ادیب‌سلطانی مترجم آثار فلسفی دشواری چون "منطق ارسطو" (اُرگانون)، "سنجش خرد ناب" کانت، "رسالهٔ منطقی-فلسفی" ویتگنشتاین و "جستارهای فلسفی" برتراند راسل به زبان فارسی است.

او در کودکی زبان فرانسه را با کتاب دست دومی و بدون معلم و زبان انگلیسی را از رادیو بی‌بی‌سی آموخت. ولی بعدها به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، یونانی، عربی، ایتالیایی، روسی، عبری، ارمنی، لاتین، فارسی میانه، پارتی، اوستایی و زبان های پارسی باستان تسلط یافت.

از دیگر ترجمه این استاد زبان‌شناسی می‌توان از جمله به آثار ادبی مانند "بودن یا نبودن"، "سوگ‌نمایش شاه ریچارد سوم" "سوگ‌نمایش هملت شاهپور دانمارک"، سه اثر ویلیام شکسپیر اشاره کرد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

ادیب‌سلطانی همواره از زبان نویسنده اثر ترجمه می‌کرد و در هنر ترجمه آثار فلسفی خود بسیار کمال‌گرا، سختگیر و نوآور بود و نهایت دقت را در وفادار ماندن به زبان اصلی و گزینش واژگان داشت؛ و در این راستا برابرنهادهای تازه و دقیقی برای مفاهیم بغرنج زبان‌های دیگر ارائه داد. برای مثال او به جای واژ‌ه‌ی "پیشنهاد" برابرنهاد "پیش برنهش"، برای "متافیزیک" واژه "متاگیتیک" و یا برای استتیک واژه "زیباحسیک" را برگزید و به کار بست.

معادل‌ها و برابرنهادهای ادیب‌سلطانی و شیوه نگارش او به رغم پاکیزگی و وفاداری تام و تمام به متن اصلی، اغلب آسان‌خوان نیستند و در مورد میزان فایده و نیز امکان رواج یا عدم رواج آن بحث‌های زیادی درگیر بوده است.

میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی سال ۱۳۱۰ در تهران به دنیا آمد. او در سال ۱۳۲۲ به دبیرستان می‌رود و در همین ایام هم به سازمان جوانان حزب توده ایران می‌پیوندد.

"او در سال ۱۳۲۲ به دبیرستان می‌رود و در همین ایام هم به سازمان جوانان حزب توده ایران می‌پیوندد"او پس از پایان شش سال متوسطه دبیرستان، در سال ۱۳۲۸ وارد دانشکده طب دانشگاه تهران می‌شود و دکترای پزشکی خود را از دانشکده پزشکی دانشگاه تهران دریافت کرد. برای ادامه تحصیل در حوزه روان‌پزشکی بالینی و تحقیقات بیوشیمی به وین رفت و بعد از چند ترم، دستیار پروفسور هوفمان، از جمله سرشناس‌ترین روان‌پزشکان آن ایام شد. او سال ۱۳۴۰ برای دیدار با خانواده به ایران بازگشت و دیگر به دانشگاه وین نرفت و رشته روانپزشکی را نیمه‌کاره رها کرد و به لندن رفت. از آن پس، اطلاع زیادی از زندگی او در دست نیست.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این روشنگر سیاسی که خود را متعهد به آزادی و عدالت می‌دانست، در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) اثری با عنوان "مسئله چپ و آینده آن" به زبان انگلیسی منتشر کرد که بیشتر خطاب به چپ جهانی آینده است.

ادیب‌سلطانی در این کتاب با ارج‌گذاری بر اندیشه‌های کارل مارکس و فریدریش انگلس، با تجربه‌گیری از سرنوشت و زوال اتحاد جماهیر شوروی معتقد است که مارکسیست‌ها باید در اصول اعتقادی‌شان از تمایلات ایمانی و مذهبی‌وار اجتناب ورزند و نفرت از "راستگرایان" را در خود خنثی کنند. علاوه براین، چپ جهانی باید در مبارزه طبقاتی‌اش از حذف محافظه‌کاران انصراف جوید، زیرا حضور "راست" در جامعه برای سلامت فکری و اخلاقی چپ از ضرورت برخوردار است.

نظر خود را با ما در میان بگذارید

نظر شما

تبلیغات.