بازتاب کناره‌گیری جامعه مدرسین از انتخابات در رسانه‌ها/ اصولگرایان شوکه شدند یا اصلاح‌طلبان؟

گروه سیاست سایت فردا: آیت‌الله مرتضی مقتدایی نایب رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم روز گذشته در مصاحبه‌ای با «خبرآنلاین» از تصمیم قطعی تشکل سیاسی متبوع خود بر عدم دخالت در انتخابات سال ۱۴۰۰ خبر داد.
این خبر، اما بیش از آنکه مورد توجه رسانه‌ها در جریان اصولگرا قرار بگیرد، در روزنامه‌های اصلاح‌طلب بازتاب داشت. بیشترین توجه را به این موضوع «اعتماد» کرد. این روزنامه پرهیز جامعه مدرسین از ورود به انتخابات ریاست جمهوری آتی را به بیانیه اخیر این تشکل درباره دیدگاه‌های مذهبی سیدکمال حیدری گره زده و با تیتر «یک گام به جلو دو گام به عقب» نوشته است: «پرهیز جامعه مدرسین از ورود به بحث انتخابات پیش رو و دور شدن این تشکل مذهبی از زمین سیاست، همزمان شده با ورود جدی آن‌ها به یک بحث مذهبی؛ اقدامی که البته بیشتر با مشی و مرام سیاسیون جامه عمل به تن کرده تا آنچه از علما انتظار است و نشانه آن، شاید بیانیه‌ای که به تازگی از جانب جامعه مدرسین و با امضای شیخ محمد یزدی منتشر شد؛ بیانیه‌ای که با اعلام موضع نسبت به دیدگاه‌های مذهبی سیدکمال حیدری از مراجع تقلید، رای به «انحراف و گمراهی» او و حکم به تکفیرش داد».
گفتنی است، عباس عبدی، تحلیل‌گر اصلاح طلب نیز با همین خط به موضوع نگریسته و در یادداشتی با عنوان «تمایز قدرت و اندیشه» به انتقاد از بیانیه اخیر جامعه مدرسین و رئیس این تشکل سیاسی – مذهبی می‌پردازد. وی می‌نویسد: «بازی شطرنج با مشت‌زنی تفاوت دارد. این بیانیه فاقد استدلال‌های مناسب برای یک مواجهه فکری است.

"هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲ چند‌دستگی که میان روحانیون برجسته جامعه مدرسین حوزه علمیه به وجود آمد، تبعات منفی عمیقی روی این تشکل مذهبی گذاشت"حتی معلوم نیست کدام بخش از اظهارات آقای سیدکمال حیدری مورد اعتراض بوده است، آن بخش‌ها چیست و چرا نادرست است؟ اگر این دیدگاه‌ها را نادرست می‌دانید، باید کلاس بگذارید، نوار پر کنید یا متن بنویسید یا اگر هست به آن‌ها ارجاع دهید. خوشبختانه شما تمامی امکانات مادی را دراختیار خود دارید، بخش کوچکی از این امکانات را صرف تولیدات فکری کنید که اگر چنین کردید، اصولا مساله نخواهد ماند.»
روزنامه «شرق»، اما در گزارش خود پیرامون کناره‌گیری جامعه مدرسین از معرفی کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری آتی، به پیشینه فعالیت‌های سیاسی این تشکل اشاره کرده و می‌نویسد: «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اثرگذاری سیاسی‌اش کمتر از جامعه روحانیت بوده است؛ به‌ویژه بعد از توصیه امام که گفته بود، چون یک نهاد محدود به استان قم است، پس درست نیست برای انتخابات مجلس در کل کشور فهرست بدهد؛ برخلاف جامعه روحانیت که لیست کشوری منتشر می‌کرد. برای همین جامعه مدرسین دامنه نفوذ و حیطه اثرگذاری‌اش محدود شد.... هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲ چند‌دستگی که میان روحانیون برجسته جامعه مدرسین حوزه علمیه به وجود آمد، تبعات منفی عمیقی روی این تشکل مذهبی گذاشت. اختلاف در اعلام حمایت از کاندیدا‌های مختلف اصولگرای حاضر در انتخابات ریاست‌جمهوری، حتی موجب کدورت و کنارکشی برخی از روحانیون برجسته شد.

این اختلاف‌نظر که به گفته محمد یزدی، رئیس شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بی‌سابقه بود، این تشکل با‌سابقه را تا مرز تجزیه‌شدن پیش برد؛ اما پس از انتخاب حسن روحانی، کاندیدای اعتدال‌گرا به‌عنوان رئیس دولت یازدهم ایران، این التهاب و تنش فروکش کرد و با جلسه سه‌جانبه‌ای که بین محمد یزدی، محمدتقی مصباح‌یزدی و محمدرضا مهدوی‌کنی برگزار شد، سعی شد اختلافات از بین برود.»
«ابتکار» دیگر روزنامه اصلاح‌طلبی است که به این موضوع پرداخته و آن را با تیتر «شوک یک پای جامعتین به اصولگرایان» در صفحه نخست خود دیده است. این روزنامه می‌نویسد: «تحرکات مجمع روحانیون طی روز‌های اخیر حکایت از آن دارد که ریش‌سفیدان اصلاح‌طلب قرار است از پستو‌های تصمیم‌گیری بیرون آمده و حضوری فعال داشته باشند. در سوی دیگر میدان شیوخ اصولگرا، اما نگاه یکسانی به انتخابات ۱۴۰۰ ندارند. گرچه جامعه روحانیت از مدت‌ها قبل فعالیت‌هایش برای نقش‌آفرینی در ۱۴۰۰ را کلید زده است، اما به نظر می‌رسد بال دیگر جامعتین یعنی جامعه مدرسین بنایی بر نقش‌آفرینی در این انتخابات ندارد.»
«آرمان ملی» نیز در گزارشی در همین‌باره می‌نویسد: «شوک بزرگی بود؛ شاید کمتر فعال سیاسی باشد که دیروز پس از شنیدن خبر کناره‌گیری جامعه مدرسین از ایفای نقش درانتخابات ۱۴۰۰ تعجب نکرده باشد.... نمی‌توان کنارکشیدن جامعه مدرسین از انتخابات ۱۴۰۰ را مورد تحلیل ساده قرار داد چرا که این تشکل از ابتدای انقلاب تاکنون نقش پررنگی در اداره کشور داشته و بسیاری از اعضای آن را مسئولان مهم کشور تشکیل داده و می‌دهند....

به نظر می‌رسد اختلافات درون تشکیلاتی که البته ریشه بیرونی دارد شرایط سال ۹۲ را برای جامعه مدرسین تکرار کند و موضع آن‌ها دعوت مردم به مشارکت باشد.»