ترجمه دیگری از «هلگولند» منتشر شد/کارلو روولی و نظریه کوانتومی

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «هلگولند؛ سر در آوردن انقلاب کوانتومی» نوشته کارلو روولی به‌تازگی با ترجمه مزاد موحد توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است.

از این‌کتاب دی‌ماه سال ۱۴۰۰ ترجمه دیگری به‌قلم سمانه نوروزی با عنوان «هلگولند؛ درک معنای انقلاب کوانتومی» توسط نشر چترنگ منتشر شد.

کارلو رووِلّی، فیزیکدان نظری ایتالیایی است که تا به حال، فعالیت‌های زیادی در زمینه فیزیک فضا_زمان داشته و در کشور خودش و آمریکا مشغول به کار بوده است. او در حال حاضر رهبری گروه پژوهشی گرانش کوانتومی در مرکز فیزیک نظری شهر مارسی در فرانسه را به عهده دارد. کتاب «گفتارهایی از فیزیک» این‌نویسنده یکی از آثار مشهورش است که به زبان‌های زیادی ترجمه شده است.

از این‌نویسنده تاکنون ترجمه دو کتاب «واقعیت ناپیدا» و «نظم زمان» توسط نشر نو و ترجمه کتاب‌های «گفتارهایی از فیزیک»، «سیر زمان»، «روی دیگر حقیقت (سفر به گرانش کوانتومی)»، «جاهایی در جهان که مهربانی مهم‌تر از قانون است»، «هلگولند؛ درک معنای انقلاب کوانتومی» توسط نشر چترنگ و «اسرار زمان» توسط انتشارات فاطمی در ایران منتشر شده‌اند.

روولی کتاب «هلگولند» را به تد نیومن تقدیم کرده که باعث شده او بفهمد نظریه کوانتوم را به‌درستی درک نکرده است. این‌مساله با جمله‌ای که پیش از شروع متن کتاب در صفحه ابتدایی درج شده، به مخاطب اعلام می‌شود: «برای تد نومن، که به من فهماند نظریه کوانتومی را نمی‌فهمم.»

این‌کتاب هم مانند دیگر آثار این‌مولف که درباره کوانتوم بوده‌اند، این‌نظریه علمی را کنکاش می‌کند و روند شکل‌گیری آن را شرح می‌دهد. روولی با مثال‌ها و چالش‌های ابتدایی نظریه، مخاطب را به سمت درک نظریه می‌برد و سپس آن را بسط می‌دهد و به جنبه‌های فلسفی و درک و شناخت انسان و نظریات اجتماعی همراه با آن می‌پردازد.

"او در حال حاضر رهبری گروه پژوهشی گرانش کوانتومی در مرکز فیزیک نظری شهر مارسی در فرانسه را به عهده دارد"این‌نویسنده در مسیر مورد اشاره، از فرهنگ‌های مختلف هم شاهد مثال می‌آورد.

«هلگولند» ۳ بخش اصلی دارد که در مجموع ۷ فصل را در بر می‌گیرند و ساختارشان این‌گونه است:

بخش اول: با یک فصل «درونی فوق‌العاده زیبا» با زیرعنوان‌های «ایده غریب‌ هایزنبرگ جوان: مشاهده‌پذیرها»، «گمراه‌کننده اروین شرودینگر: احتمالات» و «دانه‌ای بودن عالم: کوانتوم‌ها».

بخش دوم: با ۳ فصل «روایتی شگفت‌انگیز از ایده‌های افراطی»، «آیا ممکن است چیزی در ارتباط با تو واقعی باشد ولی در ارتباط با من نه؟» و «شبکه‌ای از روابط که واقعیت را می‌تند».

بخش سوم: با ۳ فصل «توصیف بدون ابهام هر چیزی شامل چیزهایی است که خود را به آنها می‌نمایاند»، «"از دید طبیعت، این مساله است که قبلا حل شده"» و «ولی آیا واقعا ممکن است؟»

در قسمتی از ترجمه مزدا موحد از این‌کتاب می‌خوانیم:

نیلز بور همان موقع هم دانشمندی مشهور بود. معادلاتی ساده اما عجیب نوشته بود که خواص عناصر شیمیایی را حتی پیش از اندازه‌گیری آنها پیش‌بینی می‌کردند. مثلا پیش‌بینی می‌کردند که بسامد نوری که عناصر هنگام گرم‌شدن ساطع می‌کنند چیست: نوری که به خود می‌گیرند. این موفقیتی درخشان بود. اما معادلات کامل نبودند: مثلا شدت نور ساطع‌شده را مشخص نمی‌کردند.

اما ورای همه اینها، در معادلات چیزی حقیقتا نامعقول مشهود بود.

مثلا بدون داشتن دلیلی مشخص فرض می‌کردند که الکترون‌ها داخل اتم‌ها فقط در مدارهای دقیق و خاصی به دور هسته می‌گردند، با فواصل دقیق و خاصی از هسته و با انرژی‌هایی دقیق و خاص، تا اینکه به شکلی سحرآمیز از این مدار به مدار دیگر «جهش کنند». اولین جهش‌های کوانتومی. چرا فقط در این‌مدارها؟ این‌ «جهش‌های» نامناسب از این مدار به مدار دیگر چطور؟ چه نیرویی می‌توانست عامل همچو رفتار غریبی باشد؟

اتم عنصر سازنده همه‌چیز است. ولی چگونه رفتار می‌کند؟ الکترون‌ها چگونه درون آن حرکت می‌کنند؟ بیش از ده سال بود که دانشمندان آغاز قرن درباره این‌پرسش‌ها فکر می‌کردند، بدون اینکه به جایی برسند.

این‌کتاب با ۱۵۹ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۶۵ هزار تومان منتشر شده است.