استقلال اسکاتلند: آیا همه‌پرسی دیگری در راه است؟

استقلال اسکاتلند: آیا همه‌پرسی دیگری در راه است؟یک ساعت پیش

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

فعالان طرفدار اسکاتلند از سال ۲۰۱۴ در پی همه پرسی دوم بوده اند

بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا امروز، پنجشنبه، به اسکاتلند سفر کرده و انتظار می رود در طول این سفر تاکید کند که وضعیت این سرزمین به عنوان بخشی از بریتانیا بهتر از آن است که در صورت جدایی و تشکیل یک کشور مستقل خواهد بود.

این سفر بخشی از برنامه "عملیات جلب قلوب" نخست‌وزیر در واکنش به افزایش حمایت مردم اسکاتلند از استقلال این بخش از بریتانیاست.

بحث استقلال اسکاتلند بر سر چیست؟

به بیان ساده، سئوال این است که آیا اسکاتلند باید بخشی از بریتانیا باقی بماند یا یک کشور مستقل شود.

آیا اسکاتلند قبل از این همه‌پرسی استقلال برگزار کرده است؟

بله، در سپتامبرسال ۲۰۱۴ که در آن رای دهندگان با ۵۵ درصد در برابر ۴۵ درصد آرا، به باقی ماندن سرزمین خود به عنوان بخشی از بریتانیا رای دادند.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

استورجن و شعار "اسکاتلند طرفدار اروپا" - استقلال طلبان گفته اند پس از جدایی از بریتانیا اسکاتلند به اتحادیه اروپا خواهد پیوست

چرا موضوع استقلال دوباره مطرح شده است؟

بحث استقلال هرگز واقعاً به فراموشی سپرده نشد اما بلافاصله پس از همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶، نیکولا استورجن، نخست وزیر دولت محلی اسکاتلند، آشکارا اعلام کرد که لازم است همه پرسی دیگری برگزار شود. این خواسته با عنوان ایندیرف ۲ معروف شده که خلاصه "رفراندوم دوم استقلال" است.

در همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، رای دهندگان اسکاتلندی با اکثریت ۶۲ درصد در برابر ۳۸ درصد از ادامه عضویت در اتحادیه حمایت کردند. در سطح کل بریتانیا، ۵۲ درصد مردم به خروج و ۴۸ درصد به ادامه عضویت رای دادند.

"در همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، رای دهندگان اسکاتلندی با اکثریت ۶۲ درصد در برابر ۳۸ درصد از ادامه عضویت در اتحادیه حمایت کردند"

برای ملی گرایان اسکاتلندی، این دلیل موجهی بود که سرنوشت اسکاتلند نباید بیش از این به بریتانیا و دولت محافظه کار طرفدار جدایی از اتحادیه اروپا گره بخورد و مردم اسکاتلند باید آینده خود را خودشان تعیین کنند.

بسیاری از ملی گرایان مایل بودند که قبل از اجرایی شدن برنامه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، اسکاتلند استقلال خود را به دست آورد تا مردم این بخش از بریتانیا به مسیری خلاف خواسته خود کشیده نشوند. آنان خواستار برگزاری فوری همه پرسی بودند که البته اجرا نشد.

اکنون بحث آنان این است که استقلال اسکاتلند می تواند به مردم این سرزمین اجازه دهد تا در آینده به اتحادیه اروپا بپیوندند.

حزب ملی‌گرای اسکاتلند (SNP) همراه با حزب سبزها اکثریت کرسی های پارلمان محلی را در اختیار دارند و هر دو حزب با خروج از اتحادیه اروپا مخالف بودند.

طی پنج سالی که از همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا می گذرد، این دو حزب با برنامه مخالفت با خروج از اتحادیه اروپا و حمایت از برگزاری همه پرسی دوم در انتخابات پارلمانی بریتانیا و انتخابات محلی شرکت کردند و در حال حاضر، معتقدند که پیروزی آنها در کسب اکثریت قابل توجه کرسی های متعلق به اسکاتلند در پارلمان های ملی و محلی به معنی الزام آنان به عمل به برنامه های انتخاباتی است.

آیا می توان همه پرسی استقلال را بدون رضایت بریتانیا برگزار کرد؟

دولت محلی اسکاتلند تاکنون برنامه همه پرسی دوم را رسما دنبال نکرده زیرا برخلاف همه پرسی سال ۲۰۱۴، دولت بریتانیا از دادن رضایت‌نامه رسمی خودداری کرده و خانم استورجن هم گفته است که برای اطمینان کامل از قانونی بودن همه پرسی، آن را بدون کسب رضایت بریتانیا برگزار نخواهد کرد.

اما یک سلسله نظرسنجی حاکی از آن است که اکنون تعداد بیشتری از مردم اسکاتلند طرفدار استقلال هستند و با نزدیک شدن موعد برگزاری انتخابات محلی اسکاتلند در ماه مه، این موضوع باعث نگرانی عمیق وحدت‌گرایان معتقد به ادامه عضویت اسکاتلند در بریتانیا شده است.

انتظار می رود که حزب ملی‌گرای اسکاتلند در این انتخابات به پیروزی قاطع دست یابد.

منبع تصویر،

EPA

توضیح تصویر،

جانسون گفته است که همه پرسی دوم باید چند دهه بعد از این برگزار شود

آیا همه پرسی دیگری برگزار خواهد شد؟

جای تعجب نیست که مخالفان استقلال اسکاتلند - از جمله نخست وزیر بریتانیا - با همه پرسی دیگری در این مورد مخالف هستند.

آنها استدلال می کنند که همه پرسی سال ۲۰۱۴ ، به گفته خود خانم استورجن در آن زمان ، یک فرصت منحصر به فرد برای یک نسل بود. آقای جانسون بر این نظر است که همه پرسی دوم نباید پیش از۴۰ سال بعد از اولی برگزار شود.

وحدت‌گرایان همچنین می گویند در شرایط کنونی، خانم استورجن و دولت او باید به جای پیگیری همه پرسی استقلال در صدد پایان دادن به بحران شیوع کرونا و بهبود خدمات عمومی مانند بهداشت و آموزش و پرورش باشند.

آنها می افزایند که پیوستن اسکاتلند مستقل به اتحادیه اروپا یک روند ساده نخواهد بود و اگر هم تحقق یابد، به معنی ایجاد مرز بین اسکاتلند و انگلستان و دشواری ارتباط بین آنها خواهد بود در حالیکه اسکاتلند از نظر اقتصادی به شدت به بقیه بریتانیا وابسته است.

"بسیاری از ملی گرایان مایل بودند که قبل از اجرایی شدن برنامه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، اسکاتلند استقلال خود را به دست آورد تا مردم این بخش از بریتانیا به مسیری خلاف خواسته خود کشیده نشوند"

وحدت‌گرایان حزب ملی‌گرای اسکاتلند را متهم می کنند که نتوانسته است برای سئوالات مهمی مانند ماهیت پول ملی آینده اسکاتلند پاسخ مناسب بیابد.

برنامه خانم استورجن چیست؟

در میان اعضای حزب ملی‌گرای اسکاتلند هم در مورد استراتژی حزب جهت غلبه بر مشکلات و برگزاری همه پرسی اختلاف نظرهایی وجود دارد.

خانم استورجن پیش بینی کرده است که در صورتیکه در انتخابات محلی ماه آینده احزاب طرفدار استقلال اکثریت بزرگ کرسی ها در پارلمان اسکاتلند را کسب کنند، بریتانیا دست از مخالفت جدی با همه پرسی برخواهد داشت.

اما برخی از نمایندگان پارلمان و اعضای عادی حزب معتقد نیستند که این پیش بینی درست باشد و خانم استورجن و رهبری حزب را متهم کرده اند که با ابراز این نظر که برای برگزاری همه پرسی باید موافقت بریتانیا جلب شود، بیش از اندازه محتاط بوده اند.

احتمالا در تلاش برای جلب نظر مخالفان بوده که هفته پیش حزب ملی‌گرای اسکاتلند "نقشه راه رفراندوم" را در ۱۱ ماده منتشر کرد و گفت که یک "کارگروه ویژه استقلال" را مامور پیگیری این موضوع کرده است.

در نقشه راه آمده است که اگر پس از انتخابات ماه مه، استقلال طلبان اکثریت کرسی ها را در پارلمان اسکاتلند به دست آورند، دولت لایحه همه پرسی را به پارلمان خواهد برد و این همه پرسی پس از پایان همه‌گیری کرونا برگزار خواهد شد.

در این طرح آمده است که حزب "به شدت مخالف" هرگونه چالش قانونی دولت بریتانیا در برابر همه پرسی است هرچند تاکید دارد که همه پرسی فقط در صورتی برگزار خواهد شد که قانونی تشخیص داده شود.

آیا اسکاتلندی ها واقعاً به استقلال رأی می دهند؟

در گذشته نظرسنجی های انجام شده حاکی از آن بود که با کنار گذاشتن پرسش شوندگانی که پاسخ آنان به سئوال مربوط به حمایت یا مخالفت با استقلال این بوده که "نظری ندارم"، طرفداران استقلال با فاصله اندکی از مخالفان آن جلوتر بودند اما به نظر می رسد که طی یک سال گذشته، این وضعیت تغییر یافته و بیست نظرسنجی جداگانه حاکی از حمایت اکثریت قابل توجه اسکاتلندی ها از استقلال است.

پروفسور سر جان کورتیس ، کارشناس نظرسنجی می گوید که میزان حمایت از استقلال به طور مداوم از تابستان سال گذشته ۵۴ درصد بوده است. به گفته او به نظر می رسد که تغییر به نفع استقلال به صورت یک جهش عمده بروز کرده و ناشی از تغییرات کوچک و مداوم نبوده است.

وی می افزاید که از نظر بسیاری از پرسش شوندگان، نحوه برخورد دولت خانم استورجن با مساله شیوع کرونا بهتر از عملکرد دولت بوریس جانسون بوده و احتمال دارد این موضوع هم بر افزایش حمایت از استقلال تاثیر گذاشته باشد.

و نظرسنجی ها حاکی از آن است که احتمالا در انتخابات ماه مه، حزب ملی‌گرای خانم استورجن اکثریت قاطع کرسی های پارلمان را کسب خواهد کرد.

سرجان می گوید که "به نظر می رسد بر سر برگزاری همه پرسی استقلال، ما به سوی یک رویارویی عمده بین دولت بریتانیا و دولت محلی اسکاتلند حرکت می کنیم."