مقدمه‌ای بر بررسی تحول آفرینی‌های امام (ره)

در آستانه برگزاری آئین‌های بزرگداشت بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) بیش از هر زمان دیگر نیازمند استفاده از این فرصت برای خوانش دوباره اندیشه دینی و سیاسی، و آرمان‌های اخلاقی و انسانی آن بزرگمرد الهی هستیم.‏ راه های مختلفی برای شناسایی آرا و اندیشه های سیاسی یک اندیشمند وجود دارد. یک راه مناسب برای شناخت امام خمینی، شناسایی اصول مکتب سیاسی امام خمینی است. ‏جهان امروزنیازمند تحول است ومناسبات کاپیتالیستی حاکم برکشورها احتیاج به بازنگری دارد. معیار پیر فرزانه انقلاب اسلامی، امام تحول بودند و بیش از چهل

وچهار سال پیش این تحول را با ریشه‌کن کردن سلطنت پهلوی درایران آغازکردند و وعده دادند تازمانی که پرچم به دست حضرت صاحب عج سپرده شود انقلاب اسلامی ادامه دارد و به ما یاد دادند رهبران باید تحول آفرین باشند و کردار و گفتار مسئولین جامعه را دچار تحول کنند.‏یکی از موارد مهم اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) اصول بینشی ایشان است که از عناصر تحول‌برانگیز و انقلاب‌ساز محسوب می‌شود و وحشت جریان استعماری، استکباری و دنباله آن‌ها، از تفکر و اندیشه سیاسی این شخصیت تاریخ ساز است‌.‏اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) بر گرفته از اصول و قوانین الهی است

و ایشان در تمام جنبه های زندگی بشری تکامل و رسیدن به خداوند را مد نظر داشته اند. از راهبردهای اساسی معمار کبیر انقلاب اسلامی ۵۷ عبارتند از: احیای اسلام به عنوان مکتب جامع و جهانی (احیای اسلام سیاسی)، نفی نظام غرب محور، مبارزه با اندیشه جدایی دین از سیاست، مبارزه با نظام سلطه جهانی، مبارزه با صهیونیزم جهانی با ابداع روز قدس.

"‏جهان امروزنیازمند تحول است ومناسبات کاپیتالیستی حاکم برکشورها احتیاج به بازنگری دارد"‏با حضور امام خمینی(ره) یک بیداری و تحول در جهان پدید آمد و این تحول روز به روز و موج به موج در حال گسترش است.‏معنویت‌گرایی و تحول درونی در تفکر امام خمینی(ره) از چنان قدرتی برخوردار بود که باعث شد تحول تک‌تک

افراد جامعه به تحولی جمعی تبدیل شود و به مثابه موتور محرکه انقلاب جنبش بی‌سابقه‌ای را در قرن بیستم پدید آورد.‏ با پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، تحول عمیقی در جریان ضدصهیونیستی فلسطین روی داد و گروهی از جوانان مومن فلسطین به پیروی از انقلاب اسلامی و امام با تشکیل جنبش جهاد اسلامی راه جدیدی را در مبارزه با رژیم صهیونیستی پایه گذاری کردند و باعث تحول جهان اسلام و برگشت به اسلام ناب محمدی و تقویت محور مقاومت شدند.امروز مسلمانها در هر نقطه‌ی دنیا فتوحات فکری خود در میدان‌های سیاسی را برخاسته و برآمده‌ی از مکتب

فکری امام می‌دانند.‏ بر آگاهان تاریخچۀ نهضت امام خمینی روشن است که بنیادی‌ترین اصول اندیشه و آراء سیاسی امام خمینی، سه اصل «تفکیک ناپذیری دین و سیاست»، «وجوب تلاش برای تشکیل حکومت اسلامی» و «اصل ولایت فقیه به عنوان تنها وجه مشروعیتِ بخش به حکومت در عصر غیبت» تشکیل می دهند. مکتب و اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) توسط مقام معظم رهبری به بهترین شکل دنبال شده و بهترین مفسر مکتب امام(ره)، مقام معظم رهبری است که اجازه ندادند آرمان ها و مسیر انقلاب اسلامی از ریلی که امام خمینی آن را ترسیم کرده است، خارج شود. ‏امام

خمینی(ره) یک انسان تحول خواه و تحول آفرین بود؛ نقش ایشان صرفا نقش یک معلم و استاد نبود، نقش ایشان نقش یک فرمانده داخل میدان عملیات بود.‏امام خمینی (ره) موتور محرکه جوامع اسلامی یعنی جوانان را بیدار کرد. جوان پسندترین شخصیت عصر حاضر، امام راحل است.‏امام خمینی در انسان‌ها تحول ایجاد کرد به طوری که یک طفل ۱۲ ساله (شهید فهمیده) را آن‌چنان تربیت کرد که بتواند پایه‌های استکبار را بلرزاند و به اسوه‌ای در جهان بشریت تبدیل شود و ایشان تحولگر دل ها بود.که در این باره ‏رهبر معظم انقلاب فرمودند: ایجاد تحول در نگاه حقارت‌پندارانه ملت در

برابر«قدرت‌های خارجی و حتی مسئولان دون‌پایه رژیم پهلوی به ملتی دارای اعتماد به نفس و عزت ملی و مؤثر در سرنوشت کشور» نتیجه تحول خواهی امام خمینی ره بود. امام خمینی (ره) امام تحول و فرمانده بی نظیر و رهبر روند تحول خواهی و اقیانوس عظیم‌ ملت ایران در مسیر تحقق اهداف بود.

‏از منظر رهبرمعظم انقلاب، رفتار و گفتار امام خمینی (ره)، نرم افزاری است شتاب دهنده و تحول آفرین که اگر نسل جوان آن را به کار گیرند، می توانند آینده و گام دوم انقلاب را با موفقیت طی کنند.‏‎حضور فعال مردم در تعیین سرنوشت خود از برجسته‌ترین محورهای اندیشه سیاسی امام

خمینی(ره) است و ‏مردم سالاری دینی به مثابه یک نظام و الگوی سیاسی بر امده از این مکتب فکری است.ایشان می فرمودند‏مردم اگر اسلام را، استقلال و آزادی را، نبودن تحت اسارت شرق و غرب را می خواهند، همه در انتخابات شرکت کنند.‏نهضت امام خمینی(ره)تحول عظیمی ایجاد کرد و با تکیه بر قدرت لایزال الهی‌و ایدئولوژی اسلامی، ماهیت لائیک را به ماهیت اسلامی و دینی مبدل ساخت و فرمود:"مقصود این است که اسلام، احکام اسلام، احکام جهانگیر اسلام زنده بشود و پیاده بشود و همه در رفاه باشند؛ و همه آزاد ومستقل باشند.‏اصل نظام جمهوری اسلامی ایران بر پایه تحول

وپیشرفت است. چه در زمان امام خمینی ره و چه در زمان امام خامنه‌ای تحول جزئی جداناپذیر از اصل این نظام بوده است.‏ یکی دیگر از تحولات امام خمینی (ره) ، تحول در مطالبات اساسی مردم بود؛ اگر گروهی از مردم یک مطالبه از دستگاه آن زمان داشتند، مطالبه در سطح یک آسفالت کردن ساده در کوچه بود، اما امام (ره) مطالبه مردم را به استقلال، آزادی ویا نه شرقی نه غربی ارتقاء داد و از منظر ایشان در حوزه اجتماعی عقل و عقلانیت دو مبحث مبنایی در اندیشه های سیاسی و فقهی و کلامی شیعی بود که، زمینه ساز یا بازدارنده ی «آزادی» است. ‏از دیگر تحول آفرینی‌های امام خمینی

(ره) تحول در نگاه به مسائل دینی بود. امام (ره) در عین نوگرایی در فقه به شدت به تعبد پایبند بود.‏امام خمینی(ره) تحول در نگاه به آینده ایجاد کرد، روحیه تحول در ‎مکتب انسان ساز امید و نجات، منجر به ایجاد تمدن نوین اسلامی شد.خلاصه اینکه ‏امام (ره) تحولات عمیقی ایجاد کردند: تحول درمطالبات اساسی مردم، تحول درنگاه به دین، تحول درنگاه به آینده، تحول درمبانی معرفتی کاربردی، تحول درنگاه به نسل جوان و تحول نگاه به قدرت های جهان و امام همـه اینها را فقط از خدا میدانست.‎حکومت برخاسته از خواست مردم یعنی جمهوری اسلامی ایران که برگرفته از مکتب انبیاء عظام و

امام خمینی (ره) است امروز خار چشم دشمنان و تجلی بخش شخصیت حقیقی مردم ایران است.نباید اجازه دهیم نام و یاد امام (ره) در غبار دشمنی‌ها و عنادها فراموش شود و امروز جهاد تبیین برای معرفی امام خمینی (ره) یک ضرورت است که رهبری هم فرمودند امام خمینی فقط امام دیروز نیست، امام امروز و فردا هم هست و جهاد امروز جهاد تبیین است و البته این جهاد نیاز به رسانه دارد که متاسفانه در آن ضعف های جدی وجود دارد که باید بر طرف شود. فتح‌الفتوح انقلاب اسلامی، تربیت جوانان مؤمن، شجاع و کارآمد است و امروز چنین انسانهای تربیت‌شده‌ی در کشور فراوانند و بایداز ظرفیت آنها برای مقابله با طراحی‌های دشمن استفاده شود و امروز مکتب ما، اعمال ماست.امروز جوانانی در ایران و سایر کشورها پیرو مکتب امام شدند که او را هرگز ندیدند، مغناطیس و جاذبه اندیشه امام زیر پوست دنیا جاری است و مسیر تاریخ را تغییر داد.

در کلام رهبری عزیز، زیر بنای تمام اقدامات «امام خمینی»، قیام لله بود.

"امام خمینی (ره) امام تحول و فرمانده بی نظیر و رهبر روند تحول خواهی و اقیانوس عظیم‌ ملت ایران در مسیر تحقق اهداف بود"اگر خدا و قیام برای خدا، سرلوحه کار مسئولین باشد، چیزی بنام مشکل وجود نخواهد داشت. رهبر معظم انقلاب سال گذشته خطاب به مسئولین فرمودند: از سرمایه ایمان مردم، برای تولید عمل صالح بهره بگیرید و نگذارید وانمود کنند، کشور به بن بست رسیده است.امام خمینی (ره) همواره نگاه ویژه‌ای به حل مشکلات مستضعفین داشتند و در این‌باره هیچ مسامحه‌ای برای مسئولین قائل نبودند تا جایی که رسیدگی به وضع کارگران و محرومان در دوردست‌ترین نقاط کشور همیشه یکی از مهم‌ترین مطالبات

ایشان از مسئولان بود. بسیاری ازمشکلات امروز به دلیل فاصله گرفتن از راه و مکتب امام (ره) است. اگر جامعه و مسئولین به سیره و زندگی امام راحل عمل می‌کردند شاهد مشکلات امروز جامعه نبودیم و راه حل مشکلات، بازگشت به اهداف و راه امام خمینی(ره) است.یکی از علت های عقب ماندگی کشور در زمینه عدالت (نسبت به وضعیت مطلوب) فاصله گرفتن اغلب مسئولین از مکتب امام خمینی وگرایش به اشرافی گری ،غربزدگی و کدخدا پرستی بوده است و پیشرفت امروز ایران اسلامی، حاصل درس های مکتب امام خمینی (ره) است و ‏امام خمینی که ما می‌شناسیم... بار ها به

مسئولین فرمودند که مرد عمل باشید و نه شعار.

عدالت اجتماعی از مهم ترین و اصلی ترین خطوط در مکتب سیاسی امام خمینی(ره) است. در همه برنامه های حکومت در قانون گذاری، در اجرا، در قضا باید عدالت اجتماعی و پُر کردن شکاف های طبقاتی، مورد نظر و هدف باشد. ‏شاخص های مظهر عدالت امام خمینی، تکیه برطبقات ضعفا، پرهیز مسئولین از اشراف گری ومال اندوزی، ارتباط نزدیک مسئولین بامردم و انتخاب مسئولین از میان مردم است.امروز مسئولین باید از آسیب توجهات مادی و اقتصادی به منصب خود دوری کنند که امام می فرمودند اگر مسائل مادی و

اقتصادی،لحظه ای مسئولین را از وظیفه ای که بر عهده دارند، منصرف کند، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد و توجه نمایند که در آموزه های این پیر انقلاب، ایران میدان کار برای مردم و نبرد با مستکبران و سلطه طلبان بر مستضعفان است چه در داخل یا خارج مرز و مطابق این آموزه ها، زندگی در دنیای امروز زندگی در مدرسه اراده ها است، مکتب و نقشه راه درست می طلبد و رهرو باید درست حرکت کند. هر جا ملت و مسئولین با اراده قوی وارد میدان شدند موفقیت و پیشرفت حاصل شد و هرجا کند شدند عقب ماندیم.عقلانیت و خردورزی در امور، اعتدال یعنی حرکت در طریق

ولایت و پرهیز از افراط و تفریط.‏ ‎عصر غیبت امام زمان ارواحنافداه، عصر امتحان و آزمایش است.مومنانی که در ایمانشان ثابت قدم هستند، در مکتب انسان سازِ غیبت، خودشان را می‌سازند.‏امام خمینی(ره) عظیم‌ترین تحول در تاریخ سیاسی کشورمان را پدید آورد و با استقرار مکتب امید و دمیدن روح امید در ملت، ناجی ملت شد.سلیمانی ها گلی هستند سرسبد از سبد مبانی فکری امام خمینی چرا که پرورش یافتگان مکتب امام خمینی و امام خامنه ای موجبات آرامش و امنیت خاطر امام و امت را فراهم کردند و می‌کنند و این ها کسانی هستند که در مکتب امام حسین درس

می‌آموزند و در مکتب امام خمینی مشق آن درس می نویسند.مکتب دفاعی امام خمینی (ره) همچنان در برابر تهدید دشمنان پا برجاست و مکتب امام خمینی (ره) را مکتب حاج قا سم به جهانیان صادر و در بین امت اسلامی بالفعل کرد. امام خمینی (ره) به ما شهامت و قدرت معنوی ایستادگی در برابر قدرت پوشالی هژمونی غرب و استکبار را آموخت تا جایی که امروز دشمن تصریح می کند که امام (ره) آنها را تحقیر کرد.امروز مکتب امام خمینی فقط متعلق به ملت ایران نیست بلکه مختص به همۀ مستضعفان جهان است و لذا ‏امام خمینی باعث تحول جهان اسلام و برگشت به اسلام ناب

محمدی و تقویت محور مقاومت شده است.‏پیدایش اصل انقلاب اسلامی با احیای اندیشه سیاسی اسلام، توسط رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره) بود، استمرار آن نیز با تداوم این اندیشه خواهد بود و چنانکه بیداری مردم مسلمان ایران با رهبری دینی آغاز شد.

"در همه برنامه های حکومت در قانون گذاری، در اجرا، در قضا باید عدالت اجتماعی و پُر کردن شکاف های طبقاتی، مورد نظر و هدف باشد"تشکیل حکومت در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) موضوعی فرعی و عرضی نیست، بلکه تجلی ذات و ماهیت اسلام است که به مثابه حفظ اسلام قلمداد شده است و چنین حکومتی دارای ویژگی مردم گرایی، عدالت اجتماعی و وحدت ملت بر مدار ولایت فقیه است.‏آنتونی بلک در کتاب تاریخ اندیشه سیاسی اسلام‌ می گوید:

"آیت الله خمینی با توجه به نیاز قابل درک جامعه شیعی به برخورداری از یک حکومت خوب، مواضع خود را بر مبانی عمل گرایانه استوار ساخت."‏در مجموع، تشکیل حکومت اسلامی، یکی از ابعاد مهم اندیشه سیاسی امام خمینی است.‏ارتباط ناگسستنی دین از سیاست، مردم سالاری دینی و نفی سلطنت، قانون مداری، آزادی با قید اسلامی و امر به معروف و نهی از منکر از جمله اندیشه های سیاسی امام خمینی (ره) بود که پیوند عمیقی بین حاکمیت و معنویت برقرار کرد.‏در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) مسأله سیاست در کنار معنویت و دینداری مطرح شد و این پایه‌گذار مکتب جدیدی

بود که موجب هراس سردمداران مکاتب شرق و غرب شد.‏مکتب سیاسی حضرت امام خمینی ، مبتنی بر اصول و ارکانی بنیادین است و آرا و اندیشه های وی راهنمای اندیشه و تفکر اصیل اسلامی است. ‏مکتب امام خمینی(ره) امروز جلوه های خودش را در تمایز با دیگر اندیشه های سیاسی اسلامی نشان می دهد؛ مکتب امام خمینی(ره) نه تنها می تواند کشور را به رشد و توسعه سوق دهد بلکه موانع ایجاد شده توسط دشمنان نیز نمی تواند جلوی جهانی شدن آن را بگیرد.امام خمینی (ره) حکومت جهانی امام عصر (عج) را به‌عنوان بستر تحقق همه آرزوهای فطری بشر به انسان‌ها معرفی

فرمودند.امام خمینی(ره) حقیقت زنده تاریخ است،که با تکیه بر ایمان و اعتقاد و نفی شرک زمان وابستگی به شرق و غرب در عالم ،ایدئولوژی حکومت اسلامی را با انقلاب اسلامی و تأسیس نظام مقدس جمهوری اسلامی به رخ جهانیان کشید و امروز ادامه دهنده این راه، رهبر حکیم ‎امام خامنه ای هستند.

*معاون سیاسی حزب موتلفه

۲۱۶۲۱۲