مشکلات مملکت با هجمه به کانون وکلا حل می شود؟

سال۱۳۰۲میلادی در فرانسه اولین انجمن وکلا تحت عنوان کانون وکلا شکل می گیرد ، بعدها به دستور ناپلئون مقارن با سال۱۷۹۰علاوه بر انحلال کانون وکلا ،اشتغال به حرفه وکالت ممنوع اعلام می شود، ناپلئون طی دستوری مقرر می کند "هر همشهری می تواند از همشهری دیگر خودش در محاکم دفاع کند".

صدور چنین دستوری علاوه بر منع وکلا از حضور در محاکم موجب هرج و مرج در محاکم و سوء استفاده افرادی شد که به همشهریان به چشم  منبع درآمد نگریسته و بی دلیل در صدد ایجاد اختلاف بین مردم بودند.

این میزان از بی بند و باری  دلیلی شد تا وکلای دادگستری به عنوان مدافعان راستین حقوق مردم  مخفیانه در جلسات شبانه جهت دفاع از حقوق شهروندان به فکر چاره ای باشند. اقدامات وکلا در جهت دفاع از حقوق مردم همصدا با اعتراض قضات ناشی از هرج و مرج حاکم در محاکم سبب شد تا بالاخره ناپلئون در سال۱۸۱۰ میلادی لایحه مربوط به حرفه وکالت را امضا کند اما وی کماکان مخالف نهادی تحت عنوان کانون وکلا بود تا سال۱۸۲۲که شارل دهم لایحه تاسیس کانون وکلا مستقل را تنظیم کرد.

این لایحه توسط وزیر دادگستری وقت که از وکلای نامی شهر  بردو فرانسه بود تصویب شد.این فراز و نشیب  سال ها ادامه داشته تا به امروز که غالب کشورهای توسعه یافته دنیا وجود کانون وکلا را ویترین احترام به حقوق شهروندی و حفظ  کرامت انسانی می دانند.

در ایران سال های پایانی حکومت مظفرالدین شاه حرفه ای تحت عنوان وکیل دادگستری وارد ادبیات قضایی ایران شد.پس از انقلاب مشروطه در اوایل سال۱۳۰۰ علی اکبر داور که جهت تحصیل به سوئیس سفر کرده بود به ایران بازگشت و در همان سال پروانه وکالت اخذ کرد.

حمایت های مرحوم داور از حرفه وکالت موجب شد تا وی  مقدمات تشکیل کمسیونی از وکلای دادگستری را بنا بر ماده۱۵۰قانون اصول تشکیلات عدلیه فراهم کند. مقارن با تیرماه۱۳۰۰ کمسیون مذکور در قالب هیات مدیره ی  شش نفره شامل: جلال الدین نهاوندی/علی اصغر گرگانی/نقیب زاده مشایخ/ احمد شریعت زاده/سید هاشم وکیل و  قوام الدین مجیدی جهت ارائه  درخواست های صنفی وکلا در پنج ماده به وزیر دادگستری معرفی شدند.

تیرماه۱۳۰۰نقطه آغاز فعالیت های صنفی وکلای دادگستری در مسیر پر تلاطم استقلال نهاد وکالت است،این روند تا سال۱۳۰۴مقارن با انتقال سلطنت از قاجار به پهلوی ادامه داشت تا اینکه اعتماد رضا شاه به مرحوم داور و تعلق خاطر ایشان به حرفه وکالت سبب شد  تا در روز سه شنبه۲۰ابان۱۳۰۹ به دستور علی اکبر داور  اولین کانون وکلا ی دادگستری  ایران در تهران  تاسیس شود.

این مقدمه کوتاه نقل شد بلکه تلنگری باشد به آنان که از صبح تا شام در صدد تولید طرح و ایده(شما بخوانید چالش و هجمه)برای نهاد وکالت به بهانه ی رفع مشکلات نهاد وکالت(شما بخوانید تخریب نهاد وکالت)اقدامات اخیر نهادهای حاکمیتی علیه کانون وکلا کار را به جایی رسانده که باید به قول بنده خدایی بگوییم ....چه خبرتونه!

طرح جامع وکالت، طرح اصلاح مقررات وکالت، آیین‌نامه اجرایی، طرح تسهیل و ده ها طرح و ایده ی آوار شده بر  نهاد وکالت!مگر این نهاد مستقلِ تنها ،این تنها نماد مدنیت جامعه که بیش از یک قرن بدون کمترین حمایت علی رغم هجمه ها و چالش های حاکمیتی مستقل و مقتدر به حیات پرافتخار خود ادامه داده  چه دارد که هر کس از راه می رسد بدون توجه به خدمات این نهاد آن را آماج هجمه ها می کند؟

کانون وکلایی که بدون هرگونه بودجه ی دولتی هر ساله شرایط اشتغال هزاران جوانان این مرز و بوم را فراهم می کند! همان اشتغالی که برای تمام نهادهای حاکمیتی دست آویز جذب بودجه های چند میلیاردی است و از ایجاد آن عاجز هستند!همان دغدغه ای که شما با آن دستگاه های عریض و طویل به صدها بهانه  از تامین آن عاجز مانده اید!

کانون وکلا به موازات حیات پرافتخارش  علاوه بر به انجام و اجرای آنچه شما از آن عاجز هستید، بدون کمترین حمایت و بودجه ای به آموزش و تربیت وکلای جوان قیام می کند! کدام نهاد مدنی را سراغ دارید که در طول این چهل و چند سال بدون دریافت حتی یک ریال بودجه از حاکمیت علاوه بر انجام وظایف حرفه‌ای خویش در خدمات عمومی جامعه پیش قدم باشد؟ کدام نهاد مدنی یا حتی حاکمیتی را می توانید نام ببرید که بسان کانون وکلا در خدمت رسانی به جامعه پیشقراول بوده علیرغم تمامی ناملایمتی ها لحظه ای خدمات خویش را تعطیل نکرده.

کافی است نگاهی به حوادث این سال ها انداخته تا ببینید(البته اگر قصد دیدن دارید)کانون وکلا در وضعیت کرونا،سیل،زلزله وتعطیلی و...کنار هموطنان بوده ثانیه ای خدمات تسخیری،معاضدتی و مشاوره رایگان را تعطیل نکرده است.اگر می بینید مدیران این نهاد مدنی در پاسخ به حملات گاه وبیگاه واکنشی درخور نشان نمی دهند جهت اطلاع باید عرض شود که سکوت ایشان نه از سر بی عرضگی یا ترس بلکه ناشی از حجب و حیا و درک  شرایط حساس جامعه است وگرنه،مدیران و بزرگان نهاد وکالت که جای خود،جوانان این خانواده ی با اصالت نیز قادر خواهند بود مستند به قانون پاسخ تمام حملات ناجوانمرادنه را بدهند اما  این جماعت سوگند یاد کرده اند تا تنها دغدغه اشان دفاع از حق و اجرای عدالت باشد که این قِسم دغدغه برایشان اولویت اصلی است .

به راستی تا به امروز نگاهی به اطرافتان انداخته اید؟ برای  یکبار هم که شده  از خودتان سوال کرده اید که این نهاد مدنی در جامعه چه نقشی دارد  و قرار است به عنوان تنها نماد استقلال و دموکراسی در جامعه مدنی چه کند که نمی کند؟ از این طرح و لوایح به دنبال چه هستید؟بنا دارید در این طرح‌ها و لوایح چه نسخه ای برای نهاد وکالت بپیچید؟

محض اطلاع عرض شود که با این طرح‌ها و لوایح نمی‌توانید کانون وکلا را وارد حاشیه کنید! نهادی که ریشه در فرهنگ و تاریخ این سرزمین دارد آنچنان اصالتی دارد که با این طرح‌ها و لوایح خللی به ستون های استوار این خانه ی دوست داشتنی وارد نخواهد شد .اگر تصور می کنید با این هجمه ها و چالش ها از اقتدار و اصالت تنها نهاد مدنی کشور می کاهید سخت در اشتباهید اتفاقاً کانون وکلا مقارن با هر چالش وهجمه ای آموخته  تا بسان فولاد آب دیده مقاوم تر از گذشته به حیات پرافتخار خویش ادامه دهد.

آنان که خشت های این بنای پر افتخار را با جان خویش بنا نهادند شرافت خود را وثیقه دفاع از حق و اجرای عدالت گرو گذاشته در دفاع از خانه ی صنفی خویش تا پای جان ایستاده اند لذا بر فرض محال که قادر باشید با همین طرح ها و لوایح مختصات کانون وکلا را تغییر دهید اما با اصالت آن چه می کنید؟یقین بدانید نهاد وکالت و کانون وکلا اصالتی داردکه از موجویت آن جداناپذیر است چراکه حیات و موجودیت کانون ناشی از چند ماده و تبصره نیست بلکه شالوده ی این بنای پرافتخار بر مدار حق و عدالت طلبی بنا شده است که با هیچ ماده و تبصره ای از بین نخواهد رفت لذا لطف کرده دست از سر کانون وکلا بردارید و به سایر امور کشور برسید و اگر به واقع درصدد ایجاد تحول در نهاد وکالت کشور هستید این گوی و این میدان.

کانون‌های وکلا، حقوقدانان ، استادان دانشگاه  و سایر فعالان اجتماعی را فرا بخوانید تا در طرحی جامع و مانع با استانداردهای روز مبتنی بر نیازهای جامعه آنچه که باید، انشاء شود نه اینکه هر کسی از راه می رسد با نگاهی حاکمیتی بدون توجه به تاریخچه و دلیل وجودی کانون وکلای مستقل نسخه ای بپیچید،خودتان هم می‌دانید این نسخه های بی مایه وآنی نه برای درمان بلکه خود دردی است بر دردهای پییشن.

* وکیل دادگستری