انتقاد استانکزی از سیاست طالبان نسبت به زنان؛ آیا اختلاف درونی رهبران طالبان عمیقتر میشود؟
انتقاد استانکزی از سیاست طالبان نسبت به زنان؛ آیا اختلاف درونی رهبران طالبان عمیقتر میشود؟۲ ساعت پیش
منبع تصویر،
EPA
توضیح تصویر،
استانکزی در مراسم یادبود رهبر پیشین طالبان در کابل سخنرانی کرد
شیرمحمد عباس استانکزی، معاون وزیر خارجه طالبان، میگوید مانع شدن دختران از تحصیل نقض حقوق نیمی از جمعیت افغانستان است. آقای استانکزی در انتقادی تند و بیپیشینه از حکومت طالبان گفته است راه ندادن دختران به مکتب/مدرسه "راه حل نیست".
آقای استانکزی این اظهارات را در سخنرانی خود در مراسم ششمین سالگرد درگذشت ملا اختر محمد منصور، رهبر پیشین طالبان روز یکشنبه (اول جوزا/خرداد) در کابل بیان کرد.
او گفت: "در افغانستان تا به حال هیچکس حقوق شرعی زنان را در مناطق روستایی نداده است. تا به حال بیوه، حق ازدواج ندارد.
"آقای استانکزی در انتقادی تند و بیپیشینه از حکومت طالبان گفته است راه ندادن دختران به مکتب/مدرسه "راه حل نیست""اگر زنی حق ارث بخواهد، تمام دنیا بر خلاف شرع به او میخندند. حق تعلیم برایش داده نمیشود. این زنان اسلام و شریعت را کجا خواهند آموخت؟ در مکتب و مدرسه باید بیاموزند، مگر نه؟ این وظیفه دولت است که جلوی فساد را بگیرد. زنان باید از حقوقی که خدا، پیامبر و فرهنگ افغانستان حکم میکند برخوردار شوند."
وی از طالبان خواست تا خود را با خواستهها و مشکلات مردم تطبیق دهند و گفت که اگر این کار را نکنند، زمان زیادی در قدرت نخواهند ماند.
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
طالبان اخیراً به زنان دستور دادند که صورت خود را بپوشانند
از زمانی که طالبان در ماه اوت/آگوست سال گذشته به قدرت رسیدند، مکاتب/مدارس دخترانه بالای کلاس ششم را تعطیل کردند و صدها هزار دختر را برای ماهها از تحصیل بازماندند.
استانکزی کیست؟
اظهارات شیرمحمد عباس استانکزی به عنوان یکی از اعضای ارشد طالبان نشاندهنده اختلاف نظر در سطح رهبری نسبت به آموزش و حقوق زنان در حکومت طالبان است.
شیرمحمد عباس استانکزی در مذاکرات طالبان بین طالبان و آمریکاییها و همچنین با دولت قبلی افغانستان یکی از چهرههای کلیدی بود و چندین سال در روند مذاکرات دوحه فعال بود.
بعد از روی کار آمدن گروه طالبان و اعلام کابینه سرپرست از سوی این گروه، او معاون وزارت خارجه اعلام شد. سپس گزارشهایی از نارضایتی آقای استانکزی در برخی رسانهها منتشر شد.
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
شیرمحمد عباس استانکزی (دوم از راست) یکی از اعضای اصلی مذاکرات طالبان با آمریکا در دوحه بود
او برای مدتها در مجالس اصلی طالبان حضور نداشت و بیشتر در امارات به سر میبرد.
اخیراً چند روز پیش با عبدالغنی برادر، معاون نخستوزیر طالبان به کابل بازگشت.
اختلاف درونی میان طالبان عمیقتر شده؟
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بیبیسیپادکست چشمانداز بامدادی رادیو بیبیسی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
پادکست
پایان پادکست
گمانهزنیها از اختلاف نظر او و برخی دیگر از چهرهها با سیاستهای اعلامشده حکومت طالبان به خصوص زمانی بالا گرفت که برخی از رهبران ارشد طالبان از شاخه "حقانی" در بعضی از مراسم شاخه دیگر دیده نشدند.
همچنین زمانی که حکومت طالبان در سوم حمل/فروردین سال جاری، تصمیم قبلی خود در مورد اجازه بازگشت دختران به دبیرستانها (دوره متوسطه و لیسه) را پس گرفت و گفت تا اطلاع ثانوی این مدارس همچنان تعطیل خواهند بود، گفته شد در این زمینه میان رهبران طالبان اختلافاتی به میان آمده است.
"آقای استانکزی این اظهارات را در سخنرانی خود در مراسم ششمین سالگرد درگذشت ملا اختر محمد منصور، رهبر پیشین طالبان روز یکشنبه (اول جوزا/خرداد) در کابل بیان کرد"
موضوع آموزش دختران و فرامین مربوط به زنان در سطح رهبری طالبان به موضوع حساسی مبدل شده است.
گفته میشود، اختلاف نظر در میان برخی از رهبران تندرو و "تندورتر" در این زمینه وجود دارد.
اخیراً منابع متعددی به بیبیسی تایید کردهاند که تعداد انگشتشماری از افراد تندرو اما بسیار تأثیرگذار در گروه طالبان با رفتن دختران به مکاتب مخالف هستند، در حالی که برخی از افراد کلیدی دیگر موافق تحصیل دختران هستند.
این نخستین بار است که فردی در سطح آقای استانکزی به طور صریح خواستار اصلاحات در رویکرد حکومت طالبان شده است که نشانگر عمیقتر شدن اختلافنظر در سطرح رهبری طالبان است.
برخی از اعضای طالبان قبلا در صحبت با رسانهها دستور پوشانده شدن صورت زنان از سوی طالبان را "در حد توصیه" توصیف کرده بودند اما وزارت امربهمعروف و نهی از منکر طالبان گفته است در صورت رعایت نکردن آن از سوی زنان، بستگان مرد آنها مجازات خواهند شد.
اعمال محدودیتهای فزاینده بر زنان از سوی طالبان واکنشهای بینالمللی در پی داشته است.
اخیراً نمایندگان ویژه آمریکا برای افغانستان گفتند که "مخالفت یکپارچه بینالمللی" با محدودیتهای فعلی و در حال گسترش بر حقوق و نقش زنان و دختران در جامعه را به وزیر خارجه طالبان، منتقل کردهاند.
طالبان خواستار عادی شدن روابط دیپلماتیک با آمریکا هستند اما نمایندگان آمریکا برای افغانستان تاکید کردهاند که "دختران (افغانستان) باید به مدرسه/مکتب بازگردند، زنان باید آزادانه رفت و آمد کنند و بدون محدودیت کار کنند تا پیشرفتی برای عادی سازی روابط باشد."
طالبان چگونه مرحلهبهمرحله حقوق زنان را سلب کرد
طالبان پوشیدن صورت زنان در فضای عمومی را اجباری کرد
هفتم مه ۲۰۲۲
Image copyright by
بر اساس فرمان جدید طالبان، زنان افغان برای اولین بار پس از دو دهه مجبور به استفاده از روبنده اسلامی، برقع یا نوع دیگری از حجاب که صورت را هم بپوشاند، خواهند شد. هر زنی که از رعایت این قانون امتناع کند، ممکن است یک عضو مرد خانواده او سه روز زندانی شود. در این دستور همچنین آمده است که زنان تنها "در مواقع ضروری" خانه را ترک کنند و در صورت نادیده گرفتن این دستور، عواقب آن متوجه مردان وابسته به این زنان خواهد بود.
محدودیت رانندگی برای زنان
سوم مه ۲۰۲۲
Image copyright by GETTY
مقامهای طالبان در هرات به مربیان رانندگی گفتهاند که از آموزش دادن به زنان و صدور گواهینامه به آنها خودداری کنند. رئیس اداره ترافیک شهر که نظارت بر آموزشگاههای رانندگی را بر عهده دارد، به خبرگزاری فرانسه گفت که این دستور به صورت شفاهی به آنها ابلاغ شده است. مقامهای طالبان صدور حکمی در این زمینه را رد کرده است، اما محدودیتهای زیادی در حدود یک سال گذشته به تدریج اعمال شده است.
محرومیت دختران دانشآموز از دبیرستانها
بیستوسوم مارچ/مارس ۲۰۲۲
Image copyright by GETTY
درست یک روز قبل از شروع سال تعلیمی/تحصیلی جدید، وزارت معارف طالبان در یک چرخش ناگهانی از تصمیم قبلی خود برای بازگشایی تمام مدارس/مکاتب دخترانه عقبنشینی کرد و دختران دانشآموز از تحصیل در دورههای متوسطه و عالی/دبیرستان همچنان محروم ماندند.
"او گفت: "در افغانستان تا به حال هیچکس حقوق شرعی زنان را در مناطق روستایی نداده است"رهبری مرکزی طالبان تصمیم اعلامشده قبلی این وزارتخانه را لغو کرد و گفت که برای بازگشایی تمام مکاتب دخترانه به یک طرح "جامع" و "اسلامی" نیاز است. این تصمیم منجر به اعتراضات در کابل و محکومیت گسترده بینالمللی شد.
جداسازی جنسیتی در دانشگاهها؛ حضور دانشجویان دختر در برخی از کلاسها با تفکیک جنسیتی
سوم فبروری/فوریه ۲۰۲۲
Image copyright by GETTY
چند دانشگاه خصوصی و دولتی برای دانشجویان دختر و پسر بازگشایی شدند، اما بنا به دستور طالبان دانشجویان پسر و دختر باید در کلاسهای جداگانه درس بخوانند. در هرات به دختران و پسران گفته شد که در ساعات مختلف روز به دانشگاه بیایند. در دانشگاههای کوچکتر، در مواردی دانشجویان در کلاس مشترک، حضور پیدا کردند اما باید با پرده یا موانع فیزیکی از هم جدا میشدند. مقامات وزارت تحصیلات عالی طالبان گفتند که آنها خواهان جداسازی کلاسها بر اساس جنسیت و ترتیب برنامه درسی مطابق بر اصول اسلامی هستند و پوشش حجاب برای دانشجویان دختر اجباری است.
در اواخر آوریل/اپریل نیز وزارت تحصیلات عالی طالبان دستور داد که دختران و پسران در روزهای جداگانه به دانشگاه بروند.
آغاز رسمی روند اجباری شدن حجاب از سوی طالبان
جنوری/ژانویه ۲۰۲۲
Image copyright by GETTY
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، پوسترهایی را در اطراف کابل و برخی شهرهای دیگر نصب کردند که پوشیدن چادر بزرگ سیاه و پوشش صورت را تبلیغ میکرد. در این تصاویر به زبانهای فارسی دری، پشتو و عربی آمده است: بر اساس شریعت، زن مسلمان باید حجاب داشته باشد. این پوسترها دو نوع از حجاب را قابلقبول توصیف میکنند، یکی چادر بزرگ سیاه و روبنده، دیگری هم برقع (چادری آبی) که تمام بدن و صورت را میپوشاند.
به زنان کارمند دولت در کابل گفته شد که در خانه بمانند
نوزدهم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
حکومت طالبان به زنان کارمند دولت در کابل گفت که در خانه بمانند. آنها اعلام کردند که تنها کارکنانی که نمیتوانند با مردان جایگزین شوند، میتوانند در حال حاضر به کار بازگردند. تنها برخی از زنان که در بخشهای طراحی و مهندسی کار میکردند و همچنین زنانی که متصدیان مستراحهای عمومی زنانه بودند توانستند به کار برگردند.
محدودیت شدید کاری برای خبرنگاران زن در کابل
هفدهم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
به گفته فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، اکثریت خبرنگاران زن در افغانستان کار خود را از دست دادند و فعالیت ۱۵۳ رسانه از جمله روزنامهها، کانالهای رادیویی و تلویزیونی و سایتهای خبری از زمان تصرف طالبان متوقف شده است.
وزارت امور زنان منحل شد
هفدهم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
طالبان، تنها یک ماه پس از به دست گرفتن دوباره قدرت، وزارت امور زنان افغانستان را منحل کرد.
"این زنان اسلام و شریعت را کجا خواهند آموخت؟ در مکتب و مدرسه باید بیاموزند، مگر نه؟ این وظیفه دولت است که جلوی فساد را بگیرد"تابلوی آن را حذف و ساختمان این وزارتخانه را به وزارت امربهمعروف و نهی از منکر تحویل دادند. ادارهای مخوف که در حاکمیت قبلی طالبان در خیابانها پلیس تفتیش "اخلاق اسلامی" مستقر کرده بود و برای ضرب و شتم زنانی که به نظر میرسید لباسهای "نامناسب" پوشیدهاند یا بدون همراه مرد (محرم شرعی) هستند و مردانی که ریش کامل نگذاشته بودند، شناخته میشد.
طالبان ورزش زنان را "غیرضروری" خواند
هشتم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
پس از آن که احمدالله وثیق، معاون کمیسیون فرهنگی طالبان، ورزش زنان را "نه مناسب و نه ضروری" اعلام کرد، زنان افغان عملاً از ورزشهای منظم گروهی منع شدند. آقای وثیق در مصاحبهای با یک خبرنگار استرالیایی در این مورد گفت:"[مثلا] در کریکت، آنها ممکن است با موقعیتی روبرو شوند که صورت و بدن آنها پوشانده نباشد. اسلام اجازه نمیدهد که زنان اینگونه دیده شوند." اما برخی از بازیکنان که درست قبل از سقوط کابل قرار بود برای اولین بار در داخل افغانستان وارد میدان بازی کریکت شوند، فرصت آن را نیافتند و اکنون در خارج از کشور هستند و گفتهاند متعهدند که به بازی خود ادامه دهند.
اعلام کابینه طالبان بدون حضور حتی یک زن
هفتم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
طالبان کابینهای را اعلام کرد که تمام اعضای آن مردان و اعضای این گروه هستند. دولت پیشین افغانستان در یک مقطع زمانی چهار وزیر زن و دو والی زن گماشته بود.
برخورد طالبان با معترضان حقوق زنان
پنجم سپتامبر ۲۰۲۱
Image copyright by GETTY
طالبان با تظاهرات دهها زن در کابل که خواستار حق کار و مشارکت سیاسی بودند، برخورد و آنها را متفرق کردند.
افراد مسلح طالبان برای متفرق کردن معترضان در کابل و هرات از شلیک هوایی، گاز اشک آور و اسپری فلفل استفاده کردند.
Show moreشیرمحمد عباس استانکزی، معاون وزیر خارجه طالبان، میگوید مانع شدن دختران از تحصیل نقض حقوق نیمی از جمعیت افغانستان است. آقای استانکزی در انتقادی تند و بیپیشینه از حکومت طالبان گفته است راه ندادن دختران به مکتب/مدرسه "راه حل نیست".
آقای استانکزی این اظهارات را در سخنرانی خود در مراسم ششمین سالگرد درگذشت ملا اختر محمد منصور، رهبر پیشین طالبان روز یکشنبه (اول جوزا/خرداد) در کابل بیان کرد.
او گفت: "در افغانستان تا به حال هیچکس حقوق شرعی زنان را در مناطق روستایی نداده است. تا به حال بیوه، حق ازدواج ندارد. اگر زنی حق ارث بخواهد، تمام دنیا بر خلاف شرع به او میخندند. حق تعلیم برایش داده نمیشود. این زنان اسلام و شریعت را کجا خواهند آموخت؟ در مکتب و مدرسه باید بیاموزند، مگر نه؟ این وظیفه دولت است که جلوی فساد را بگیرد. زنان باید از حقوقی که خدا، پیامبر و فرهنگ افغانستان حکم میکند برخوردار شوند."
وی از طالبان خواست تا خود را با خواستهها و مشکلات مردم تطبیق دهند و گفت که اگر این کار را نکنند، زمان زیادی در قدرت نخواهند ماند.
از زمانی که طالبان در ماه اوت/آگوست سال گذشته به قدرت رسیدند، مکاتب/مدارس دخترانه بالای کلاس ششم را تعطیل کردند و صدها هزار دختر را برای ماهها از تحصیل بازماندند.
استانکزی کیست؟
اظهارات شیرمحمد عباس استانکزی به عنوان یکی از اعضای ارشد طالبان نشاندهنده اختلاف نظر در سطح رهبری نسبت به آموزش و حقوق زنان در حکومت طالبان است.
شیرمحمد عباس استانکزی در مذاکرات طالبان بین طالبان و آمریکاییها و همچنین با دولت قبلی افغانستان یکی از چهرههای کلیدی بود و چندین سال در روند مذاکرات دوحه فعال بود.
بعد از روی کار آمدن گروه طالبان و اعلام کابینه سرپرست از سوی این گروه، او معاون وزارت خارجه اعلام شد. سپس گزارشهایی از نارضایتی آقای استانکزی در برخی رسانهها منتشر شد.
او برای مدتها در مجالس اصلی طالبان حضور نداشت و بیشتر در امارات به سر میبرد.
اخیراً چند روز پیش با عبدالغنی برادر، معاون نخستوزیر طالبان به کابل بازگشت.
اختلاف درونی میان طالبان عمیقتر شده؟
گمانهزنیها از اختلاف نظر او و برخی دیگر از چهرهها با سیاستهای اعلامشده حکومت طالبان به خصوص زمانی بالا گرفت که برخی از رهبران ارشد طالبان از شاخه "حقانی" در بعضی از مراسم شاخه دیگر دیده نشدند.
همچنین زمانی که حکومت طالبان در سوم حمل/فروردین سال جاری، تصمیم قبلی خود در مورد اجازه بازگشت دختران به دبیرستانها (دوره متوسطه و لیسه) را پس گرفت و گفت تا اطلاع ثانوی این مدارس همچنان تعطیل خواهند بود، گفته شد در این زمینه میان رهبران طالبان اختلافاتی به میان آمده است.
موضوع آموزش دختران و فرامین مربوط به زنان در سطح رهبری طالبان به موضوع حساسی مبدل شده است.
گفته میشود، اختلاف نظر در میان برخی از رهبران تندرو و "تندورتر" در این زمینه وجود دارد.
اخیراً منابع متعددی به بیبیسی تایید کردهاند که تعداد انگشتشماری از افراد تندرو اما بسیار تأثیرگذار در گروه طالبان با رفتن دختران به مکاتب مخالف هستند، در حالی که برخی از افراد کلیدی دیگر موافق تحصیل دختران هستند.
این نخستین بار است که فردی در سطح آقای استانکزی به طور صریح خواستار اصلاحات در رویکرد حکومت طالبان شده است که نشانگر عمیقتر شدن اختلافنظر در سطرح رهبری طالبان است.
برخی از اعضای طالبان قبلا در صحبت با رسانهها دستور پوشانده شدن صورت زنان از سوی طالبان را "در حد توصیه" توصیف کرده بودند اما وزارت امربهمعروف و نهی از منکر طالبان گفته است در صورت رعایت نکردن آن از سوی زنان، بستگان مرد آنها مجازات خواهند شد.
اعمال محدودیتهای فزاینده بر زنان از سوی طالبان واکنشهای بینالمللی در پی داشته است.
اخیراً نمایندگان ویژه آمریکا برای افغانستان گفتند که "مخالفت یکپارچه بینالمللی" با محدودیتهای فعلی و در حال گسترش بر حقوق و نقش زنان و دختران در جامعه را به وزیر خارجه طالبان، منتقل کردهاند.
طالبان خواستار عادی شدن روابط دیپلماتیک با آمریکا هستند اما نمایندگان آمریکا برای افغانستان تاکید کردهاند که "دختران (افغانستان) باید به مدرسه/مکتب بازگردند، زنان باید آزادانه رفت و آمد کنند و بدون محدودیت کار کنند تا پیشرفتی برای عادی سازی روابط باشد."