شکست وجدان حقوقی جهان: دادگاه لاهه خواستار توقف حملات اسرائیل به غزه نشد

پس از نزدیک به یک ماه انتظار، نشست صدور حکم دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه در مورد پرونده شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل برگزار شد. دادگاه از اسرائیل خواست تا از هرگونه اقدامی که ذیل معاهده نسل‌کشی منع شده است، دست بردارد. بر اساس این حکم، اسرائیل باید

• با هر وسیله‌ای تضمین کند که ارتش اسرائیل هیچ‌گونه اقدامی در جهت نسل‌کشی فلسطینیان انجام نمی‌دهد و مدارک مربوطه را حفظ کند،
• از هرگونه تحریکی در راستای نسل‌کشی در نوار غزه جلوگیری کند و هر تحریکی را مورد پیگرد قرار دهد،
• دسترسی فلسطینیان ساکن در غزه به تمام امدادهای بشردوستانه را تضمین کند،
• دولت اسرائیل باید پس از یک ماه گزارشی در رابطه با تمام اقدامات بالا به دادگاه ارائه کند.

به این ترتیب، دادگاه خواستار توقف حملات اسرائیل به غزه نشد و همچنین حکم درباره نسل‌کشی بودن اقدامات اسرائیل به بررسی‌های بیشتر حواله داد. آنچه دادگاه خواسته است، تمهیدات موقت پیش از بررسی اتهام نسل‌کشی است که احتمالا ماه‌ها طول می‌کشد.

هرچند دادگاه حکم به آتش‌بس فوری، یکی از خواسته‌های اصلی آفریقای جنوبی و فلسطینیان نداد، پذیرفتن پرونده نسل‌کشی ضربه‌ای دیپلماتیک به اسرائیل محسوب می‌شود.

اگر شورای امنیت سازمان ملل جلسه‌ای تشکیل دهد و خواهان آتش‌بس برای اجرای حکم‌های صادرشده از سوی دادگاه شود، این بار ایالات متحده با انتخاب سختی روبه رو خواهد بود: آیا بار دیگر چنین قطعنامه‌ای را وتو می کند یا این بار حمایت از اسرائیل را کنار می‌گذارد؟

رئیس دادگاه، قاضی جوآن دونوهو، نخست صلاحیت قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری برای صدور حکم در این پرونده را یادآور شد.

"پس از نزدیک به یک ماه انتظار، نشست صدور حکم دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه در مورد پرونده شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل برگزار شد"او در ادامه اشاره کرد که دادگاه از «شرایط تراژیک» در نوار غزه «عمیقاً آگاه» است و همچنین، صلاحیت آفریقای جنوبی برای طرح شکایت از اسرائیل را تأیید می‌کند.

قاضی دونوهو در ادامه تأیید کرد که «عملیات نظامی» اسرائیل در غزه منجر به کشته و مجروح‌شدن «شمار بسیاری» از مردم غزه شده است. او همچنین تصریح کرد که فلسطینیان حق این را دارند که مورد حمایت معاهده منع نسل‌کشی قرار بگیرند.

رئیس دادگاه در ادامه گزیده‌ای از مستندات آفریقای جنوبی برای متهم‌کردن اسرائیل به اعمال نسل‌کشی علیه مردم غزه را قرائت کرد.

ساعاتی پیش از آغاز دادگاه، صدها نفر از حامیان مردم فلسطین و مخالفان نسل‌کشی اسرائیل در غزه خیابان‌های منتهی به دیوان بین‌المللی دادگستری راهپیمایی و تجمع کردند.

هانی محمود، خبرنگار الجزیره در غزه نیز پیش از شروع دادگاه نوشته بود که مردم غزه بسیار چشم به راه این حکم هستند:

و این چیزی عجیبی نیست. فلسطینی‌های غزه، به خاطر وضعیت جاری، اطلاعات زیادی راجع به سازوکارهای سازمان ملل و سازمان‌های و آژانس‌های بین‌المللی دارند. آن‌ها می‌دانند که این نهادها می‌توانند تصمیم‌های الزام‌آور بگیرند اما قدرت اجرای آن را ندارند.

Ad placeholder

واکنش مقام‌های اسرائیل و آفریقای جنوبی

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در پی برگزاری نشست دادگاه لاهه گفت که دادگاه «به نحوی منصفانه، مطالبه شنیع [آفریقای جنوبی]» برای محروم‌کردن اسرائیل از آنچه او «حق اساسی دفاع از خود» نامید را «رد کرد.» او افزود: «اما این ادعا که اسرائیل در حال ارتکاب نسل‌کشی علیه فلسطینیان است نه تنها کاذب، که شنیع است و حتی همین تمایل دادگاه به بحث درباره آن، رسوایی‌ای است که تا نسل‌های بعد پاک نمی‌شود.»

بنی گانتس، از اعضای کابینه جنگ اسرائیل نیز گفت: «مسئولیت تاریخی اسرائیل این است که به دفاع از خودش ادامه دهد و حماس باید در لاهه به خاطر نسل کشی محکوم شود.»

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، که رئیس دادگاه امروز به «زبان معطوف به نسل‌کشی» او در «حیوان انسان‌نما» خواندن فلسطینیان اشاره کرد، گفت: «اسرائیل نیازی به موعظه‌های اخلاقی از دیوان بین‌المللی دادگستری ندارد.»

وزارت خارجه آفریقای جنوبی نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «آفریقای جنوبی خالصانه امیدوار است اسرائیل، آن‌طور که علناً تهدید کرده، کاری نکند که اجرای دستور [دادگاه] معطل بماند بلکه در عوض، چنان‌که موظف است، کاملاً طبق دستور رفتار کند.»

اسرائیل در ساعات منتهی به اعلام حکم ۱۸۳ فلسطینی را کشت

هم‌زمان با برگزاری دادگاه، اسرائیل به بمباران شهر خان‌یونس در جنوب نوار غزه ادامه داد.

مقام‌های غزه روز پنجشنبه اعلام کردند که در پی حمله هوایی اسرائیل ۲۰ فلسطینی، در حالی‌که در صف دریافت غذا در شهر غزه، در شمال نوار غزه، منتظر بودند، کشته شده‌اند. علاوه بر این، در ۲۴ ساعت گذشته، ۱۱ فلسطینی در اردوگاه پناهجویان نصیرات در مرکز نوار غزه و دست‌کم ۵۰ فلسطینی در خان یونس به دست نیروهای اسرائیلی به قتل رسیده‌اند.

در سوی دیگر، ارتش اسرائیل روز جمعه ۲۶ ژانویه / ۶ بهمن اعلام کرد که همچنان درگیر «نبردهای شدید در قلب خان‌یونس» است.

گزارش‌ها حاکی از حملات هوایی و زمینی گسترده به این منطقه است. اسرائیل مدعی است که نیروهای حماس در جنوب و شمال غزه را هدف قرار داده است.

در بیش از سه ماه جنگ اسرائیل با مردم غزه در پی عملیات نیروهای حماس در هفتم اکتبر سال گذشته، ارتش اسرائیل نزدیک به ۲۶هزار فلسطینی را کشته و ۱,۹ میلیون نفر را آواره کرده است.

روز پنجشنبه ۲۵ ژانویه / ۵ بهمن، تانک‌های اسرائیلی به دو بیمارستان ناصر و الامل در خان یونس حمله کردند. به ادعای ارتش اسرائیل، نیروهای حماس از داخل و پیرامون این بیمارستان‌ها مشغول انجام عملیات بودند. حماس و کادر درمانی این بیمارستان‌ها این ادعای اسرائیل را تکذیب می‌کنند.

ارتش اسرائیل همچنین مدعی شده که با کادر بیمارستان برای تضمین راه خروج امن در تماس بوده است. با این‌همه، از آغاز جنگ اسرائیل در چندین مرتبه بیمارستان‌های پر از بیمار را هدف حمله قرار داده است.

در مجموع، به گفته وزارت بهداشت غزه، اسرائیل در ۲۴ ساعت گذشته ۱۸۳ فلسطینی را کشته و ۳۷۷ نفر را زخمی کرده است.

رویترز: اسرائیل پیشنهاد آتش‌بس ۶۰ روزه داده است

در میانه حملات اسرائیل به نوار غزه و در آستانه صدور حکم دیوان بین‌المللی دادگستری، مقام‌های سیاسی قصد احیای مذاکرات برای برقراری آتش‌بس را داشته‌اند.

به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات آگاه، قرار است در واپسین روزهای این هفته مقام‌های امنیتی آمریکایی و اسرائیلی با نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر در اروپا دیدار کنند.

"دادگاه از اسرائیل خواست تا از هرگونه اقدامی که ذیل معاهده نسل‌کشی منع شده است، دست بردارد"رویترز به نقل از منبعی دیگر نوشته که یک مقام امنیتی مصری نیز احتمالاً در این دیدار حضور خواهد داشت.

رویترز همچنین به نقل از یک منبع سوم نوشته که اسرائیل پیشنهاد توقفی ۶۰ روزه در جنگ و آزادی اسیران در چند مرحله را داده است.

پیشتر، رویترز به نقل از سه منبع از دیپلماسی رفت و برگشتی میان ایالات متحده، قطر و مصر برای تهیه توافقی جدید بر سر آتش‌بس یک‌ماهه خبر داده بود. اما اختلاف میان حماس و اسرائیل مانع از نهایی‌شدن توافق شده بود. حماس خواستار پایان کامل جنگ، به جای آتش‌بس موقت، شده بود.

از سوی دیگر، چهار منبع ایرانی و یک دیپلمات آگاه به رویترز گفته‌اند که مقامات چینی به همتایان ایرانی خود فشار آورده‌اند تا در مهار حملات حوثی‌های یمن به کشتی‌ها در دریای سرخ کمک کنند، در غیر این صورت به روابط تجاری با پکن آسیب می‌رسانند.