حیدر بابا ؛ بابک رادمنش

کد ویدیو دانلود

فیلم اصلی کیفیت ۴۸۰ کیفیت ۲۸۴

حیدربابا ، ایلدیریملار شاخاندا
سئللر ، سولار ، شاققیلدییوب آخاندا
قیزلار اوْنا صف باغلییوب باخاندا
سلام اولسون شوْکتوْزه ، ائلوْزه !
منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوْزه

حیدربابا ، کهلیک لروْن اوچاندا
کوْل دیبینَّن دوْشان قالخوب ، قاچاندا
باخچالارون چیچکلنوْب ، آچاندا
بیزدن ده بیر موْمکوْن اوْلسا یاد ائله
آچیلمیان اوْرکلری شاد ائله

بایرام یئلی چارداخلاری ییخاندا
نوْروز گوْلی ، قارچیچکی ، چیخاندا
آغ بولوتلار کؤینکلرین سیخاندا
بیزدن ده بیر یاد ائلییه ن ساغ اوْلسون
دردلریمیز قوْی دیّکلسین ، داغ اوْلسون

حیدربابا ، گوْن دالووی داغلاسین !
اوْزوْن گوْلسوْن ، بولاخلارون آغلاسین !
اوشاخلارون بیر دسته گوْل باغلاسین !
یئل گلنده ، وئر گتیرسین بویانا
بلکه منیم یاتمیش بختیم اوْیانا

حیدربابا ،‌ سنوْن اوْزوْن آغ اوْلسون !
دؤرت بیر یانون بولاغ اوْلسون باغ اوْلسون !
بیزدن سوْرا سنوْن باشون ساغ اوْلسون !
دوْنیا قضوْ-قدر ، اؤلوْم-ایتیمدی
دوْنیا بوْیی اوْغولسوزدی ، یئتیمدی

حیدربابا ، یوْلوم سنَّن کج اوْلدی
عؤمروْم کئچدی ، گلممه دیم ، گئج اوْلدی
هئچ بیلمه دیم گؤزللروْن نئج اوْلدی
بیلمزیدیم دؤنگه لر وار ،‌ دؤنوْم وار
ایتگین لیک وار ، آیریلیق وار ، اوْلوْم وار

حیدربابا ، ایگیت اَمَک ایتیرمز
عؤموْر کئچر ، افسوس بَرَه بیتیرمز
نامرد اوْلان عؤمری باشا یئتیرمز
بیزد ، واللاه ، اونوتماریق سیزلری
گؤرنمسک حلال ائدوْن بیزلری

حیدربابا ، میراژدر سَسلننده
کَند ایچینه سسدن - کوْیدن دوْشنده
عاشیق رستم سازین دیللندیرنده
یادوندادی نه هؤلَسَک قاچاردیم
قوشلار تکین قاناد آچیب اوچاردیم

شنگیل آوا یوردی ، عاشیق آلماسی
گاهدان گئدوب ، اوْردا قوْناق قالماسی
داش آتماسی ، آلما ،‌ هیوا سالماسی
قالیب شیرین یوخی کیمین یادیمدا
اثر قویوب روحومدا ، هر زادیمدا

حیدربابا ، قوری گؤلوْن قازلاری
گدیکلرین سازاخ چالان سازلاری
کَت کؤشنین پاییزلاری ، یازلاری
بیر سینما پرده سی دیر گؤزوْمده
تک اوْتوروب ، سئیر ائده رم اؤزوْمده

حیدربابا ،‌ قره چمن جاداسی
چْووشلارین گَلَر سسی ، صداسی
کربلیا گئدنلرین قاداسی
دوْشسون بو آج یوْلسوزلارین گؤزوْنه
تمدّونون اویدوخ یالان سؤزوْنه

حیدربابا ، شیطان بیزی آزدیریب
محبتی اوْرکلردن قازدیریب
قره گوْنوْن سرنوشتین یازدیریب
سالیب خلقی بیر-بیرینن جانینا
باریشیغی بلشدیریب قانینا

گؤز یاشینا باخان اوْلسا ، قان آخماز
انسان اوْلان بئلینه تاخماز
آمما حئییف کوْر توتدوغون بوراخماز
بهشتیمیز جهنّم اوْلماقدادیر !
ذی حجّه میز محرّم اوْلماقدادیر !

خزان یئلی یارپاخلاری تؤکنده
بولوت داغدان یئنیب ، کنده چؤکنده
شیخ الاسلام گؤزل سسین چکنده
نیسگیللی سؤز اوْرکلره دَیَردی
آغاشلار دا آللاها باش اَیَردی

داشلی بولاخ داش-قومونان دوْلماسین !
باخچالاری سارالماسین ، سوْلماسین !
اوْردان کئچن آتلی سوسوز اولماسین !
دینه : بولاخ ، خیرون اوْلسون آخارسان
افقلره خُمار-خُمار باخارسان

حیدر بابا ، داغین ، داشین ، سره سی
کهلیک اوْخور ، دالیسیندا فره سی
قوزولارین آغی ، بوْزی ، قره سی
بیر گئدیدیم داغ-دره لر اوزونی
اوْخویئدیم‌ : « چوْبان ، قیتر قوزونی »

حیدر بابا ، سولی یئرین دوْزوْنده
بولاخ قئنیر چای چمنین گؤزونده
بولاغ اوْتی اوْزَر سویون اوْزوْنده
گؤزل قوشلار اوْردان گلیب ، گئچللر
خلوتلیوْب ، بولاخدان سو ایچللر

بیچین اوْستی ، سونبول بیچن اوْراخلار
ایله بیل کی ، زوْلفی دارار داراخلار
شکارچیلار بیلدیرچینی سوْراخلار
بیچین چیلر آیرانلارین ایچللر
بیرهوشلانیب ، سوْننان دوروب ، بیچللر

حیدربابا ، کندین گوْنی باتاندا
اوشاقلارون شامین ئییوب ، یاتاندا
آی بولوتدان چیخوب ، قاش-گؤز آتاندا
بیزدن ده بیر سن اوْنلارا قصّه ده
قصّه میزده چوخلی غم و غصّه ده

قاری ننه گئجه ناغیل دییَنده
کوْلک قالخیب ، قاپ-باجانی دؤیَنده
قورد گئچینین شنگوْلوْسون یینده
من قاییدیب ، بیرده اوشاق اوْلئیدیم
بیر گوْل آچیب ، اوْندان سوْرا سوْلئیدیم

عمّه جانین بال بلله سین ییه ردیم
سوْننان دوروب ، اوْس دوْنومی گییه ردیم
باخچالاردا تیرینگَنی دییه ردیم
آی اؤزومی اوْ ازدیرن گوْنلریم !
آغاج مینیپ ، آت گزدیرن گوْنلریم !

هَچی خالا چایدا پالتار یوواردی
مَمَد صادق داملارینی سوواردی
هئچ بیلمزدیک داغدی ، داشدی ، دوواردی
هریان گلدی شیلاغ آتیب ، آشاردیق
آللاه ، نه خوْش غمسیز-غمسیز یاشاردیق

شیخ الاسلام مُناجاتی دییه ردی
مَشَدرحیم لبّاده نی گییه ردی
مشْدآجلی بوْز باشلاری ییه ردی
بیز خوْشودوق خیرات اوْلسون ، توْی اوْلسون
فرق ائلَمَز ، هر نوْلاجاق ، قوْی اولسون

ملک نیاز ورندیلین سالاردی
آتین چاپوپ قئیقاجیدان چالاردی
قیرقی تکین گدیک باشین آلاردی
دوْلائیا قیزلار آچیپ پنجره
پنجره لرده نه گؤزل منظره !

حیدربابا ، کندین توْیون توتاندا
قیز-گلینلر ، حنا-پیلته ساتاندا
بیگ گلینه دامنان آلما آتاندا
منیم ده اوْ قیزلاروندا گؤزوم وار
عاشیقلارین سازلاریندا سؤزوم وار

حیدربابا ، بولاخلارین یارپیزی
بوْستانلارین گوْل بَسَری ، قارپیزی
چرچیلرین آغ ناباتی ، ساققیزی
ایندی ده وار داماغیمدا ، داد وئرر
ایتگین گئدن گوْنلریمدن یاد وئرر

بایرامیدی ، گئجه قوشی اوخوردی
آداخلی قیز ، بیگ جوْرابی توْخوردی
هرکس شالین بیر باجادان سوْخوردی
آی نه گؤزل قایدادی شال ساللاماق !
بیگ شالینا بایراملیغین باغلاماق !

شال ایسته دیم منده ائوده آغلادیم
بیر شال آلیب ، تئز بئلیمه باغلادیم
غلام گیله قاشدیم ، شالی ساللادیم
فاطمه خالا منه جوراب باغلادی
خان ننه می یادا سالیب ، آغلادی

حیدربابا ، میرزَممدین باخچاسی
باخچالارین تورشا-شیرین آلچاسی
گلینلرین دوْزمه لری ، طاخچاسی
هی دوْزوْلر گؤزلریمین رفینده
خیمه وورار خاطره لر صفینده

بایرام اوْلوب ، قیزیل پالچیق اَزَللر
ناققیش ووروب ، اوتاقلاری بَزَللر
طاخچالارا دوْزمه لری دوْزللر
قیز-گلینین فندقچاسی ، حناسی
هَوَسله نر آناسی ، قایناناسی

باکی چی نین سؤزی ، سوْوی ، کاغیذی
اینکلرین بولاماسی ، آغوزی
چرشنبه نین گیردکانی ، مویزی
قیزلار دییه ر : « آتیل ماتیل چرشنبه
آینا تکین بختیم آچیل چرشنبه »

یومورتانی گؤیچک ، گوللی بوْیاردیق
چاققیشدیریب ، سینانلارین سوْیاردیق
اوْیناماقدان بیرجه مگر دوْیاردیق ؟
علی منه یاشیل آشیق وئرردی
ارضا منه نوروزگوْلی درردی

نوْروز علی خرمنده وَل سوْرردی
گاهدان یئنوب ، کوْلشلری کوْرردی
داغدان دا بیر چوْبان ایتی هوْرردی
اوندا ، گؤردن ، اولاخ ایاخ ساخلادی
داغا باخیب ، قولاخلارین شاخلادی

آخشام باشی ناخیرینان گلنده
قوْدوخلاری چکیب ، وورادیق بنده
ناخیر گئچیب ، گئدیب ، یئتنده کنده
حیوانلاری چیلپاق مینیب ، قوْواردیق
سؤز چیخسایدی ، سینه گریب ، سوْواردیق

یاز گئجه سی چایدا سولار شاریلدار
داش-قَیه لر سئلده آشیب خاریلدار
قارانلیقدا قوردون گؤزی پاریلدار
ایتر ، گؤردوْن ، قوردی سئچیب ، اولاشدی
قورددا ، گؤردوْن ، قالخیب ، گدیکدن آشدی

قیش گئجه سی طؤله لرین اوْتاغی
کتلیلرین اوْتوراغی ، یاتاغی
بوخاریدا یانار اوْتون یاناغی
شبچره سی ، گیردکانی ، ایده سی
کنده باسار گوْلوْب - دانیشماق سسی

شجاع خال اوْغلونون باکی سوْقتی
دامدا قوران سماواری ، صحبتی
یادیمدادی شسلی قدی ، قامتی
جؤنممه گین توْیی دؤندی ، یاس اوْلدی
ننه قیزین بخت آیناسی کاس اوْلدی

حیدربابا ، ننه قیزین گؤزلری
رخشنده نین شیرین-شیرین سؤزلری
ترکی دئدیم اوْخوسونلار اؤزلری
بیلسینلر کی ، آدام گئدر ، آد قالار
یاخشی-پیسدن آغیزدا بیر داد قالار

یاز قاباغی گوْن گوْنئیی دؤیَنده
کند اوشاغی قار گوْلله سین سؤیَنده
کوْرکچی لر داغدا کوْرک زوْیَنده
منیم روحوم ، ایله بیلوْن اوْردادور
کهلیک کیمین باتیب ، قالیب ، قاردادور

قاری ننه اوزاداندا ایشینی
گوْن بولوتدا اَییرردی تشینی
قورد قوْجالیب ، چکدیرنده دیشینی
سوْری قالخیب ، دوْلائیدان آشاردی
بایدالارین سوْتی آشیب ، داشاردی

خجّه سلطان عمّه دیشین قیساردی
ملا باقر عم اوغلی تئز میساردی
تندیر یانیب ، توْسسی ائوی باساردی
چایدانیمیز ارسین اوْسته قایناردی
قوْورقامیز ساج ایچینده اوْیناردی

بوْستان پوْزوب ، گتیرردیک آشاغی
دوْلدوریردیق ائوده تاختا-طاباغی
تندیرلرده پیشیرردیک قاباغی
اؤزوْن ئییوْب ، توخوملارین چیتداردیق
چوْخ یئمکدن ، لاپ آز قالا چاتداردیق

ورزغان نان آرموت ساتان گلنده
اوشاقلارین سسی دوْشردی کنده
بیزده بویاننان ائشیدیب ، بیلنده
شیللاق آتیب ، بیر قیشقریق سالاردیق
بوغدا وئریب ، آرموتلاردان آلاردیق

میرزاتاغی نان گئجه گئتدیک چایا
من باخیرام سئلده بوْغولموش آیا
بیردن ایشیق دوْشدی اوْتای باخچایا
ای وای دئدیک قورددی ، قئیتدیک قاشدیق
هئچ بیلمه دیک نه وقت کوْللوکدن آشدیق

حیدربابا ، آغاجلارون اوجالدی
آمما حئییف ، جوانلارون قوْجالدی
توْخلیلارون آریخلییب ، آجالدی
کؤلگه دؤندی ، گوْن باتدی ، قاش قَرَلدی
قوردون گؤزی قارانلیقدا بَرَلدی

ائشیتمیشم یانیر آللاه چیراغی
دایر اوْلوب مسجدیزوْن بولاغی
راحت اوْلوب کندین ائوی ، اوشاغی
منصورخانین الی-قوْلی وار اوْلسون
هاردا قالسا ، آللاه اوْنا یار اوْلسون

حیدربابا ، ملا ابراهیم وار ، یا یوْخ ؟
مکتب آچار ، اوْخور اوشاقلار ، یا یوْخ ؟
خرمن اوْستی مکتبی باغلار ،‌ یا یوْخ ؟
مندن آخوندا یتیررسن سلام
ادبلی بیر سلامِ مالاکلام

خجّه سلطان عمّه گئدیب تبریزه
آمما ، نه تبریز ، کی گلممیر بیزه
بالام ، دورون قوْیاخ گئداخ ائممیزه
آقا اؤلدی ، تو فاقیمیز داغیلدی
قوْیون اوْلان ، یاد گئدوْبَن ساغیلدی

حیدربابا ، دوْنیا یالان دوْنیادی
سلیماننان ، نوحدان قالان دوْنیادی
اوغول دوْغان ، درده سالان دوْنیادی
هر کیمسَیه هر نه وئریب ، آلیبدی
افلاطوننان بیر قوری آد قالیبدی

حیدربابا ، یار و یولداش دؤندوْلر
بیر-بیر منی چؤلده قوْیوب ، چؤندوْلر
چشمه لریم ، چیراخلاریم ، سؤندوْلر
یامان یئرده گؤن دؤندی ، آخشام اوْلدی
دوْنیا منه خرابه شام اوْلدی

عم اوْغلینان گئدن گئجه قیپچاغا
آی کی چیخدی ، آتلار گلدی اوْیناغا
دیرماشیردیق ، داغلان آشیردیق داغا
مش ممی خان گؤی آتینی اوْیناتدی
تفنگینی آشیردی ، شاققیلداتدی

حیدربابا ، قره کوْلون دره سی
خشگنابین یوْلی ، بندی ، بره سی
اوْردا دوْشَر چیل کهلیگین فره سی
اوْردان گئچر یوردوموزون اؤزوْنه
بیزده گئچک یوردوموزون سؤزوْنه

خشگنابی یامان گوْنه کیم سالیب ؟
سیدلردن کیم قیریلیب ، کیم قالیب ؟
آمیرغفار دام-داشینی کیم آلیب ؟
بولاخ گنه گلیب ، گؤلی دوْلدورور ؟
یاقورویوب ، باخچالاری سوْلدورور ؟

آمیر غفار سیدلرین تاجییدی
شاهلار شکار ائتمه سی قیقاجییدی
مَرده شیرین ، نامرده چوْخ آجییدی
مظلوملارین حقّی اوْسته اَسَردی
ظالم لری قیلیش تکین کَسَردی

میر مصطفا دایی ، اوجابوْی بابا
هیکللی ،ساققاللی ، توْلستوْی بابا
ائیلردی یاس مجلسینی توْی بابا
خشگنابین آبروسی ، اَردَمی
مسجدلرین ، مجلسلرین گؤرکَمی

مجدالسّادات گوْلردی باغلارکیمی
گوْروْلدردی بولوتلی داغلارکیمی
سؤز آغزیندا اریردی یاغلارکیمی
آلنی آچیق ، یاخشی درین قاناردی
یاشیل گؤزلر چیراغ تکین یاناردی

منیم آتام سفره لی بیر کیشییدی
ائل الیندن توتماق اوْنون ایشییدی
گؤزللرین آخره قالمیشییدی
اوْننان سوْرا دؤنرگه لر دؤنوْبلر
محبّتین چیراخلاری سؤنوْبلر

میرصالحین دلی سوْلوق ائتمه سی
میر عزیزین شیرین شاخسِی گئتمه سی
میرممّدین قورولماسی ، بیتمه سی
ایندی دئسک ، احوالاتدی ، ناغیلدی
گئچدی ، گئتدی ، ایتدی ، باتدی ، داغیلدی

میر عبدوْلوْن آیناداقاش یاخماسی
جؤجیلریندن قاشینین آخماسی
بوْیلانماسی ، دام-دوواردان باخماسی
شاه عبّاسین دوْربوْنی ، یادش بخیر !
خشگنابین خوْش گوْنی ، یادش بخیر !

ستاره عمّه نزیک لری یاپاردی
میرقادر ده ، هر دم بیرین قاپاردی
قاپیپ ، یئیوْب ، دایچاتکین چاپاردی
گوْلمه لیدحی اوْنون نزیک قاپپاسی
عمّه مینده ارسینینین شاپپاسی

حیدربابا ، آمیر حیدر نئینیوْر ؟
یقین گنه سماواری قئینیوْر
دای قوْجالیب ، آلت انگینن چئینیوْر
قولاخ باتیب ، گؤزی گیریب قاشینا
یازیق عمّه ، هاوا گلیب باشینا

خانم عمّه میرعبدوْلوْن سؤزوْنی
ائشیدنده ، ایه ر آغز-گؤزوْنی
مَلْکامِدا وئرر اوْنون اؤزوْنی
دعوالارین شوخلوغیلان قاتاللار
اتی یئیوْب ، باشی آتیب ، یاتاللار

فضّه خانم خشگنابین گوْلییدی
آمیریحیا عمقزینون قولییدی
رُخساره آرتیستیدی ، سؤگوْلییدی
سیّد حسین ، میر صالحی یانسیلار
آمیرجعفر غیرتلی دیر ، قان سالار

سحر تئزدن ناخیرچیلار گَلَردی
قوْیون-قوزی دام باجادا مَلَردی
عمّه جانیم کؤرپه لرین بَلَردی
تندیرلرین قوْزاناردی توْسیسی
چؤرکلرین گؤزل اییی ، ایسیسی

گؤیرچینلر دسته قالخیب ، اوچاللار
گوْن ساچاندا ، قیزیل پرده آچاللار
قیزیل پرده آچیب ، ییغیب ، قاچاللار
گوْن اوجالیب ، آرتارداغین جلالی
طبیعتین جوانلانار جمالی

حیدربابا ، قارلی داغلار آشاندا
گئجه کروان یوْلون آزیب ، چاشاندا
من هارداسام ، تهراندا یا کاشاندا
اوزاقلاردان گؤزوم سئچر اوْنلاری
خیال گلیب ، آشیب ، گئچر اوْنلاری

بیر چیخئیدیم دام قیه نین داشینا
بیر باخئیدیم گئچمیشینه ، یاشینا
بیر گورئیدیم نه لر گلمیش باشینا
منده اْونون قارلاریلان آغلاردیم
قیش دوْندوران اوْرکلری داغلاردیم

حیدربابا ، گوْل غنچه سی خنداندی
آمما حئیف ، اوْرک غذاسی قاندی
زندگانلیق بیر قارانلیق زینداندی
بو زیندانین دربچه سین آچان یوْخ
بو دارلیقدان بیرقورتولوب ، قاچان یوْخ

حیدربابا گؤیلر بوْتوْن دوماندی
گونلریمیز بیر-بیریندن یاماندی
بیر-بیروْزدن آیریلمایون ، آماندی
یاخشیلیغی الیمیزدن آلیبلار
یاخشی بیزی یامان گوْنه سالیبلار

بیر سوْروشون بو قارقینمیش فلکدن
نه ایستیوْر بو قوردوغی کلکدن ؟
دینه گئچیرت اولدوزلاری الکدن
قوْی تؤکوْلسوْن ، بو یئر اوْزی داغیلسین
بو شیطانلیق قورقوسی بیر ییغیلسین

بیر اوچئیدیم بو چیرپینان یئلینن
باغلاشئیدیم داغدان آشان سئلینن
آغلاشئیدیم اوزاق دوْشَن ائلینن
بیر گؤرئیدیم آیریلیغی کیم سالدی
اؤلکه میزده کیم قیریلدی ، کیم قالدی

من سنون تک داغا سالدیم نَفَسی
سنده قئیتر ، گوْیلره سال بوسَسی
بایقوشوندا دار اوْلماسین قفسی
بوردا بیر شئر داردا قالیب ، باغیریر
مروّت سیز انسانلاری چاغیریر

حیدربابا ، غیرت قانون قاینارکن
قره قوشلار سنَّن قوْپوپ ، قالخارکن
اوْ سیلدیریم داشلارینان اوْینارکن
قوْزان ، منیم همّتیمی اوْردا گؤر
اوردان اَییل ، قامتیمی داردا گؤر

حیدربابا . گئجه دورنا گئچنده
کوْراوْغلونون گؤزی قارا سئچنده
قیر آتینی مینیب ، کسیب ، بیچنده
منده بوردان تئز مطلبه چاتمارام
ایوز گلیب ، چاتمیونجان یاتمارام

حیدربابا ، مرد اوْغوللار دوْغگینان
نامردلرین بورونلارین اوْغگینان
گدیکلرده قوردلاری توت ، بوْغگینان
قوْی قوزولار آیین-شایین اوْتلاسین
قوْیونلارون قویروقلارین قاتلاسین

حیدربابا ، سنوْن گؤیلوْن شاد اوْلسون
دوْنیا وارکن ، آغزون دوْلی داد اوْلسون
سنَّن گئچن تانیش اوْلسون ، یاد اوْلسون
دینه منیم شاعر اوْغلوم شهریار
بیر عمر دوْر غم اوْستوْنه غم قالار

حیدربابا چو ابر شَخَد ،‌ غُرّد آسمان
سیلابهای تُند و خروشان شود روان
صف بسته دختران به تماشایش آن زمان
بر شوکت و تبار تو بادا سلام من
گاهی رَوَد مگر به زبان تو نام من

حیدربابا چو کبکِ تو پَرّد ز روی خاک
خرگوشِ زیر بوته گُریزد هراسناک
باغت به گُل نشسته و گُل کرده جامه چاک
ممکن اگر شود ز منِ خسته یاد کن
دلهای غم گرفته ، بدان یاد شاد کن

چون چارتاق را فِکنَد باد نوبهار
نوروزگُلی و قارچیچگی گردد آشکار
بفشارد ابر پیرهن خود به مَرغزار
از ما هر آنکه یاد کند بی گزند باد
گو :‌ درد ما چو کوه بزرگ و بلند باد

حیدربابا چو داغ کند پشتت آفتاب
رخسار تو بخندد و جوشد ز چشمه آب
یک دسته گُل ببند برای منِ خراب
بسپار باد را که بیارد به کوی من
باشد که بخت روی نماید به سوی من

حیدربابا ،‌ همیشه سر تو بلند باد
از باغ و چشمه دامن تو فرّه مند باد
از بعدِ ما وجود تو دور از گزند باد
دنیا همه قضا و قدر ، مرگ ومیر شد
این زال کی ز کُشتنِ فرزند سیر شد ؟

حیدربابا ، ‌ز راه تو کج گشت راه من
عمرم گذشت و ماند به سویت نگاه من
دیگر خبر نشد که چه شد زادگاه من
هیچم نظر بر این رهِ پر پرپیچ و خم نبود
هیچم خبر زمرگ و ز هجران و غم نبود

بر حقِّ مردم است جوانمرد را نظر
جای فسوس نیست که عمر است در گذر
نامردْ مرد ،‌ عمر به سر می برد مگر !
در مهر و در وفا ،‌ به خدا ، جاودانه ایم
ما را حلال کن ، که غریب آشیانه ایم

میراَژدَر آن زمان که زند بانگِ دلنشین
شور افکند به دهکده ، هنگامه در زمین
از بهر سازِ رستمِ عاشق بیا ببین
بی اختیار سوی نواها دویدنم
چون مرغ پرگشاده بدانجا رسیدنم

در سرزمینِ شنگل آوا ، سیبِ عاشقان
رفتن بدان بهشت و شدن میهمانِ آن
با سنگ ، سیب و بِهْ زدن و ، خوردن آنچنان !
در خاطرم چو خواب خوشی ماندگار شد
روحم همیشه بارور از آن دیار شد

حیدربابا ، قُوری گؤل و پروازِ غازها
در سینه ات به گردنه ها سوزِ سازها
پاییزِ تو ، بهارِ تو ، در دشتِ نازها
چون پرده ای به چشمِ دلم نقش بسته است
وین شهریارِ تُست که تنها نشسته است

حیدربابا ، زجادّة شهر قراچمن
چاووش بانگ می زند آیند مرد و زن
ریزد ز زائرانِ حَرَم درد جان وتن
بر چشمِ این گداصفتانِ دروغگو
نفرین بر این تمدّنِ بی چشم و آبرو

شیطان زده است است گول و زِ دِه دور گشته ایم
کنده است مهر را ز دل و کور گشته ایم
زین سرنوشتِ تیره چه بی نور گشته ایم
این خلق را به جان هم انداخته است دیو
خود صلح را نشسته به خون ساخته است دیو

هرکس نظر به اشک کند شَر نمی کند
انسان هوس به بستن خنجر نمی کند
بس کوردل که حرف تو باور نمی کند
فردا یقین بهشت ، ‌جهنّم شود به ما
ذیحجّه ناگزیر ،‌ محرّم شود به ما

هنگامِ برگ ریزِ خزان باد می وزید
از سوی کوه بر سرِ دِه ابر می خزید
با صوت خوش چو شیخ مناجات می کشید
دلها به لرزه از اثر آن صلای حق
خم می شدند جمله درختان برای حق

داشلی بُولاخ مباد پُر از سنگ و خاک و خَس
پژمرده هم مباد گل وغنچه یک نَفس
از چشمه سارِ او نرود تشنه هیچ کس
ای چشمه ، خوش به حال تو کانجا روان شدی
چشمی خُمار بر افقِ آسمان شدی

حیدربابا ،‌ ز صخره و سنگت به کوهسار
کبکت به نغمه ، وز پیِ او جوجه رهسپار
از برّة سفید و سیه ، گله بی شمار
ای کاش گام می زدم آن کوه و درّه را
می خواندم آن ترانة « چوپان و برّه » را

در پهندشتِ سُولی یِئر ، آن رشک آفتاب
جوشنده چشمه ها ز چمنها ،‌ به پیچ و تاب
بولاغ اوْتی شناورِ سرسبز روی آب
زیبا پرندگان چون از آن دشت بگذرند
خلوت کنند و آب بنوشند و بر پرند

وقتِ درو ،‌ به سنبله چین داسها نگر
گویی به زلف شانه زند شانه ها مگر
در کشتزار از پیِ مرغان ،‌ شکارگر
دوغ است و نان خشک ، غذای دروگران
خوابی سبک ، دوباره همان کارِ بی کران

حیدربابا ،‌ چو غرصة خورشید شد نهان
خوردند شام خود که بخوابند کودکان
وز پشتِ ابر غمزه کند ماه آسمان
از غصّه های بی حدِ ما قصّه ساز کن
چشمان خفته را تو بدان غصّه باز کن

قاری ننه چو قصّة شب ساز میکند
کولاک ضربه ای زده ، در باز می کند
با گرگ ، شَنگُلی سخن آغاز می کند
ای کاش بازگشته به دامان کودکی
یک گل شکفتمی به گلستان کودکی

آن لقمه های نوشِ عسل پیشِ عمّه جان
خوردن همان و جامه به تن کردنم همان
در باغ رفته شعرِ مَتل خواندن آنچنان !
آن روزهای نازِ خودم را کشیدنم !
چو بی سوار گشته به هر سو دویدنم !

هَچی خاله به رود کنار است جامه شوی
مَمّد صادق به کاهگلِ بام ، کرده روی
ما هم دوان ز بام و زِ دیوار ، کو به کوی
بازی کنان ز کوچه سرازیر می شدیم
ما بی غمان ز کوچه مگر سیر می شدیم !

آن شیخ و آن اذان و مناجات گفتنش
مشدی رحیم و دست یه لبّاده بردنش
حاجی علی و دیزی و آن سیر خوردنش
بودیم بر عروسی وخیرات جمله شاد
ما را چه غم ز شادی و غم ! هر چه باد باد !

اسبِ مَلِک نیاز و وَرَندیل در شکار
کج تازیانه می زد و می تاخت آن سوار
دیدی گرفته گردنه ها را عُقاب وار
وه ،‌ دختران چه منظره ها ساز کرده اند !
بر کوره راه پنجره ها باز کرده اند !

حیدربابا‌ ، به جشن عروسی در آن دیار
زنها حنا - فتیله فروشند بار بار
داماد سیب سرخ زند پیش پایِ یار
مانده به راهِ دخترکانِ تو چشمِ من
در سازِ عاشقانِ تو دارم بسی سخن

از عطر پونه ها به لبِ چشمه سارها
از هندوانه ، خربزه ، در کشتزارها
از سقّز و نبات و از این گونه بارها
مانده است طعم در دهنم با چنان اثر
کز روزهای گمشده ام می دهد خبر

نوروز بود و مُرغ شباویز در سُرود
جورابِ یار بافته در دستِ یار بود
آویخته ز روزنه ها شالها فرود
این رسم شال و روزنه خود رسم محشری است !
عیدی به شالِ نامزدان چیز دیگری است !

با گریه خواستم که همان شب روم به بام
شالی گرفته بستم و رفتم به وقتِ شام
آویخته ز روزنة خانة غُلام
جوراب بست و دیدمش آن شب ز روزنه
بگریست خاله فاطمه با یاد خانْ ننه

در باغهای میرزامحمد ز شاخسار
آلوچه های سبز وتُرش ، همچو گوشوار
وان چیدنی به تاقچه ها اندر آن دیار
صف بسته اند و بر رفِ چشمم نشسته اند
صفها به خط خاطره ام خیمه بسته اند

نوروز را سرشتنِ گِلهایِ چون طلا
با نقش آن طلا در و دیوار در جلا
هر چیدنی به تاقچه ها دور از او بلا
رنگ حنا و فَنْدُقة دست دختران
دلها ربوده از همه کس ، خاصّه مادران

با پیک بادکوبه رسد نامه و خبر
زایند گاوها و پر از شیر ، بام و در
آجیلِ چارشنبه ز هر گونه خشک و تر
آتش کنند روشن و من شرح داستان
خود با زبان ترکیِ شیرین کنم بیان :
قیزلار دییه ر :‌ « آتیل ماتیل چرشنبه
آینا تکین بختیم آچیل چرشنبه »

با تخم مرغ های گُلی رنگِ پُرنگار
با کودکان دهکده می باختم قِمار
ما در قِمار و مادرِ ما هم در انتظار
من داشتم بسی گل وقاپِ قمارها
از دوستان علی و رضا یادگارها

نوروزعلی و کوفتنِ خرمنِ جُوَش
پوشال جمع کردنش و رُفتن از نُوَش
از دوردستها سگ چوپان و عوعوَش
دیدی که ایستاده الاغ از صدای سگ
با گوشِ تیز کرده برای بلایِ سگ

وقتِ غروب و آمدنِ گلّة دَواب
در بندِ ماست کُرّة خرها به پیچ و تاب
گلّه رسیده در ده و رفته است آفتاب
بر پشتِ کرّه ، کرّه سوارانِ دِه نگر
جز گریه چیست حاصل این کار ؟ بِهْ نگر

شبها خروشد آب بهاران به رودبار
در سیل سنگ غُرّد و غلتد ز کوهسار
چشمانِ گرگ برق زند در شبانِ تار
سگها شنیده بویِ وی و زوزه می کشند
گرگان گریخته ، به زمین پوزه می کشند

بر اهل ده شبانِ زمستان بهانه ای است
وان کلبة طویله خودش گرمخانه ای است
در رقصِ شعله ، گرم شدن خود فسانه ای است
سِنجد میان شبچره با مغز گردکان
صحبت چو گرم شد برود تا به آسمان

آمد ز بادکوبه پسرخاله ام شُجا
با قامتی کشیده و با صحبتی رسا
در بام شد سماور سوقاتیش به پا
از بختِ بد عروسی او شد عزای او
آیینه ماند و نامزد و های هایِ او

چشمانِ ننه قیز به مَثَل آهوی خُتَن
رخشنده را سخن چو شکر بود در دهن
ترکی سروده ام که بدانند ایلِ من
این عمر رفتنی است ولی نام ماندگار
تنها ز نیک و بد مزه در کام ماندگار

پیش از بهار تا به زمین تابد آفتاب
با کودکان گلولة برفی است در حساب
پاروگران به سُرسُرة کوه در شتاب
گویی که روحم آمده آنجا ز راه دور
چون کبک ،‌ برفگیر شده مانده در حضور

رنگین کمان،‌ کلافِ رَسَنهای پیرزن
خورشید، روی ابر دهد تاب آن رسَن
دندان گرگ پیر چو افتاده از دهن
از کوره راه گله سرازیر می شود
لبریز دیگ و بادیه از شیر می شود

دندانِ خشم عمّه خدیجه به هم فشرد
کِز کرد مُلاباقر و در جای خود فُسرد
روشن تنور و ،‌ دود جهان را به کام بُرد
قوری به روی سیخ تنور آمده به جوش
در توی ساج ، گندم بوداده در خروش

جالیز را به هم زده در خانه برده ایم
در خانه ها به تخته - طبقها سپرده ایم
از میوه های پخته و ناپخته خورده ایم
تخم کدوی تنبل و حلوایی و لبو
خوردن چنانکه پاره شود خُمره و سبو

از ورزغان رسیده گلابی فروشِ ده
از بهر اوست این همه جوش و خروشِ ده
دنیای دیگری است خرید و فروش ده
ما هم شنیده سوی سبدها دویده ایم
گندم بداده ایم و گلابی خریده ایم

مهتاب بود و با تقی آن شب کنار رود
من محو ماه و ماه در آن آب غرق بود
زان سوی رود ، نور درخشید و هر دو زود
گفتیم آی گرگ ! و دویدیم سوی ده
چون مرغ ترس خورده پریدیم توی ده

حیدربابا ، درخت تو شد سبز و سربلند
لیک آن همه جوانِ تو شد پیر و دردمند
گشتند برّه های فربه تو لاغر و نژند
خورشید رفت و سایه بگسترد در جهان
چشمانِ گرگها بدرخشید آن زمان

گویند روشن است چراغ خدای ده
دایر شده است چشمة مسجد برای ده
راحت شده است کودک و اهلِ سرای ده
منصور خان همیشه توانمند و شاد باد !
در سایه عنایت حق زنده یاد باد !

حیدربابا ، بگوی که ملای ده کجاست ؟
آن مکتب مقدّسِ بر پایِ ده کجاست ؟
آن رفتنش به خرمن و غوغای ده کجاست ؟
از من به آن آخوند گرامی سلام باد !
عرض ارادت و ادبم در کلام باد !

تبریز بوده عمّه و سرگرم کار خویش
ما بی خبر ز عمّه و ایل و تبار خویش
برخیز شهریار و برو در دیار خویش
بابا بمرد و خانة ما هم خراب شد
هر گوسفندِ گم شده ، شیرش برآب شد

دنیا همه دروغ و فسون و فسانه شد
کشتیّ عمر نوح و سلیمان روانه شد
ناکام ماند هر که در این آشیانه شد
بر هر که هر چه داده از او ستانده است
نامی تهی برای فلاطون بمانده است

حیدربابا ، گروه رفیقان و دوستان
برگشته یک یک از من و رفتند بی نشان
مُرد آن چراغ و چشمه بخشکید همچنان
خورشید رفت روی جهان را گرفت غم
دنیا مرا خرابة شام است دم به دم

قِپچاق رفتم آن شب من با پسر عمو
اسبان به رقص و ماه درآمد ز روبرو
خوش بود ماهتاب در آن گشتِ کو به کو
اسب کبودِ مش ممی خان رقص جنگ کرد
غوغا به کوه و درّه صدای تفنگ کرد

در درّة قَره کوْل و در راه خشگناب
در صخره ها و کبک گداران و بندِ آب
کبکانِ خالدار زری کرده جای خواب
زانجا چو بگذرید زمینهای خاک ماست
این قصّه ها برای همان خاکِ پاک ماست

امروز خشگناب چرا شد چنین خراب ؟
با من بگو : که مانده ز سادات خشگناب ؟
اَمیر غفار کو ؟‌ کجا هست آن جناب ؟
آن برکه باز پر شده از آبِ چشمه سار ؟
یا خشک گشته چشمه و پژمرده کشتزار ؟

آمیرغفار سرورِ سادات دهر بود
در عرصه شکار شهان نیک بهر بود
با مَرد شَهد بود و به نامرد زهر بود
لرزان برای حقِّ ستمدیدگان چو بید
چون تیغ بود و دست ستمکار می برید

میر مصطفی و قامت و قدّ کشیده اش
آن ریش و هیکل چو تولستوی رسیده اش
شکّر زلب بریزد و شادی ز دیده اش
او آبرو عزّت آن خشگناب بود
در مسجد و مجالس ما آفتاب بود

مجدالسّادات خندة خوش می زند چو باغ
چون ابر کوهسار بغُرّد به باغ و راغ
حرفش زلال و روشن چون روغن چراغ
با جَبهتِ گشاده ، خردمند دیه بود
چشمان سبز او به زمرّد شبیه بود

آن سفره های باز پدر یاد کردنی است
آن یاریش به ایل من انشا کردنی است
روحش به یاد نیکی او شاد کردنی است
وارونه گشت بعدِ پدر کار روزگار
خاموش شد چراغ محبت در این دیار

بشنو ز میرصالح و دیوانه بازیش
سید عزیز و شاخسی و سرفرازیش
میرممّد و نشستن و آن صحنه سازیش
امروز گفتنم همه افسانه است و لاف
بگذشت و رفت و گم شد و نابود ، بی گزاف

بشنو ز میر عبدل و آن وسمه بستنش
تا کُنج لب سیاهی وسمه گسستنش
از بام و در نگاهش و رعنا نشستنش
شاه عبّاسین دوْربوْنی ، یادش بخیر !
خشگنابین خوْش گوْنی ، یادش بخیر !

عمّه ستاره نازک را بسته در تنور
هر دم رُبوده قادر از آنها یکی به روز
چون کُرّه اسب تاخته و خورده دور دور
آن صحنة ربودنِ نان خنده دار بود
سیخ تنور عمّه عجب ناگوار بود !

گویند میر حیدرت اکنون شده است پیر
برپاست آن سماور جوشانِ دلپذیر
شد اسبْ پیر و ، می جَوَد از آروارِ زیر
ابرو فتاده کُنج لب و گشته گوش کر
بیچاره عمّه هوش ندارد به سر دگر

میر عبدل آن زمان که دهن باز می کند
عمّه خانم دهن کجی آغاز می کند
با جان ستان گرفتنِ جان ساز می کند
تا وقت شام و خوابِ شبانگاه می رسد
شوخی و صلح و دوستی از راه می رسد

فضّه خانم گُزیدة گلهای خشگناب
یحیی ، غلامِ دختر عمو بود در حساب
رُخساره نیز بود هنرمند و کامیاب
سید حسین ز صالح تقلید می کند
با غیرت است جعفر و تهدید می کند

از بانگ گوسفند و بز و برّه و سگان
غوغا به پاست صبحدمان ، آمده شبان
در بندِ شیر خوارة خود هست عمّه جان
بیرون زند ز روزنه دود تَنورها
از نانِ گرم و تازه دَمَد خوش بَخورها

پرواز دسته دستة زیبا کبوتران
گویی گشاده پردة زرّین در آسمان
در نور ، باز و بسته شود پرده هر زمان
در اوج آفتاب نگر بر جلال کوه
زیبا شود جمال طبیعت در آن شکوه

گر کاروان گذر کند از برفِ پشت کوه
شب راه گم کند به سرازیری ، ‌آن گروه
باشم به هر کجای ، ز ایرانِ پُرشُکوه
چشمم بیابد اینکه کجا هست کاروان
آید خیال و سبقت گیرد در آن میان

ای کاش پشتِ دامْ قَیَه ، از صخره های تو
می آمدم که پرسم از او ماجرای تو
بینم چه رفته است و چه مانده برای تو
روزی چو برفهای تو با گریه سر کنم
دلهای سردِ یخ زده را داغتر کنم

خندان شده است غنچة گل از برای دل
لیکن چه سود زان همه ،‌ خون شد غذای دل
زندانِ زندگی شده ماتم سرای دل
کس نیست تا دریچة این قلعه وا کند
زین تنگنا گریزد و خود را رها کند

حیدربابا ، تمام جهان غم گرفته است
وین روزگارِ ما همه ماتم گرفته است
ای بد کسی که که دست کسان کم گرفته است
نیکی برفت و در وطنِ غیر لانه کرد
بد در رسید و در دل ما آشیانه کرد

آخر چه شد بهانة نفرین شده فلک ؟
زین گردش زمانه و این دوز و این کلک ؟
گو این ستاره ها گذرد جمله زین اَلَک
بگذار تا بریزد و داغان شود زمین
در پشت او نگیرد شیطان دگر کمین

ای کاش می پریدم با باد در شتاب
ای کاش می دویدم همراه سیل و آب
با ایل خود گریسته در آن ده خراب
می دیدم از تبار من آنجا که مانده است ؟
وین آیه فراق در آنجا که خوانده است ؟

من هم به چون تو کوه بر افکنده ام نَفَس
فریاد من ببر به فلک ، دادِ من برس
بر جُغد هم مباد چنین تنگ این قفس
در دام مانده شیری و فریاد می کند
دادی طَلب ز مردمِ بیداد می کند

تا خون غیرت تو بجوشد ز کوهسار
تا پَر گرفته باز و عقابت در آن کنار
با تخته سنگهایت به رقصند و در شکار
برخیز و نقش همّت من در سما نگر
برگَرد و قامتم به سرِ دارها نگر

دُرنا ز آسمان گذرد وقت شامگاه
کوْراوْغلی در سیاهی شب می کند نگاه
قیرآتِ او به زین شده و چشم او به راه
من غرق آرزویم و آبم نمی برد
ایوَز تا نیاید خوابم نمی برد

مردانِ مرد زاید از چون تو کوهِ نور
نامرد را بگیر و بکن زیر خاکِ گور
چشمانِ گرگِ گردنه را کور کن به زور
بگذار برّه های تو آسوده تر چرند
وان گلّه های فربه تو دُنبه پرورند

حیدربابا ، دلِ تو چو باغِ تو شاد باد !
شَهد و شکر به کام تو ، عمرت زیاد باد !
وین قصّه از حدیث من و تو به یاد باد !
گو شاعرِ سخنورِ من ، شهریارِ من